Ke Aloha Aina, Volume III, Number 40, 2 October 1897 — Page 5

Page PDF (846.42 KB)

This text was transcribed by:  Michael
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

HE ALOHA AINA, POAONO, OKATOBA 2, @

 

HE LONO TELEGARAPA

 

ME HE AOOPU LA KE ALOHA O

KA AINA.

 

Aloha e Kuu Lahui Hoo lana-

wanui.

 

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Mariposa i loaa mai ai ia makou na lono hoohauoli, a ka manawa e hana nei, a oia ka makou e kuupau aku nei i ka wela o ka hao no ka pono o ko makou poe heluhelu.

            Kapalakiko Sept. 16, 1897.

 

                        Aloha oe:

 

            E hoomau aku ana au i ko'u hoike mau ana aku ia oe, oiai au i kaa aku ai no na mahina i hala ae nei no ka Hikina elike me ko'u hoike hope ana aku la oe, a oiai au ma ke kulanakauhale o Lokopaakai, no ka'u wahi apana hana, ua loaa mai la ia'u ka lono telepona no ko ke Alii kaalo ae ma ke kaaahi ma ke alo o ke kulanakauhale a u e noho ana, no ia lono hauoli, ua hooholo iho la au, e haalele ia wahi a no kahi wa aku, mamuli a ke kono a ke aloha a makee i ke Alii, nolaila ua kali iho la au no ka hiki mai o ke kaaahi e hii mai ana i ke Alii, a i ka wa a ke kaa i hiki mai ai ma kahi hoolulu, oia ko'u wa i miki mua aku ae e halawai me ke Alii iluna o ke kaa, oiai au e komo aku ana iloko o ke kaa kahi o ke Alii e noho ana, ua halawai aku la ko'u ike me na helehelena mohaha o ke Alii, a wehe ae la i ko'u wahi papale, oiai ka lehulehu e momoku nei e ike i ke Alii, a iloko hoi au oia aluka, a no ko'u makemake nui e ike koke i ke Alii, ua hoomanao ae la, e ka he ae ma ke kekahi huaolelo Hawaii i hiki ai iaia me J. Heleluhe ke hoomaopopo koke mai, aia he kanaka Hawaii kekahi iloko o keia piha kanaka e ake mai ana e ike i ke Alii, no laila, ua noonoo ae la au i kekahi huaolelo Hawaii au i hai mua mai ai ia'u, oia na olelo hookaau o keia mau la o Honolulu, a kahea ae la au me ka leo nui iwaena o keia piha e lulumi nei,

            "Wela ka Hao!" He elua a'i ka ekolu o na manawa au i hooho ai pela, loaa mai la au ia J. Heleluhe e imi mai ana i kahi o ka leo i pae aku ai, a pela au i halawai koke ai me ke Alii.

            Oiai au i hookokoke aku ai imua o ke alo o ke Alii, ua pepelu iho ko'u kuli akau ilalo a lalau aku la ko'u lima i ko ke Alii lima, a honi iho la me na huapule e alana ana i ko ke Akua lokomaikai nui i ke Alii, a e hoomau mai kona ahonui i  ke kiai ana mai Iaia, a e hoolei mai i ke lei o ka lanakila.

            Na keia kukuli ana a me ko'u honi ana i ka lima o ke Alii, na ia mea i kono aku i na poe a pau mahope mai o'u e hana pela

            Ua haalele aku makou ia wahi a nee mai la no ka Ipuka Gula, ua hiki mai makou i Kapalakiko nei i ka auina la o ka Poalima Sept. 10, aia na wahine, na kane me na keiki o Kapalakiko e lehau ana i kahi hoo lulu kaaahi, no ke ake nui e ike i ke Alii, ua aahu ae ke Alii i Kona kahiko me kekahi lole silika eleele a me na hulu Okalika i hahuia, a he nani maoli no hoi oe ke nana aku, me he la e like me ka ui o ka mahina i ka po konane loa.

            Oiai ke Alii i haalele iho ai i ke kaa, no ka Hetele, ala na kane ua wehe i na papale, na wahine e kunou ana na keiki e holo ana, a ua nee pu mai la keia piha kanaka me ke kaa o ke Alii, i hookipaia e Konela Makapolena.

            I ka hoea ana aku o ke ALii i ka Hotele, aia na Lede o Miss Wilimana a me Mrs. Makapolena, ua makaukau @e apo mai i ke Alii, aia maloko o ka rumi o ke Alii, ua kahikoia me na pua nani like ole, a he kupaoa ke honi aku i ke onaona.

            O na hoahele pu me ke Alii a hiki i Kapalakiko, oia o Mrs Vekeki Heleluhe a me Mr. J. Heleluhe a owau mai hoi ka i hihia mai i ka ehu wawae o Kalani.

            Eia makou a pau i Kapalakiko nei, a ke hanu aku nei i na ea huihui o ka moana Pakipika ua hele ka houpo a paila i ke aloha i kuu aina hookama, a ke olelo mai nei ke Alii ia'u, me he la hoi mai Hawaii mai nei aoopua e kau nei, aloha ae la ka Aina a me kuu Lahui, oiai au i hookokoke mai nei i o la kou la, a kaukau ae la oia; "E Aloha e kuu Lahui hoomanawanui," eia au no ke ola a me ka make nou e kuu lahui, a na Iehova ke Akua e hoohui hou ia'u me kuu lahui aloha.

            Ua lana ae ka manao e ai wahi poi ana keia mai ke Alii mai, ka ai makuahine o ka aina hookahi ka hoi mea ono o ka Anae lawalu, o kahi Inamona mai, pehea la ka manawa i koe a omo hou ia kou momona e Hawaii.

            Aloha!  Aloh !!  Hawaii Aloha!!!

            I aloha ko kaua.

 

            Ua hookuu akea ia ka mokukaua Farani mai ka hora i a hiki i ka hora 5 o ka auina la Poakahi nei no ka makaikai ana ua ae ia na mea a pau.

 

            Ma ka hora 8 o ke kakahiaka la Sabati nei, i hala aku ai ka mokukaua Pelekane Comus no Tahiti, a mallaila aku no kekahi paemoku e ae o ka Hema, a e hoohiki loa aku ana kana huakai no Beritania ma ka mahina o Feb@ruari.

 

HUAWELA, LAWE ALILO

 

I na Komite a ke Aloha Aina.

 

He 8,535 inoa, o ka Palapala Kue

Hoohui Aiana a ke Aloha Aina.

 

            Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Mikahala ma ke kakahiaka Sabati nei, i huli hoi mai ai ke Komite Kakauinoa a na Ahahui Aloha Aina, i hoouna aku nei i ka mokupuni o Kauai oia o Mrs. Kaikiowea Ulukou, a ua hii pu mai oia i na palapala hoopii kue hoohui aina a ka la hui, i piha me na inoa he 2,375 oia na inoa i loaa ma ke alahele pokole a ke Komite, a o ke koena aku, ua waiho ia aku no ia ma ka lima o na Komite e hoopau loa mai ai, a hoouna mai.  A ke haawi nei makou i na mahalo ana i na Komite eleu no ka na'i ana i ka pono o ka lahui.

Mahalo Mrs. Komite.

 

KOMITE I KA AINA UA LANI

HAAHAA.

 

            Ma ke Kalaudine o ke kakahiaka la Sabati nei, i huli hoi mai ai ko makou Hope Lunahooponopono, a Komite kakauinoa hoi i hoounaia aku e na Ahahui Aloha Aina no ka Apana o Hana, Maui, oia o S P. Kanoa, a nana i kuiee mai ma kona poohiwi na palapala hoopii kue hoohuiaina o ka Apana o Hana, me na inoa he 1,944.

            Ma ko makou hoikeia mai ua lilo na Komite a me keia palapala hoopii a na Ahahui Aloha Aina i hoopuka iho nei i mea ohohia nui ia e ka lahui ma na wahi a pau a na Komite i kipa aku ai, a elike no me ke ohohia o ka lahui pela no ka eleu o ke kakau inoa ana, a o na palapala i piha me na inoa oia ka na Komite i hoihoi mai, a o na koena aku i loaa ole i ke Komite ua waiho ia aku no he mau palapala hoopii.

            Ua nui ka hanai puaa ia o na Komite ma kela a me keia wahi e kipa aku ai, aia na Aloha Aina e kali ana ma na alanui no ka hoea aku o ke Komite, he ohohia nui no ke alakai pono ia i na hana i kupono i ko ka lahui makemake aole iloko o na hakoko ana, aka, i ke aheahe malie no, a ke haawi nei KE ALOHA AINA i ka Mahalao Mr. Komite.

 

LOKAHI KA LAHUI O NA KONA

ME KAU.

 

            Ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Mauna Loa i ka Poalima, i huli hoi mai ai ke Komite Kakauinoa o na Kane a me na Wahine i hoouna ia aku nei e na Ahahui Aloha Aina Kane a me Wahine, oia o Mrs. Laura Mahelona.

            Ma ka Mauna Loa o ka la 17 o Sepatemaba, i kau aku ai ke komi piha eleu no na Kona a me Kau, ua lel@ ke Komite ma K@liua, Kona Akau, ma ke kakahiaka Poaono, Sepatemba 8, paina puaa me na kamaaina, haiolelo makaainana na ke Komite, haawila na palapala kakauinoa i na Persidena o ka Ahahui Aloha Aina o Kona Akau, haalele ke Komite ia Kailua hora 8:30 a.m kipa ke Komite ma kahi o Mrs. E. N. Pilipo ia awakea, me ke ka@ ole aku i wa hoomaha, ua hoomaka no ka hana, pau ke Aloha Aina a me na Pi @ i ke kakau oia Apana, haalele ia laila ia auna la no Kainaliu, kipa ma kahi o Hoomainoino, peresidena o ka Ahahui Aloha Aina o Kona Waena, hoonee na hana me he uwila la, haalele ia laila no Keei ilalo lilo, a hoaumoe ke Komite malaila ia po, Sabati ae no Honaunau, kipa ke Komite i ka pule, pau ka pule no Hookena, kipa malaila a hoonee na hana, haalele ia laila no Honomalino, a malaila ke Komite i hoohala ai i na la ekolu, no ke kali i ka hoi mai o ka moku.

            Ma na wahi a pau a ke Komite i kipa ai, e haawi ana oia i na kauoha a na Kenerala wiwo ole, a e hoike ana, ke hele nei au no mua, hana ae @ukou, a hoi mai ka moku, malaila mai au, a e lawe ae i na palapala i kela a me keia awa a ka moku e kipa ai.

            Poaha, kau ma ka moku, a ma kela a me keia awa a ka waapa e komo ai, e ike ia aku ana ke Komite o ke ola o ka lahui, aia hoi o uka ua makaukau me na papa inoa, a he huli hoi ana keia no ka ohi mai.

            I ke Komite a pae i ke awa, aia ka puaa ua moe mua i ka imu, aia na Lede Aloha Aina me na lei e kuiee mai ana, i kela a me keia awa a ke Komite i kipa ai, a hoi mai no ka moku, aole e ike ia kona aahu i ka piha i ka lei, aia hoi ua leo hooho Huro e haawi ia mai ana no ke Komite.

           

            I ka pili ana mai o ka moku i ka uwapo i keia awakea, ua holo pololei ae la ke Komite i na Keena o kona mau Peresidena, no ka waiho ana aku i ka hoike piha o kana hana me ka eleu nui

            A o ka huina o na inoa o ka lahui o na Kona a me Kau i hiipoi ia mai e ke Komite Pua ka uwahi mai na wahine a me na kane e hoomaka ana mai ka 14 makahiki a pii iluna, he 4,216.  Ke haawi nei KE ALOHA AINA i ka hoomaikai i ke Komite Mrs. Laura Mahelona,

MAHALO Mrs. Komite ELEU.

 

KEIA KAU PEKU POPO E HIKI

MAI ANA.

 

            Ma ka noho ana o ka halawai a ka Hui Peku Popo ma ka Hotele Hawaii, ma ka po o ka Poaha nei, ua hoonohonoho ia ka papa kuhikuhi o na hui e paani ana, a ua hooholo ia hoi ma ka la 30 o keia mahina ae, e hoomaka ai keia kau peku popo, a penei na hoonohonoho ana:

            Ekahi.  Okatoba 30:  Sana Lui kue i ke Taona.

            Elua Novemaba 13:  Regimana koe ia Sana Lui.

            Ekolu.  Novemaba 25:  Regimana kue i ke Taona.

            E komo ana lakou i ko lakou aahu makalike i ka wa e hoomaka ai o ka paani ana, i hiki ai hoi i na poe makaikai ke hoohewahewa ole i na keiki o kela a me keia hui.

            Ua hoouna aku na keiki peku popo o ka Hui Taona, he aa no ka hookuku ana me na poe, laeula o ka Piledelpia ma ia hana, a e malama ia hoi ia paani ana ma ka la 16 o Oka

 

HE HOOMAIKAI I KA APANA O

HANA.

 

            Mamuli o na hoohiwahiwa i pahola ia mai maluna o ka Elele i hoouna ia no ka Apana o Hana, Mokupuni o Maui, mai na Ahahui Aloha Aina mai oia Apana, o na kane a me na wahine, ka poe kalaiaina, a me na poe e ae mawaho oia mau Ahahui, i komo ka manao makee aina oiaio iloko lilo o ko lakou mau puuwai, he haawi aku nei ko lakou Elele i na hoomaikai palena ole o ke aloha, no ka lakou mau makana hiwahiwa i haawi mai ai, oia hoi ko lakou mau inoa makee aloha aina oiaio, a pela pu no hoi me na poai kalaiaina e ae mawaho o na Hui Aloha Aina, ke haawi aku nei au i na puili pumehana ana o ke aloha maluna @ lakou, no ka mea, ua apo mai lakou i ka'u misiona hana, aole ma ka lehelehe, aole hoi ma ka helehelena maka hoopalaimaka o waho, aka, me ka puuwai wiwo ole, no ke aloha no i ka aina, ua ae ka waha, a hooko kona pulima i kana mea i ae ai.  Nani ka maemae o na mea a pau o ka Apana o Hana, a koe kakaikahi aku na poe Iuda Isekariota, oia hoi ka poe hoakamai olelo, ka poe hoi i hiki ke oleloia ae, he ino oloko, he i'a na Umiamaka.

            Me keia mau olelo kaukau hope loa o ka ehaeha, ke haawi aku nei au i ko'u aloha nui maluna o na Komite kakauinoa, na Aliikoa eleu, na lakou i kuekaa na pali nihoniho, na alu kahawai, na paka ua eloelo mai ka wai kau o Keanae, a na pali hauliuli o Kahikinui, me lakou mau ka iini o ko'u puuwai, e hoomau loa aku lakou i na hana aloha aina oiaio iloko o ka Apana holookoa o Hana a na ke Akua Mana Loa e kokua ia kakou a pau iloko o ka lokahi.

Me ke aloha nui.

Ko oukou Elele haahaa.

SIMON PETER KANOA.

Honuakaha, Sept. 27, 1897.

 

HE HAKAKA LUA.

 

            Dallas, Texas, Sept. 15  O Kauka T. B. Carter o Kaufman a me Charles P. Russel o Abbott, he mau kanaka koikoi hoi no ia mau wahi, he mau hoaloha like no laua, ua make like no laua i ka hora 1 o keia auina la, mamuli o ke ki ana aku o kahi i kahi.

            Ua halawai ae laua ma ka la inehinei no ke kuka ana i ka mea e pili ana no kekahi aina, o ka hopena nae o na kuka ana ua hoea mai la i kahi o ka mokuahana ana, ua ae laua no ka hui hou ana ma Abbott, no ka hooponopono.  Ma ka hora a laua i hooholo ai, ua hoea like ae la laua ma kahi hoolulu, a unuhi like ae la i ka laua mau pu panapana me ke kii ana aku o kahi.  Ua make like no laua mahope koke iho o keia hakaka lua.