Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 42, 15 October 1898 — Page 1

Page PDF (702.94 KB)

This text was transcribed by:  Jandee Wiiliams
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

 

            E Ho@ puka mau ia aku ana mai ka Poakaki a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.

            Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookahi, he 6 kenete.

            E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

            E pai ia no na Olelo Hoolaha, na @anikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

            E hoouna pololei mai i na Nuhouna Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

            Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa poni.

 

Ka Nupepe Puka Pule

KE-ALOHA-AINA

Hookahi makahiki       $2.00

Eono mahina   $1.00

Ekolu mahina  .50

Hookahi mahina          .20

 

EMMA A. NAWAHI

PUUKU O

KE-ALOHA-AINA

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S.P. KANOA.

Hope Lunahooponopono

            O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

            Maluna mai o ka mokupea Mauna Ala i hoea mai ai ma ka Poaono nei i loaa mai ai ia makou kekahi mau hunahuna o na aina e, a oia ka makou e hoopuka aku nei no ka pomaikai o ka makou mau makamaka heluhelu.

 

HOOLANAIA KEKAHI MOKU SEPANIA.

Play del Este, Cub@, Sept. 25

            O ka nui hoolana moku malalo o Lotanela Hobson, i hoao ai e hoolana i kekahi mokukaua Sepania, ua holopono ka lakou hana i ka hoolana ana i ka mokukaua Maria Teresa.  Ma hope iho o ka hoolana ia ana o ka mokukaua, (ua kolo ia aku ia e ka Potmac, malalo o ke kiaana a na mokukaua Newark.  Scorpion a me Alvarado, no Guatanamo, a ua h@ea aku ilaila i ka po nei.  Ua haawi ia ae na l@o h@ro, ke kani alapine ana o na oeoe a me ke kani ana o na pukuniahi, i ka wa on a i hemo mai ai mai kona wahi i ili ai.

 

LAHA KA MA I SAMOLA P@KI

            Manila, Sept. 26.  Ua oili ae nei ka mai samola poki iwaena o na koa regimana Kaleponi m@anei, aka, he eono wale no poe i loohia i keia mai i ho@keia mai.

            Wasinetona, Sept. 26.  Ua loaa mai nei i ke Keena Kaua he lono telegarapa i keia la, penei:

            Manila, Sept. 26.  I ka Aukukana-Kenerala, Wasinetona, ua hoomoapopo ia na poe kakau nupepa, ua hoike aku lakou mamua o ka palena kupono i ka nui o na ma'i maanei.  O ka nui o na ma'i maloko nei o ka haukipila i keia la @e 329, he 95 i loaa i ka ma'i fiva:  A eia ke pii mau ae nei ko lakou oluolu.  He 1,200 poe i hookuu ia aku no ka hoomaha ana, mamuli o ka loaa iki ana i ke onawaliwali.  He 19 k@ nui o na make o keia mahina, a he 23 aku nei o Augate.  Ots.  Ali@ikaua Nui.

 

HOPUHOPUIA NA POE ANAKIA.

            Ladana, Sept. 25.  He lono kai loaa mai nei i ka nupepa Observer mai Viena mai, e olelo ana, o na poe Anakia a pau a na makai i ike ma Rudapest, ua pau aku lakou i ka hopuia a kipaku ia mai ke kulanakauhale aku.  Ma kahi o kanaha poe i hopu ia maloko o Viena, wahi a ua lono la, a ua pau aku na nui anakia i ka hoopio ia.  Aia ka oi@a na makai ke lawelawe oolea la ma Trieste, Prague a me kekahi mau wahi e ae.

 

MAKE KEKAHI WAHINE KEAKA WAIWAI.

            South Dunbruy, Mass. Sept. 26.  Ua make ma kona home hooma@a o Fanny Doenport, he wahine khaki, ma ka hora 10:30 o ka po nei.  Ua loihi kona kaa ma'i ana  mamuli o ka loaa ole iaia he manawa hoomaha mailuna o kahi keaka.  O ke kumu o kona make ana, mamuli no @ o ka pehu ana o kona puawai.  O Miss Davenport kekahi o na wahine i loaa mai ka hana keaka ana a @a @iki aku kona waiwai ma kahi o $800,00.

 

KA MOKUKAUA BUFFALO.

            Nu Ioka, Sept. 25.  He lon@ kai loaa mai nei i ka nupepa La mai Wasinetona mai, e olelo ana.  Eia ke nee mua nei ka hoomahuahua ana aku i ma@ mokukaua malalo o ke alakai ana a Di@we, @a o ka noonoo ana o ke Ree@a Kaua Mosna e hoouna hou aku i ka mokukaua Buffalo no Manila.  Ua komo aku iloko o ke komisina ka mokukaua Buffalo ma kela pule aku nei, a eai ke hoomakaukau mai nei no kona holo aku no kahi hoolulu ma Asia, malalo o ka hookele ana a Kapena Joseph N. Hemphill.

 

MAKE I KA MAKANI INO.

            St. Catherine, Ont, Sept 26.  Ua halawai iho o Merriton me kekahi makani ino nui i keia auina la, a ua make he ekolu poe, a ua hoehaia he lehulehu wale.

 

MAKE O KANIKELA MR FUJI

            Ma ka la 26 aku nei o Sept., 1898 ua pauaho mai la i keia ola ana, kekahi o na kanaka nui a koikoi o ke aununi Emepera o Iapana.  I Hawaii nei oia i ka makahiki 1893, make ano he Kanikela Nui no ke aupuni o Iapana, a oia no hoi kekahi mea kue i na hana hookahuli aupuni a keia poe i hana ai.  A mamuli o kona hili@ai nui ia e kona haku Emepera, ua kauoha ia m@ila oia e hoi aku no kona aina makuahine: aka, mamua o kona hoi ana i kona aina hanau, ua nui kona mau hoaloha maanei.

            I ka hoi ana mai Hawaii nei, ua hoonoho kukeia oia ma ke poo o ka Oihana Kalepa, ma ke Keena o ko ne Aina E.  Ke hoomanao nei makou, i kona mau la e noho ana maanei, oia kekahi kanaka koikoi loa o kana mau huaolelo kalaiaina e hoopuka ai, a i kona wa e hooponopono ai i kekahi mau pioo uluku o kona mau hoa kanaka ponoi maanei, ua haliu koke aku lakou ma a hoolohe i kona leo me ka h@linai piha.  He kanaka noonoo kaulike oia a o kana mea e hoopuka ai, aole he mau paewaewa iloko oia mea, a na ia mea hoi i hoopii hou ae iaia ma ke kulana ana i noho hope ai, @ hiki aku la i kona wake ana.

            He hoaloha oia no ka lahui Hawaii maanei, a ua kamaaina loa hoi oia i ko kakou mau pilikia a ka poe nana i hookahuli i ka aina, a ua hoi@e a oia i kona manao @ue no ia mea, mai ka wa mua i koike ia aku ai ia mea iaia, a hiki i kona huli hoi ana i Iapana.  Aloha no ia hoaloha maikai o ka lahui.

 

NA IAPANA MA HAWAII.

(Mai ka Independent mai.)

Tokio, Augate, 22.

            Ua haawi ia ae he anaina ike e Mr. Hoshi, ke Kuhina i Amerika Huipuia, ma ka anina la onehinei e kona mau hoaloha kalaiaina.  Ua hiki ae o Kauna Itagaki a me kekahi mau Kuhina o ka Aina no ka aoao kue Liberala a me 300 poe ike kanawai.

            Ma ke alahele o kana haiolelo, ua @oe@ aku o Mr. Hoshi maluna o ka hooh@aina o Hawaii, ke ka Dute Auhau Waiwai o Amerika a me ke kaua o Amerika H@ipui@ me Sepania.  Ua kamailio ae oi me ka ikaika maluna o ka ninau o Pilipine, aole ia e nana ia aku ma ke ano mama.  No ka hooponopono a ke aupuni Iapana e pili ana i ke kuka ana no ke Kuikahi o ka Maluhia m@ Parisa, ma Okatoba ae nei, aole oia i maopopo.

            No ka mea e pili ana i ke kulana o na Iapana ma Hawaii, i ka wa i hoohuiia ae la o na mokupuni, ua olelo ae o Mr. Hoshi ua loaa mai i ke aupuni o Iapana he mau manao kanalua ole mai ke aupuni mai o Amerika Huipuia, e loaa ana i na Iapana maloko o Hawaii ka pono like a e lawe e hooko like, e like me na kupa Beriatnia, Farani a me Geremania.  O keia, wahi ana i kamailio hope ae ai, ka makana ana i lawe mai ai mai Amerika mai.

            Ina he oiaio keia mau olelo, alaila, o ka lahui Asia mua loa keai e loaa ana ka pono kaulike e like me na lahui naauao o Europa aka, o na kumu paha i loaa ai, o ia no ko lakou holomua, ka naauao a me ka ikaika.  A pehea hoi e nele ai o Hawaii ia me nani oia' oia ua piha i ka malamalama a me ka naauao, i oi loa aku ma mua o na mokupuni o ka Pakipi ka nei.

 

MAHALO NUI I KA MANAO O KUMUKULA

            1 ko makou huli pono ana i ka lo a me ka waiwai o kela manao pane a Kumukula i Kahukula Nui, na apono koke ko makou naau ia mea, mamuli o kona ike a kamaaina i ka noho pu ana iwaiena o kona poe haumana, mai ke nui a ka liilii, ua hoike mai ko lakou mau wahi ponoi no elima a eono mile ka loihi, o kahi e hele ai.

            Ua olelo ae oia, ina o keia auhau ana i na kumukula a me na makua mea keiki, a he auhau no ka hoolako ana i mau mea ai na na keiki hele kula o na wahi loihi, aole lakou e kue ia mea.  Oiai ua haalele aku kekahi poe keiki i ko lakou mau home, i ka hora elima o ke kakahiaka nui, a e hiki hou ana lakou i ko lakou mau home i ka wa poeleele, me ka lawa kupono ole o na wahi mea ai e ai iho ai mamua o ka hele ana i ke kula, mamuli o ka huihui o ke kehau @ pa ana i kakahiaka nui.

            He ikemaka ko makau i keia mea, i ko makou mau la kamalii e hele ana i ke kula he loihi ke ala, a ua ai kupono ole hoi mamua o ka hele ana i ke kula, ua ike no ke Ka@ukala Nui i ka pilikia o n haumana ma keia mea, a oia nae kana i nana ole ai ia mau mea a o ka mea i kahi mamao loa oia kana e ake nei e holopono ia misiona hana iwaena o na kula aupuni me na kula kuokoa.

            Ke paipai ikaika nei makou i ke Kuhina Aopalapala Kupa, a me ke Kahukula Nui, ka mea e hele kaapuni nei ma na mokupuni, e noi ae i ke aupuni, i puu dala no ka hoopau ana i ka pololi o na keiki hele kula la, a i ole i mau aahu paha no na keiki ilihure a mau buke kula paha, aole o ka auhau ae i ka poe ilihune.  O ko makou manao keia, a e pono e hooko koke aku ua mau Luna Aupuni lala nei o ka noonoo.