Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 29, 16 July 1898 — Page 1

Page PDF (781.24 KB)

This text was transcribed by:  Reya Liilii
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

Ke Aloha Aina.

 

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO.

 

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

 

BUKE IV.      HONOLULU, POAONO, IULAI 16, 1898 HELU 29

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

 

            E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.

            Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule. No ke hope hookahi, he 5 keneta.

            E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

            E pai ia no na Olelo Hoolaha, na kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

            E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

            Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

Ka Nupepa Puka Pule

Ke - Aloha - Aina

Hookahi makahiki………….$2.00

Eono mahina……………….$1.00

Ekolu mahina……………….   .50

Hookahi mahina…………….   .20

EMMA A. NAWAHI.

Puuko o

Ke - Aloha - Aina

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA.

Hope Lunahooponopono.

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

 

            Maluna mai nei o ka Miowera i loaa hou mai ai ia makou o kekahi mau lono hope loa, a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, ke hoopuka aku nei makou ia mau lono i loaa hope mai la penei:

E HAKAKA ANA A HIKI I KA MAKE ANA.

            Madarida, Iune 27, 10 a. m. He lono kai loaa mai la mai Manila mai i keia la malalo o ka la 24 o Iune, e olelo ana, ua manao na Sepania e hakaka a hiki i ka make ana. Aia ke manaoio ia la, he hoouka kaua weliweli ke malama ia ana mauka o ka aina a ma ke kai i ka wa e hoea aku ai na koa Amerika ilaila. Ua manao ia e kue ana na mokukaua o Geremania i ke kipoka ia ana o Manila, ua olelo ia ae no hoi, aia ke Keikialii Henyri o Perusia holo la ilaila maluna o kekahi mokulawekoa. A ua hoike hou ia ae, aia na Sepania ke hana la me ka awiwi nui i na mea e hoopakele ae ai i ke kulanakauhale.

            Ua hoike ae o Kenerala Agui@aldo, o ka ohana o Kenerala Augusti, he pio maloko o kona lima, ke malama ia la n@e me ka maikai Panpanga:

AOLE HIKI I MAKINILE KE MOE PONO.

            Wasinetona, Iune 29.- Ua ala ia e Peresidena Makinile a hiki i ka hora 1 o keia wanaao, no ka nana ana i ke kulana kaua me Kuhina Alger, o Aukune Kerala Car@rn kekahi meia a hiki i ka wanaao. Ia manawa holookoa, maloko lakou o Hale Keokeo no ka noonoo ana i ke kulana a me na lono i hoouna ia mai, no ka hoopuipui ana aku la Kenerala Shabter me na koa, e hoolako ia aku noia me ka hakalia ole. I keia wa, aole e hiki i ka Peresidena ke moe pono, no ka mea, e ala mau ana oia no ke kali ana ina nuhou mai Cuba mai. A mamuli o keia kumu, nolaila, ua hiki ole iaia ke hoomaka kakahiaka nui i kana mau hana i keia la.

NA MOKUKAUA SEPANIA NO MANILA.

            Ua pau na hoolala ana a ke aupuni no ka hooili nanahu ana a me na lako mea ai no na mokukaua o Adimarala Camara, a ua manao ia i keia wa e hiki aku ana lakou i Manila mamua o ka pau ana o Iulai nei, mahope hoi o ke kipa ana aku ma kekahi mau awa like ole, no ka hoolohe ana na a'o ana e hoouna ia aku ana.

            Radana, Iune 30- Ua hoike mai ka mea kakau o ka Taimes ina Madarida, e olelo ana: Ua hoole ae na Kuhina i na lono i lohe ia mai, eia o Sepania ke kuai nei i na mokuka@a mai Kina a mai kekahi mau aupuni e ae. Ua hoike ae ka E L Imparcial o ka uku mua ana no ka holo ana maloko o ke alawai. oia no ke kumu nana i houlolohi ina mokukaua o Camara. O ka auhau no ke komo ana aku he 400 000 Francs, a ua pau i ka ukuia.

            Ua hoole ae ke Duke Almdovar de Rio ke Kuhina o ko na aina E maloko o ka Aha i ka oiaio o ka hoole aha o Italia i ka hooili nanahu ana o Camara ma Caila. Ina ua manao o Amerika Huipuia, o kona hooweliweli ana e kipoka ina awa o Sepani i na moku o Admirala Camara, a e noi aku e hanaia i Kuikahi maluhia me Amerika Huipuia, ua kuhihewa loa ia manao o na pae Amerika. O ka n@e mua ana no ka maluhia, he oi aku ke kanalua i keia wa i ko ka pule i hala aku la.

AOLE E HOOHAKALIA HOU AKU.

            Wasinetona, Iune 20.-Ua hoike mai nei o Kenerala Shaftera maloko o 48 hora, aka, oia lawe ana nae, e nui ana na Ola e poino. Ua maopopo loa iaia ka hoea mai o na koa Sepaniano ka hoomahuahua hou ana i ke taona, a nolail, ua manao ia, ua oi loa aku ka pono o ka lele kaua koke ana aku, a e kali ia aku nei na nuhou no ke@a ulele kaua ana aku.

HOOKAPU IA KA HOOILI NANAHU ANA I NA MOKU SEPANIA.

            Port Said, Iune 27. Mamuli o ka hoopii ana a ke Kanikela Amerika maanei, ua hoopuka ia he kauoha e hookapu ana i ka hooili nanahu ana o na mokukaua o Camara a hiki i ka wa e kauoha ia aku ai.

HE $160,000 O KA UKU O KE KOMO ANA MA KE ALAWAI.

            Parisa, Iune 27. O na mokukaua o Adimarala Camara e holo aku ana no Suez i ka la apopo, ua holo ia e lakou kekahi manawa maikai loa, ma ka averika o 10 mile i ka hora, e alakaiia ana e na moku topido. O kekahi mea ano nui e pili ana no lakou, oia keia, o ka uku o ka holo ana maloko o ke alawai a hoea ma kekahi aoao he $160,000.

HOAO IA E LAWE KE OLA O KE ALIHIKAUA NUI O NA POE KIPI.

            Hongkong, Iune 27. He mau lono kai hoike ia mai nei mai Manila mai, ua hoao ia ae no elua  manawa e lawe i ke ola o Kenerala Aquinaldo, he hookahi na kekahi kanaka Italia kuewa. He uku makana kiekie no hoi ka Kiaaina Augusti i haawi ai i ka mea e hopu ana ia Kenerala Aguinaldo.

E KOKUA ANA O AUSETURIA IA SEPANIA.

            Ladana, Iune 27. He lono kuikawa kai hoea mai nei mai Fiume mai, kekahi o na taona e ku ana ma na kapakai o Auseturia e olelo ana, he moku Auseturia kai holo aku la ma kona alahele no Pilipine me 500 topido i manao wale ia no na moku Sepania ia mau mea.

            Viena, Iune 27. O ka mokukaua Auseturia Fiundsberg i hoea aku la i Singapore ma ka la 24 iho nei o Iune, e holo loa aku ana oia i Manila.

KA MAHELE EKOLU O NA MOKU SEPANIA.

            Giberaleta, Iune 27. O ka mahele ekolu o na moku Sepania, ua hoike ia mai i anei, oia no ke Cardenal Cisueros, Lepanto, Numancia, Vitoria, ka monita PuigCerda, ekolu moku topido, na moku kokua Meteoro, Leon XIII a me Montserrat, malalo o ke alakai ana a Adimarala Barosa, na kauohaia aku lakou no ka hoakoakoa ana ma Cadiz elike me ka hikiwawe e loaa ana ia lakou.

KE KIAI MAKAALA LA IA CERVERA.

            Mawaho o Santiago de Cuba, Sabati, Iune 26. Ua manao ia e holo mai ana o Adimarala Cervera me kona mau moku no waho o ke kaikuono i ke aumoe o keia po. He aha mau kolamu uahi i ike ia aku i ka pua mai me he la e holo mai ana no ka nuku nei i ka wa o ka la i napoo aku ai, a he elua mau moku liilii i manaoia he moku topido i keia ma kahi kokoke i kahi o ka Merimaka i piholo ai, a ua manao ia he mau moku topido laua. Ua kauoha koke ae o Adimarala Sampson e hoomakaukau koke na mea a pau. O na moku topido Ericson a me Porter, ua kali laua mawaho mai o ke kaikuono, aka, aole nae he moku i hemo mai.

            Mahope o ka waenakonu o ua po la, ua kipoka aku ka moku Vesuvius no ekolu manawa i ke Kakela Moro. Ua pahu aku la kou mahope o na puu ma ka hikina, aole i maopopo na poino i hana ia e lakou, ke hoomau ia nei no ke paniku me ka maopopo ole o kekahi ulia.

HOLO KEKAHI HAPA O NA MOKU O CAMARA NO PORTO RICO.

            Ladana, Iune 28. Ua hoopuka ae ka nupepa Hoku i keia la he moolelo mai kekahi mea kakau mai e olelo ana, o kekahi mahele o na mokukaua o Camara, ua haalele aku lakou iaia mawaho o Aigeciras, kokoke i Gibaraleta a holo aku la i Porto Rico no ka huipu ana me na moku topido o Kapena Villamil i huna ia ma kahi kokoke ilaila no ekolu pule i hala ae nei.

            A wahi hou a ua mea kaku la. O keia mau mokukaua e lele kaua aku ana oia mahope o na moku o Adimarala Sampson a mamua mai hoi o Adimarala Cervera me na papu o ka aina. Ma keia e hiki ole ai ia Adimarala Sampson ke kokua ia Kenerala Shafter.

 

HE NUI NA LEALEA I MALAMAIA MA HILO.

 

            Ma na leta i loaa mai nei mai Hilo mai, he nui na lealea i malamaia malaila ma ka la 4 iho nei o Iulai, ua hoaoia na kii hoomakeaka i puka ae ma na huina alanui, aka, na ka ua- nae oia kakahiaka i hooko ole aku i keia mau hana i ka malama pu ia ae he mau lealea heihei au, he hookuku kinipopo a me ka he@hei lio.

            O kekahi o na hana lealea i malamaia ae oia no ka huki kaula mawaena o na limahana o ka mokuahi ma ia me ka maikai, ma Pa@panga. Kinau a me ko Hilo mau kaeaea. He 22 minute ka loihi o keia hukihuki ana, ua lilo ae ia ka lanakila i na keiki o Kinau, mahope iho ua huki hou o Kinau me ka Rainy City a ua loaa hou no hoi iaia ka lanakila iloko o 44 minute. Nolaila, ua lilo ka inoa moho o ka mokupuni o Hawaii ia Kinau.

 

            E haalele iho ana o C. B. Reynolds i ke kulanakauhale nei ma ka pule hopo o keia mahina no ke kahua mai lepera o Kalaupapa a me Kalawao.