Ke Aloha Aina, Volume III, Number 52, 25 December 1897 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO:- ALANADELA Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu Keokeo A I OLE Ka Loea Hooahi Pila o ke Kulu Aumoe [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO:- ALANADELA Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu Keokeo A I OLE Ka Loea Hooahi Pila o ke Kulu Aumoe

* T ka ike nrs-i «» ks -w.lii'i»» m« ' f j;1-.!niak:i e'eoh- ' u jn«k<* k n * noa oia n >,S'nna wa i k"l*' ' a i r n k-> V:i a Ro<luf:i h r«f : 'k rm m<ii ' i alo hoomanawaiiK mai ai n ■ kft- ' hoopaiele atia mni iaia mai n* lima Qjtii o kekannkn puuwai eleeīe, ska, ' ua nslo aki3 m i-wsena o na ) i';l au nna. A Ikona ik>- ti!i fti i KHna mea I alo 1) i'iii;.: •'■ ■ ai I.'' 1 < we 1« o kw liokua o k H ]io rn* ke kamka ]ie k»u ani mahope onH.ua Jif>oj>unn«:&n»iia 'a kona rc>an aakoko, ! ka līflU]i nnare heaha 1a ka haa'wma e loa i «ua ia Aiana^ela. Me na wa'maka e h 010 ana a rne rja kp'; i pihn iut: iva inaina e aakī paa aru. lohe ia hku 1-j fe<.na Uo ī ka puana ima :<(■■ lu- hoohiki npi au maat,fei, f-ole, iīole loa e huli hou aku ko'u alo iin ko u alahele hnli iioi no ka'u wahi i hele ma' nei> aka, e heleana au īiiua a hiki i ko'u * hookau ana i ka make malur t a o > ko : u a ua l iwa hei ko'u bu'r. ana ia'u iho aa keia ilihonua aku, ak| e hoike aku aoa au imua o ka honua h<>U>fiko;t, "ole ru Vip kino iao ka rioao pa'iip ilu; elike me na poo Boh9 kuahiwi o Sekotia i kuliihc.va ai s< ka inea hoi nana i hoopiha ia lakou; me ka weliweli mii, a papalii ljt ia'u me ka inoa hanohano, "Ka Lipna Wahiie o ka uh maka eleele." ! I I keia wa no i ikeia aku ai kona ' iima i bf. lalau ana ae i ka uhinmk w e aaa i kona helehelerm a liuki pe la me ka ikaike, a ii«ko no hoi cj keia wa i hoahuwale .ia ae ai konas heleheleua, nole io oia he wahine|elifee me ka tnea i kuhihewp ia, kanaka opio ui oia nena maluna ako o kn iwa #I^. Maluna o kona rriciu onohi maka _ e hpike mai ana ia ah kona puuwai ke lalapa m;,u ia ht e ke nhi a ka wiwo oie, a o kona mau oho t liuii lipolii oe kuuwelu ana ia t»ia k(.na ' mau kipoohiwi i heike o»toa mai iaia, he »i oi« o l,a mea k knu e hiki ole ai k« hooh iiike ; e. a u:*-frke oāh i n)e »a ;.neln o ka lat!i, e ha mahele. *i rta poe o ka aoao p.hipalu ke ik i lihi w.ile mai i;ii t. ahuwale aim ae o konn heleoi:v r,o ko a wa i h;!uu iho ai hol ku \Sabi; e ana » aaliu ana, Ji uhae liilii ae la, a oi i i>u no hoi y> •• a i ike ia aku o ku i);;a lole kanJ;,i i * k-ino ana, me kekulii lei (lainiUia alii e ana]>anapa ana nin

j Me k < h nhak il ; a hou oīo ilio, h< * [ lau ilif ia oia i fee kaul iwiha e ptta | ana m,i & i wah» o ka lio' e waiho iii i ••• aua « me ke ka ; 1 a ili e paa | HnH ii! ka omuk i o kn no'no. a we l;e a- i, u i k;t h<tni» ae, r»:a no' 1» : a A.i j haah'le jh'j ni i k*»na wahi • .. i aiia, u liele akn la lloi no k« ;t ii iin.-i i lio nouu e aku «i in ih pe i» kona eneuii. . 1 keia wa ana e n,jku ,hele nei ilok(> o ka nlulaau, oia no kona wa i ji.r ,e ae ai i ke kani o ka leo kapa(līii <. na manu § hoo!au kanaka ana : ia mau i.lulaau mehameha kannka j o!e, h hoou)BODopo iho la oia na koj koke u ai n° V*"» o keao. Hala e {«. he hora o ke a huli heie ana a ua kanaka opio la, aia hei, hoea aku la, oia maluna o kekahi kiekiena. a lohe aku la hoi o'a i kn halulu mai o ka lep 0 kekah kalīawai e kahe ana, eia no kona wa i pii ae ai uialuna o kekahi mau kumolaau kiekie, a hoolei pau aku la boi ka lena ike a kona qnau maka uo k.hi o ka leo o ka wai e pae i mai ana. ' .. Iloko o keia wa ī ike ia aku ai na iielehelenii haiipli e hekau ana maluna o kot» helehelen*. no ka rncj, ; ua ike aku la oia i kahi a ka wai e ! kahe ana, ā aia he puuln 1 o ahiu nui e inti wai ana. Me ke ulolohi h. u ole iho. ihn koke «ku la oia no lalo a hele aku la me na kapuai wawae manii no kaihi a ka wai e kahe ana. . He mau tni.r»ntepokole wale no keia na>u hele ana niku iloko o ka liihL peao na lala laau e moe kikekee : ana ma kona alahele, ua hoea aku , !a ma ke kae o ua kahawīii la a ike maopopo aVu la hoi oia \ ua puulu lio eei e haupa ana ina mauu ulmli e qlu ana ma ke kae o ua kahawai la. n ua puulu lio nei, be hookahi lio nana i hookomo mpi 1 ka trtakemake iloko o'n'a. He lio nui eleele hoi me.ha hulu loloa elf»ele e kuuwelu ana mamua o kona lae. a ua hele loa aku hoi ia no lalo 0 kona mau kuemaka, o na hulu o kona huelo e halii ana ia i'una o ka ilihonua, a ma kona nanaina e hoike mai an» ia, he kulana īkaika ko n a a he oiwi kilakila no hoi kona ma ka ia nei kc»ho akn. Nihi mi.lie aku la oia/me ka hoo-na.keke-ole iloko o na lnila laau a h<ki i kona vv<i i kokoke loa aku ai 1 kahi o ua lio nei e ai n#-i i k.i muuii, akahi Uō'lakon amaopopo ae he kamk*, ua koknke Joa m i; i. ia kapalu'u ae ai na pnlea ihu o ua raau lio nei, a wili ae la ko lakou mhU liuelo, n kuup.ui aku Ia I) i lakou i ka no luna o ke kae o ke kahawai, aka. ia wa Koke no, ua kowali ae ]a ua keiki opio nei ■ i k«iiia kipuka ili malunu o kona poo, a mo ka mania i loaa iaia, holo aku la oia iniua no uahi a na lio hhiu e la i ko lakou mani«» '

I' hoK a ilo!ro o na sefeonft pdīcoTe waīe no, uā $iH a%u Ta ' ola maKopl * o īakou. * '| I keia ike ana o ua keiki or>io nei o keia, wauo ka wa !jupo h t o © boo-| lei Hku ai inalun v o ka lio aua i ilni nui ai, oU tio k ua wa i hoolei «i i kniiu kipuka ili uo luna oko uoo oku Jio eleelo, a i k »a wa i /3 huki tuai ai i hope, oia no ka wu i f koino pouo iho ai o ke kaula m» 4ca' a-i oua lio ahiu ne', a hopi loa ia ' aku la hoi kona piena ana, me ke[ kani k-'palulu naauana o kona|) f u- f kaiiin, a.*na kekahi ku».iu 1 ao nui \ e ku koke ana jna k-ihi a ua lip nei! e kuupau rei i kona m%u>a hol'» i kaena iho ai oia i kana knola ili» a īr wh co hoi i papaaina a« fli o ua kaula n*"i i ka wa i moliolio pono ae j ai o na kanlu ili la, a ike ia aku 1 | hoi ka lio ahiu i ke kaanini ann aku iluna o ka lepo, aka, aole nae i hoopau ae i kona owala ana tne ka holo ana tns o a maanei me ka pupule nui, a o'a mau nanaiua wehweli & l ka lio e kupaka nei, ua lilo wale no ia he mea )ealea i ua keiki opin nei. Vou e ka mea lielohelu ke nei paha r<e i leeia keiki opio wiwo ole i kahiko i«ia iho n>e ka nahu wahitte a me k* uhimaka e'eele e huaa ana i koua helehelen* mai ka ikeia ana ,a.ai e ke so holopkoa, a nolail?, e wehewehe iki aku kou mea kakau i kahi meelelo e pili ana nona. O keia keiki opio a kaua i ike iho ma ria helu i kaahope ae ne ma ke ano ka wahine m« ka uhimaka eleelē. *aole ia he wahine io, aka> he kanaka opio oia fio ke kulana aHi o Sekotia. Aka, la mau la i aui aku la e aumeume ana na poe alii like ole i ke knlana Moi o Sekoti», a o ka hooilina mpi oiaio maoli oka nohoalii oia no keia keiki. Akn, ua ulu nr.ai nae na manao knee mawaena ona pee koikoi o Bekotia no ia nei, i kona wa he umi wale no makahiki, a upoia iho !a kona o!a e make, aka nae, aia iwaena o eei.» poe koikoi kekahi kanaka i piha k-na puuw*i i ke aloha no ia nei, me ka makemake ole hr>i e m«.ke keia noi. Nolai'a, ma kekahi po mahina i*onar:e e boomBlamalsma ana i ke !r;vlana'kauhale alii o Sekotia, ok aoi, o Edineboro, oia', ua keiki opio nei e noho ana ma ka puka aniaui me kana wahi popoki punahe!ee paani ana mainio o kona wawae oia no-ka wa i lohe ae ai oua moi opio i.ei i ka leo o kekahi pilft e uwe hone ann mai, ka men nana i k«i!i aku i ko»ft puuwai | He kanaka nluhua jki ia rla ana ■ kai laweia i.o i ka hnle-wai ma ka I po Poaha nei, ua hoea aku o:a i kej kahi- ha'eknpi laau n:o ka make|makee kuai t Kiu niiike, no ka ' hoomake ana iaia ilio, ■ ,