Ke Aloha Aina, Volume V, Number 41, 14 October 1899 — Page 6

Page PDF (817.68 KB)

This text was transcribed by:  Patty Mancini
This work is dedicated to:  For Auntie Maiki

KE ALOHA AINA

 

6                      KE ALOHA AINA POAONO, OKATOBA 14, 1899.                              

 

Oceanic Steamship COmpany.

 

Papa Kuhikuhi Manawa.

            O na Mokuahi Lawe Ohua Nani o Keia Laina o Ka ma @ana @ ele iho ana i Keia Awa e hke me Keia Malalo @

 

            MAI KAPALAKIKO MAI                                                   NO KAPALAKIKO

AUSETERALIA....SEPT 27              |                       AUSETERALIA........OCT. 3

MARIPOSA............OCT 11              |                       MOANA...................OCT 13

AUSETERALIA.....OCT 25              |                       ALAMEDA..............NOV 10

AUSETERALIA....NOV 22              |                       AUSETERALIA.....NOV 28

 

            No ka mea e pili ana i ka holo ana o na moku maluna ae, o na Agena ua makaukau no ka hoopuka ana aku i na ohua i na tikiki ma na kaaahi a pau mai Kapalakiko aku i na wahi a pau o Amerika Huipuia, a mai Nu Ioka aku maluna o pa laina mokuahi a pau e holo ana no na awa a pau o Europa.

 

            No na mea i koe e ninau ia

                        Wm. G. IRWIN Co.

                                    I KAUPALENAIA

                        Agena Nui no ka Oceanic S. S. Co.

 

HE LETA MAI BOSETONA MAI.

 

Boston, Sept 26, 1899.

                                    Mrs. E. A. NAWAHI,

                                                                        Aloha oe.

 

            Akahi no a loaa mai la ka'u mau nupepa ALOHA AINA, a ike iho la i na mea hou o ka aina kulaiwi, oia hoi o Hawaii poina ole Ke ike nei i na mea hou o keia aina, ke hehi nei i na wahi kaulana o keia aina, i kapaia "Ka aina o ka wiwo aole, a a ka home o ko kuokoa, eia nae,

A anana au ma na aina na kai,

A ike i ko laila mau mea kamahao,

A noho haano'u ma na hale nani,

Aole he lua o Hawaii aloha,

                        Hawaii, Hawaii;

Aole he lua o Hawali aloha,

 

            Alua ae nei o makou pule o ka noho ana ia Bosetona nei, a no ka lilo ia a io, nolaila, ua leta mua ole aku au ia oe.

            Ma hope iho o ko makou haalele ana ia Loko Paakai, ua holo mai la makou ia po a hiki i ke ao @na ae, eia ka makou malalo ae o ke kae o na mauna nani o Kololado. a kamoe aku la makou ia la mawaena oia mau mauna nanii e hoolei ana i ka ike a ka maka mao a mao e lohe mau ana au i ka elemakule o ka Ua Haao i ka mahalo i ka nani. Ae! He nani io no, aka, aole no nae elike me ka nani pookeia o ko Hawaii mau mauna.

            Ia makou i kaalo ae ai ma kekahi wahi kiekie loa, ua pani ia mai la na puka a pau o ke kaa, no ke anu paha, a lohe aku la au i ka uina nakolo o ka hekili, a alawa aku la au mawaho, aia he mea keokeo ka'u e ike ana iluna o ka honua, he kohu oka niu hana kulolo o Puna Paia ala i ka hala, ua ninau aku la au i kekahi mea ma ko'u, aoao heaha kela mnea keokeo? Hai mai la oia he "snow" helelei, i ka haule ana no o ka pakaua a pa i ka honua, ua lilo koke ae la no i hunahuna hau, a hai pu mai la no hoi oia, eia ko makou kaa ke holo nei ma kahi kiekie loa o na mauna o Kololado, oia hoi he aneane 11,000 kapuai maluna ae o ka ilikai, a ike pu aku lahoi au i ka Poerter (mea lawelawe o luna o luna o ke kaa) e ho'a mai na i ana kukui, eia ka, ua kokoke loa aku makou i ke alahele i eli ia, a ua ninau aku la au, pehea la ka loihi o keia alahele me ka manao no ua like no la hoi me na alahele pouliuli a makou i komo mua mai ai, eia ka he elua mile ka loihi o keia alahele honua a ke akamai a me ka ikaika o ke kanaka i hoohana ai. a ua holo ia e makou keia alahele no 15 minute, oiai, ua hooholo akahele ia ka holo ana o ke kaaahi, aole e hoomaopopo ae ia waho, a ike ia i ka puka ana o ke kaa ma kela aoao o ua lua elinei, a ike hou aku @ na puu kinikini a me na ululaau paina.

            Ua holo ia e makou ia la a hiki i ke ahiahi mawaena o na puu a me na awaawa, e ku ana ma kekahi wahi a makou i lele ai e ai, ua hai ia mai la he 10 wale no minute e ku ai ke kaa, ua ike aku la au i kahi mau haole e kapae ana i na rula maa mau o ka papaaina, e hoo ana ka pahi i ka waha, e lalau ana na lima i ka moa uaua, hookahi ka laau like ana, oiai, o ka maa ia o ka Hawaii o ka iho o na lima, aia ka pono o ka piha iki aku o ka lua. o ka inaina, oiai, ua hele mai la oloko a ohaka, ilaila, aloha mai la ka ai kamaaina o ka aina, o ke kumu hoi paha, o ka ike ana iho i kekahi i'a i palai ia i ano like me ka amama, he i'a i kapa ia River Frost, aka, ihea ae auanei e loaa ai, ua aneane loa e pau kela mau minute, ua ku ae la maua me Emekona me ka olelo pu aku i ko maua mau hoa e awiwi, a ia maua i puka aku ai, a huli mai e nana, e holo ae ana ko maua hoa, lele ka hu'a o ke kuka i ka mama o ke keiki o ka Ua Haao, no ka maa no hoi paha i ka makani o kona aina, a i ko'u ike ana mai i ko ia la holo ae, heluhelu mai la au i ke mala kaulana o Kau.!

            Kuu Haku i ka Ua Haao,

            Ke lele ae la mauka o Auaulele,

            Lele ka ua, lele pu no me ka makani,

            Ke lele poo ala ka wai o ka ha.

            Kuu Haku i ka wai haule poo e.

            A hu ae la ka maua aka me Emekona, no ke keiki kukiai kukini o ke kowa lele o Kaumaea.

Ia la a po, ua hoea aku la makou m@ na kulanakauhale e pili mai ana i ke kae o ka mauna, e maalo ae ana na hale hotele nani i kukulu ia no ka wa wela o ke kau, a i ka hora 10 paha oia po  ua hoea aku la makou i ke kulanakauhale nui o ka Mokuaina o Colorado, oia o Denawa aole he ikeia aku, koe wale no ka ula wena o ka uwila. He kulanakauhale keia o 300.000 kanaka a oi iki paha, a ua nui ko'u @makemake e noho iki maanei, aka, aole e hiki.

            Eia ianei ke kumukula a ka'u mau wahi keiki o ke kula o Kamehameha, oia o Miss Knopp, a ua makemake noi oia e ike ia makou a no ka maopopo ole no paha o ko makou wa e hoea aku ai, nolaila aole i ike ia hoaloha. Ua ku makou he 20 minute paha a holo hou aku la, ua holo aku la mako ia po a ao, a eia makou iloko o ka Mokuaina o Nebarasika, e kamoe ana no ke kulanakauhale o Omaha, kahi hoi e malama ia nei ka hoikeike. Mao a maanei o ke alahele a makou e holo nei, e waiho laula mai ana ka aina i paa i na mea kanu, e nana oe a pau kahi hiki i kou mau maka ke ike, aole oe e ike aku i na mauna o na mala kulina, na mala mauu a me na pua holoholona, oia kau e ike mau ana. E hookani mau ana no hoi ko'u hoa i ka nani palahalaha, o ka aina. a wahi ana, o ke kumu no ka ia o ka waiwai o keia aina no ka nui maoli no o keia aina, a o ka hana maoli no o kanaka, he keu no hoi keia o ka la wela, eia nae, e ike aku ana no i na haole e oki mauu ana, e uhaki kulina ana, o keia mau aina palahalaha, oia kahi e alualu ia ai na haole e na ilikini i ke au kahiko, a ua kapaia Na Prairie. Ua holo ke kaaahi o makuo, ma keia holo ana, ma ke 50 mile i ka hora, a ua kanaono no paha ma kekahi wahi, o ke kumu o keia holo mama lea. no ka waiho pololei o ke alanui hao. aole no hoi he wahi e kikekee ai. I ka hora 2:30 p. m. ua hoea aku la makou i Linekona oia ke kulanapauhale poo aupuni o ka Mokuaina o Nebaraaka, he wahi kulanakauhale uuku no o 67,000 kanaka, Awe no hoi ka wela e! Aole he wela o Hawaii e like me keia. Ua ike aku la au i kekahi poe wahine haole, ua hele a maloo i ka la, olelo aku la au ia Emekona, hele ka hoi a maloo ka wahine o keia wahi i ka la, ua hele a a a'ua ka ili i ka la, olelo mai oia. mai keia mau wahine mai, i hoea mai ai na kanaka oolea a kino ikaika o Amerika i hele aku nei i ke kaua i Manila.

            Ma keia wahi i ike iho ai makou i ka hoolaha a kekahi kauka kaulana o Kikako, e olelo ana no ka pau loa o kanaka Hawaii i ka Lepera, oia hoi ka Mai Pake, a ke laha nui ala ka Mai Akepau ma Hawaii, a e paipai ana i na haole mai hele i Hawaii, o loaa i ka Mai Pake O ka mea kupanaha nae, he hookahi no mahine o keia kauka wahahee i Hawaii, eia ka na hiki lala ke hoike no Hawaii.

            Ua olelo aku au ia Emesona, ina ia no e noho ka haole, aole e hele i Hawaii, manao au ua oi loa ko Hawaii pomaikai. A ua hai ia mai ia'u, he kauka maa no keia i ka blow nona iho e imi ai i mea e kaulana ai nona; ua ike no hoi au i ka pane a Gilimana ke Kanikela Hawaii ma Bosetona. e h@e ana i ka oiaio o keia mea, a na kamailio aku no hoi makou maloko o na luakini a makou i haiolelo ai no ka oiaio ole oia olelo, ua pau loa na kanaka Hawaii a me na haole pu i ka Mai Pake a me ke Akepau.

            Ua haalele makou ia Linekona a holo aku @ i Omaha, a o ke kumu oia haule hope, no ke kali ana ma kekahi mau wahi hoolulu no kekahi mau k@a i haule hope, a pela iho la makou i haule loa ai a ike ole makou i na mea hoikeike ma Omaha, a ua nui nae ka minamina no ia mea, aka, na Ezera a me Timoteo paha e hoike aku i na mea i ike ia malaila.

            Ua hoea makou i Omaha i ka hora 4 p.m., a holo no i ka hora 5, nolaila, he hookahi hora wale no a makou i noho ai malaila, eia nae ua piha ko makou mau pepe ao i ka lohe mai ma ke alahele no na Hawaii e noho nei ma Omaha, no na wahine hula hula kui, a me ko lakou kulana ano haahaa, a lohe pu mai la no hoi makou a ekolu i kahi wahine haole i ai pu me makou ma ke kaaahi, no ka lahui hoomainoino o ka lahui Hawaii ma ke kalua ana i ka puaa me ke ola, a no ke ano hula ano pelapela a kela poe wahine Hawaii.

            Ua kanalua nui au no keia mea, a ua olelo aku iaia, aole he lahui lokoino a hoomainoino ka lahui Hawaii, he puuwai menemene a aloha ko lakou, mai ko'u wa uuku a nui au iwaeka o ko'u lahui, aole au i ike iki ua kalua ola ia kekahi puaa me kona make ole.

            Eia no hoi, o kela poe hula kui ua lawe ia mai no ia e kekahi poe no ka imi dala, aole i pau loa na wahine Hawaii ia ano. He mau wahine kaulana kiekie a naauao no kekahi iwaena o na wahine Hawaii. Eia kekahi, ua lawe ia ae no kekahi mau wahine hula keaka i Hawaii, aole makou i olelo, o ke ano iho la ia o na wahine a pau o Amerika, ua manao no makou he poe wahine maikai no kekahi o keia aina, a au io mai la ua wahine nei, a olelo mai la, ua olioli loa oia i kona halawai ana me kehahi poe Hawaii o wehewehe pono aku ana i ke ano o ke kulana o ka Hawaii. a ua hai mai no oia, aole oia i ikemaka i ke kalua ola ia ana o ka puaa, he lohe mai kona, a o ka hula (hana apiki) paha kaua i ike, a ua lohe hou mai uae oia, o ke umi ia ana paha o ka puaa me ka hou ole ia i ka pahi, oia paha ke kumu o ka Laole i manao ai e kalua ola ia ana ka puaa.

            Ua haalele iho la makou ia wahi a holo aku la no Kikako, a ua holo ia ia po holookoa a ao wale, a i ka hora 9 o ka la Sabati, Sept. 3, ua komo aku la makou i ke kulanakauhale kaulaaa o Kikako, a no ka oea ole ana mai o na wahi pahu lole o makou, ua hoomaha iho la ia kakahiaka aole i hele i ka pule.

            E pau paha kaua no keia manawa a ina e loaa he manawa hou hoomanao hou aku, aloha aku i ka lahui aloha.

            Owau iho no me ke aloha nui,

                                                                        S. L. DESHA.

 

            P.S. Eia ke hoouna aku nei au i keia nupepa ia oe, o kahi he polo lei ka olelo, a o kekahi aole na'u i olelo, aka, elike no me ke ano mau o na nupepa.

 

PAA NO A PAA.

 

            Me ka ulu hoomahie o na manao ulumahiehie, ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai a nui loa i na poe a pau i komo pu mai me a'u a me ko'u kokoolua, ma ka hana hooulu a hooholomua aku i kekahi oihana iwaena o ko kakou aina hanau a me ke kakoo pu ana mai hoi o na ili keokeo ma ka lawe nui ana i na mahele i oi pa umi ke kokua imua o ko'u lahui ponoi.

            O na makamaka o ka mokupuni o Hawaii i komo mai, kekahi hoi o ko'u mau hoa o kuu one hanau, no uokou ko'u hoomanao mau i keia la a i ka la apopo a me na la e hiki mai ana.

            Nou hoi e Maui aina puali, a makuakane hoi o Lanai a me Kahoolawe, i na Hono a Pililani ko'u mahalo, ua hoopaaia oe maluna o ke kahua o ka manaopaa naue ole no kou kokua ana mai i keia hana me ka hilinai ana mai maluna o ka oukou kauwa nei.

            A pela no hoi me na lede a me na keonimana o ke kulanakauhale nei i loaa ka manao maikai e komo pu mai ma na hana o keia ano. A i lilo mai hoi o Kauai i manuahi no ke ku ana mai e kakoo, a i hoike no ko oukou ikaika a manaopaa.

            Mawaena o ka hora 2 a me 3 p.m. o ka Poalima, la 29 o Sepatemaba i hala aku la i hikii paa ia ai ke kaula kaakolu mawaena o ka Hui Kuai Lole Hawaii a me M. G. Silva na palapala hoolilo aku a hoolilo mai.

            Nolaila, ua pau na pohihihi, a he hookahi wale no mea i koe, o ko oukou lokahi pu mai na kane a me na wahine mai Hawaii a Kauai i hookahi manao, e kapae i na manao hookuemi, aka, e malama i kela olelo kaulana mai mua mai, penei:

            Imua e o'u mau pokii a inu i ka wai awaawa, a pela iho la i loaa ai ka lanakila ia Kamehameha. A o ka'u hoi e nei nei i o'u mau kini o ka aina hookahi. I hookahi no manao o ke kakoo kekahi i kekahi, a e hoohamama mau ia aku ana ka ipuka no ke komo ana mai e lawe i na mahele i na wa a pau. Me ka manaolana mau ana no hoi maluna o kuu lahui ponoi e loaa kela manao he lokahi.

            Owau ko oukou hoa oiaio.

                                    Mos@ Palau. Luna Nui.