Ke Aloha Aina, Volume V, Number 50, 16 December 1899 — Page 4

 

KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMAPA 16, 1899.

 

KE ALOHA AINA

Hookumui no ka

 

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu

pepa na ka Lahui Hawaii

 

EDWARD L. LIKE.

 

L AT nuhooponopono.

 

EMMA A. NAWAHI

 

Puuku o KE ALOHA AINA

 

Honolulu… DEC 16 1899

 

            Mamuli o ka haule pahu aina mai la o ka palu a Hatawela no na mea e pili ana i na aina aupuni, ua kukeehu koke mai la ola ia Peresidena Dole a me Lunakanawai Frear e holo aku me ka laua mau kuuna no ke ko'a lawaia a Hatawela i nalinali ia mai la ke ko-a a mokumoku, a malia o ko laua nei liki aku, oia ke mea nana e hooolea iki ae i ka hana a ka Elele, mamua hoi o ke kokomo loa ana aku, a hele loa i kauwahi o ka hele. He mea akaka wale no ia, no ka mea, he hana na ka pakaha, e hahai mau ana ka poina AT kono alahele.

 

 

            Ua pa mai la ka lae o ka Elele Kuikawa a ke aupuni Repubalika Hawaii, i hoouna aku nei i Was AT oia hoi o A.S. Hataweia, ka pukaua hui a Peresidena Dole wa i keja ai, oia ka moho nana e puke ua kuli o ka Maua Hooko o Amerika, a o na ope palapala i paa pu ia aku nei ma kona poli ua moe loiii aku nei i ke kai o ka haku .

 

 

            A no keia kumu, ua kanoua auo wai nei ua Elele la i ka Peresidena e eu ae kona mau a u, a i ole ia, o Lunakanawai Frear paha, a kamoe koke aku ko laua alahele no kahi i hoomakaukau ia no ka laau hahau ma ko lana kikala, mamuli o ko laua paakiki he kuleana no ko lakou euhauha a e haua mamuli o ko lakou makemake, ma ke kuai aua i na aina aupuni i boolilo ia aku no e lakou ponoi ia Amerika, a i keia la, ke hoea mai nei ka uku kupono o ka lakou mau hana la'au.

 

            E Hoomanao la, kokoke e piha kauna Elele i Wasinetona, ma ka aoao o ke aupuni HAwaii, a o ka lakou hana wale no, oia ka panipani ana i ka hakahaka e pua puai mai ana o ka oiaio ma ka aoao o ka Moiwahine Liliuokalani a me Kona lahuikanaka hoomauawanui, aka, aole nae ia he mea e mananalo ai ka oiato mai ka pololei ae, wahi a ka BaiAT "O ka mea pono, elau no ko a pono, a o ka mea lima pakaha, hahai no ka poino mahope o ko lakou meheu," a pela kakou e ikemaka aku nei i ke kulana o keia pea iloko o keia mau la, eia lakou AT hou heva AT e a ia nei me he AT ia

 

 

 

                      Ua meha loa na leo hoouluhua o na poe hoohui aina i keia mau la, a ua like lakou me he mau beba la, i lomia e ka l uuwai, ka uaawali a palahe o na olelo, mamuli o ke kaiehu mau ia waiwai na waihi oihana mailuila a lakou i kuai aku ai i ko lakou pono kuokoa, no ka pomaikai o Luda Isekariota, ka lokoino nui nana i kumakaia ka Haku, a ke ikeia aku nei lakou i ka pepelu, a holo ana iho o ko lakou mau umauma, me ua leo mihi , aka, ua hala a ua halo aku ka wa pono no ia mau leo.

 

                        KE olelo ia mai nei, o ka niuau ana o Hawaii ka mea mua e hoohana ia mai ana  iloko o ka Hale Ahaoleio o Amerika i kela Kau, a ke kohokoho e nei o Limunui ma, e hana ia mai ana na kanawai no ke aupuni Teritori Hawaii oia hoi ke Panalaau, a ma ia hana anu, e nele loa ai kakou i ke kulana aupuni kuokoa, oia hoi, ke Aupuni Alii, in a nae hoi elike me ka lakou nei e keha nei.

 

                        Aka, no makou iho, eia no he manaolana oia mau, e hoohuli ia mai ana no ke au o ka manawa mahope o ko kakou aoao, ina aole ma ka hoihoi aupuni kumu, alaila, ma kekahi aia o aupuni e ae no, e komo like ai kakou e kauna pu i na pono a me na pomaikai o ko kakou aina aloha, a makou no hoi e hooikaika nei me ka pauaho ole.

 

            Eia ka moa kauiao o ke Kuokoa Repubalika ke helu e mai nei kona mau wahi manamana no ua mea e pili ana i na Aina Leialii, a koua wau hookapuhi i noke iho nei i ke kuai i ka lehulehu, oia ana kekahi o na uinau auo nui iloko o ko Amerika Hale Ahaolelo e noonoo ia mai ana iloko o keia Kau, a eiai hoi ke Aliiwahine Liliu, e koi aua e hoihoi ia aku ua mau aina la iloko o Kona poholima, iua ua kaili maoli ae no o Amerika i Kona noho ana aupuni iloko o kona lima, a ina hoi e  hoihoi hou ia mai ana no Kona aupuni me la, e hoi wale mai ana no ia mau aina iloko o Kona lima.

 

Ua hoikeike ia ae maloko o ka nupepa kuokoa o ka Poalima nei, o ka nui ka o na loaa o ka waihona dala o ke aupuni no ka malama aiu nei o Novemapa, ua hiki aku koua huiua i ka $1,600-97343. Nui io no kela mau dala, aka, o kahi uae e hele ai, e ohi ana ka akau a me ka hema, uoua kela mau huaolelo maopopo, "komo i ke puhi, aohe e puaikou."

 

He mea olaio, o ka nui o ua dala iloko o ka waihona o ka lehulehu, he mea ia e hooholomua ai i ua pono a me na pomaikai o ko lahuikanaka, elike me keia huina nui i hoike la ae la, ina nae hoi pela io, aka, in a he upa makani wale iho no, e hookeikei ana i kona kiuo lalahu io ole, alaila, aole i waa ke kei ana i keia huioa, a he hoike hoi keia no ka hoonuinui wale no.

 

Ua mauaola, o ka Poalua la 5 iho nei, a i ole, i ka Poakolu mai paha, la 6, i noho ai na Hale Ataolelo Kau Kanawai o Amerika Huipuia, a oiai, aole no paha he wau hana ano hui e malamaia ana i na la mua o ka hoomaka ana o na haua o ua mau hale la, no ka hoomaha ana no ke Karisimaka a me ka Hapenuis,  a hiki i ka wa mahope ino o ka Hapenuia, ka wa hoi a makou e hoomaopoponei, ola no ka wa e lawe maola ia ae ai ka ninau o Hawaii, Porto a me Pilipine, no ka haawi ana mai la kakou a me  kela mau aupuni elua, i ko lakou pono o ka noho ana kuokoa.

 

Oiai, eia makou ke hooikaika nui nei e hooholomua aku i ke kulana hana o ka kakou na pepa no keia makahiki ae, eia makou ke kaohi a ke paa nei i na nuoeoa a ka poe i hooouna ole mai i ke ola o ka kakou wahaolelo, mamuli paha o ka manao hoopa laleha, a i ole, mamuli paha o ka manao aua, he laua maalaui wale no keia, aia a ka wa kupono, alaala makou uku aku i ka luhi o ka poe uona ka waiwai.

 

He may olelo kahihewa loa ia no ka mea, aole e hiki ia makou ke nanawaka aku i ko makou luhi e hookomo ia ana iloko o ka poino, a malalo oia kumu, ke hoike aku nei makou i ua poe lawe pepa a pau o KE ALOHA AINA i paa ia kalakou mau pepa, e hoomanao koke mai i kona wahi ola , aina no aole pela, alaila, ua hele uo oe i ua mea e pili aua ia Aguinaldo, ko Mauila keiki pukonakona, naua e hoopahua mau nei ka ike kaoa o ua poe Amerika, a pela hoi me ua liona o Pelekane, e wawalu la na maieu iloko o na ulunahele o Aferika, keia aina kuauea a ke pahaoinao i uoho ai.

 

NOLAILA, e na makamaka aloha o makou, ka poe hoi a makou i auamo like ai i na koikoi o ka noho ana hoomanawanui, aole anei hoi o ko kakou pupukahi like ana ma ua hana e hooholo mua aku ai i ke ola o ka kakou nupepa, oia ka kakou hana maikai e lawelawe ai no keia makahiki ae, ka wai hoi a makou i olelo ai, oia ka wa e maopopo ai na pohaku hekau o ka AT aua na iliili o ke kulani aupuni a kakou e aluala nei, a oia ka me kou e nonoi aku nei, e waiho ke pi me ka aua, a nulaila, e ike ia kakou hoakanaka, o kipa hewa ke aloha i ka ilio.

 

EIA na nupepa haole o keia kulanakauhale, ke noke mai nei i ka walaau no Samuela Paka, ke keiki lalawai o ka Uhiwai o Mana, ua makahehi ka o Peresidena Makinile i na AT oluwahiehi o na keiki la o AT AT ua AT AT ia aku ka iale ke kulaua Kiaaina no HAwaii nei. Ea, hihia no na Poo Aupuni o Wasingtonia,  la i kauwiumi, mai nei no ka lilo oia wahi i ke kauaku Hawaii Ponoi.

 

MAMULI o keia mau kumu kuhalahala hilahila ole a na nupepa haole, i ike ai makou, na piha maoli no ka naau o keia poe i ka illi, ke lohe mahui ae no e lilio ana ia wahi no ke kanaka Hawaii o ko lakou nei makemake, aia no a haawi ia mai ia Dole, olu lakou nei, pau ko lakou nei kekeue ana a kani na aka no ka hooko ia o ko lakou mau makemake, a manao ae no ke ola, i ka ai mau i kalopaa o Waiahole.

 

Okai, Ponoi.eia ka Ahaolelo o Amerika ke noho wai nei i kela mau la, eia hoi he lehulehu wale o na Elele i hoouna ia aku, mai ka poli aku o ke aupuni Repubalika  Hawaii, no ka hoao ana e nonoi aku i ko ka Ahaulelo apono wai e kukulu ia i Aupuni Panalaau wa a me na kanawai o keia aupuni, oia no ke kumukanawai a me ua kauawai o ka Repubalika Hawaii i make a nalo loa aku kona kulana aupuni ma kona ano kiuo maoli, a eia oia ke ku wei he aka no kekahi kino make, e hiki ole ai ke hoola ia.

 

Ma kela wehi e ikeia ai heaha o Peresidena Dole imua o na maka o ko Amerika Huipuia Mana Hooko, aole anei  ua kokoke mai na huapalapala a ke Akua i kahakaha ai wa ka paia o ka halealii o ka moi o Peresia, i na la i aui loa, e olelo ana, "Mene, mene, tekela, uparesina," oia hoi ua pau lakou nei i ke ana ia ma ka mea kaupauna a ka Mea Ike, a ua i ke ia ko lakou nei mama.

 

O KE kulaoa Kiaaiea, oia ka pula kaumaka a keia poe e alualu nei no ke kula ia aupuni hou o Hawaii, a ke hoao nei lakou e holo l eihei me Ponoi.ka poe a ka Peresidena a me ka Hale Ahaolelo o Amerika i makemake ai , a oiai ke ike e nei lakou nei i ka nana kee is ana mai o ka lakou nei palu e ko o poe, uolaila keia owala e o lakou nei i ola honne, i maliu ia mai no ia ea, na hoohalahala mua aku no ma ke alo.

 

KE EIAI MAKAALA LA.

 

Ladana, Dec 1. Aia ke hoomakaukau ia la ke awa o Portamouth no ke pale ana aku i ka enewi, aia ke hoopiha ia la kona papaku me na maiua hoopiATua me ua tATpATdo ma ka awiwi nui. O keia mau hana pupuahulu ana ua hoikei mai i ka mea kakau o ka ExATmiaer, o ka manao o ka lawelawe ia ana o ia hana, no ka waiho ana aku la Farani he uluau oolea, e hoakaaka mai i koua kuinu i hoike ola mai ai i kona kulana hoaloha no BAritaula Nui. Aiwai'wa o Baritanis la.

 

O ka wa'i fiva eleele i poha ae la he wa'i lele no ia, a e loae ana ia i ke kanaka ma ku AT . mai na iole, puolo a pela aku.

 

 

 

 

THE HUB

 

HALEKUAI NANI O KE TAONA.

 

Ua loaa mai la ia makou mai ka hikina ua lole huluhulu aleala i hana noeauia o na paikini hou. O ka Waiwai io La $18.00; aka, mamali o ua La Nui , e loaa no ma

Ka Hub, ua hoemiia 10.50.

 

He 150 Paa Lole Hui hulu polu a me Eieela o ka loaa ana mai la uo ia mai ka hikina, he nani kko lakou mau ATina, a ua hanaia me ke akahele e pili pono ai i ua mea a pau. O ka waiwaiiu he $15, aka, no na La Nui e Loaa no ma 

Ka Hub, ua hoemiia 8.50

 

E hoomauaoia o ka makou waiwai o na Lole Aahu. Kamalii a me Opio, a pela pu hoi me na Papale, Papale Kapu, me na Lako Aahu e ae he hou loa.

E kipa wai a e ike AT AT AT AT AT kawi aua a e lookoeia no kekahi o kau mau la'a. E AT AT AT ko makou haleAT i na po a pau a hiki i ke Karisimaka.

           

            J.S. SPITZER

 

ALANUI HOTELE KOKOKE I KE ALANUI PAPU.