Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 22, 28 May 1898 — Page 1
| This text was transcribed by: | Sheila Quimpo |
| This work is dedicated to: | Kumu Patrick Makuakane's father |
KE ALOHA AINA
UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO
HOOKUMUIA I MEI 20, 1895
BUKE IV. HONOLULU, POAONO, MEI 28, 1898, HELU 22
KA NUPEPA A KEALOHA AINA
____
E hoopuka mau ia aku ana mai ka
Poakahi a ka Polima o na pule a
paa o kela a me keia mahina.
Ka Eku Pepa, he 20 keneta o ka
pule. No ke kope hookahi, he
6 kenete.
E loaa no ka pepa maike Keena
aku o KE ALOHA AINA, a mai
ka lima aku o na Luna Lawe
Pepa.
E pai ia no na Olelo Hoolaha, na
Kanikau a me na Mele Inoa, me
ke Dala kuike. Aole nupepa ma
ma owili pakahi e hoouna ia ke
ole e hookaa mua ia ka uku pepa
E hoouna pololei mai i na Nuhou
na Kumumanao. na Olelo Hoo-
laha, na Kanikau a me na Mele
Inoa i ka Lunahooponopono o
keia Pepa.
Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia
kekahi manao ma na kolamu o
keia Pepa, malalo o kekahi inoa
kapakapa ke ole e hooike mai i
ka Lunahooponopono i kona
inoa ponoi.
Ka Nupepa Puka Pule
Ke - Aloha - Aina
Hookahi makahiki .......... $2.00
Eono mahina ................... $1.00
Ekolu mahina ..................... .50
Hookahi mahina ................. .20
EMMA A. NAWAHI.
Puuku o
Ke - Aloha - Aina
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono a Hope Puuku
S.P. KANOA.
Hope Lunahooponopono.
O na kauoha Nupepa me na hoo-
kaa Dala, e hoona pololei mai i
ka Puuku ma Honolulu.
-----
KE HOOHIWAHIWA NUI
MAI NEI.
___
Ua lilo na lono houpuupu no ka hoea mai o na pualikoa Amerika ma ko lakou alahele no Manila, i mea nui i ke kulanakuahale nei, a ua hoomaka ia ka hoohiwahiwa ia ana o hale @oihana mai kela Poalima mai nei a hiki i keia la.
Eia na hae Amerika a me na kahakahana lole o na waihooluu like ole ke kuuwelu mai nei maloko o na puka aniani a ma na lanai o na halekuai a me na hale oihana e ae o ke kulanakuahale nei, ua like loa ka nanaina o ke kulanakauhale nei me he la o ka 4 o Iulai.
He nui na hana a na poe Amerika e hoomakaukau mai nei no ka hoolaulea ana aku i na koa, ina hoi lakou e hoea io mai ana i keia la, a i ole i ka la apopo.
He elima ka nui o na manawa o ke oeoe hoailona mokuahi e kani ai, i na e ike ia ana ka mokuahi Pekina mawaho aku o Waimanalo. He hapalua hora mohope iho oia manawa, e haalele iho ana kekahi mau mokuahi holo pili aina me na luna aupuni o ka Repubalika no ka holo ana aku e halawai me na koa Amerika, aka, mawaena nae ia o na hora 6 o ke kakahiaka a me ka hora 6 o ke ahiahi, a me he mea la, o ka bana kekahi e ukali pu aku @ana.
Ua manaoia, o ka nui o na hoolilo no keia hookipa ana mai i na koa, e hiki aku ana ia i ka $3,000 aka, ua lulu aku no nae kekahi poe o na hale oihana nui o ke kulanakauhale nei penei:
T.H. Davies ma $500, Burua ma $500, Irvin ma $500, Hakapila ma $500, Kakela a me Kuke $500, Alexander a me Baldwin $500, Waila ma $500, Scheafer ma a me ka Hui Mokuahi Piliaina he $300 pakahi, Grinbaum ma $250, Hyman Bro., $150, Phillips ma $100.
He nui na poe e haawi wale ana i na kokua ana i na koa malihini, mawaho o ka hale auau Long Branch, ua haawi wale mai kona ona, e auau na koa malaila me ka uku ole.
Na J. J. Williams e hoolako aku na aliikoa me na kii o na mokupuni nei me ka uku ole. Ua haawi wale mai ke poo kumu o ke kula Kamehameha i ka bana oia halekula no ke puhi hoolaulea ana no na koa. O loko o ka pa o ka Hotele Alinetona ua noa ia lakou, a pela pu no hoi me ka halewaapa Healani. O ka bana lahui kekahi e puhi ana ia lakou ke uku ia mai nae ko lakou luhi o ke puhi ana.
Ina e hoea io mai ana ke Kulanakauhale o Pekina, alaila, ua makepono keia luhi ana, aka, ina e hoea ole mai ana, e nui ana ko poho o ka luhi no keia mau hoolala ana.
E mau ana keia mau hoohiwahiwa i ke kau ana pela a hiki i ka wa a na koa e haalele iho ai i keia mau mokupuni no Manila.
_____
E HOEMI IA ANA KA UKU O
KEKAHI MAU OIHANA
AUPUNI.
_____
Ua lawe ia mai ka noonoo ia ana o ka hoemi ana i na uku o kekahi mau luna aupuni maloko o ka Hale ma kela Poaha aku nei,a penei ko lakou uku i manaoia ai, ma keia mua aku:
Kakauolelo o ke Keena o ka Loio Kuhina, e hoemi ia mai ka $150 a i ka $125 o ka mahina.
Hope Ilamuku mai ka $166.66 a i ka $150 o ka mahina.
Hope Makai Nui o Hawaii mai ka $150 a i ka $125 o ka mahina.
Hope Makai Nui o Kohala Hema, mai ka $60 a i ka $50 o ka mahina.
Hope Makai Nui o Hilo Akau, mai ka $80 a i ke $60 o ka mahina.
Hope Makai Nui o Puna, mai ke $80 a i ke $60 o ka mahina.
Hope Makai Nui o Maui, mai ka $125 a i ka $100.
Hope Makai Nui o Kawaihau mai ke $60 a i ke $50 o ka mahina.
Ua hoomahuahua ia ea ka uku o ka oihana makai o Kauai mai ke $7000 a i ke $10,000 o ka makahiki.
O ka uku o ka Hope Makai Nui o Kauai, ua hoopii ia ae ia mai ka $100 a i ka $125, ke kakauolelo a ka Makai Nui ua hoomahuahua ia ae kona uku mahina mai ke $25 a i ke $33.33 o ka mahina.
Ua waiho ia aku ka noonoo ana i kakauolelo na ka Ilamuku o $125 o ka mahina, a pela pu no hoi i hookahi no ka Hope Loio Kuhina no ke kokua ana i $150 o ka uku o ka mahina.
_____
I ka wa o Swanson e waiho maule ana malalo o ka pali ma ka auina la o ka Poaono nei, ua lili aku i ka aihue ia he $9 mai kona pakeke aku.
KUU POKII, KUU HANAUMULI
HOOKAHI UA HALA, UA NIAU
HOOKAHI AKU LA I KE ALA
O NA MEA A PAU. ALOHA!
ALOHA WALE.
_____
E ae mai ia' o e kuu ALOHA AINA i wahi kaawale o kou mau kolamu no'u,
Me ka mahalo:
Oiai au e noho palaka ana me na manao ole ana eia ae he lono luuluu a hoea mai e pili ana i kuu po kii i aloha nui ia, Mr. Benjamin K. Kalaoa. Ua hala, ua nalo, ua niau hookahi aku la i ke ala hoi ole mai; ua kii mai la no ka mea nana i hana i na mea a pau, a lawe aku la i ka uhane, a hoi aku la ke kino i ka lepo, e like no me ka ka Baibala i olelo mai ai, Mai ka lepo mai no ke kanaka, a e hoi hou aku no oia i ka lepo."
"Nana no i haawi mai a nana no i lawe aku, a e hoonaniia ka inoa o ke Akua Mana Loa, he malu ma ka honua he aloha i kanaka." Amene.
Ua hanauia oia ma Onomea, Hilo, Hawaii, ma Aperila 16, 1862, a make ma Piihonua, Hilo, Mei 3, 1898, nolaila, ua piha iaia na makahiki he 36 me 17 la a haalele mai la he wahine me ke kaikamahine, na makua ke kaikuaana a me ka ohana, e uwe aku iaia me ka naau mokumokuahua i ke aloha, Aloha! Aloha!! Aloha wale oia."
Ua hoonaauao ia oia ma ke kula hele la a Mrs. Lydgate ma Hilo Taona, a mai laila mai ma Honolulu ma na kula hele la o Kawaiahao a me Kaumakapili me W. A. Kiha, a mai laila aku a Keoneula a me Lahaina, a oia ka pau ana, a mai laila aku no Hilo.
Ma ka makahiki 1890, mare i ka wahine ia Mrs. Maraea Poka, a na lana mai he kaikamahine hookahie ola nei.
O keia Benjamin K. Kalana. ka opio haku moolelo kaulana o na makahiki i hala koke aku nei, a he mau moolelo hoi i hialaai nuiia ia mau la, e laa na moolelo o Biute Biuteona, Romiana Ho a me Sisa Monia.
Nolaila, e na hoaloha mai Hawaii a Niihau, na poe hoi i hoohialaaiia no ia mau moolelo hoonanea oia mau la a e poina ole nei paha ia oukou, ua pau ko oukou lohe hou ana nona, ua kuu ka luhi oia loea haku moolelo kaulana o na opio Hawaii.
E hoomama ae i ko kakou mau luuluu e ka ohana ma o Iesu la ka puuhonua o na poe i hooluuluu ia i na kaumaha, a nana no e hoomama mai. Amene.
Me ka Lunahooponopon a ne na keiki hoonohohua o KE ALOHA AINA ko'u aloha nui.
Owau iho no me ka haahaa,
JOSEPH KAIANA.
Kapalama, Mei 18, 1898.
_____
HE HOOMAIKAI AKU.
_____
O maua o na mea no laua na inoa malalo iho, ke haawi aku nei i na hoomaikai ana i na poe a pau i haawi ae i na kokua ana, no ko maua pokii i aloha nui ia, Benjamin K. Kalana, maluna o kona kino kupapau, a na ke Akua Mana Loa e haawi mai i na uku kiekie loa i panai no ka oukou mau makana.
MR. & MRS. JOSEPH KALANA
HONOLULU, MEI 18, 1898.
_____
EIA KE LIULIU MAI NEI
_____
I keia wa i lohe ia mai nei eia ae na koa Amerika a hoea mai ma ko lakou alahele no Manila, oia no ka wa o lakou nei ma ae, e liuliu pupuahulu mai nei no ka hoomakaukau ana e hookipa mai i na keiki aukai me ke ohaoha nui. E haawi aka ana lakou i na hana hoolaulea o na ano a pau ia lakou ma ka haawi ana i mau paina no lakou, ka hookuu wale ana i na kaaahi, a pela wale aku.
A i ko lakou wa e ikeia aku ai ka mawaho aku o Koko o holo aku ana lakou maluna o na mokuahi no ka ukali aua mai ia lakou no loko nei o ke awa. Ma ka makou nana aku he mau hana hooluhi wale no keia a ke aupuni a aohe hoi he wahi pomaikai e loaa mai, aka, owai auanei i ka mea i ike ia mea, o lakou no.