Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 42, 15 October 1898 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati Ke Kaeaea o Pelekane -:A ME KA:- Ui Madelina. Ke Kukui Uwaila o Ainapo Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane -:A ME KA:- Ui Madelina.

Ke Kukui Uwaila o Ainapo

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

Ehke me ka boi hou ana paai o ka Jkaīfca iloko o iona mau lūlb, ua iLe pu ia aku la hoi ke k»uhola ana ae o kft u]a makaUpua malana ō kona oiwi kino popiiikia ō na la o ka ehaeha. Hoi hou rotii la tta la o ke k&nāka ui a kau pono jhf> 1« inaluni ona, i oi aku hoi i k& wa mamuaiho o kona hopu pio ia «na Na keia mau hiona ano hou e niohala mi oaaluna o ka kaua opio, i hoopaa loa aku i ka manao hiaai iloko o Eokekila, me ka hoike pu maihoi i kooa hilinai »ai iaia ma na ano a pau. I kekahi awakea mahope iho o ka pau ana 0 ka lakou paina awa&ea, ua hoi aku li ka opio a me ka Haku Rokekila s nolokooka rami hoahu o kana mau mea kaua, kahi hoi e ka-kau ana ona kapa kila o kela a roe keia ano, na pahikaua, a menalaau ihe. Ia laua nae e nanea nei maloko o keia rurni, me na oielo hoohauoli mawaena o laua pakahi |ho, a ua hoomaka mai la hoi ka H&ku Eokekila e kamailio mal, aka, ua hoopioo ia ae la nae laua a elua e na leo hooho mawaho mai: Pan ke Kakela i ke ahi e! Pau ke Kakela i ke ahi et! \ I ka wa i komo pono aku ai kei& m<iu leo hooho iloko o ka rumi a laua e noho nei, a oiai hoi, ua lohe pono aku la no laui ika leo hooho mawaho mai, a oia no hoi ko laua wa iku like ae ai iluna, no ka hele ana e kinai i ke ahi e hooho ia ana e kona poe kanaka me ka manao he ahi io. A oia no ka wa i hoohohoa mai ai na mea a pau, auwe ka nani e Na keia mea i hoaui ae 5 ka nana ana malana o kona kokoolua, aia wa no ola i hoomaopopo iho ai, aole ka he ahi maoli keia a kona poe kanaka e noke nei ike kahea» aka no kona hoaloha opio no ia. A eia kana i puiii ae ai i kona mau lima ma kona umauma, a pane mai la me ka leo ī piha i ka hauolī, i ana mai^ Aole ka keia he ahi maoli e hoopau ana i ke Kakeia nei, aole hoi i koea mau paia naui, aka lie hooi ana aku i ka aiumahiehie oloko nei o ke Kakela.

Ue oiaio, o kou nani i keia wa a ■ <k aua # kamailio nei. uft pii paumi, la 1 kou wa ī hoēa oi«i fti ift nei, ' ā'u iioi e olelo ae aphe kanaka maluna oka liooua holookoa ilike . aku rae oe ka ui, » \ keīa wa ho\, ke : hoepau nei au i ko'u m»n manno' pihmhoi» mamuli o k\»hihewH o j ko'u poe kan»k« 3 he »hi (ia ileko ! j nei o ke Kftkela. ? Na keia mau oleio a kona hoaloha i kauloHa ponō aku i kona nanaina piha hanoli ma'una o kona hoa, e hoike aku ana hoi, ua kuiike i« mau olelo, me ka mea e loku ana iloko o kofta puuwai. A oia no hoi kolaua wa i hele holoholo aku ai mamua iho o ke aio o na koa e ku m»i ana naamua o ko īaua maii alo. a oia no hoi ka wa i hcobo mai ai lakou me no.' leo oka hauoli, ika puana ana mai me ka leo hookahi wale no: E ola mau loa o Kokekil» ka haku aloha oke Kakela nei, a pela hoi me kona ho*lohiopro, ka ui o kaholu o ka manu Okalika. Ua ike ia aku ia hoi na ouli naiii e puapuai mai ana me he ua koko la e uhi ana maluna o ka opio, ma- . muli o kooa nooneo aoa ae, o lakou j aku kona mau hoahanau ponojt naj na « hooko i kana mau mea a pau i j makemake ai makeia mua aku. i Ua nobo iho la laua maluna o I m | k kahi noho loihl, malalo o k<-kahi | kumulaftu apala nani, i hele j mau lftla a luiuu ika hua ke uana ; aka. | O keia no hoi ka wa i ike ia aku |ai o kahi kanaka peke i kona hei# ana ae aku iho ia mamua oke a!o o kona haku, me ka rulatnaa mau ina aliikoa, ua huki mua ae la oia i kana pahikaua mai koi a wahi ae, e hoike aku ana imua o koj n% baku, i kana mau haawioa i*ka«oha ia ai, me k& pohai o kona mau alīikua eku aua mahope o kona kua. _ , Aiahoi kana hoike hana a pau ke moe lolii ala ia imua o ke alo oka haku Kokekila, a oiai hoi oia e nana pono ana i na mea a pau, a ma koI nana hoomau loa ana no elua a esolu manawa, nana i hoohaliu pono aku i ka nanaina o kona mau ] «liikoa maluna ona

| A oiai oia e lelia pono iho a»a, : | ua ninau koke aku la oia me ka ; ' awiwi, i ka i gna aku: . j Alaila' ua ike maopopo loa oukou ' 1 fee powa a rae kekahi watitne ! pio e aTakai i« ana e na koa, me ka 'pnaokona mftu Jima i kat»o? 11. * - I j A", ua idts aku makou i ka.maalo j : ana ae niaiaua o ko makou ala.he)ej . la mukou e hoomaha. aaa oaaluna o k«kaki ahua. I Alaila, ua ikeio anei oukou he kieo wahine kekahi e lawe pu ia i ana m« iakouV | Ae, ua ikemaka makon, he wahine opio i like loa kona nani me ko keia opio e ku īhi» ia ma kou aoao, a me he mea la ma ko makou aoao, | o kona boa m ioli no ia e ]ei ai ke | kaunu ana ilaila, he opio no heopio | kohu ke kaunu anp. J Na keia mau olelo i puka mai la | mei ka waha pakahi mai o kela a j me keia aiiikoa. nana i hoano e fte i ] na helehelena o ke kanaka oi)io. A ike pu ia aku la hoi ke emi bik?wawe ana aku o ka ula ohelohelo 0 kona ir.au papalina kohu ahi i na minute mamua iho a i ke aiai 1 ano lite me ka hau. Na ieeia ano e i hookomo aku i na manao hoohuoi iloko o Rokekila a me kona mali aliikoa pu hoi, i k» loaa hou ana «ku he mau mea e hoomanao hou ai no kona wa e hoo'paa pio ia ana. | Huiimai lao Eokekila a pane j mai la i kona hoaioha opio, vze ke | kunahini o kona nan&ina, me he mea la, oia pu kekahi e au&mo nei i ko ka opio mau ehaeha ma kefft-«o--ho kino ana. I Ano, ke ike aku nei au i kou ano I taa loli ae ia mai ka hauoli a i ke ; kaumaha kuhohonu, mamuh wale ! no o kou 1 ohe ana i na hoike a ko'u i mau aliikoa no ka lakou mau hana ' maa maa, Aia nae iloko oia hoike £bariB, i hooulu hou niai ī ka nawaliwali 310- | ko nu, ka uiea hoi a'u e aliewa nei j ja'u iho, no ko'u lnwe pu ana m«i ! ia oe e lolie i na hj?na maa mau o ' ko makou noho ohana āna ma keia uka. | Aole ia.o J£.e kuuiu nui o ka_ . ana alsu U o kela hiyua |

!r> 1 a ouknu i ike, niua i?io ■nej i . jpka., : aia no ja ma ham a*u i tohe afeu'.n,ei |no ka mea. e pili ana 1 ka j °pi°. , , . „. v J Oo« nwa la. aotle ia he -wahine i j kaawale mpi a'u aku, a'u boi e hoi, | ke ak:u nei ou me ke kp.nalua , j ole' o ko'u hoapili ia t>Jieia noho ki: . no ana, i hoohui ia maka matsy& r ! monio o ka nnho ana a wjjhl|ne hoi, elik* me ou kou npho^p I E kun honloha opin, e uumi i kou i mau mnnao kaumaha, eia kaiia i ka j wft o ka haiia, uft hoea mai la. Mamuli o na hoailona i kamaaina mau i kona mau aliikoa, a oia no hoi ka wa i īke ia aku ai o ke ku ana ae o kahi aiiikoa pahaahaa iluj na, a hoawi koke aku la i na k«uo- \ ha i kon* mau uk*lj. I Ua lohe i« aku la ka feo kahea - o Ik« o-le hoomakaukau no ke kaun, ] « ike ia afeu la hoi na koa maluna o i ko lakou mau lio kaua e holo poloI iei ma! ana no ke Kakela, mai na wahi like ole mai oloko o , na ululaau, e kamoe pololei mai ana no kahi aka leo o-Ie e hone nei. O keia no hoi i ho like naai ai ona koa, me ke kahea pn anapoai, e haawi koke mai I na be manawa keia no ka hw.han i ana i ka makou mau pahikauA. He nui naloina ikepa j aku la no ka mokupea lolaui. | Ua hoopau ia o Peuli mai ka j oiaana makai aku ma Ua | nei, *jjo ka lawe ana i kekahi paa fc*m&a mai ka rama aku.. He 14 mau koa ma'i ?. huli h.oi, | aka ao ko lakou mau 'aome, ma- | luna o ka mokuahi Peueaale^auia kp/i al^u. i Eia ka Aha Kubiu(, ke uooaeo | aei no ka wehe hamama, aua i na I puka o na hale inu rama, a e hiki ai hoi i na poe e maalo ae ana ma ke alanui aupuni ke ike aku ; i na poe e inu ana maloko. t Maluna aiai nei oka mokuahi I Mogai i hoea mai zxei uia ke ka» \ kahiaka o ka Poaha nei, mai la ( pana mai, ua lawe hou mai ia oh | Ue laau limahaua &o keia u\va, he j 4X2 kane, 124 wahiue a X3 I keiki, a ua laweia uku iukuu, uoi [ kaj»a hoomalu, i , /" ' v• v ■ " K '