Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 36, 3 September 1898 — Page 7

Page PDF (857.33 KB)

This text was transcribed by:  Kanani Yamashita
This work is dedicated to:  To my Kumu

KE ALOHA AINA

Ke Aloha Aina, Poaono, Sepatemara 3, 1898

 

He MooleloWalohia

No

Alanadela

 

Ka Wahine Hoopahaoliao o ka Aahu Keokeo

A I OLE

Ka Loea Hookani Pila o ke Kula Aumoe

 

A ike pu aku la laua i ka imeimo mai o na hoku o ka leni malalo aku o kekahi wailele e kahe mai ana mai kekahi pali kiekie e kau ae ana ilaluna o laua.

 

He ana anei keia a kaua e ku nei?  wahi a Alana iela i ninau aku ai me ke ano pahaohao i ka elemakule.

 

Ae, e kou hoahele he ana ke’a wahi a kaua e ku nei, a o kahi a kela wailele e haula mai la o kahi no ia o ka puka o keia alahele huna e hemo aku ai iwaho, nolaila, e kuu hoa ua makaukau anei oe no ko kaua nee ana aku imua ma ka kaua huakai pohinihi me ka manao hoke ole wahi a ka elemaku, e i panai mai ai.

 

Ua makaukau mau au me la manao hoihope ole, a o ka’u wale no e uluhua nei o ko kaua hoea koke ole aku i kaui o ka hana.

 

Ma keia wahi i haalele iho ai ka elemakue lunapaahao i kona ipu kukui helepo, a pailata, aku la i ko laua alahele iloko o ka pouli no waho o kahi a ka wai e halulu mai ana m ka ukali pu ia aku hoi e ka kaua eueu.

 

Iloko o ka manawa pokole, ua hoea aku la laua no, kahi a ka wa e haule mai ani, a i ko laua hiki pono ana malaila oia no ka wa o Kaisa ka eiemakule i pane hou mai i ka kaua Alan dela penei:

 

Ano, ua hoea mai la kaua ma ka waha o ke ana, aka, malalo pono o keia wai e hanle nei e hemo aku ai kaua, nolaila, e hahai pololei mai ma ka’u wahi e hele ai o haule aku auanei oe loko o na luawai mimilo.

 

Ae, ae e Kaisa, wahi a Alandela i hooha ae ai, e ukah aku ana au manhope pololei o kou meheu.

 

I keia wa no i hemo aku ai ka elemakule no naho o ke ana malalo ponoi o kahi a ka wai e haule mai ana me ka ukali koke aku mahope o kona alakai, a ma na wahi a pau o na e hihi aku ana, aia malaila na kapuai o ka kaua aloha kahi hehi ai malalo o ka hookokauoha pololei.

 

He n ea oia io, ua hoopuanuanuia laua e na luna wai e haule mai ana mailuna uai o ka pali nihinhi, a o ko laua mau aaou hoi ua hoopuluna ia e ka wai, aka, oia mau haawina hikimau, ole o ka ehaeho, ua lilo wule no la ia ia a i mea ole.

 

I keia wa no i homo loa aku ai laua no waho o ke ana, a bele aku la hoi ma ka libiwai e moe ana no ki hema he pa ia e aaki pa ana ka pouli maluna o la mau kuahiwi me ka ohu e nee malie ae ana maluna o na lau @iaan, a e hoike pu mai ana hoi ea ao hakumakuma o ka le wa he ino nui ke hiki mai ana, aka, oia mau ouil weliweli nae a pau a na oaia lani e hoike mai ana.  Aole he hookahi oia mau mea nana i hookuemi mai i na kamahele o ko kulu aumoe.

 

A la laua no hoomau nei i ka @ole ana imua ola no ka wa oili mai ai o na aielo manamana o ka uwila mailoko mai o kekahi ao elee’e panonanoi ukaliia mai e ke kani halau u o kekahi hekili ikaika, me he mea la. e wawahi ana i na paia lani.

 

Na ka olapa ana o ka uwila a me ka nei nakolokolo ana ae a ka hekili pamaioa i hoopiha mai i ka elemakule me ka makau, a ia manawa n i huii mai ai oia a pane mai la me ka leo haalulu.

 

E kuu hoaholo, he keu keia a ka po o ka inu nui wale, a ke hopohopo nei au i ko knua mau ola, mai na alelo ana ole o ka uwila, nolaila, aohe a kaua mea ae ae e hana ai, aka o ka hoohuli wale ae no i ko kaua maukapuai wawae a hoi hou aku i hope.

 

E Kaist kuu hoahele o keia po a ka ino ai, o ao mai ana anei oe ia’ii e hohe wale?  E ka elemakule maikai ao’e loa au e ae aku ana i kou manao, no ka mea, he huakaiino ka kaua no ka make, a ina he makau wale ko loko oi e kuu hoahele maikai o ke ala hele no keia huli hou aku no hope.

 

Na keia mau oielo wiwo ole a ka Kaua Alanadeli@ i hookomo mai i na manao hilahila iloko o ka elemakule, a hoololi hou ae la i kona manao e ho mau aku no i ka nee ana imua me ka pane pu ana mai.

 

Ina pela e Alanad-la e hoihoi hou mai i ka’o man’o lelo, a e nee aku kana imua e ka nana ole i na poino e halawai mai ana ma ko kana aiahele.

 

Ia manawa no i pii aku ai aua no luna o kekihi kiekiena, a na na alelo hoi o ka n wila e hoomalamala ana i ko laua alahele, a i ko laua hiki ana iluna o ue kiekie@a la ua ikeia aku li ka a mai o ke kukui ina kehi he hapalua mile wale no ke kaawale mai ko laua wahi e ku ana.

 

Aole nae i hookaulua iho ka elemakule malaila, aka, ua homauaku la no nae i ka nee aku no kahi o ke kukui me la nana ole i ka leo weliweli e kani hoomau ana.

 

Ua hoohui ia ae mai ka berita laahia o ka mare o F.M. Wakefield he ioio a me Miss Mattie Richardson ke kaikamahine a Charles Richard son ma Hilo.

 

Ke Kanaenae a Ka Hui Aloha Aina O Hamakua

E Ke Alii E

 

E Ola mau wa Oe:

O makuu o kou poe makaninana na lula a pau o na Ahuhui Aloha Aina kupaa naue ole o ka makee alii a me ka manao aloha aina oia o o ka apana o Hamakua, mokupuni o Hawaii, ma o ko makou komite la.

 

Oi@ mamuli o Kou na’i ana a me Kou ukali ana no ka pono o ka nohoalii. la aoma a me ka pono o Kou Lahui.

 

Nolaila, ke noi aku nei i ka oluolu o Kou puuwai Alii, ka ihi li a me ke kapukapu o keou kulana laa hia mai ka po mai, na mamo a Keaweaheulu, ka Moiwahine puuwai haokila o ka Paredaiso o ka Pakipaka.

 

E ke Alii e—E oluolu e lawe aku i ka makou wahi kanaenae aloha no Kou la nui e hiki mai ana ke 60 hoi o Kou mau makahiki a ka Lahui e hauoli nei.

 

A ke ponoi ae  nei makou i ka Mana Kahikolu, e hooloihi ia Kou mau la maluna o ka aina i eha ai ka ili o Kou mau la maluna o ka aina i eha ai ka ili o Kou mau kupuna.  A pela ke Akua A pele ke Akua e kokua mai ai ia Oe a me Kou Lahui.

E.M. Kealoha

 

Kakauolelo o ka Hui Aloha Aina

Waipio, Hamakua, Aug 29, 1898

He Hana Ku I Ka Hoomainoino

Ma ka la 10 ino nei o Augate, ma Kalialuu-uka Kona Akau.  ua haalele mai la i keia ola ana a niau aku la ma ka aoao mau o ka hou ua o Mas.Ana Chas Aea, me ka hialele ana iho mihope nei, he kane, ha keiki a me ka lehulehu o na ohana a me na makamaka, na hoaloha e kumakena aku ma keia aoao me ke kaumaha a lunjun nona.

 

Ua uui ka huli ana i pon nona me ka manao e loaa ana he pono eia ka aole, ua kii ia o Archely.  i ka manawa i nana ai keia Kauka ua pau ka ike, a ua pau ka lohe o kela wahine, me ka ike no o keia kauka, aohe wahi i koe, aka, ua niakemake no nae keia kauka e wehe i ke keiki mailoko mai o ka opu o keia wahine i kona wa i loaa ai i ka pi ikia.

 

Ua manao piha ia ina e hemo ana ke keiki e ola ana keia keiki, i ka manawa no i hemo ai ke keiki ua make ao, o ka mea nona-ka inoa malalo nei, oia kekahi i ka mana wa a keia Kauka i hana ai i keia mau hana; aka , i mea e ao aku ai i na kauka, mai hana hou i keja.

 

Ua hanau ia oia ma Kau, Hawaii, a ua mare me Chase Aea O Keauhou, na maikai ko laua noho ana a hiki i ka hora 4 o ka wanaao o la la i hoikeia m luna, make aku la oia.  Auwe, waihia @@wale oia he@ wahine @olmalu a @heanei, a he puwai h@ ma k ua Owau iho no@

S.P. Pua.

Kahaluu, N. Kun., Aug 28, 1898

 

Halekuai Papale Nui O Honolulu

T. Murata Co

 

 

 

Eia makou ke hooniau pei i ke kuai ana i na ano Papale a jau ma ka kumukuai hanahaa loa.  A e hooko ana hoi i na kauoha na pale a pau e lawe ia mai ana la makou.

 

Ua Hiki Ke Hoomaemae I Na Papale Kahiko

Ua hiki ia makou ke hoomaemae i na papale kahiko a lilo i mea hou no ke 40 keneta, a o makou wale no ki mea i loaa o ka mekipi holoi papale ma ke kuianakauhale nei.  E hee mai a pau ma ko

maku halekuai nei.

T. Mureta & Co. 

Pahu Leta 206  Telepona 938

 

Nuhou Kuloko

Ua hulu hoi mai nei o Kalani ma keia Kinau maila me ke o’a kino maikai.

 

He 1,000,000 ka nui o na poka a ka mokushi Arizona e lawe nei no Manila.

 

E hoalilo ia aku ana ka Arizona i moku malama mai i kona wa e hoea aku ai i Manila.

 

Ma ke awakei la apopo 6 hanai ia ai na koa o luna o ka Arizona i hiki mai nei maloko o ka pa Alii.

 

Ua huli hoi moa mai o Komisina Moakana maluna o ka mokuKaua Piledelapia ma ke awakea Puaono nei.

 

He manawa ku wale a.ai no. no la mokuahi Gleefarg a me ka moku lawekoa Scandia mai Kapalakiko mai.

 

Ua hoopai ia na a ake i hogo ai e hoopae maluna i ka opiuma ipa kela pule aku nei he $250 pikahi ne hookahi mahina hana paahao.

 

He 25 kapuai ka oi aku o ka loihi o ka mokuahi Arizona mamua o ka mokuahi Kina, a he oi ae no kona holo i ka mokuahi Kina.

 

Nui ke ohohia o na n aka inana o ke Alii ka Moiwahine Liliookalani ma na wahi a pau ana i kipa i ma ke’a hiakai poki ole.

Ua lohe mai makou ua ae aku o Miss Annie rose o Hilo, no ka holo na akui Topeka, Kansas, no ka lilo ana i Moiwahine Hawaii, ma ka hoikeike nui e malamaia ana ma’a ili iloko ae nei o ka pule hope o Sepatemaba.

 

I ka wa e paikau hoomaamaa ana o ka pualikoa B. ma Heimoeipo ua kani hewa ae la ka pu a kekahi koa a lele aku la ka poka maluna o ke @aupaku o keakahi hale e ku ana ma Waikiki iho o ka halekoa.  Laki no ae ku ole ana o kekahi koa.

 

He lono kai loaa mai nei malu a o ka mokuahi Gengyle, ua halawii i aia me ka mokuahi lawekoa @o  e houili @ ana ma Nag Suki ma ka la 15 iho nei o Augate.  A ma ka la 18 e huakleaku ai jr ia ana no ka lolopolo, e an@: K palikiso@

 

Ohuohu na ohua kapena o ke Kinau mai na wahine haoe a na haole a pau me ka lei hookapu a na makaainana no Kalani.

 

Ma ka Poalua nei, i hoi aku ai na keiki o ka Hui Heihei Waapa.  Leilani no lalo o Polea me ko lakou waapa..

 

Oke kumu i ulolohi loa ai o ka mokuahi Glengyie mamuli no ia o ka nui o ka ikaika o ka niakani taifuna ma na kapakai o Kina.

 

Ua haalele aku ka hapanui o na koa kumau Hawaii i ka halekoa i keia Poakolu, e like me ke kauoha i hoike ia aku i ko lakou Alihikana nui.

 

Ke kono aku nei makou i ko makou mau hoaloha e kipa mai i ko makou halekuai ma hope o ka hana houia ana. He nui waiwai hou N.s. Sachs una.

 

He umi mau koa o luna o ka moku Arizona i laweia aku no ka halemai o na koa Amerika mawaho o Pawaa, he hookahi iwaena o lakou iloko o ke kulana nawaliwali loa.

 

Ua honu ia he Iapana kalaiwa kaa oio nona ka inoa o Hamoaka mamuli o ka poino ana o kekahi elemakule ma o ka p i ia ana e ke kaa.  Ua laweia aku ka mea poino no ka haukipila.

 

E lawe aku ana o Kenerala Kini ka alihikaua nui o na pualikoa oluna o ka Arizona, i na pua likoa malalo o kana alakai, no uka o ka pali mahope o ka hoea ana mai o ke Scandia.

 

Nui No Ka Naauao

Eia o Geremania ke hana nei i ke kahi mau aniani no ka hoolele ana aku i ka malamalama o na ipu kuikui uwila maluna o lakou a mailaila e lele aku ai ka malamalama no luna o na moku o na enemi.  No ka mea ua hoomaopopoia he poino ke loaa ana i ka moku e hoolele ana i ka u wila maluna o kona enemi iloko o ka po pouii, ma o ka lele poloei aia a ku o ka malamalama mailana aku o ki moku, a ua hiki hui ina poki a ka eneai ke ki pololei mea ma kahi o ka malomalama a hooleleia mai ao