Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 39, 24 September 1898 — Page 8

Page PDF (744.98 KB)

This text was transcribed by:  Zendy Solero
This work is dedicated to:  To the haumana of Halau Keali'i O Nalani

KE ALOHA AINA

 

Kuai Hoemi Nui O Na Kinamu, Kalakoa Me Makalena

Na Kinamu Lilina e Kuai ia ana he 10, 12, 14 a me 16 i-a i ke 1.00

Na Makalena Laalaau hou Loa he 6,7,8, 10 a me 16 i-1 i ke 1.00

Na Kalakoa Merimaka he 20 i-a i ke 1.00

Na Kalokoa Amerika he 25 i-1 i ke 1.00

Na Oganadi ua hoemi i ie ke 20 keneta o ka i-a

Eia makou ke kuai hoemi loa nei ina Waiwai a pau me ka nana ole ae i ka nui o na poho. Nolaila, e hele mai a e ike no oukou iho.

B.F. Ehlers & Co.

 

He Moolelo Walohia

No Ke

Keikialil Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane

A Me Ka

Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Aina Po

Hoohenoia no Ke Aloha Aina

            Nolaila o ka hana pono wale no au e hana ia, oia kou nohe malie me ka hoomanawanui, a hiki i ko kaua wa e hoea maalahi aku ai mawaho o keia wahi, a ia wa kaua e hui aku ai me ko'u poe kanaka, ka poe hoi i kapa mau ia e na malihini kaaheie: "na hoaloha o ke kuikahi."

            No ia inoa, ua kamaaina oloko nei o na ululaau me kei poe koa o ka wiwo ole, a he mea hoi na'u e haaheo aia ke olelo ae, o ko'u mau hoahanau ia ma ka pupuu hookahi.

            I ka wa i pau ae ai o kana olelo ana, oia no ko laua wa i haalele iho ai i kahi a laua e ku ana, a kamoe aku la iloko o ke konouli poeleele o ke kuluaumoe e aakl paa ana mamua o ko laua alo, me he po ua lanipili la no ka hooilo.

            O keia hoi ka wa i ike ia aku ai ua hoaloha nei o ka kakou opio e pailaka ana iloko o keia pouli nui a ka malamalama ole i noho ai.

            A i ko laua hiki ana aku me kekahi wahi uakee, oia ka wa i huli mai ai oia i hope, me ka paa pu ana mai i na lima o ke Keikialii, a ma ia ano laua i hele kuikui aku ai a hiki i laua kaalo ana ae ma kekahi pali kiekie e lele ana ka manu a e ike ia aku ana hoi ke aiai mai o ka wai ilalo lilo o ke oawawa a ia ua e ku nei.

            A o ka wa no hoi ia i pane hou mai ai o ua kanaka nei i ke Keiki alii, e malama loa oe ia oe iho ma keia wahi.

            Oiai, ke hemahema no kau paa ana ma keia wahi, alaila, e hoomanao oe, aola oe i minimini i kou ola ponoi.

            Nolaila, e huu hoaloha opio, kuu hoa hoi i alo mai ia i ke ehuehu o keia pouli nui, a o ka'u wale no e olelo aku, e malama loa oe ia oe iho ma keia wahi.

            A oia hoi kana i haawai aku ai i kona ae ma ke kunon ana aku o kona poo, e hoike aku ana i kona apono i keia mau olelo a kona pailaka.

            Me keia mau panai olelo ana i nee aku ai laua no mua, a hiki i ko laua puka ana akiu mawaho o kekahi kula akea e waiho mai ana imua o ko laua alo.

            I ko laua wa i heiki ai ma ia wahi, oia ka wa a ka Hokuloa e pii ae ana ma na kakai mauna a o ko laua wa no ia i hoomaha iki iho ai o ua mau mea kaahele la o ke kulu aumoe.

            I ko laua wa e hono hoomaha ana ma keia wahi, ua kokolo mai la ua huihui o ka wanaao, e iniki welaela ana hoi i ko laua mau kino me ka walania nui.

            Na ke anu maeele hoi e hooaiana i kona kino i hele a pilalahi, ma o kona pau loihi ana iloko o 9 mahina me ka loaa ole he wa e hoomohala ia ai o kona mau lima a ne na wawae pu.

            A oia hoi kana i pane aku ai imna o kona kokoolua penei:

            Ano, ua haalele aku kaua he mau hora ae nei ke kaawale, i ka home o ka poiono a me ka pilikia, a eia hoi kaua a elua ke nana aku nei i ka pii ana ae o na kukuna olinolino o ka Hokuloa ma kona ala poai.

            O ka nawaliwali e kau nei maluna o ko'u kino, ua hooi aku ia i ko'u nawaliwali, ma o ka hiki kupono ole ia'u ke ku ae iluna.

Aka, o ka manaopaa nae iloko o kuu puuwai, ua hiki ole ia ke hoololi ia ae ina e hoi hou mai ana ka ikaika iloko o ko'u mau lala.

            Oia hoi, e hoonipaa ia ko'u manao mahope o kau mau olelo, oia hoi o ka mea hana i ka pono a me ka kaulike, oia kou hoahanau a me kou hoaloha.

            Malalo loa kumu, i lilo ai kaua a iluna i mau hoahanau ma ka io a ma ke koko hookani, me ke ano e kue loa ana i na hana ino a pau e lawelawe ia ana e kekahi poai o na poe hana ino.

            Kolaila ke hoohiki nei au imua o Alahe; e anai no au i kou mau enemi a pau mailuna aku o ka papalina o ka honua, me ka hooneoneo loa ana i ko lakou mau kahua hoomoana, a pele auanei e mau loa ai ko kaua aloha ana a hiki i ka hopena o ko kaua mau la.

            I kona wa i hooki iho ai i keia mau olelo, oia no hoi ka wa i wawalo aku ai ka leo o ka o-le a ua kanaka nei, ka mea hoi nana i hoopihoihoi ae i manao o ke Keikiahi no ia mea.

            Mamuli hoi kekahi o ka manao ana, e hoea mai ana he mau kokua hou no laua mai kahi mamao mai.

            A hea mea oiaio loa i ka wa i hamau iho ai ke kani ana o ka leo o ka o-le he anapu a me ka wawalo o na leo o-le ka mea i lohe ia iloko o na aheahe kehau e pa ana.

            A iloko o ka imo ana o ka maka, aia hoi, ua ike ia aku la he50 poe hololio e kamoe mai ana ma kahi a laua e hoomaha nei.

            A oia no hoi ka wa a kona hoaloha i pane mai ai me keia mau olelo:

            O keia poe e holo pololei mai nei imua o kaua, aole ia he poe okoa, aka, o ko kaua mau hoaloha no ia o ka pupuu hookahi.

            A oiai hoi ke ike nei au ia oe, ke hoomahuahua mai nei na kikoni ana a ka eha malana o kou kino: oiai ke kehau o ka wanaao e ko nei me ka ikaika.

            Nolaila, o ka mea pono wale no, e loaa i mau kokua eleu a piha hooko kauoha mamua o ka hoomahuahua ana iho.

            Oiai no hoi laua e kukai olelo ana a oia no hi ka wa i hoea mai ai ua poe nei imua o ko laua alo me na hiona hauoli.

            A me ke kali hou ole iho ua pane like mai la lakou a pau, @ me ka huaolelo hookahi wale iho no.

            Heaha ka makemake o ko makou haku i kahea ae nei, ina paha ua halawai oe me kekahi pilikia kuikawa.

            Ua kahea aku nei au ia oukou no ko oukou hiki mai maanei no ke kokua ana i kuu hoaloha opio nei i loaa i ka pilikia maloko o keia mau ululaau.

            A malalo oia kumu au i kahea aku nei ia oukou, e hiki kino mai imua o ko'u alo.

            A oia no hoi ka wa i lele like iho ai na poe hololio nei mailuna iho o ko lakou mau lio, a haawi aku la i na hoomaikai i ka lakou malihini oia wanaao.

            A elike me ke kauoha a ko lakou haku, hapai malie ae la lakou iaia iluna o ka lio me ka naau aloha o ka hoa kanaka hookahi.

            A i kona kau ana ae iluna o ka iio, oia no hoi ka wa i haawi ia ae ke kauoha no ka lakou haalele ana iho.

            A oia no hoi ko lakou wai huli hoi aku ai no ka home kakela o ua hoahanau nei o ke alii powa nana oia i kumakaia.

 

He Mau Lio Kaa Piuwa.

            Ma ka auina la Poakahi nei, ua puiwa ae kekahi lio e huki ana i ke kaawaiu mawaho o kahi o Haka, a i ka wa o kekahi kanaka i lele aku ai e paa i ka lio, ua hina iho la oia ilalo a hoeha ia o hope o kona a-i. Aole he poino i loaa i ka lio i kona wa i paa ai ma ke alanui Beretania aka, ua pau aku nae na kini waiu i ka haule mailuna aku o ke kaa.

            Ma ia auina la no, ua puiwa ae la ke kaa huila lua o Singer mamus iho o kahi o Ordway & Porter ma alanui Betela, ua holo mai oia mailaila mai no ke alanui Moi, a mawaho o kahi o Dimond, ua halawai iho la oia me kekahi kaa pio, a malaila i kaawale aku ai ka pahu me ka huila, a koe mai la ke kolo me ka lio.

            I ke ahiahi iho ua puiwa ae kekahi lio kaapio i ka rola mahu alanui ma ke alanui Uniona a hookui aku la i ka pou telepona meka poino ana o kekahi huila.

 

Aole He Maopopo Loa Ka Heihei.

            Ua ulu ae he mau hoopaapaa ana mawaena o na hoaloha o Kimokeo a me Dan Renear no ka hei hie au i malamaia ma ka Poaono nei, a nolaila, ua aa hou aku o Kimokeo no ka heihei hou ana me Renear no kekahi puu dala mahuahua. Ma ka aoaoa o Kimokeo, ua hui aku ke Keikialii Kawananankoa me ka haole, a ua oleleo mai oia hoomaka ka hei hei ma ka lele ana aku, aka o ka Kimokeo nai i makemake ai iloko laua o ka wai, i ka wa e hoomaka ai e au, a ma ia kumu aole he maopopo o ko laua hei hei hou.

 

            He kaikamahine Hawaii kai hoihoi ia mai nei mai Vanehoua mai, i holo pu aku nei me ka hui keaka a Willson no ka hoomaamaa ana i ke kau ana maluna o na lio hana keaka.

 

He $10 Makana.

            E haawiia no ka uku makana o $10 i ka mea e hoihoi pololei mai ana i kuu lio keokeo, wawae eleele, haokuni S ma ka uha hema hope, i nalowale mai ka hale holoi lole aku o Sun Lee, mawaho o Kapunahou, ma ka po o ka Poalima, Sepatemaba 9, 1898

Sun Lee

Kapunahou, Sept. 20, 1898.

 

Olelo Hoolaha.

            Ke papa ia aku nei na ano lahui a pau mahope o ka napoo ana o ka la, aole e hele a komo wale maluna o ka mahi raiki o Lok Sing Wai & Co., ma Waialae, apana o Kona, mokununi o Oahu, ke ole e lawe pu me na ipukukui, no ka mea, ua nui loa ko makou poino i ka pau o na mea hooulu i ka aihueia. Ina e kue ana i keia hoolaha me ke kue i ko makou pono e hoopii no makou ma ke kanawai o ka aina, a ina e hoolohe ole ke kahea ia aku a holo, e kiia no i ka pu no ka aihue. A ma keia e mau no ka mana o keia hoolaha e like meka nui o ka manawa o ka Hui.

Lok Sing Wai & Co.

Waialae. Sept 5, 1898.

 

Hoolaha Hoopau Hookohu Hope

            Ina kanaka a pau eike ana i keia, owau o Hooipo (w), no Kalaupapa, mokupuni o Molokai. Me keia ke hoike aku nei au ma ke akea, ke hoopau loa aku nei au i ko J.U. Uahinui noho hope ana no'u e hooponopono i ko'u mau Waiwai Paa a Waiwai Lewa e waiho ana ma ka mokupuni o Molokai, a o ka Palapala Hookohu hope a J.U Uahinui i hanaia ma ka la 15 o Sept 1897 ke hoopau loa aku nei au i ka mana oia palapala.

Hooipo [w]

Kalaunapa, Molokai. 25, 1989

sept 3-1 m

 

Borka, $10,000 Ma Ka $10,000 Waiwaipaa

            ha makaukau e Hoaie aku ma ka Moraki i ka poe a pau, he mau Waiwaipaa hihia ole ko lakou.

            Ua makaukau e huli maloko o na Buke Aupuni, i na Aina pohihihi ma na ano a pau a me ka hooponopono ana i na Aina e paaia nei me ke kuleana ole.

            Ua makaukau e hana i na Palapala Kuai, na Palapala Hoolimalima no Palapala Moraki a me na Palapala o kela a me keia ano i ku i ke kanawai.

            E ohi ia no na Aie o kela a me keia ano ke waiho ia mai. E hookoia no na kauoha me ka eleu.

            E kono aku nei i na makamaka a pau e kipa mai ma ko mau Keena Hana, ma ka Hale ma Ewa o ka Hale pule o Kaumakapili, Alanui Beritania.

John Prendergast, (Kapamawaho.)

William Mossman, (Mokimana)

Honolulu, Mei 24, 1898 3m dl wk