Ke Aloha Aina, Volume V, Number 36, 9 September 1899 — Page 1

Page PDF (681.65 KB)

This text was transcribed by:  Merrillyn Pace
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

BUKE V.

HONOLULU, POAONO, SEPATEMABA 9, 1899.

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

 

            E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.

 

            Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookahi he 5 keneta.

 

            E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

 

            E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

 

            E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

 

            Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

KE  --  ALOHA  --  AINA

 

            Hookahi makahiki...............$2.00

            Eono mahina.......................$1.00

            Ekolu mahina......................  .50

            Hookahi mahina..................  .20

 

EMMA A. NAWAHI.

Puukuo

KE  --  ALOHA  --  AINA

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA.

Hope Lunahooponopono.

 

            O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai o ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

 

            Maluna o ka moku lawekoa Puebla i loaa mai ai ia makou he mau hunahuna mea hou, a no ka pomaikai o ua makamaka, ke hoopuka nei makou me ka awiwi, penei:

 

MAKE HE KEOLU KOA AMERIKA MA CEBU.

 

            Manila, Aug. 26.  He eha mau koa o ka regimana 23, e noho ana ma Cebu, ua lele kaua ia mai lakou e na kanaka maluna o na puu a ua make he ekolu me ka pakele ana he hookahi.

 

NA WAHI ANA AMERIKA @ @ @

 

            Ladana, Aug.  O kamea kakau o ka Reutes Telegram Company @ La B@en, ua telegarapa mai eia ua loaa mai iaia he mau mea hou oiaio mai Manila, e olelo ana, aia ke ulu la ka Anakia i hiki ole ke hoakaka ponoia malaila.  O kahi a na Amerika e paa la, elike me na hoike i loaa mai nei he 15 mile ma Manila, a ma ke taona o iloilo he @ mile, a ma Cebu he wahi lihi uuku wale no ka mea i lilo ia lakou.  O ke koena aku o ka aina, ua pakui ia mai, aia no iloko o ka lima o na Pilipine.

 

            Ua olelo hou mai ka mea kakau, ua pepehi ia na luina o ka mokuahi Saturnus e na Pilipine.

 

MAKAUKAU E LELE KAUA MALUNA O NA RUSIA.

 

            Sanahai, Aug, 27.  O ka hopena o kekahi hoopaapaa e pili ana i ke kuleana maluna o kekahi mau aina ma Hankow, ma ka muliwai o Yangste-Kinag ma kahi he ehiku haneri mile mai ke kai aku, i kuai ia e ka hui o Jardine Matheson & Co aka, i ka lilo ana aku ia Rusia ma ka huipu ia ana aku me kahi i haa wi ia, o na ona, malalo o ke ao a me ka malama ana a Mr. Hurst, ke Kanikeia Beritania, ua hoouna aku lakou i na kanaka hana no ka pa ana i ko lakou palena.

 

            Mahope iho o ka hoomaka ana o ka hana ma kahi o kakini koa Cossacks i oili mai ma ka hale mai o ke kanikela Rusia a kipaku aku la i na poe paahana me ka lima ikaika.

 

            O ke kapena o ka mokukaua Beritania o ka papa elua Woodlark, i hoonoho ia maloko o ka muliwai no ke kiai ana, mahope o kekahi kuka ana me Mr. Hurst, ua hoolele aku oia he pualikoa me ka hoouee ana aku i ka Woodlark no kahi e loaa aku ai ka hale o ke Kauikela Rusia i na poka o kona mau pukuniahi.  No kekahi manawa, ua manao ia e poha ae ana ke kaua, aka, aole nae ia mea i hoea mai.  Aia na luina Beritania ke kiai la i ua waiwai nei.

 

            Ua hoounaia aku la ka mokukaua Beritania o ka papa ekolu no Hankow mai keia awa aku.  O ko Beritania Nui manao oia no ka malama i na pono o kona @ @.

 

            Sanahai, Aug. 28.  O na lono i loaa mai i keia la mai Hankow mai e hoike ana o na Rusia i kipaku ai ua kanaka paahana o ka Hui @ Beritania Jardine, Matheson & Co., mai ko lakou waiwai i kauoha ia ai e pa a i hoopau ia aku e ka hana koke ana o ke Kanikela Beritania a me ke kapena o ka mokukaua Beritania Woodlark, ua hoopau aku lakou i ke kue ana, a o na luina Beritania i hoolele ia mai ai no ke kiai ana i keia mau waiwai, ua unuhi ia aku.

 

$10,000 UKU MAKANA.

 

            Piladelapia, Aug. 27.  He elua mau mokupea Tillie E. Starbuck he moku hao, a me St. Francis, he moku laau, na haalele iho laua i keia la ma kekahi heihei a hiki i Kapalakiko no kekahi uku makana kiekie of $10,000, i lulu ia e kekahi mau kanaka kuonoono o Piladelapia.

 

            He mau luina ko laua i wae pono ia, a ua lilo hoi i mea kamailio nui ia keia heihei mawaena o ka moku laau a me ka moku hao i ka mea o laua e uhai ana i ka lauakila. 

 

NO KA HAAWI ANA IA PILIPINE.

 

            Viena, Aug. 27.  Ua hoopuka ae ka nupepa Politische Correspondez, e olelo ana, he mau kanaka kalepa Amerika mai Manila mai kai hala aku la no Wasinetona no ka hoolala ana i kekahi kumuhaua e haawi aku la Pilipine no Beritania Nui.

 

E HOLO AKU ANA NO MANILA.

 

            Maluna o ka Puebla i loaa mai ai na lono ua hookohu ia mai la o Kapena Paul Smith, ka Luna Nui o ke kao @ awa o ke aupuni Hawaii, i kapena no kekahi puali o ka regimana Kanaha o hoouna ia aku ana no Manila, malalo o ke apono ana a Peresidena Makinile.  Eia o Kapena Smith ke kali nei no kona wa e kauoha ia mai ai e ke aupuni Amerika no ka holo ana aku e hui me kona regimana.  He kapena oia no ka puali A o na koa Hawaii.

 

MAKE MA KE ALO O KA EMEPERA.

 

            Berlin, Aug. 26. Oiai ka Emepera o Rusi e makaikai ana i ka paikau hookahakaha a ka @ pukaa 27, ma @ ua ike iho @ oia ika make ana o @ kanaka kipu i kona wa i hoohemahema ai o ka lawelawe ana i kana pu.  Ua nee aku ka Emepera imua a lulu lima aku la i ke kanaka poino.  Ua ninau hope aku oia i kona makemake, a mahope iho oia wa ua hoouna aku la oia he palapala hoa lohaloha a me kekahi puu dala mahuahua i ka ipo a ke kanaka poino.

 

HE ULIA POINO WELIWELI.

 

            Tampico, Mekiko.  Aug. 27.  Ua loaa mai nei he nuhou maanei no kekahi uha poino weliweli i ike hou ia ma ka apana Cardenas o ke alanui Kaaahi Kuwaena Mekiko.  He kaaahi mauna ikaika e iho mai ana ma kahi nihinihi malalo mai o Cardenas, ua @ oia mailuna aku o ke alahao a haule aku la mailuna aku o kekahi pali no lalo o ke awawa he 1000 hapuai hohonu.  O ka wiliki he Amerika, ke paoahi he Mekiko, a me elua Mekiko e ae, ua lawe pu ia aku lakou e ke kaaahi, a ua make lakou a pau iloko o ka wa pokole loa.

 

TELEGARAPA UWEA OLE NO KE KAHUA KAUA.

 

            Wasinetona, Aug. 25.  E hoohikileieia no na Pilipine i ka wa e hoea aku ai o Kapena Grant Squires o ka Puali Haawi Huailona iluna o ke kahua kaua o Manila.  Ua hoouna ia aku o Kapena Squires e Kenerala Greely no ka lawe ana mai i ke telegarapa uwea ole a Marconi a hoohana aku ma na launa kamailo ana mawaena o na eheu o ka @ a me ke kino holookoa o ka pualikoa.  A i ka wa e emi hope ai o na Pilipine imua o na koa Amerika e nee ana imua, o hoohikilele ia no lakou no ka halawai ana me @ mau pualikoa i makaukau e uhai aku ana.

I Europa aku nei o Kapena Squires kahi i ao ai i ke telegarapa uwea ole a Marconi, a ua hoomakaukau ia eia he mau hoike piha ia Kenerala Greely.

 

            Ua kauoha aku la ke Keena Kaua kekahi ipukukui uwila ikaika loa i hiki ke @ a e loaa ana ma keia pule aku me ka hoouna @ ia aku i Manila.  E kukuluia ana ia maluna o kekahi ahua a hoomalamalama aku maluna o ka aina hoopuni ana, i wahi e hiki ai ke pale ia aku na lele kaua malu ana mai a na enemi i ka po.

 

PAKELE KE OLA O KE SULETANA.

 

            Moroko, Aug. 27.  Mulai-Abdel Oz@, ke Suletana o Moroko, ua pakele mahunehune kona ola mai kekahi ino nui, ua iho mai @ @ uwila a luku @ la he lehulehu wale o na kanaka a ma waena o la kou he elua mau kanaka hookipa o ke aloalii e ka ana he mau @ wale no ka @ @ @ moi la.  O keia la oia ka la hanu o ke kaula a e lawe mai ana hoike Suletana i na hookupu maloko o kekahi keena huinaha o ka hale@@@.

 

MAKEMAKE O GEREMANIA I MAU PANALAAU HOU.

 

            Berlin, Aug. 26.  Ua loheia ma mai kekahi mea i hiki ke hilinai ia no kekahi mau manawa i hala ae nei ua malama ia he kuka mawaena o Geremania a me Sepania no ke kuai ana aku o Sepania i kona @ panalaau ma Aferika a @ @ ka mokupuni Fernando P@, a oiai, he kokoke aku oia i ke Cameroon, ua lilo ia he wahi waiwai loa ia Geremania.

 

HE KAUKA IAPANA AKAMAI.

 

            Ua hoea mai ia i ke kulanakauhale o Honolulu nei, he kauka Iapana nona ka inoa o Ookawara, a eia hoi kona keena hana ma ka @ o @ Piikoi ma ke alanui Kukui.  He akamai oia ma ka @ ana i na ano ma’i a pau, a o @ @ loa aku @ na ma’i pili lii.  No kekahi mau @, ua noho oia he kauka iloko o ka oihana @ o Iapana, a ua loaa iaia he @ @ ia hoomaikai no kona makaukau @ @ @.  O kaua i makemake ai, o na Hawaii a @ i loohia ma @ @ luuluu o ka @ e kipa ae ma kona keena, a nana no @ e hoomama @.

 

[last paragraph is unreadable]