Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 29, 16 July 1898 — Page 8

Page PDF (843.86 KB)

This text was transcribed by:  Keala Parker
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

POAONO, IULAI 16,1898

 

HE MOOLELO WALOHIA

--:NO KE:--

Kekialii Alabati

Ke kaeaea o Pelekane

--:A ME KA:--

Ui Madelinaa.

Ke kukui Uwila o Ainapo

 

Hoohenoia KE ALOHA AINA

 

O keia ninau a ka moi opio i hoopa mai la mamua o ke alo o kona makuakane, ana no hoi e hoomaopopo ole mai nei, o kona pili ponoi no ia, ka mea hoi i loaa mai ai oia.

A oia ka kona makuakane i pane awiwi aku ai, me ke kuhi ana aku o kona lima i loko o ka rumi kuka o kana keiki, a oia hoi kana i hooko koke aku ai me ka hakalia ole.

I ko laua wa i komo hou aku ai i loko o ka rumi kuka o kana keiki, ama ia wahi laua a elua i noho like iho ai me ka pane leo ole aku o kekahi i kekahi.

Aia hoi na manao nune iloko o ke Keikialii kahi i noho ai, aka, o kana mea wale no e nana nei, heaha la kana hana o ka hoi hou ana mai ihope, aia a nei he mau manao ino i loko ona kahi i hoomoamoa ai i mea e poino ai kona ola.

Aka, ua noho hamau iho la no oia me ka pulale ole aku, a hiki i ka wa a ke heikiahi i pane aku ai me keia mau huaolelo e hoopioo hou ia ai ka moi opio, a oia kana i pane mai ai me na huaolelo ku io o ka hauoli:

Ano, ua hookahaha hou ia paha kou manao, mamuli o kou ike ana mai ia'u e hoi hou mai ana e huipu me oe malalo o ka hana a kakou i kuka pu iho nei.

O keia ke kumu, he mea lealea kamailio a pau wale ae no, aka, he mea oiaio loa e hooko koke ia ai kou iini e ke alii, a oiai hoi he mea hoonui hana wale no ko'u kii ana aku ia lakou me ka loaa mua ole o na hoike e hooiaio ana i ka'u olelo.

A no ia kumu eia i ke kahua hana a'u i manao ai, oia kou mea e hoouluhua hou ole ia ai o kou noonoo, ma muli o na kamailio wale no.

O keia no ka wa i ku koke ae ai ke Keikialii Alabati, a wehe ae la i ke koloka helepo loihi ana e aabu ana, a oia no hoi ka wa a na hoku alii e alohilohi mai ana mamua o kona umauma.

O ka hemo ana ae o ka aahu e uhi ana maluna o kona kino, me keia mau hoailona alii nui o ka aina, oia kana e nana pono nei me ke kahaha nui, e kaulona pono ana hoi maluna o na onina a keia kanaka pahaohao oni wale.

A oia hoi ka ua Alabati nei i pane awiwi aku ai imua o kana keiki opio me ke kuhikuhi ana iho i ke kuka ana e aahu ana, i hoopuni ia me na hoailona alii he lehulehu wale.

E ke alii opio, o ka mea e ku aku la imua o kou alo, aole ia he mea okoa, aka, o wau no o Alabati, ka Hooilina Moi o ke aupuni o Pelekane nei, a o kou makuakana ponoi hoi.

Ua nui na manawa a'u i hele holoholo ai iloko o ke kulanakauhale nei, e hoolonolono ana no na mea e pili ana i ke kulana o ka noho ana o ke aupuni i ka wa o ka moi powa lokoino.

Ua ike au i na manawa a pau a'u i hele ai e nana i ke kulana o ka noho ana o ka lahui, ua hiki no ke hoomaopopo ia aku ka weliweli o na hana hoomainoino e kau ana maluna o kou lahui aloha,

Na ia kumu i hookonokono mai ia'u e haawi au i ko'u ikaika a pau no ka hoopakele ana i ka io a me ke koko o ko'u lahui donoi, oiai lakou e hana ino ia ana.

No laila, e ike oe, eia makou a pau ke ola nei ma kekahi ala huna, i hiki ole i kekahi mea ke huli, a mailaila no hoi au i hele mai la.

I ka wa o ke Keikialii i ike mai ai i na helehelena o kona makuakane, ua hopu koke mai la oia i kona mau lima, me ka hauoli nui, e hoike ana hoi i ka mea huna iloho o ka puuwai.

I ka pau ana no o ka laua kukai kamailio ana, oia no ka wa i kono koke aku ai o kona makuakane iaia e haalele koke iho laua i ka halealii ia mau minute, no ke kii ana aku i kona makuahine me kona mau kupuna, maloko o kekahi ana huna malalo o ka honua.

Oia kana i noi aku ai i kona makuakane e haawi mai i manawa nona e hele ai e hoike aku ai i kana aikane, e hele ana oia me kukahi huakai awiwi a hoi mai.

Ua haawi aku la kona makuakane i na apono ana no keia manao o kana keiki, a o kona wa no hoi ia i nalo aku ai me ka hikiwawe loa, a loaa aku la kona hoapili ma na hana e kali mai ana no kona hoi aku e hoike na mea hou.

A oia kana i pane koke aku ai imua o kola mau hoaloha me keia mau huaolelo ano nui:

Ano, e haalele koke iho ana au ia oe, no kekahi manawa pokole, a e hele aku ana au no kekahi hana awiwi a'u e manao nei e hooko koke aku i keia manawa, a e hoea hou mai no au iloko o ka wa pokole.

O keia mau olelo a ka opio i pane aku la, ua lilo ia he mea maikai i kona manao, a oia hoi kana i haawi koke mai ai i kona ae me ka hakalia ole.

I ka pau ana o ka laua kukai kamailio ana, oia no ka wa i haalele mai ai o ka moi opio i kona hoaloha me ke kamoe pu ana aku ma ke alahele e hui aku ai me kona makuakane, oiai hoi oia e kali mai ana nona.

Ae, eu haele kaua, oiai o ka wa kupono keia e hoo@ko ia ai ko'u makemake a aloha makua hoi.

Me keia mau olelo i haalele iho ai laua i ka halealii me ka awiwi nui, e komo ana hoi ma na alahuna ana i ike ole ui mamua.

Ua hoomau ia e laua ka hele ana a hiki i ko laua wa i hoea aku ai ma kekahi paku pali laumania, ua hookunana ia ka manao o ke Keikialii i kona ike ana aku i keia mau hiona laumauia e ku mai ana mamua o ko laua alo.

A ola no hoi ka wa i hele aku ai o kona makuakane a ma kekahi wahi kaawale aku mai kana keiki e ku ana, huli mai la oia nana i kana keiki, a ike mai la oia i ke kuaku no o kana keiki. Oia no hoi kona wa i hookokoke loa aku ai ma kekahi wahi moali mawae, a me ka hikiwawe i loaa iaia, pela oia i hehi iho ai maluna o kekahi wahi papa pohaku e moe lakee ana i ka honua, me ha naesa la ke ano.

I ka wa o kona mau kapuai i hehi iho ai no ekolu manawa, o ka wa no ia i hemo mai ai o na mawae pohaku e ku hoomakue mai ana mamua o ke alo o ke Keikialii Aleferda,

Ua hoohikilele ia ke Keikialii no keia halulu ano ana i lohe aku ia, a ku mahe aku la oia e nana i ka hamama ana mai o kekahi wahi i paniku ia, a hoea pu mai la hoi he malamalama ano e.

I kela wa i lohe ia aku ai he mau leo hauwalaau mai kahi a ke pani mawae i hemo mai la, a oia hoi kana i ninau aku ai i kona makuakane penei:

He nui a lehulehu anei na kanaka o loko o kela lua huna oiai ko lakou mau leo wawalo ana ma kahi i hemo mai la.

Aole ia he mau leo no ke kanaka au e lohe ia, aka, he leo kupinai ia no ko kaua mau leo e kamailio nei, a pela oe e lohe la i kela mau hauwawa leo.

Alaila, pehea ka loihi a kaua e hele aku ai a hoea aku i ka oukou wahi e noho nei?

E kuu keiki aloha, aole no he io anana ke kaawale mai keia wahi aku, a ike aku no oe i ka home kahi a makou e noho nei.

I ka wa i pau ai o ka laua kukai kamailio ana, huli mai la oia a pane mai la i kana keiki, o ko kaua manawa keia e hele ai, a pela iho la i lilo ai ka mania o keia pali ana i ike ai me he kuahiwi@a, i honua palahalaha.

Aole i liuliu ko laua komo ana aku maloko, ia wa i hapai ae ai ke Keikialii Alabati i ke poo o kekahi aoao a kapapapohaku e moe ana.

A oia no hoi ka wa i hoi houe ae ai o oka pali laumania a kona ano mau, ka hana hiki ole hoi i ka noonoo o ka mea akahi no a komo ma ia alahale pohihihi.

 

HE KUAI HOOPAU NUI LOA

…..MA KAHI O…..

L. B. KERR

Na Hookahi Pule Wale No.

Uhimoe, Pale Pakaukau, Pale Uluna Kawele Lima Lilina, Lole aahu, Ribine Lihilihi me na Papale.:

----

He mea oiaio e Kuai Hoopau aku ana makou i na Waiwai a pau no Hookahi Pule Wale no.

------

A oiai ka makou mau Waiwai a pau he Hoa Loa, a he Lahale hu hoi na Ano hou, nolaila, he manawa kupono loa keia i na lede e loaa ai ona mau.

Waiwai Nani Loa ma ke Kumukuai Emi Loa.

L. B. KERR.

Honolulu- Alanui Moiwahine- Honolulu

 

Hoemau aku la laua ka hele ana, a he mau kapuai wale no ka mamao mai a laua aku, a na hiki no hoi ke hoomaopopoia ka hanu o ka poe e moe ana maloko oia wahi a laua e hele aku nei.

E hoomaopopo oe, o keia ana huna mai kou mau kupuna mai, he puuhonua no ka wa pilikia, a ke komo oe i kela whi, aohe au mea e hepohepo ai no na hoopilikia wale ia mai e ka enemi.

 

MAKE O ED. A. JONES.

Ma ka hora 12 o ke awakea la Sabati nei i haalele mai ai i keia ola ana o E. A. Jones, kekikikane a P.C. Jones, ma ko lakou home ma Waikane, Koolaupoko. He mai Numonia kona mai i make ai au hoea aku na Kauka o ke kulanakauhale nei no ka lapaau ana iaia, aka, aole nae i loaa iaia ka oluolu hiki i kona maka ana aku la.

O ka hoomaka ana o kona ma'i, mai ka Poakahi mai no ia, Iulai 4, ua pulu oia i ka ua i kona wa e hookani hoopahupahu ana me kana mau keiki liilii, a ia po no i hoomaka ai kona ma'i.

Ua hoihoi ia mai kona kino make ma ka hora 8 o ka po la Sabati nei, a ma ka hora 3 o ka auina la Poakahi e hoolewaia aku ai kona kino make.

He 35 ka nui o kona mau makahiki, a ua haalele iho oia mahope nei, he mau makua, ka wahine a me eha keiki liilii e uwe aku ana nona

 

W. C. AKANA

Kalauki

He Loea Maheleolelo mawaena o ka Lahu Hawaii a me na keiki o ka Aina Pua. He makaukau oia ma ka hana ana i na Palapala Hoolimalima, na Palapala Kuai a me na hana a pau e pili ana i na Waiwai Paa a me na Waiwai Lewa. He waipahe ma ke kuka ana.

Keena Hana. Ma kanaana, kihi o na Alanui Moi a me Al@kea.

feb 21-1 yr.

 

KA LA O HAWAII

-----

He Buke Moolelo, Kaao a Hoonane no na Home Hawaii

----

E hoopuka mau ia ana ma Honolulu i kela a me keia kakahiaka Poaono. He Kuike ka Rula, @e hoomaka ana ma ka la 2 ae nei o Iulai kona Helu mua.

---

O pa poe a pau e makemake ana e lawe i keia buke hoonanea, e pono kipa koke ae ma ke keena hana, ma ka helpai o kalamu, Press Publishing Co., Alanui Betele, mauka mai o ka Halewai, i paa ko lakou inoa ma ka buke, a i ikeia hoi ka nui o na kope e pai ia ai.

-----

No ka Makahiki (ma ke kuike)……$5.00

No Eono Mahina………………….$2.50

No Hookahi Mahina……………        .50

No ke Kope Hookahi…………….      .15

-----

GEO. KAIA ame WILLIAM YOUNG.

Na on a o KA LA O HAWAII.

-----

BOROKA

$10,000 MA KA $10,000

Waiwaipaa

----

Ua makaukau e Hoaie aku ma ka Moraki i ka poe a pau, he mau Waiwaipaa hihia ole ko lakou.

Ua makaukau e huli maloko o na Buke Aupuni, i na Aina pohihihi ma na ano a pau a me ka hooponopono ana i na Aina e paaia nei me ke kuleana ole.

Ua makaukau e hana i na Palapala Kuai, na Palapala Hoolimalima, na Palapala Moraki a me na Palapala o kela a me keia ano i ku i ke kanawai.

E ohi la no na Ale o kela a me keia ano ke waiho la mai. E hookola no na kauoha me ka eleu.

Ke kono aku nei i na makamaka a pau e kipa mai ma ko maua Keena Hana, ma ka Hale ma Ewa, o ka Hale pule o Kaumakapili. Alanui Beritania. JOHN PREDERGAST, (Kapamawaho.) WILLIAM MOSSMAN, (Mokimana)

Honolulu, Mei 24, 1898.   3m dl w k

---

OLELO HOOLAHA

---

E ike auanei na mea a pau ma keia, owau, o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hookohu nei wau ia Mr. E. K: Heue, o Keanae, Maui i mea nana e malama i ka pono o ko;u mau waiwai a pau e waiho la ma Keanae, Maui,

 

O wau iho no,

A. ROBACK

Ookale, N. Hilo, H.

jul12 1mwkiy

-----

R. N. BOYD.

He Ana Aina, a he Agena Hoopukapuka Aina, Dala a pela aku.

KEENA: Ma ke Alanui Kalapa, pili pu me ke keena o ka Loio Kuhina W.O. Smith.