Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 48, 26 November 1898 — Page 1

Page PDF (745.82 KB)

This text was transcribed by:  Frank Tansey
This work is dedicated to:  Owen F. Daley

KE ALOHA AINA

 

HILO BAY, HAWAII

 

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

 

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

 

BUKE VI    HONOLULU, POAONO, NOVEMABA, 26, 1898.    HELU 48

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA.

 

E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka, Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookahii he 5 keneta.

E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.  E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

Ka Nupepa Puka Pule

Ke - Aloha - Aina

Hookahi makahiki        $2.00

Eono mahina             $1.00

Ekolu mahina               .50

Hookahi mahina            .20

EMMA A. NAWAHl.

Puukuo o

Ke - Aloha - Aina

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S.P. KANOA.

Hope Lunahooponopono.

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololel: mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

 

NUI KA WI MA HAVANA.

    Havana, Nov. 9. Eia ke hoomau nei ka luku ana o ka wi a me ka ma'i mawaena o na poe ilihune o Havana.  O keia poino ua anai aku ia ma na wahi a pau, a aohe hoi he wa i ake ia ai o na hui kokua e kukulu ia ae elike me keia wa.

    Eia na hana ke ku malie nei, mamuli o ka maopopo ole o ka auhau dute hou.  Me ka hana nui e loaa ai ka hana, a ua kokoke hoi e hoomaha na hana aupuni.

 

HE HAOLE KI POLOLEI.

    Piledelapia, Nov. 9.  Ua lilo ia C. H., Taylor o ka Ahahui Raifela o Masekuseta, ka hanohano o ka hookomo ana ho umi poka pu panapana iloko o ka maka bipi (bul1s-eye), a ua like hoi ia me 100 ai, o ke akea o ka waha o ka maka he ekolu me ka hapakolu iniha, a o ka mamao o kana wahi i ku ai mai ka maka aku he 51 1/2 i-a.  A ua hoohaule iho oia i ka inoa kipu pololei o E. J. Dar1ington o Wilmington, Deleware, e paa ana mai ka 1888 mai he 99 ai ma ka 1 ka oi.

HE OLULO IWAENANONU MOANA.

    Piledelapia, Nov. 8. Ma ke ku ana mai nei a ka mokuahi Geremania halihali aila Standard ua lawe pu mai la oia he olulo nona ka inoa o Andrea Anderson, he luina i hoopakele ia mai ka mokupea Sigrid mai, ma ka la 19 o Okatoba.  Mamuli o ka wiwo ole o na luina o ka mokuahi, a mahope hoi o ka nahaha aua o hookahi waapa a me na hoao lehulehu no ka hoopakele ana iaia ua loaa aku la ke kaula i ke kanaka poino mai ka mokuahi aku, ua lele oia iloko o ke kai a huki ia aku la no luna o ka moku iloko o ke kulana nawaliwali.  Ua oleio ae o Anderson, ua hoopakele ia aku na luina o ka moku poino e kekahi mokupea, aka, ua poina ia iho nae oia.

HE OIA MAU NO KO FARANI LIULIU KAUA.

Parisa, Nov. 9.  Ua hoopuka ka nupepa Echo de Parisa i keia la he lono mai Toulon mai, e olelo ana o na aumokukaua holookoa o Farani o ke Kaiwaenahonua, ua makaukau lakou no ka holo aku maluna o ka moana.  Ua olelo hou ae, ua loaa aku ia Adimarala Fourneir, ke alihikaua nui he lohe a ua haawi mai oia he hoailona i ka mokukaua Forbin, no ka hoa ana i kona ahi, a o kona moku topido holo loa ua lawe aku oia i na kauoha i ka Adimarala e alakai ana i aumokukaua Farani a me topido no ka hoakoakoa koke ana ae ma Toulon, a aia hoi malaila na moku e hoomakaukau la me na lako kaua, a ke hana la hoi na hale hana pauda a me na pa kapili moku i ke ao a me ka po.

 

KE KIAAINA O CRETE.

    Konatinopela, Nov. 9.  Ua ae aku la o Beritania Nui, Farani a me Italia i ka manao o Rusia no ka hookohu ana aku i ke Keikiahi Keoki o Helene i komisina kiekie no na mana nui ma Crete.  Ua hoopii kue aku la ke aupuni o Tureke ia Geremania a me Auseturia no keia manao, aka, aole nae e hookoia ana.

KIPAKUIA MAI CRETE AKU.

    Candia, mokupuni o Crete, Nov. 9.  I keia la i kanoha aku ai o Adimarala Gerard Henry Noel, ke alakai nui o na pualikoa Beritania ma keia mau wai, i na pualikoa Tureke i hoohakalia iho i ko lakou kau ana aku maluna o ka moku mamuli o kekahi kauoha i loaa mai Konatinopela mai, no ke kau koke ana maluna o ka moku lawekoa Beritania.  Ua hoolohe aku na koa i keia kauoha, aka, ua hoole aku nae na aliikoa Tureke i ke kau ana aku, nolaila, ua kauoha koke ae la ka Adimarala e hoopuni ia ka halekoa, me ke kuahaua ana he mau pio na Tureke.  Ua hooweliweli pu aku e hoohana no oia i na mea kaua no ka hookau ana aku ia lakou ma ka moku.  A ia wa i ae aku ai ke alihikaua nui o na Tureke e hookau ia aku na pualikoa maluna o ka moku.

LILO KA HAPANUI O NA NOHO I KA AOAO REPUBALIKA.

    Nu loka, Nov. 9.  Ua olelo ae ka nupepa Sun:  Ua lilo hou mai la i ka aoao. Repubalika na mokuaina malalo iho nei, Kaleponi, Delewea, Inidiana, Merelani, Neberasaka, Nu Ioka, Dakota Akau, Vireginia Komoha a me Wisiconesina.  O keia loli ana ua haawi aku ia i ka aoao Repubalika i ka hapanui e hana malie ai me ka hale o na lunamakaainana a me ka mana hooko o ka Repubalika.

    I keia wa maloko o ke Senate he 44 Repubalika, 34 Demokarata, 5 Populist, 4 Repubalika Dala Keokeo, 2 Dala Keokeo a me 1 Kuokoa.  O na kanaka dala keokeo he hapanui ko lakou o umi maluna o na ninau e hoao ia ana.  Ma keia Senate hou aku e lilo ana i ka aoao Repubalika, he 53 poe koho mailoko ae o ka huina 90.  O keia malalo iho na Senatoa Demakarata i haawi aku i ko lakou mau wahi no na Repubalika ma ka la 4 ae nei o Maraki Stephen M. White o Kaleponi, Geo Gray o Delewea, David Turpie o, Inidiana, Arthur P. Gorman o Merelani, William N. Allen o Nebarasaka, James Smith o Nu Ierese, Ed. Murphy. o Nu Ioka, W. M. Roach o Dakota Akau, Charles Faulkner o Vireginia Komohana a me John Mitchell o Wisconsin.

    O ka nui o na hoa o ka aoao Repubalika no ka hale he 188, Demokerata he 161, Populists a me na Kuokoa he 8, a ua lilo ae no hoi ka hapanui i ka aoao Repubalika ma ka 19.

POINO KA MOKUKAUA BUFFALO.

    Wasinetona, Nov. 9.  O ka mokukaua Buffalo i haalele iho ai ia Sandy Hook, ma ka Poaono nei, e holo ana no Manila no ka hui ana aku me na mokukau o Adimarala Diuwe ua kipa aku la oia ma Newport, R, I., me kona mekini ua hoopono ia.

PAA IA KEKAHI MOKUPEA E NA SEPANIA.

    Kapalakiko, Nov. 10.  He leta kai loaa mai nei ia nei mai a Kapena Oscar Kustell o ka mokupea Hawaiian Isles, e hoike mai ana no kona pakele mahunehune ana mai, mai ka hopu pio ana a kekahi mo kukaua Sepania, he umi la mahope o kona haalele ana aku ia Havre, a e holo ana hoi oia no Nu Kakela, Auseteralia.  Ua. haalele aku ka mokupea Hawaiian Isles ma ka la 3 o Iune a ma ka la 14 o Iune, mahope o kona kaawale ana mai, mai ke kowa mai o ka English, a he 300 mile hoi mai ka aina mai, ua ike a aku la he mokukaua.  Ua holo pololei mai la ua mokukaua la no kahi a ka mokupea a haawi mai la i ka hoailona ma ka hae no ke kali ana iho, a e hoouna mai ana oia he waapa.

    I keia wa i pii ae ai o ka hae melemele a me ka ulaula o Sepania ma ke kia o ka moku, a ua hoopioo ia na mea a pau o luna o ka mokupea Hawaiian Isles, i ka ike ana aku i ka holo ana mai o kekahi waapa me na koa me kekahi aliimoku.  Ua huna aku o Mrs Kustell i kona mau waiwai a pau ma nuli o kona manao e paa ana lakou i ka hopu pio ia.  Ua huli ae ua aliimoku la i na palapala a pau o ka moku, a mahope o kona ike ana i ka palapala holomoku o Kustell, ua hookuu aku la oia i.ka moku no ka hoomau ana akuma kana huakai.

 

KEKAHI MAU MEA A RUSIA E MALAMA NEI.

    O kekahi o na mea pahaehao i ikeia ma Rusia, iwaena o na kaa alii nani o ka Imeperiala o Rusia, aia ke malamaia la he wahi kaa hee holua pupuka, 1 haukae me na hilihili koko, ke kaa hoi nana i hoihoi mai i ke kino make o Alekanedero II. i ka Haleahi Winter, mahope o ka weluwelu ana o kona kino mai kekahi poka pahu mai.  Ke poomuku kikalika ana i puhi hope ai a me kona pakaukau e like no me kona wa i haalele iho ai.

 

E NOII PONO IA AKU ANA.

 

    Ma ke Sabati nei, oiai o Fred J. Turner a me kekahi poe e ae, e nana ana i na apana aina e waiho ana ma Kapahulu, ua hoohikilele ia ae lakou i ka hoea ana aku ma kahi e wailio ana o kekahi mau iwi kanaka.  Ma ka aahu e waiho ana, ua hoomaopopo ia he kino ia no kekahi pake, a me he mea la, he makahiki a oi kona waiho ana malaila.  Ua noonoo wale ia, ua loaa keia iwi i na poe limahana i i hoomaema e ai lanatana malaila, aka, no ko lakou hoopohopo paha, a i ole, no kekahi kumu ae, aole lakou i hoike mai i keia mea i ka oihana makai, aka, ua manao wale ia no nae e noii pono aku ana ka oihana makai i ke kumu i make ai o keia Pake.

 

    He elua mau luina mahuka o ka mokukaua Benetona i hoihoi ia aku no luna oia moku ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei.

    O ka nui o na paona a ke koa hele wawae Beretania e suamo ai i kona wa e hoolako pono ia ai no ke kaua he 62, koa Rusia 68 paona, Farani 62 paona, Swiss 59 paona Italia 53 paona a me Auseturia 47 paona.