Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 50, 10 December 1898 — Page 1

Page PDF (759.05 KB)

This text was transcribed by:  Carolyn Greenwood
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

 

BUKE VI         HONOLULU, POAONO, DEKEMABA 10, 1898       HELU 50

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

 

E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahins.

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule. No ke kipe hookahi he 5 keneta.

E loaa no ka pepa maike Keepa aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na luna Lawe Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike, Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uka pepa

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa  i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

 

Ke - Aloha - Aina

 

Hookahi makahiki       $2.00

Eono mahina   $1.00

Ekolu mahina  .50

Hookahi mahina          .20

 

EMMA A. NAWAHI.

 

Puuku o

 

Ke - Aloha - Aina

 

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

 

S. P. KANOA.

Hope Lunahooponopono.

 

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

 

            Maluna mai la o ka mokuahi Kopitika i loaa mai ai ia makou na lono hope loa o na aina mamao, a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, ke hoopuka aku nei makou me ka awiwi nui, penei:

 

HOOKUU O SEPANIA I KONA MAU PANALAAU NO AMERIKA HUIPUIA.

 

            Parisa, Nov. 28. Ua ae aku la o Sepania i ke koi a Amerika Huipuia no ka hookuu ana aku ia Cuba, a me ka hoolilo ana aku ia Porto Rico, Guam a me na mokupuni Pilipine no ka $20,000,000, ma ka halawai hui ana a na Komisina Maluhia i keia auina la.

 

KA OREGONA ME KA IOWA.

 

            Wasinetona, Nov. 23. Ua hoomau aku la na mokukaua Oregona a me ka Iowa i ka laua huakai loihi no Honolulu. Ua loaa mai he hoike mai ia Kapena Baker mai, ke alakai nui o keia huakai, i ke Keena Kaua Moana no kona haalelel ana aku la ia Rio Janeriro ma ka Poaono nei no Montevideo no ka hoolili nanahu ana. A mahope o ko laua haalele ana iho ia laila, e holo pololei aku ai laua no Punta Arenas, ma ke kowa o Magellan a oia hoi ka hapalua like o ko laua huakai.

 

PAU KA HOTELE BALAWINA I KE AHI.

 

            Kapalakiki, Nov. 23. Eia ka Hotele Balauwina he moepuu na ke ahi. Ma ka hora 3 o keia kakahiaka, ua oili ae la kekahi pauahi weliweli nui i ike mua ole ia ma Kapalakiko nei, mai waenakonu ae o ua hale la i pli ae ai na Japalapa ahi me ka ikaika a hoomalamalama ae la i ka lewa me na tausani o na huna ahi.

            Ua hoopioo ia ae na poe o loko o ua Hotele ia a holo pupule aku la no ko lakou wahi e pakele ai, a mailoko mai o ke keena keaka o ua Hotele nei, e lohe ia aku ana ke pahu mai e like me ka mea hoopahu, a ua lilo ia i mea e hooi loa aku ana i ka weliweli o na mea a pau.

            Ua pii aku na alelo ana ole o ke a@i no kekahi mau kapuai maluna aku o ua hale ia me ka weliweli nui, a mamua o ka hoea ana aku o na poe kinaiahi, ua pau ka manaolana o kona palekana.

            He mau minute wale no mahope iho ua hoea mai ia na kanaka kinaiahi no kahi o ke ahi, a ma ke alanui Ellis, ua ike aku la ia kou he wahine e huli ana i kona wahi e pakele ai mai ke ahi mai e hookokoke mai ana iaia ma kahi he haneri kapuai mai ka honua aku.

            Ua hoopili kike ia aku na alapii me ka hikiwawe nui a pi@ aku ia na poe kinai ahi no ka hoopakele ana i kona ola. A o ka wahine e kokoke loa ana no kona hopena ua loaa aku la oia i na lima wikani o kekahi kanaka kinai ahi, a oia no ka wa i puia ae ai o ka lewa me na leo huro o na tausani e ku ana me ka meneme ne nona, no ka hoopakele ia ana mai la o keia ola uhane.

            A i keia wa e hana ia nei o keia hana ma ke aianui Ellis, aia na halulu ana, na papahele e hiolo ana ma na alanui Makeke a me Eddy. Aia pu hoi na kane a me na wahine ke holo la iwaho me na wahi aahu i loaa aku ia lakou oiai, aohe manawa no ka hoohakalia hou ana aku, a o ka wai mai na kaa kinai ahi aku, aia ia ke hoao la e hoopio i ka inahi weliweli e ai la i ke kikowaena o ka hotele.

            Ma ka hora 5 ua hiolo mai lana papahele elua o luna o ka Hotele Balauwina me ka lawe pu mai hoi i ke ahi no lalo o ke alanui, aka, ua hookaawale mua ia aku nae na tausani poe e ku ana malaila no ke alanui Powell e na makai.

            He lehulehu wale o na wahine i ike ia aku ma na puka o na hale o luna e kahea mai ana no ka haawi ana aku i na kokua. Aka aole nae he alanui pii no ka hoopakele ana ia lakou. Ua hooweliweli ia na poe a ipau i ka ike ana aku i keia mau hiohiona, a ua lohe ia a ku na leo kauoha mai na tausani i na kane e pii aku no ka hoopakele ana ia lakou. I keia manawa i ike ia aku ai na alelo ana ole o ke ahi i ka hoea ana aku i kahi a keia poe wahine e ike ia aku ana i ke ku mai, a ia wa no hoi i ike ia aku ai kekahi kanaka i ka hoea ana aku imua o lakou me kekahi kaula, a hookuu ia lakou no kahi a na poe kinai ahi e ku ana, malalo o ke kokua ana o ke kaula. I ka pakele ana o na wahine, ua ike ia aku la oia e iko mai ana no lalo, aku mamuli o kona koikoi a aole hoi i lawa ka ikaika o ka paa ana o ke kaula iaia, ua haule aku la oia no lalo o ke alanui, a lele ko ke ae la kona hanu mamua o ka hoea ana aku o na kokua. O Kapena J. L. W@@te kona inoa he kanaka waiwai no keia kulana kauhale.

            Ma kahi o 200 ka nui o na mahihini e noho ana ma keia Hotele me ka hui pu ole ia o na kauwa i ka wa i hoea mai ai o keia ulia poino, aku, ua manao wale ia no nae aole i mahuahua na poe i make aku iloko o ke ahi. O ka nui o na poho i koho ia aia no ia mawaena o ka $2,000,000 a me $2,500,000.

            He elua mau kino make i loaa aku iloko o ka Hotele ua papaa i ke ahi.

 

LILO KA LANAKILA O KA HAKAKA KUIKUI PUUPUU IA SHARKEY.

 

Nu loak, Nov. 22. Ma ka hakaka kuikui puupuu i malamaia ae ma ka hale hooikaika kino o Lenox, mawaena o Tom Sharkey a me Corbett ua haawiia aku ka lanakila oia hakaka ana ia Sharkey, a ma kahi o $50,000 a na poe makaikai i lilo aku no ke ake ana e ike i keia hakaka huikui puupuu. Ua lilo ka lanakila ia Sharkey, mamuli o ke komo ana mai o Con McVey, ko Corbett kokoolua iloko o ka rina i ka eiwa o na puni a laua e hakaka ana a kue aku la i ka hakaka hou ana no kekahi mau kumu. A oiai, o ka rula aole he kuleana o ke kokua e komo ai maloko o ka rina, a i kona wa e hana ai pela, e haawiia ana ka eo i ka mea okoa aku, no ia kumu, ua haawi ia aku ka eo na Sharke. A ua olelo ia ae, ua nawaliwali o Corbett, a mai lilo no ia Sharkey ka lanakila, ina aole i hoopau koke ia, a ua piha inaina na poe makaikai ia Corbett a me kona kokoolua.

 

NUI NA OLA 1 POINO.

 

            Bosetona, Nov. 28. Ua hoomaopopoia ma ka po nei, aia ima kahi o kanalima a oi oia i poino ma ka ili ana o ka mokuahi kolo, kuna a me ke kao halihali nanahu, ma ka makani ino nui o ka po Poaono nei a me ke kakahiaka Sabati nei a in a ua piholo ka mokuahi Portland elike me ka mea i koho ia, alaila, e hoea aku ana ka heluna o na ola i pino ma kahi o 140, me 100 a oi o na moku like ole i ili aku iuka ka aina, a he 40 a lakou i pau i ka nahaha, a he heluna maopopo ole i iho aku no lalo o ke kaikuono o Masekuseta. He kakaikahi loa o na kaikunone, awa kuinoku a me na Wahi kuono i hoonele ia me na apana papa o kekahi mau moku poino mai Penebscot aku a hiki i Nu Ladana.

 

HE ELUA MAU MOKU SEPANIA I HOOLANAIA.

 

            Manila, Nov. 19. O na mokukaua Sepania Isla de Cuba a me Isla de Luzon, i piholo ai ma kela kaua o Manila, a aia lua ma ka pa kapili moku o Cavite.

 

HOOKAHI ELELE A KA HUI KALAIAINA NO KE ALA O WASINETONA.

 

Ua lawe ia mai ia makou ka lohe e pili ana no ka halawai a ka aha elele o ke Kalaiaina, no ka mea e pili ana i ka hoouna ana i mau Elele i Wasinetona, ua hooholo ua aha la no ka hoouna hou ana ia D. Kalauokalani hookahi wale na, aole hoi elike me na mea i lohe ia mai, he ekolu mau Elele a ia ahahui i upu ai e hoouna aku, o ka huina daia i hooholo ia nona, he elua tausani no ia, a oia ka na lala o ka Hui Kalaiaina e huli aku ai.

 

NA KOA NU IOKA.

 

            Maluna o ka mokuahi Auseteralia i huli hoi aku ai kekahi hapa o na koa Nu Ioka no ka home mahope o ko lakou hoohala ana iho nei he mau mahina pokole maanei. O na puali e hoi aku ana o ia ka A, B, D, I a me I, me ka lakou bana a me 200 poe koa mai ka Haukipila kow mai.

            I ko lakou wa e hoea aku ai i  Kapalakiko e hookauiua iho ana lakou no kekahi manawa pokole wale no a kau aku maluna o ke kaa ahi a holo aku no Albany, ke kula nakauhale poo Aupuni o Nu Ioka.

 

            Ma ka la 19 o Novemaba i haalele aku ai ka mokupea Consuelo ia Kapalakiko malalo o ka noho kapena ana a kona malama moku mahope hoi o kona huli hoi hou ana aku me ke kino make o kona Kapena Jacobsen, i make hikiwawe ma ka moana, he 50 mile mai Kepalakiki. E holo ana ke Consuelo no Kahului.