Ke Aloha Aina, Volume V, Number 3, 21 January 1899 — Page 8

Page PDF (794.52 KB)

This text was transcribed by:  Aldann Rico
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

HE MOOLELO WALOHIA.

 

:NO KE:

 

Keikialii Alabati

 

Ke Kaeaea o Pelekane

 

:A ME KA:

 

Ui Madelina.

 

Ke Kukui Uwila o Ainapo

 

Hoohenola @o KE ALOHA AINA

 

            A malalo oia haawina makamae, nana i hookonokono mai ia'u, o ka'u hana hope loa ia maluna ou, mamua o kou hiki ana aku imua o ke alo o kou mau makua, a me ka lahuikanaka Pelekane.

            O keia mau olelo a ke kanaka i hoopiha ia kona puuwai me na manao ku io o ke aloha, e3 hooko ana i ka mea a kona waha i kamailio ai.

            I ka wehe ana mai o ke alaula o kekahi la ae, ua liuliu ae la la la - kou no ka haalele ana iho i ka homo noho kuahiwi o ua kanaka la, me na lako ai no ko lakou hele ana.

            A iloko hoi o na la loihi o ko lakou hela ana, ua hoea aku la lakou ma na palena waho loa o ke kulanakauhale, kahi a lakou i halawai aku ai me na poe o ninau mai ana, mai hea mai la lakou i hele mai ai?

            A o ka pane i loaa aku i na poe e ninau mai ana, oia no ka hoike ia ana aku ia lakou he hoaloha pili paa no ka moi a me kana keiki, a mai ka aina mamao mai ko lakou hele ana.

            A me ia ano i hoomau aku ai lakou i ka hele ana imua me ka nana ole ae, i na keakea e hoea mai ana mamua o ko lakou alo.

            A oiai hoi lakou ma ke alahele e hoea aku ai i ka Paalii, aia hoi, ua hoea mua aku la ka lohe i ka moi Uilama, e hoike aku ana iaia, he hoaloha keia poe nona.

            O keia lono i lawe ia aku imua onh, oia kana i haawi koke ae ai i na hoomakaukau ana iaia iho a me kona mau ukali, no ka hele ana aku e huipu me keia huakai e hele mai uei.

            A mamua ae hoi o ko ka moi puka ana aku iwaho o ka Paalii, oia no ka wa i hiki aku ai ke koikailii Alefeseda mawaho o ka pa me kona mau heahele.

            Me ka hookaulua ole, lele iho la o a mailuna iho o kona lio, a kikeke aku la mawaho o ka puka, kahi a ke koa kiai e malama ana i ka ihiihi oloko o ka Paalii.

            A oia no hoi ka wa i lohe ia aku ai o kahi koa kiai maloko mai i ka ninau ana mai, owai kela?

            Ua pane kok@ ia aku ka haina me ka hookaulua ole, owau no l@ Keikialii Alefereda o Pelekane, i huli hoi mai la i ke one oiwi nei no ka ike hou ana i na maka o na makua, na kupuna, a me ka lahui holookoa o Pelekane nei.

            O keia pane i hoikeia aku imua o ke koa kiai puka, oia kana i kali hou ole iho ai i ka wehe ana mai i ka puka o ka pa alii.

            A o keia no hoi kona wa i ike mai ai i ka oiwi kino kilakila o kona ha ku alii opio e ku aku ana imua ona a me keia huakai nui o ka poe kau lio e ku aku ana hoi mahope ona.

            A o ka wa no hoi keia i kau hou ae ai o ke keikialii maluna o kona lio a kamoe hou aku la ka lakou huakai no ke alo o ka halealii, kahi a kona kupunakane a me na makua e liuliu mai ana no ka hele ana e ike i keia noe malihini.

            A kona kupunakane hoi i haupu mua ole ai o kona io no keia a me kona koko e hele aku nei imua o kona alo, no ka hui aloha hou ana no kekahi manawa loihi i kaawale ai.

            I ka hoea ana aku o ka huakai mamua iho o ke alo o ka halealiim aia hoi kona makuahine alii iluna kahi i nana mai ai me ka manao, o keia poe kaulio e hele mai nei, he poe okoa la keia.

            Aka, i ka lele ana iho o ke keikialii Alafereda mailuna iho o kona lio, a hele aku la oia a kokua aku la i ka lele ana o mai o kana wahine mailuna mai o kona lio, no ke komo ana ana aku hoi iloko o ka halealii.

            O keia no kona wa i ike pono mai ai, aole keia he mea okoa, aka, o kana mau keiki no ia, a wawalo koke ae la kona leo uwe me ka ehaeha o kona naau, a me ka noonoo ole, ua holo mai la oia mailuna mai no ka hui ana aku me kana keiki aloha.

            He mea oiaio, o keia mau minute o ka ehaeha e hana la mawaena o ka makua a me ke keiki, he meo hiki ole ia ke pale ae.

 

            Ua loohia hou ko makou Hope Lunahooponopono me ke onawaliwali.

            Ua oki ia ae ka wawae o ke paoahi o Kauila, maloko o ka Haukipila, malalo aku o ke kuli, mamuli o ka ikeia ana, ua haki inoino loa kona wawae hema.

 

OLELO HOOLAHA

 

            E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia hoolaha.  O maua o na mea nona na inoa malalo iho nei ke hoike aku nei maua i ke akea, ua kuai a hoolilo aku maua i ko maua kuleana a pau i ka aina o Nua (k) i mahele ole ia, e waiho ana ma Makapala, Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii, ia Pukaua Moku (w), a i kona mau hooilina.  No keia kumu, ua loaa pono mai ma ko maua lima na dala he hookahi haneri me kanalima. ($150) aole hoi he kuleana o kekahi mea e ae e kue ai i keia.  No ka oiaio o keia, ke kakau nei niaua i ko maua inoa pakahi i keia la 6 o Dekemaba, 1898.

            Kepau (k) a me KAAPIPI w.)

Honolulu, Jan. 7, 1899.

 

Mai ka aoao ekahi mai

 

o na waapa a hoi aku la no ko lakou moku.

            Ua ohi liilii ia aku na koa Farani e na poe paele, a mahope o ko lakou alualu ana i ko lakou mau enemi, ua huli hou ae la lakou a hoi aku la no loko o na ululaau.

            Elike me na hoike a na aliimoku o ka Eure, ua hoomau mai ka mea kakau, me he mea la, e hoolele ia aku ana he pualikoa iuka o ka aina, a o ke kulanakauhale o na poe paele e hoopoino ia aku ana ia no ka hoopai ana aku ia lakou no luku ia ana o na luina.

 

UA HAALELE IA BOLIVA.

 

            Valaparaiso, Ian. 4.  O ka wahine a ka Peresidena Bolivia a me kekahi poe kuonoono Bolivia e ae kai hoea aku la i Antofagasta, no ka hoopakele ana i ko lakou mau ola mai ka haunaele ae.

            Ua hoea aku ka mokukaua Italia Piemonte ma Coronel, ma ka la 1 o Ianuari.  Ua olelo ae kona kapena, ua ulu he nakaka mawaena o na Italia a me na Iuina Kili, ma Punta Arenas, aka, he mau mea nae ia i ike mau ia ma na awa kumoku a pau i ka wa e halawai ai o kekahi mau luina ona me kekahi lahui e ae.  Ua haawi ae oia i ka mahalo no na luna aupuni Kili ma Punta Arenas.

 

HE APANA AINA KUMUKUAI NUI.

 

            Nu Ioka, Ian. 4.  Ua kuai aku la o Collis P. Huntington mai ia William Waldorf mai he wahi apana aina nuku no ka loihi he 125 kapuai a me 10 kapuai laula no ke kumukuai o $52,620, ma ka aoao hikina o ke alanui Elima, ma ka hema hoi o ke alanui Kanalima-kumamahiku.

 

PAU I KA AI IA.

 

            Tacoma, Wasinetona, Ian. 6.  Ua loaa mai nei he leta mai na Mokupuni Pakipika Hema mai i kipa ae ma Iapana, e hoike mai ana i ka hoopiholoia ana o ka mokukaua Sea Ghost e na poe ai kanaka o ka mokupuni Solmon ma kela mahina aku nei o Okatoba.  Ua pepehiia na luina a ai ia o na moku la me ke koe he elua mau haole ua pakele mahunehune mai laua.

            Ua haalele aku ke Sea Ghost ia Queensland me umi kanaka no Buka, he mokupuri Solmon malalo o Geremania, no ke kii ana he ukana puluniu.  Ua hoea mai he lono no kekahi pule i hala ae no ka make ana o na luina o ka Sea Ghost, aka, sole i loaa pono mai na lono a hiki i ka pae ana mai o keia mau olulo ma Auseteralia.

 

            Ma ke kakahiaka o ka Poaono nei i hoea mai ai ka mokuahi Kina mai Kapalakiko mai, mamuli o ka nui o ka ino o ka mo@ns kona kumu i ololohi loa ai, a ua hala loa aku la no oia ia po, no lapana a me Kina.

 

UA LOAA MAI LA IA MAKOU

 

MA KA MOKUAHI ALAMEDA

 

            Ke koena o na WAIWAI BANAKARUPA kuai ia mai Ladana, a ua ake makou e hookawale aku.  E hoolilo aku ana makou ma ke kumukuai hoemi loa, eia makou ke hoike nei i kekahi mau kumukuai hoemi loa-

 

KALAKOA MULL, 30 I-A I KE 1.00.

KALAKOA NAINSOOKS, 5 ken. O KA I-A.

PERCALES MAIKAI, 15 I-A I KE 1.00.

TAWELE NUNUI, 75 ken. O KE KAKINI.

HALII MOE LAULA NUI, 75 ken PAKAHI

 

MA KO MAKOU KEENA PAPALE, EIA MAKOU KE KUAI HOEMI NEI.

 

            Na Papale i hoowehiwehi ia he 1.00 o ka mea hookahi, a pela pu me na Papale ma ke kumukuai haahaa loa.

 

            He Heluna nui o na Pua, Hulu Manu a me na Lihilihi ma ke kumukuai haahaa loa.

 

            He emi loa na Pale Pakaukau Lilina, Kawele Holoilima, Uhimoe Pale Uluna a me Pale Wawae.

 

            Eia pu me makou he heluna nui o na Aahu Kane, Ai Kala, Pulima, Lei Ai ae kuai ia aku ana ma ke kumu kuai makopono loa. Na Pulule Lilina he 1.00 pakahi.

 

E HELE MAI E IKE NO OUKOU IHO I KEIA KUAI NUI.

L.B. KERR.

            Honolulu Alanui Moiwahine.