Ke Aloha Aina, Volume V, Number 41, 14 October 1899 — Page 1

Page PDF (740.77 KB)

This text was transcribed by:  John Reppun
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

(SCROLL OF TRAIN ON EACH SIDE WITH A PICTURE IN THE MIDDLE

 

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

BUKE V.                                HONOLULU, POAONO, OKATOBA 14, 1899     HELU 41

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

-

E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polina o na pule a pau o kela a me keia mahina.

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule. No ke kope hookahi he 5 keneta.

E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA,  a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa I ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono I kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

 

Ke       -           Aloha  -           Aina

            Hookahi makahiki …$2.00

            Eono mahina….                      1.00

            Ekolu mahina…..                    .50

            Hookahi mahina …     .20

 

EMMA A NAWAHI.

Puukuo

 

Ke      -           Aloha              -           Aina

 

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono a Hope Puuku

 

S.P. KANOA.

Hope Lunahooponopono

 

O na kauoha Nupepa me na hookaa

Dala, e hoona pololei mai o

ka Puuku ma Honolulu.

 

-

Nuhou Kuwaho.

-

HOEA KA RIO I POTALANA.

Potalaua, Oregona, Sept. 29.

I keia ahiahi i hoea mai la ka moku lawekoa o Amerika Huipuia Rio de Janeiro mai kapapalakiko mai, a na manaoia e holo aku ana oia no Manila ma keia pule aku me elua bataliona o ka regimana 35.

UA KOKOKE LOA E POHA KE KAUA ME BERETANIA

            Johannesburg, Sept. 29. He nuike pihoihoi i ike ia e like me na kauoha i haawina aku i na alihikaua no ka lawe ana ae i ke kahua kaua. He hapa o ka puali Johannesburg i akoakea ae i keia la.  O na poe hololio lawe kauoha ua hala aku la lakea no mua i keia la.

            Ladana Sept. 29. O ka mea kakau o ka Morning Post ma Johannesburg, ua hoouna mai nei oia i keia lono malalo iho. He luna aupuni i hoi mai la mai Pretoria mai, a ua olelo mai, ua hoike mai o Peresidena Krenger iaia e kukala ia ana ke kanawai koa ma ka la apopo (Poaono) a i ole Poakahi ae nei.

            Ua hoopuka ae ke Daily Mail I keia lono mai Charlestown, Natal mai: O ke Kenerala Alakai Joebert a me kona mau ukali ua hoea mai ia ma Wakkestrom Nekkahi a 300 Boa i akoakoa mua ae me na pukuniahi. Ua hoonoho ia aku he puali Boa i keia la ma kahi he elua mile mai ka palena mai o Natal.

            NO KE KAHUA O MOLOKAI

            Wasinetona, Sept. 29, I keia la i hooili aku ai ke Keena Kaua maluna o Kenerala Shafter ma Kapalakiko i ka nunau ano nui o ka hookaawale ana aku ia Mrs. Todd, ka wahine i loohia i ka ma'i leper: Ua manao ia he moku lawekoa kona mea nana e lawe aku ana ma ka panalaau ma'i lepera o Hawaii, aka, o ka hiki ana ke hookau aku iaia me ka hoohikilele ole ia kau o na ohua a ae, oia ka mea nana e hoopohihihi nei i na luna aupuni.

            Ua manao ia e lawe ia kau ana oia ma@@@a o ka moku i ka po mamua iho o ka ae ia ana o na ohua e kau aku. Ua oleloia ae e hiki ana ia ke hana ia me ke kue ole ia.  E hoopaa ia ana oia maloko o kona keena, e hiki ole ai oia ke huikau aku me na ohua e ae. E hoao ia ana ma na ano a pau ke hunakele loa ana iaia, oiai, ua manaoia e ulu mai ana he haunaele ke ike ia kona kulana. O ka inoa o ka moku lawekoa a me kona la e haalele ia ai ua huna loa ia.

 

            Ua makemakeia i keiki Hawaii nona na makahiki he 16 a pii aku no ke a'o ana i ka oihana kuai lole, e kipa ae ma ka halekuai lole, "The Hub," ma alanui Hotele, kokoko i ke alanui Papu.

 

HOOKUU IA NA PIO AMERIKA

-

HE UMIKUMAMAHA I LOAA KA LANAKILA

-

Halawai na Komisina Maluhia Pilipine me na Amerika

-

            Manila, Sept. 30; 7:30 p.m. He la ano nui keia no na pualikoa Amerika @@ kahi hoolulu ma ke akau loa, ma Angeles. I keia kakahiaka i hoea mai ai na Komisina Maluhia Pilipine. Mahope mai i ukali mai ai na pia Amerika. A mahope mai he 3 mau komite Sepania, no ke kuka ana i ka hookuu ia ana mai o na pio Sepania. Ua haalele iho lakou maluna o ke kaaahi me na kauwa e lawe ana i ko  lakou mau ukana maluna o na kaa bipi.

            Ma San Fernanado o ke kaa e lawe ana i ke komisina me na pio ua halawai aku la oia me kekahi kaaahi kuikawa e lawe ana ia Mekia Kenerala Otis a me na Kenerala Lawton, Bates a me Schan e holo ana no Angeles no ka nana i ke kulana.

            O na pio Amerika i hookuu ia mai oia o Kopala Otto Schen a me Peter Rolbins no loko o ka regimana 3, ua hopu ia lakou ma kahi kokoke i Bahnag, ma ka la 28 o Iulai, Joseph Macelrath, James Boyle, William Miller, Crimshaw, Thomas Daly a me Eli Drew o ka regimana 16, ua hopu ia ma Coloccan iloko o Augate, Paul Spillano me Louis Ford o ka regimana 4, Charles Wilmerder, he koa i hookuu ia mailoko aku o ka pualikaa ekolu, i hopu ia e na powa ma Malabon a me George Graham, he paele lawe kauoha no ka regimana 16.

            He puali o na poe kakau nupepa a me na poe pai kii kai kali iho iloko o na auwaha o na Amerika mamua o ka uwapo i hoopoino ia e ka muliwai e hookaawale ana i na pualikea elua. Ma ka hora 9 ua ike ia aku la kekahi puali e koani mai ana i na hainaka ma kekahi aoao o ka uwapo. Ia wa no i kani mai ai he o le no ka hoomakaukau ana, a o Mekia Shields kekahi o na ukali o Kenerala Wheaton a me elima koa me na hainaka e koaniani ana i hookolo aku ai lakou maluna o ka uwapo. Ua hoolau na mai na Pilipine ia lakou iho, oia o Kenerala Alejandius, he kanaka opio nona na makahiki he 32, Lutanela Konela Orino a me Mekia Ortes, a he akamai loa hoi ka mea hope ma ka olelo Enelani. Mahope mai o lakou i hoea mai ai he 14 Amerika iloko o ka laina, malalo o ke kiai ana a na koa Pilipine. He maikai ko lakou mau ola kino a e komo ana hoi i na aahu o na Pilipine.

            O ka ninau mua a Kenerala MacArthur i ninau aku ai no ka puali o Lutanela Gilmore, a ua pane mai o Alejandrius, aia lakou i ka akau. Ua noi aku o Kenerala MacArthur i na puha lakou e hookuu ia mai ana, ua pane mai o Kenerala Alejandrius. E kuka mua au me ko'u aupuni mamua o ka pane ana aku.

            Ua hoike mai na pio i hookuu ia mai, ua olelo ae na Pilipine, ua molowa lakou i ke kaua, aka, e hakaka ana no nae lakou no ke kuokoa a hiki i ke kanaka hope loa. Ua hai hou mai lakou, o ka manao kuokoa, aia ke keehina paa la iloko o na Pilipine, me ka hooweliweli pu ana, ina aole lakou e lanakila, e hooneoneo aku no lakou i na Amerika ma ka powa ana. He kanaka nui o Aguinaldo i na Pilipine, pela ka hoike a na pio.

-

            Aole e kipa mai ana ka mokuahi Amerika Maru mai Iapana mai, aka, e holo pololei loa ana, no oia no Kapalakiko.

            Eia ka Hui o Kale Aki, ke kuai nei i ke Kalaua Aina Kaiulani ma ke kulana e hiki ai ke loaa ina mea a pau. Nolai.a, o ka makou e paipai nei i @@Hawaii, ua loaa mai he wa no oukou e loaa ai ona mau aina me ka oluolu loa. NO na hoakaka i kue, e ala W@@ i ka @@@ olelo hoolaha e puka nei.

LAWE O KONELA RUBLEN I KONA MANA

-

            Ma ke kakahiaka Poakahi nei, i hoopuka ae ai o Konela Ruhlen, ke alihikaua nui o ke aupuni Amerika maanei i kana kauoha oolea a waiho aku la imua o ke Keena Dute, oia hoi, he mana kona ma keia hope aku e hookaa wale aku ai i na moku a pau e pili ana ma na uwapo ana i makemake ai n o ka haawi ana aku i wahi no na mokukoa e pili mai ai, a aole hoi oia e ae ana e kali loihi kekahi moku loa e like me ek Grant i wahi nona e pili mai ai i ka uwapo. ua lilo keia kauoha i mea no na kapena o na mokupea e pili ana i na uwapo e pihoihoi ai, oiai, aole lakou i maopopo i ka moku a i ole na moku paha e hookaawale ia aku ana mai ko lakou mau uwapo no ka  hoopili ana mai i na mokukoa.

 

-

KA MOKU LAWEKOA SHERIDAN.

-

            Ma ke ahiahi @@ Poaono nei, e hoea mai ai ka moku lawekoa Sheridan mai Kapalakiko mai, a maluna ona ka regimana 33 a me kekahi mau kauoha o ke regima 32, a me kekahi mau koa e ae no na regimana e noho mai la ma Manila, no lakou ka huina mai na alii a na kanaka, he 65 alii a me 1,637 kanaka.

            E hoomau aku ana ka Sheridan ma kana huakai no na paemoku Pilipini i kona wa e @@ha ai i ka nanahu. O ka elua iho la keia o kona kino @@ mai la i keia awa. He mau hiohiona kono i lika loa me ka ka Sherwin a me ke Grant.

            -

            He hoolaha ka @@ @@ Mokuahi Puka ma, i na @@@ maluna o ia laina mokuahi @@@ hoi, ua hoopau lo@@@ ke ana o na tikiki @@ o ka uwapo, a hiki he @@@ mua o ka holo @@@@ ka wa e kuai @@@@@ ma kai o ka uwapo.