Ke Aloha Aina, Volume V, Number 16, 22 April 1899 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:— UI SOPAEA. ILOKO O KA HANOHANO. —:A ME:- TOME BAKALA Ka Ilihune. [Hoohenoia no KE ALOHA AINA.] [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:— UI SOPAEA. ILOKO O KA HANOHANO. —:A ME:TOME BAKALA Ka Ilihune.

[Hoohenoia no KE ALOHA AINA.]

Nolaila, o ka'u wale no e noi aku ai ia oukou a pau, a me kakou alakai opio, ehaawi'kakou i wa hoo maha do ko kakou mau holoholona a me kakou pu, a biki i ka wa e uhi niai ai ka malo o ka po. I loaa ai i wa hooluolu kupooo no ko kakou mau kino, a pela pu no j hoi me ko kakou mau holoholon«, , Ke pono nae keia manao ia oukou. ' Na keia mau olelo maikai a ko i lakou pailaka, ua hooholo iho la la- j kou e hoomaha lakou ia koena la, noka ha&wi ana i maoawa kupono no j koiakou mau holoholona e hooma- ! ha ai. Ua haawi koke ifco la ka opio i na hakllo pono ana no nft hoolala hana ana i makemase ai e lawelawe aku i wahi e holopono ai ka makemake o kona makuakane hookama. I ka maopopo pono ana iaia o na naea a pau. ua roahele iho ia oia i j ekolu ona puali e komo aku ai ilpko j o ke kulanakauhale, ma ka 165 ka- j naka o ka mihele hookahi. j I ka pau pono ana o kaua mau ; hoolala aoa, ia wa no i haawi koke se ai oia i ke kauoha no ka mahele ! t ana i ekoiu pualī, me ko lakou mau j alakai ponoi no ka hoomak;uikau * »na no ka nee ana aku smua. j He mea oiaio, 6 keiawau kuhiku- • hi a uie ke»a mau alakai ana a ke , 1 alakai opio, uouko poao ia ia e , ' kor,a mau hoahele & pau» a i ka ha- , 3 kalia wale no i ka uhi uiai o &a ; mālu o ka po. ī ks uhi ao» mai o ka m&hi o ka , « po 4 olā co ka wa i liuliu «e ai ■ 1 o im wēli a pau tu> ka hele e * I komo kioo ilokoo ke kulauakauliale 4 a malal>s o ke kauoha s ka opio, oīa : uo ka wa i h&alele koke iho Ukou i

i ke kulana hoomoana a |akou i hoomaha ai mamua iho. O ka hikiwawe a me ka loaa ole he mauawa e hiki ai i ka moi ke hoomakaukau nona īho ma ke pale ana mai i ke komo maalahl ana aku o na koa kaua lio o ka opio iioko o na papu a me ka Paalii kahi a ka moi e no o ana rae ka nanea nui. Oia ka ka op.o i haawikoke ae ai no ka nee koke ana aku iloko o na j papu a me ka Paal i. oiai no hoi na I kiai maloko mai o ka Paalii e ku | ana me ka nanea nui.

0 keia no hoi ka wa i no ha koke aku ai o ke pani puka o ka papu, a me ka Paalii, a oia no hoi ka wa ī lumai koke aku ai na koa kaua lio i ka lakou mau pahikaua iloko o na puuwai o na poe o Irelani.. j O ke komo palanehe ana aku o [ na koa kaua lio īioko o ka Paalii a i rae na papu, he mea hiki ole ia ke J pale ia mai, oiai, ua ae lakou ! i na ai a Wahie, o ke ka make loa. j Iloko wale no o ka hapaha hora, ! ala ka Moi a me kona poe lawt;lawe he poe pio iloko o ka lima o kahi Tome «ueu, ka ihhune koaka hoi o na kapa alanui o Wale, Mamua ae o ka hiki ana ke loaa j . | be manawa no na pualikoa kumau J o ka Moi, i hele hoomaha iloko o ke ( kulanakauhale, me ko lakou haupu ! mua ole, eia ko lakoo make ke uhai ! aku la mahope o ko lakou alahele. ! O ka Moi a me na poe a pau iloko o ! ka halealii, ua paa ko lakou mau ; lima. a me na wawae i ke kupee ia. j Ch hanwi koke ia ae la hoi ke ! kauoha no ke pani ana i na ipuka o ka Paaiii a me ko loko o na papu, uo ka hopu p:o ana i *a poe i ! iwaho me ka nanea a hoi mai. j He mea oisio ? eiike me keia k&u- j oha i haawi ia aku, oia ka na &eiki ' alo ululaau o Wa!e i hooko koke ! aku ai me ka hakalla ole. I ka wa io i iioi uiai &i m koa | kumau i hookuu ia a aie ua poe e j a»", mai ko ka Pwlii a me ua papu» j «a pau lōa īho la lakou i ka hopu j pio ia, ileko o ka malie me ka elia ; Ol*. j I ka pau pouo an» g ua mea a pau i ka hopu », e paa au& he ku 4

laoa koa kona, oia koke no ka wa 1 haawi hou ia aku ai he kauoha mai ko lakou alakai opīo aku, e huki koke ia ae ka hae o ke alii powa maiuna o ka huini oka pahu hae o Ka Paalii. XJa haawi hou ia aku la he kauoli | haalele koke iho he 150 o ko | lakoa huina, no ka emi hou ana aku | ihope" o na ululaau, mamua jo ka wehe ana mai o kaiao. Ēlike tne ka hikiwaM*e 0 na mea a pau i hana ia, pela no hoi ka eīeu o ke alahele liookokauoha i lawe ia ae la, me ka ike ole o na mea a pau oloko o ke kulamikAuhale o Dubelina, eisrhe mea eueu aiai kahi mamao mai. ' Ee welo nei ka hae o ke alii powa mfl kahi o ka Moi, kona enemi makawelawela loa, a eia hoi na kokoia o kona ulia laki ke hahai aku'nei no kona hopena elem«kule, elike me kana i _ hooDaa mai ai imua o kana keiki hookama. I ka wehe ana mai o ke alaula o ke ao, aia hoi, ua.lohe kokeia aku la ka leo o na n,ea a pau i ka hooho | ana mai mailoko mai o ke kulanakauhale. Ua pio ka moi e! Ua pio ka moi e!!

He wa keia o ka uluaoa nni īwaena o ka lehulehu, »ka, lieaha ka lakou mea e Wk! ai īa lakou k® hana aku, oiai, iloKo o ka manawa pokole wale xto, ua paa pono na alanui 1 na koa kau» lio powa, me ka lakou mau pahikana e wanaoa ana i ka lewa. | O keia no hoi ka wa i puka mai ai o ke alakai o na powa raai!oko I roai o ba halealii a kau aku la ms- | iuna o kekahi lio nui i wae kupono ia e kv»na mau ukali, a i lako pono | hoi tne na mea kaua, e hiki ole ai i | mau enemi ke nana pono mai. ! Ua nkali ia keia huakai a ka opio e keoa mau ukali ponoi, no ka hele ana aku maloko o ke kahua ake% o ka liale īiookolōkolo no ka hoike ana aku, aohe moi, aohe abft kuhiJQt, aole hoi he mana hooponopono kumau iloko o ke aupuni o lrsani la 1«. I ka wa i ku iho ?u ka opio a alakai hoi o na wwa ni&mua iho o ke alo o ka hale hookolokolo, '•aohi mai la oia i ke kauluwaha o kona lio, me k« huki pu ana ae 1 Kana pahikana mailoko ae o kona wa h'. a kuhi pololei aku la in:ua me ka hikiwawe. 0 ke!a luūiīon:* i 'uuwi ia Ja j oiaka'kona mnu ukali i hoopuiu keke ai ;aj& īuo ks hiki 4 e hoike akn ana, ei* mak.w u» m:\kaukau, a i hKkalin i kou !ei> i ka pane mai, | & kokti iho maikua o ko oukau mau iw\ tvaki a ke kauoha. 0 3 k* Uauk*wewe o u* piUi i me ke j kuku o ka maka o ua laau ihe« oia | ka ka IeU"4UUu « ike u<u % U { b ihyi o ua k«aUa a iu 4

haawina e hookau ia mai ana malu« na o iakou. 1 A oia no hoi ka wa i poha aku & 0 ka leo 0 ke alakai opio pae ka leo i piha i ke kuoo ika i a.na afcu. I keia la aphe 0 oukou moi, aohe he mau hooponopono aupuni ana, no ka mea, o ka naoi o oukou eia he pio iloko e kuu lima, Owau ka uapi.i keia la, a liiki i wa e hoea mai ai 0 ko oukou moi hou, ka mea noaa ke kuleana a'u e I i>aa nei.