Ke Aloha Aina, Volume V, Number 15, 15 April 1899 — Page 1
This text was transcribed by: | Ruth S. Goldstein |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
KA NUPEPA KE ALOHA AINA
E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.
Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule. No ke kope hookahi he 5 keneta.
E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.
E pai ia no na Olelo Hoolaha,, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa
E hoouna polokei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.
Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.
Ka Nupepa Puka Pule
Ke – Aloha – Aina.
Hookahi makahiki ……………… $2.00
Eono mahina ……………………. $1.00
Ekolu mahina …………………… .50
Hookahi mahina ………………… .20
EMMA A. NAWAHI.
Puukuo
Ke – Aloha – Aina
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono a Hope Puuku
S. P. KANOA.
Hope Lunahooponopono.
O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai o ka Puuku ma Honolulu.
Nuhou Kuwaho.
Ua loaa hou mai nei la makou na nuhou o na aina mamao ma ka mokuahi Dorie mai, a oia no hoi ka makou e hoopuka aku nei no ka pomaikai o ko makou mau makamaka heluhelu.
KUPILIKII KE KULANA MA CANTON
Hongkong, Apr. 2. Ua hoike ia mai nei, ua hopuia e na Pake o Kapena Franc’s Henry May, ka Luna Nui o na makai o Hongkong.
He elua pua@ o Welsh Fusileers i hala aku la no Canton ma ka po nei maluna o kekahi moku topido no ka maloama ana i na Beretania, a ua ukali aku ka moku topido Franc i keia wanaao me elua haneri kanaka. O ka regimana Hongkong aia lakou malalo o ke kauoha no ka nee mua ana aku o Canton.
O Kapena Franc@s Henry May ka Luna Nupepa makai ma Hongkong mai ka 1893, a he Luna Nui no ka hale paahao o Vitoria a me ka Puali Kinaiahi mai ka 1896 mai. O ka eha ia o na keiki a J. A. C. May, kia Haku Lunakanawai Kiekie o Irelani, o ke kanaha hoi keia o kona mau makahiki.
Ua loaa iaia he mau kea hoohanohano mamuli o kana hana maikai i ka haunaele i ulu ae iwaena o na limahana a me ka ma’i ahulau o ka 1894.
POHA KE KAUA MAWAENA O NA BULEGARIA A ME NA TOREKE.
Viena, Apr. 1. Ua poha ae ke kaua mawaena o na Bulegaria a me na Tureke e kiai ana ma Kozyl-Agob, ma na kapa o Toonja, 56 mile ma ka hema o Jamboli. Elike me na lono i loaa mai nei mai Sopiamai, ke kapitala o Bulegaria, ua lele kaua aku na Tureke maluna o kekahi mau koa Bulegaria nawaliwali, aka, ua kokua ia mai lae na Bulegaria o na kanaka i lako me na mea kaua, e noho ana malaila, a hoauhee aku la i na Tureke. Ua nui ka make a me ka hoehaia mawaena o na aoao a elua. Ua hoike mai ka lono, ua hoao aku na Tureke e lawe ae i kekahi kulana e paa ia nei e na Bulegaria.
O Kozyl-Agob kahi hoolulu kaaahi i kokoke loa i na palena waho o Toreke me ke panalaau Bulegaria, a o kahi maikai loa ia e hoouna ai i na pualikoa Tureke iloko o Bulegaria i na e makemake ia.
LIULIU KAUA O NOREWAI.
Ladana, Apr. 1. He lono kuikawa kai loaa mai nei i ka nupepa Daily Mail, mai Gotaenburg e olelo ana, ua hoopuka ae la ke aupuni o Norewai he kauoha e hookapu ana i na aliikoa Suedena mai ka u akaikai ana i na papu, a i ole, ka nana i ka wa o na pualikoa e paikau ana maloko o Norewai, a ua noonoo pu ae lakou i ka hoohana ana i ke dala i aie ia ai no ka laina kaaahi, no ke kuai ana i mau lako kaua a me ka hana ana i na papu.
NO KE PANI ANA I NA KOA ENEGINIA.
Kapalakiko, Apr. 3. Ua loaa mai na hoike i keia kulanakauhale ma ka la inehiuei mai ke Keena Kaua ma Wasinetona, e hoike ana o ka batari F. o ka Pokaa Eha a me F. o ka Pukaa El ma, ua haalele aku lakou ia Weehawken, ma ka la inehinei, iloko o na mahele ekolu.
O keia mau bat ri no ke pani ana aku i na puali Eneginia he eha, e noho nei ma Honolulu, e huli hoi mai ana ma ka la 20 o Aperila, maluna o ka mokuahi Auseteralia, he hookahi la mahope iho o ka hoea ana aku o Nippon Maru me keia mau pualikoa hou. E hoopau ia aku ana na koa Eneginia mailoko aku o ka oihana koa i ko lakou wa e hiki ai i kapalakiko.
KA NUI O NA POINO O NA AMERIKA.
Wasinetona, Mar. 28. O ka papainoa @ hoomakaukau ia ma ke keena o ka Aukukana Kenerala e hoike ana o ka nui o na poino ma Manila mai ka la 4 o Feberuari he 157 i make a me 864 i hoeha ia.
NOI O ADIMARALA DIUWE I MAU MOKUKAUA HOU.
Kikako, Mar 28. He lono kuikawa kai loaa mai nei i ka nupepa Journal mai Wasinetona mai, e olelo ana; Ua telegarapa mai nei o Adimarala Diuwe i ke keena no ka hoouna hou ana i mau moku me na kanaka. Ua koho wale ia o ka manao o keia, oia no ke kiai pono ana i ka mokupuni a me ke pale ana aku i ka hoolele malu ia ana mai o na lako kana. Ua hoea mai la ka mokukana Iokataona ianei me ka mokuahi Sepania Mondara, i ona ia e ka Hui Mendezono o Manila. He moku oia e hoopae malu ana i na lako kaua, a mahope o kekahi alualu loihi ma ke kaikuono o Lingayeu no 245 mile ma ka aku, ua paa pio iho la oia. E komo ana ka mokuahi Mendara no loko o ke kaikuono i ka wa i ike ia ai i kinohi, aka ua hoohuli hou ae nae oia no waho o ka moana. Ua ki aku ka mokukaua Iokataona ie elua mau poka i ka mokuahimamua o kona loaa ana aku.
PEPEHI IA A AI IA.
Ladana, Mar. 30. Ua loaa mai nei i ka nupepa Daily Mail mai kona mea kakau ma Livapulu e hoike mai ana no ka hopena weliweli i loaa ia Lutanela Bell, he aliikoa Beritania me na pualikoa Belgian ma ka mokuaina Kuokoa Congo, ma Aferika. Ua hopupio ia oia e na kanaka ma kekahi hakaka weliweli a mahope iho ua pepehi ia oia me ka ai ia ana.
NA PUALIKOA HOU NO MANILA.
Wasinetona, Mar. 29. Ua hoomakaukaukau ia ka hoike maloko o ke Keena Kaua no na mea e ili ana i na regimana malalo o ke kauoha no ka holo aku no Pilipine, penei:
O ka regimana koa kumau umikumamalua a me eha puali o ka umikumamahiku maluna o ka mokuahi lawekoa Sheridana, aia lakou ke hookokoke aky la i Manila. He eono puali o ka regimana eiwa, e haalele iho ana maloko o elua la. O ka puali pukaa eono e haalele aku ana lakou i ko lakou kahua hoolulu i ka la 15 o Aperila, ka regimana Iwakaluakumamakahi ma ka la 18, o na regimana koa kumau Eono, Umikumamakolu a me Umikumamaono, a me ka batari F o ka puali Pukaa Eha a me ka batari F o ka puali Pukaa Elima, aia lakou a pau malalo o ka hooko kanoha no ka holo ana aku no Manila @a ke alahele aku o Kapalakiko, elike me ka hikiwawe e loaa ana i na moku lawekoa no lawe ana aku ia lakou ma kela aoao o ka Pakipika. O ka huina o keia mau koa a pau e hiki ana no ia i ka 10,000, a o ko lakou hoea ana aku i Manila, he hoomahuahua hou ana ae ia i ko Eenerala Otis kulana kaua ikaika.
HOOMAUIA KE KIPOKA ANA.
Berlin, Mar. 30. He lono pili aupuni mai Apia, Samoa mai, no ka la 30 o Maraki. Aia no ke hoomauy ia la ke kipoka ana. Elike me ke kauoha a ka oihana kaua, he lehulehu wale o na ilikeokeo i haalele aku i ko lakou mau home.
Ona maukaualii o ka aoao o Taua i kipaku ia aku uo kakahi mau mokupuni okoa aku ua hoihoi ia mai lakou no Upol. O na pono lako kaua i lawe aku mai ia Taua aku ma ka la 2 o Iannari, ua hoihoi hou ia mai.
KA PUALI PUKAA HONOLULU NEI.
Kapalakiko, Mar. 28. O na batari eha o ka puali Pukaa Eono @ kauoha ia no ka holo ana aku i Honolulu, aole lakou e haalele iho ana @ nei mamua o ka la 20 o Aperila. O ka mokuahi Charles Nelson, ma ka Poaha ae nei oia i manaoia ai e haalele iho ana ia nei no Manila.
LAWE IA NA MOKU E NA PILIPINE.
Vitoria, Mar. 25. O ka mokuahi Tacoma i hoea mai nei i anei keia la, ua lawe mai la oia i ka lono o ka aihue a me ka pepehi kanaka i hana ia maluna o ka mokuahi Kwonghoi, i hoea aku ma Manila ma ka la 12 o keia mahina, mai Calbayogo mai, mokupuni o Samar.
Ua lilo hoi mailuna aku o na moku la he $10,000 me ka pepehi pu ia o kona malama moku e kekahi kanaka Pilipine i kona wa i hoi mai ai no ka moku ma kekahi po, mahope hoi o kona hoohala ana he mau hora mauka o ka aina. I ka hoomaopopo ana o na Pilipine aohe o lakou wahi e pakele ai, na lele mai lakou maluna o ka malama moku, a pepehi iho la iaia me na pauku laau me ka hoolei ane aku iaia no loko o ke kai.
O ka nupepa Manila Times o ka a 16 o Feberuari, ua hoike ae oia, he lono kai hoea aku i Manila no ka lawepio ia ana he elima mau mokuahi Amerika e na ki;i, oia ke Saturo0us, San Joaquin, Don Jose, Gloria a me Sau Pdro. O ke kapena o ka moku hope ua pepehi ia. O keia mau moku a pau, ua lawepio ia ae no ia e na Pilipine e hana aba maluna o lakou, no ka mea, o na @oku a pau e holoholo ana ma ia mau kai, he mau luina Pilipine wale no ka hapanui o lakou. Ma kekahi mau manana ua ulu ae he kipi iwaena o na luina, a lawe aku la i ka moku no na awa kokoke a na poe kipi e noho ana me haawi ana aku i keia mau mku iloko o ko lakou. mau poho@