Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 1, 1 January 1898 — Page 6
This text was transcribed by: | Maggie Butterfield |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
POAONO, IANUARI 1, 1898
Nuhou Kuloko
Aloha Hapenoia kakou a pau loai
Ua manaoia e himeni ana ka hui himeni Kamehameha ma ke kahua hiehie o Kewalo ae nei.
Eia ke Komisina o na Ululaau ke kana laau mai nei makai o ka makete hou. He hoonui lilo.
Eia he palapala hoopii ke waiho nei me ke apupuni no ka hoakea ana ae i ke alanui Union, a o na poe mea aina ma ia alanui aole e nele ka loaa wahi hoina.
O kela haole nona ka inoa Blumen i kipu ai ia A. Von Berg, no elua manawa, ua hoopai ia oia no ka ona ke kumu hoi o kona hana ana pela. Lahilahi no.
Ma ka Poakahi nei i hoihoi ia aku ai o Kapea a me Kaio no kai o ka halepaahao o Kawa no ke kali ana i ko laua hopena e hiki mai ana ma ka amana li kanaka.
Ua hoike ae ke kanaka i hopuia ai no ke kuai i ka laau make ma kela mau pule aku nei, aole oia i makemake e lawe i kona ola, aka, i makemake oia i ua laau la no ka hoomake ana i na iole o kona hale.
Ua minamina makou no ke komo pu ole ana ma ka Hoomaikai o na Hui Aloha Aina o Hilo ko Keaukaha poe Aloha Aina i kokua pu mai, ma na mea hana lima ma ka fea lahui Nolaila, e kala mai, o oukou pu no a pau ilaila.
Ke pa mai nei ka makani me ka huihui pu, a ke hoike mai nei hoi na ao poluluhi o ka lewa lani, i ka hopena o na la hope o keia makahiki e pau aku nei. O ka makou ia e upu nei, pau no nei makahiki, pau no kona mau maewaewa a nie na palapu i ka nalo aku.
O kela mokuahi i kamaaina i ko Kahului a me Honolulu nei poe, nona ka inoa o Kahului, a i kapa hou ia hoi o Cleveland, ua okaoka a weluwelu loa oia ma na kapakai o Barclay Sound, ma na kapakai akau o ke kulanakauhale o Kapalakiko, mamua iho o ka haalele ana aku o ke City o Peking, a he nui hoi na ola moe pu aku la me ia i ka hohonu o ke kai.
Ua oke iho makou maloko o ka nupepa Avalataisa, o keia kakahiaka Poalua, e hoopau loa ia aku ana ke ku ana o ka halekuai o na Keiki Oiwi Hawaii, e ku nei ma ke kihi o na Alanui Alakea a me Moi. He mea hoonawaliwali mau keia i ke kulana hana a na kanaka Hawaii a pau e lawelawe ai.
Eia ke liuliu mai nei na keiki o ke kai, he mau lealea Hapenuia maloko nei o ke awa o Kou, oia hoi, ua aa akku nei na Aliimoku o luna o ka mokukaua Adamu i na Aliimoku o luna o ka Baltimore a me ka Bennington, a ua apo koke ia mai la ia aa heihei e na Aliimoku o Iuna o ka Baltimore.
UA HOEA AE IMUA O KE AKEA.
Ma ke anaina puhiohe o ka Ema Kuea i ka ponei, i kuupau mai ai o Miss Kanoho i ke kani poha o kona leo, nana i ume aku i ka noonoo o ka poe a pau i kipa aku e ikemaka i kona ike ma ia hana. Ua nui na leo mahalo i haawi ia aku nona, a ke hauoli nei hoi ko makou naau, i ka lawe ana ae la o keia oiwi Hawaii i kekahi koehina e kakulana ai ko kakou lahui, a o ka makou e ao aku nei, mai hoohaahaa i ke kulana maikai i loaa iho la ia oe, aka, e hoakea ae, i mau ai no kela moto a kakou a paa nei a hiki i keia la, “o Hawaii no ka oi.” Imua loa aku no ka inoa o ka aina.
O ka Poalua, Ianuari 4, 1898, oia ka la e hoau hou aku ai o ka mokuahi Kinau ma kona mau awi maa mau o Maui a me Hawaii, a e alu iho ana hoi ka uwea i kahi Kalaudine no kkona mau awa mau.
E hoomanao e ka’u poe lawe pepa o KE ALOHA AINA puka pule e hookaa koke mai oukou i ka oukou koena aie o keia makahiki i pau iho la, i hiki ai ke hoomai hou ia aku ai ka lawe ia ana o ka oukou mau pepa. H. Dole, Luna Lawe Pepa.
KUE NA POE KANU KOPAA O AMERIKA I KA HOO HUI AINA
( Mai ka S. F. Call Mai)
Wasinetona, Dec. 15. He pa’apala kue i ka hoohui aina o Hawaii kai hookomo ia aku i keia la e ka hui kanu Kopaa o Amerika. Ua waiho ia aku no kope i ka aha Kuhina na Senate a me na lunamakaainana.
Ua kakauinoa ia keia palapala e R. M. Allen ke Peresidena o ka hui a Peresidena pu o ka hui kanu kopaa nala o Nebraska; C. A. Farwell, ka hope Peresidena, a Peresidena pu no ka hui hooulu kopaa o ka ahahui Amerika; Herbert Myrick o Nu Ioka, puuku a me B. W. Snow, kakauolelo.
O ka manao o keia palapala kue, oia no keia. O na poe mahi o keia aina he kue i ka hoohui aina. Ua ike lakou o ka hoohui aina he mea ia nana e hookuemi hope i ka hooholomua ana akku i na pomaikai o ka kakou mau ko uala a me na kopaa. I keia wa e ake ia nei o ka hoohui aina, eia ke ku wale nei kekahi mau hale hana kopaa he lehulehu, i nanao ia e loaa ana he waiwai no na makoke o ka home.
E hoopau i ka hoohuyi aina, a e hookaawale aku i keia mea, nana i alai i ka holomua ana i ka oihana mahiai o Amerika, nona ka waiwai e komo mau mai nei i kela a me keia makahiki he $100,000,000.
KA LA HANAU O KA MOIWAHINE KAPIOLANI.
O ka Poalima, Dekemaba 31, oia ka la hanau o ka Moiwahie Kapiolani, ia la e hiki aku ai kona mau makahiki i ke 64. E malama ia ana he wahi paina luau mama ma kona home ia la, He maikai kona ola kino i keia mau la e hele nei. A oia ka makou e kalokalo ae nei e hooloihi ia na la o keia makuahine Alii o Hawaii.
NA HEIHEI KAA HAPENUIA.
Eia ka Luna Nui o ka Paka o Kewalo Clement, ke liuliu mai nei no ka hoomakaukau ana i na kaa heihei bakikala no ke ahiahi o ka la Hapenuia ae nei. He 13 ka nui o na hihhia i wae ia a i loaa aku hoi iloko o ka lima o ka Luna Nui o ka Paka, a e hoomaka ia ana hoi na heihei ana hora 8 p.m. Ua manaoia, o na heihei e malamaia ana i keia la, he mau heihei ia i kulike ole me ko na heihei o na la i hala aku la. O ka poe puni lealea, ua makemake ia lakou e naue nui ae, e hoopiha i ke eke talena a na malihini. Ua manao ia, e oi loa aku ana ka piha o keia kahua heihei.
HOOKUI ME KA KIO A MAKE LOA
Ma ke ka ana in i o ka mokuahi Helehe i ke kakahiaka Poaloa nei na hoea hou mai la no he ‘ono, aia he pepohikanaka ma Lahaina.
Make ahiahi o ka la Kariaimaka iho nei. mahope iho o ku poeloelo ana, ua maalo ae la he Pa o o kauo ana nie kana kaa huila-baro, e hele ana ma kekahi wahi alahele he 200 i-a malalo aku o ka wiliko o Lahaina, a e ukali ana no hoi kana wahine a me ka laua keiki iaia, i ka wa i hoea mai ai o ka pilikia me ka maopopo mua ole.
Me ka emoole loa, oia no ka wa i hoea mai ai o kekahi hololio e kuupau ana i ka holo me ka hooponopono ole, a holo pololei mai la imua o lakou. O ka holo ana o ka lio me he mea la, ua hooi loa ia kona inaina, a elike me ka hikiwawe e loaa ana, pela iho la i hookui akku ai na kapuai o ka lio e kau ia ana e Keoni Rikekini Opio, a hina aku la oia iluna o ka ili o ha honua, mamuli o ka pa ana i na kapuai o ka lio. O ka wahine a me ke keiki ua pakele laua me ka poino ole.
Me ka piha i ka maka’u a me ka weliweli, i hapai ae ai kana wahine iaia iluna me ka haawi ana i na lapaau ana. O na palapu maewaewa i loaa iaia, ua kukonukonu loa ia e hiki ole ai ke pakele kona ola, a ua make koke no i kakahiaka ana ae o kahi la ae.
Ua noho na Kiure a noonoo i ke kumu i make ai o ka Pake, a ua hooholo, ua make oia mamuli o ko Keoni Rikekini Opioinaina paha i ka Pake a me ka malama ole. Mahope ihooia wa a ke Kiure Koronero i ahewa ai i ke kanaka opio, ua hopu koke ia oia ma ke degere ekahi o ka lawe ola, a aia oia iloko o ka halepaahao no ke kali ana no kona hookolokolo ia.
HANA MAU NO KA AIHUE.
Ma ka po o ka la Sabati nei, ua ike ia aku kekahi pake aihue e kokolo ae ana maluna o ka lanai o kekahi hale e ku nei ma ko alanui Young, me ka manao ana e aihue i kekahi mau noho, aka, ua puiwa nae eia i ka nakeke oloko o ka hale, a holo aku la me ka haalele ana i na noho aua i upu ai e aihue.
Ma kela mau po aku nei, ua lawe ia aku kekahi mau noho mai ka lanai aku o ka hale o H. Lose e ku nei mauka aku o ka hale pauma wai o ke Aupuni ma Puuowaina, aka, aole nae i loaa ke kolohe a hiki i keia wa. Ua lilo pu aku me ka iliwai hoopulu mea kanu o kekahi mau hale e ae e ku ana malaila. Nolaila, e akahele loa na poe a pau i ka waiho hoohemahema ana mawaho o ka lanai o ko lakou mau hale i na noho a me kekahi mau waiwai e ae mamua o ka napoo ana o ka la.
1898 * ALEMANAKA * 1898
UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO
IANUARI MEI SEPATEMABA
S M T W T F S S M T W T F S S M T W T F S
1 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3
2 3 4 5 6 7 8 8 9 10 11 12 13 14 4 5 6 7 8 9 10
9 10 11 12 13 14 15 15 16 17 18 19 20 21 11 12 13 14 15 16 17
16 17 18 19 20 21 22 22 23 24 25 26 27 28 18 19 20 21 22 23 24
23 24 25 26 27 28 29 29 30 31 25 26 27 28 29 30
30 31
FEBERUARI IUNE OKATOBA
APERILA AUGATE DEKAMABA