Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 11, 12 March 1898 — Page 5

Page PDF (852.19 KB)

This text was transcribed by:  Mathew
This work is dedicated to:  Aidyn Kanoeulaokealomalama

KE ALOHA AINA

KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 12, 1898

 

WELA KA HAO I KE ALOHA AINA.

 

Alu ka Uwea i ka poe kue.

 

OEHU NA LIMA O NA LAWAIA.

 

O ka lokahi oia ka ikaika

 

E HAWAII LAHUI, NOU KO MAKOU MAU HOOMAIKAI.

 

(Hoomauia.)

            Oiai, mamuli o ko makou manao ana he mea pono ke hoike piha ia aku na mea a pau i loaa hou mai, mahope o kela huina dala mua i au aku la ma ka mokuahi Moana, ma ka lima o ka Puuku o na Elele, oia ka makou e papahi aku nei i ka ikaika lahui ma o ke kuahaua la a na Luna Nui o ka Hui Aloha Aina o na Wahine. ka mea hoi a makou i apo aku ai me ka manaoio hana iloko o ka lokahi, malalo o ke kuahaua kumu a makou e lei nei, i hookahi-kahi ka manao, i hookahi-kahi ka hana, a pela auanei kakou e hoea aku ai i ka pahu hopu o ka lanakila, ka mea hoi a ka lahui a pau e ike nei, mai Hawaii a Kauai, iloko wale no o elua pule, ua hana ia ka hana me ka hikiwawe loa, a ua ku hoi ke ahua o ke dala me ka leoleowa ole, mai ka puuwai mai o ka poe nana i haawi mai me ka naau aloha o ka lokomaikai, ka mea hoi i ike ole ia kona lua mai kinohi mai, a oia hoi ka makou e hoakaka piha aku nei, i na huina a pau ma kela a me keia mokupuni, a e ike ia iho ana malalo nei penei:

KOENA O OAHU NEI

            Mai a S. W. Kama mai o Kalihi he $4.30; mai ka Hui Kau Lei mai @a Mrs. Lulia Waianuhea mai no, he $13.10 i haawi ia ae i ka Puuku; mai a F W Makawalu wahine mai no Koolaupoko, he 5.15; a ke hui ia me 19.20, i loaa mua no laila, hiki ka huina i ka 24.35.  Huina pau o na koena i loaa hope ae no Oahu nei he 22.55, (a eia no ke komo hou ae nei.)

 

MAUI.

            Mai Hana a Honokalani, ma o G P. Kauimakaole la, ke Kakauolelo o na Hui Aloha Aina kuwaena oia apana, he $10.00; mai Keanae mai, ma o G. W Kalohai mai he 5.00; mai Pauwela a Hamakualoa mai a C. K Pa mai, he 15.00.  He anoai ka oukou e Hana Ua Lani Haahaa.  Keanae, Pauwela a me Hamakualoa, ola ia Elele a kakou e noho mai la i Wasinetona, he oiaio, he mau apana oukou aia ma ke kua loa oia mokupuni kaulana, eia nae, o oukou ka hikimua ma nei hana kokua ku i ke aloha, o Nawaieha hoi. ke kahua a me ke kumu i hele ai oia Elele aole hoi he mea hookahi, a me Lele hoi i ka Ua Paupili. pehea la laua e ku kuhao mai nei. aia no nae paha iloko o na lima o na komite oia mokupuni.  Hui ia hoi a pau he 30.00.  Ua ola no o Maui Hikina ia oukou.

 

MOLOKAI.

            Mai na Hui Aloha Aina mai o Kalaupapa a me Kalawao, he $25.00 a mai ka Hui Anela mai o Kalaupapa, he 5.00; mai a Robert M. Kaaoao a ke huiia 30.00, mai Mrs. L. Kalei@ia mai o Pauahi Home he 15.00; mai ka Hui Aloha Aina mai o Halawa, ma o Mrs. Mikahala Kiha he 8.00 hui ia a pau 53.00.

 

HAWAII

            Mai ka Hui Aloha Aina mai o Kaimu a me Kalapana, ma o J. M. Kauwila mai he $32.00; no Puule, Puna, ma o J.A.K. Ohia la, he 5.50; koena o Hilo Taona he 46.00; mai ka Hui Aloha Aina mai o Kalaoa ma o J. M. Kauhi la, he 30.00 no Hakalau ma o H. K. Unea la, he 14.00; mai ka Hui Aloha Aina mai o Puuohua, Hilo Akau ma o D. Solomona Konia he $10; mai ka Hui Aloha Aina mai o na Wahine o Laupahoehoe ma o Mrs. Maraea Baker he 10 00; mai Hamakua mai ma o T. N. Naleilehua, he 105.00 no na kane a he 25.00 no ka Hui A. A. o na Wahine o Waipio, i hoouna ia mai e Mrs. Josephine Kaniania, ka Puuku; mai ka H. A. A. mai o Kohala, ma o Mrs. Mary Stillman he $11.15, a he mau dala ma ka lima o J. B. Kaohe he $19.80

            O keia mau dala hope nae o Kohala, aole i loaa ae iloko o ka lima o ka Puuku o na Elele a ka lahui ka mea hoi i kohoia e na hui ekolu.  Huina a pau no Hawaii he $288.65

            A ke hui ia ko na mokupuni a pau, oia keia

Oahu   $758.00

Hawaii             477.90

Maui    30.00

Molokai          53.00

Kauai 15.00

A ke hui ia a pau loa he $1,333.90

 

KA PAPAINOA O NA POE LULU DALA.

 

            Eia iho na papa inoa o kekahi poe i lulu no ke ola o na Elele a ka lahui i haawi i na komite malalo iho nei, penei:

KO KE KULANAKAUHALE NEI.

            Joseph U. Kubia, $5.00; Mr. a me Mrs. C.B. Maile, 5.00; Kapena Sam o Moi, 3.00; William Kahelemauna, 1.50; Hoaloha (Friend), 1.00; Mrs. Kahanuu Meek, 1 00; Mrs. Mahia; Robinson, 1.00; J. Old, 2.00; Cash, $1.00; Lot Lane, 1.00; John Lane, 1.00; David Kupihea, 1.00; Malaihi, 1.00; Lizzie Brooks, .50; Keoki Kamika, .50; Mary Ross, .50; Mrs. hattie A. Kekoa, .50; Miss L. Aki, .50; Adam Ohia, .50 a me Kelomike 25.-Huina a pau $26.75.

MRS. NAWAHI,

Komite

 

Mrs. Lilia, $1.00; Lepeka, 1.00; William K. Namauu,.50; Mrs. K. Namanu,.50; Emily Losen, .50; Kepuluna .25; Kailieha, .25; Mrs. Kanihomaule, .25; William Kahelemauna, .25; Mele Kahai, .25; Peke Brown, .25; Kaimiaina, .25; Lokalia, .25; Luika, 25; Mrs. Kapolikapu. 25; Kowilipo@o 25; Alohaaina, .25; Malie Leinaholo, .25; Hannah Woodward, .25. Nai@ .25; Keolamauloa, .25; Hakoilani, .25; Kahea, .25; Kalua, .25; Kaopihi, .25; Koi, .25; George, .25; Charles Kahee, .25; Kalama, .25; Kamila, .25; Mary Poni, .25; Mana Kalua, .25; Kawailani, 25; Peter Kaia, .25; Helen Kamalu, .25; a me Waiwaiole, .25.-Huina a pau @11.50

MRS. WAIWAIOLE,

Komite.

 

EWA

 

            Kalaeluahine, $1.00; John H. Wailemi, .50; Moapili Buff, .50; Haneoo, .50; Kolekaua, .50; W. k. Kalauhea, .50; Daniela, .50; Luhikau, .50; kahiamoe .50; Kahakumakalani, .50; Kaaihue; .50; Kanohoaupunihouohawaii, .50; Kaehuokalani, .50 Kahii, .50; J. K. Hehia, .25; Mrs. J. K. Hehia, .25; Kaahookaamoku Kupihea, .25, J. Kupihea .25; Kaehuokalani, .25; Miss Ape, .25; Naea, .25; J. Kalehua, .25; Ulii, 25; Haupu .25; Mrs. Kulapili, .25; Kiha, .5; R. K. Neva, .50; D. M. Oleloa .25; Mrs. Kahau, .25; K. Kanahele, .15, Leleauna, .10; Kamakala, .10, Kaiailomia, .10 a me Keoholiko, .10.-Huina a pau $12.05.

GEO. POOLOA,

Komite.

WAIALUA

            Friends, $5.50; S. K. Mahoe, 1.00, Henry Wharton, 1.00; J.K. Mahoe, 1.00; Kukiha, 1.00; Mrs. Lapez, 1.00; Wm. Keiki, 1.00; J. K. Mahoe, 1.00; Kawaikumuole, 1.00; Keau, 1.00; Miss Waoala, 1.00; Ruta Kaaihue, 1.00; Mileka .50; Ane Keahipaka, .50; Poohiliau .50, Lina Kaululaau; .50; Mrs. Oili, .50; Ellen Kaili, .50; Mrs. Mahaulu, .50; Tuck Sam, .50; Helemano, .50; Namauu, .50; Pikai, .50; Nakeu, .50; Kaiolohia, .50; Mrs. Kalua Pikai, .50; P. Mahaulu .50; Mrs. J. P. Kaleo, .50; J. Awai, .50; Mrs. L. Ahina, 50; S. K. Oili, .50; Mrs. H. Kukea; .50; Lono Manini, .50; E. Kawaikumuole,  .50; H. Kukea, .50, f. Kaiaikawaha, .50; C. Kukea; .50; D. Kaoleleopono, .50; Sarah Kaluhiokane, .50; Kalaikini, .50, Mrs. E. K. Mahoe, .50; Mrs. H. K. Mahoe, .50; Mrs. Pahukula, .50; Ah Hing, .50; John Awai, .50; Rev Oili; .50, Makemake, .50; Pali, .50 Malatina, .50; Josiah Naukana; .25; Wahineaukai, .25; Kooko0 .25; Kalua Ako, .25 a me Kahaleki, .25--$36.25

Besse Amaru

J. K. Mahoe,

MRS. J K Mahoe

"   E. K. Mahoe

Na Komite

            He $25 wale no o keia huina i haawiia ae ma ka lima o ka puuku Miss Lucy Peabody. 

 

HOLUALOA

            Mrs. Mikala Kaulia $3.00, Asa Kaulia 2.00, Joseph Adamu 1.00, J. Keawehawaii 50, Mrs. J Keawehawaii .50, Keaweopala .50, Mrs. Keaweopala, .50 J Kaulahiwa 50, Isaac Kulua .25, K Kulua .25, Kaelehiwa 50, Olahana .25, Mrs. J Davis .25, J. Kiwini .25, Mrs. K Kiwini .25, J Kealalio .25, J Pelekane .25, Mary Keawehawaii 25, Pahoolani .25, Jas P Kaulia .25, Akai .25 Kaleiheana .10, M Naniani 10, Kaweawea Kealoha .10, M Kainaina .10, Keliiwaiwaiwaiole .10 Kalawaianui .25, Kamekona .25, Eliza Kakae .50, S Makalaau .30 Annie Makalaau .30, Mau Keawe .50, Keaka .50, Pake Mano .25, Aalona no Kailua 25, K Aalona 25, Kalani 25, P Kalani 25,

Huina pau $16.85

Asa Kaulia ke Komite

 

(E nana ma ka aoao eono)

 

LOHEA KA LEO KUE O JOHNSON

I KA HOOHUIAINA.

 

Nawaliwali mau na poe Kokua i ke Kuikahi.

 

AOLE NO HE LOAA O KA ELUA HAPAKOLU.

 

Aole he makemake e lawe mai i kekahi Aina i piha me na Limaha Asia.

 

(Hoomauia)

            Maloko o ka Hale e halawai ana oia me ke kue ana a Reed a me kekahi poe Republika e ae he lehulehu wale i ike kaumaha o ka haawe o ka malama ana ia Hawaii i keia wa a ka pilikia e hooweliweli mai nei i ka aina. 

            O Morrill o Vermont, ka hoa kahiko loa o ka Senate, ua hoohikilele nui ae la i kona wa i haiolelo kue ai i ka hoohuiaina, aka, ma ka haiolelo a Johson i keia la ua kue loa kau oia i na poe kokua ia kumuhana.  Eia ke olelo nei kekahi poe, ua ike maopopo ia ka manao o ka aha, oia no ka hoopio ana i ke kumuhana, a ua olelo ae no hoi lakou, e haule loa ana na poe koho a lakou i helu ai maloko o ka Hale i loaa no ka hoohuiaina, ma o ka lawe ia ana mai ma ka olelo hooholo.

            I ka pau ana o kana haiolelo ua hoea mai la o Bailey a me kekahi mau hoa Demokarata e ae no ka haawi ana mai i ko lakou hoomaikai ia Johnson, a o na puuwai hauoli i hoike ia mai e na hoa o kona aoao, he hoike ana mai ma kana haiolelo ua ike lea oia i na hewa. 

            "He kue au i ka hoohuiaina o Hawaii," wahi ana, no ka mea, ua ua manaoio au he kue na kanaka hawaii ia mea.  Aole au e hilahila ma ke kokua ana o kamanao maoli o na kanaka o na pae moku o hawaii e loaa pololei no ia ma ka launa kamailio ana me lakou.  O keia maoli ka manao naauao.  Aole he rumi maanei no na olelo olowi o ke kokua ana aku.

            Ina no ke aupuni o Hawaii i keia wa he aupuni oiaio, wahie ana i hoopuka ae ai, he hoike hewa no ia i na kanaka o Hawaii.

            Ma ka hoopii ia ana, maloko o ka makahiki 1893, a oia ka wa o ka Repubalika i pii ae ai ma kahi o ke aupuni Moi, a oia hookahuli ia ana ua kokua iaia e no poe Amerika, aole au i manao io he oiaio ia, wahi a Johnson, "a ua hoole au ia wa me ka ikaika, aka, i ka wa i hooneo ia mai ai o ke kuikahi hoohuiaina akahi no au a ike i ka pololei o ka hoopii i hana ia.  A ke hoahewa loa nei au." 

            Ua hoomau mai o Johnson ma ka haawi ana i kekahi mau kumu nana i hoololi ae iaia ma ka aoao kue i ka hoohuiaina.  Akahi o ka naaupo o ka lahui Hawaii.  Pehea la ka loihi, wahi ana i ninau ai, a kakou i hooholo ai i kekahi bila e waiho aku ai iwaho i na hupo o ka Honua Kahiko, a eia kakou ke noonoo nei no ka hoohui ana aku me kekahi teritori a ka naaupo e rula ana.  Ua hooholo kakou he hana e hookaawale i na Pake, ke noonoo nei nae kakou e hoohui mai i kekahi teritori he huina nui o na Pake.  

KA LONO HOPE LOA.

            Mamua o ka halele ana aku o ka mokuahi Mariposa i ke Awa o Kapalakiko, ua hoouna ia mai la maloko o ka uwea olelo mai Wasinetona loa mai, e Joseph O. Kaaka, i kekahi hoaloha ona ma Kapalikiko, a nana hoi i hoouna loa mai i Honolulu nei, e hoike ana, he kulana nawaliwali loa ko ke kuikahi hoohui aina iloko o ka Hale Senate, a pela no hoi i ka Hale o na Lunamakaainana, a ke kaukai ia ala ke aho hope loa o ke kuikahi hoohui, ke make loa, ma ka olelo hooholo bila kanawai a Mogana; aka, he mea maopopo loa no nae, aia no oia ma kahi a kona hanau mua e kokoke loa la e uhi kapa eleele, ka mea hoi a kakou a pau e ake aku nei e ike i kona aho hope loa, no kona kapae loa ia mai ka ili aku o ka honua, a i ku koke ai hoi ka hana a na Elele e ku kiai la ma kahi o ke kumu o ka hana, ko kakou kuleana e noho hoomanawanui aku nei, o ka hooko ia. 

 

UA LAWEIA AKU NO KA HALE PUPULE

            I ka Poakahi nei, ua hoouna ia aku o John Kamakaia a me Ah Fat, no ka Hale Pupule mahope o ka nana ana a Kauka Emekona a ike iho la, ua pupula ia laua.  O Kamakaia ua hoomaopopo ia me he mea la, ua pupule oia no ka mea pili hoomana, a o ko Ah Fat hoi, he okoa kooa ano pupule, he maa oia i ke ku ana i ko hai mau waiwai.  I ke kakahiaka o nehinei, ua hoea aku la oia i ka hale kaa o kekahi Pake a lawe mai la i ke kaa, ka lio a me ka ilikaa, a he kalaiwa kaa no hoi ka@ hana mamua.

 

            E malama ia ana he ahamele nui maloko o ka luakini o Kaumakapili ke hiki aku i ka po o ka la 2 o Apelila, no ka pomaikai o ka halepule o Kalihi. 

            Ua hala io aku no o Kuhina Kini maluna o ka Mariposa ma ka auina la o ka Poalima nei, no ka hoolana maʻi ana, malia n na ehukai ka e hooikaika hou ae i kona kino.

            Ua hookaulua iki iho la ka holo ana o ka mokuahi Kinau no Kona mau awa maa mau, mamuli o kekahi ulia poino i halawai me ia, a ua lilo aku la kona wahi i ke Kalaudina.