Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 3, 20 January 1900 — Page 8

Page PDF (736.25 KB)

This text was transcribed by:  Punahele Todd
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, POAONO, IANUARI 20, 1900

 

HE KAAO HAWAII

NO

HAINAKOLO

-

@ Ui Nohea o Waipio. Ke Kaikamahine Nana i Wawahi i na Pani Pua o Kuaheleni.

-

            Ma keia hope aku, e ike ana ka@u, e lilo ana o Leimakani i kane @ Luukia ma me na pokii no o la@ a koe o Mailelaunui, ai io no i @ io la o ka hanau mua, a na keia @ ia aku e hoike mai i ka nee ana o @ au o ko lakou mau moolelo.

            E huli ae kakou a nana aku no @ ainakolo, aia no oia ke hoekepue @ ai nei i ka poli o Hinaaiulunui, @ a na maka o na keikialii o ka le @ ke ike mai la i ka ui a wahine @aikai o ke kaikamahine alii o ka @nua, eia no o Kuaikauakama.

            Ua noho hamau ka leo kuko o @ poe keikialii nei i kinohi, mahope mai, ua iho kino mai la o Keanueune, ke keiki a Kaopuaulaula, @ elike me ka wawae o ke anuenue e @ e ia nei i keia wa, pela i ku iho @ na wawae o ua keiki la i ka ho@a.

            Ua ike koke ae o Kuaikauakama, @ kupua keia e hoohalua mai ana @ kana makahiapo kapu, ua lalau @ la kona mau lima i kekahi wa @e o na keiki la, a uhai ae la, a @ ka mea o kakou e ike nei i ka @muu o na wawae o ke anuenue @ kekahi manawa.

            Mai ka aina mai o Keanuenue o @ helehelena, ke keiki kapu no ia a @malamailuna, ke alii e paa ana i @ kapu o na aina la, me kana wa@ne o Kamahuakea, ka makuahine @ o Keanuenue.

            Eia o Hainakolo ke pii ae la ko @ kino i ka nui, ke pii pu ae la no @ me kona wahine ui, e hoike mai @na hoi, he pua hoomahie io no oia @ o Waipio, a he ui hoi nana e hoo@hia i ka noonoo o na keikialii oia @au la.

            Ua hele mau mai no hoi o Ma@makuakama a me kana wahine e @ ke i ka ui o ua kaikmahine la, ka @ea nona ka nani i puka mawaho o @hale, a o ka ula ohelohelo o ko@a ili, ua puka akua ia mawaho o @a hale, kahi ona e pulama mau ia @na.

            Iloko no nae o keia paa i ka ma@ma ia, ua hele aku la kona kau@ ana a puni keia mau Paemoku, a ke ike pu ia mai la no hoi oia e Kahalaomapuana, ke aliiwahine i @e kapu o Nuumealani, no ka ui o keia wahine, aka, aole nae e hiki ia makou ke hookaha, mamuli o ko lakou makau ia Kuwahailo a me kana keiki me Kuaikauaakama, na @oli o na aupuni o ka lewa a me ka papaku o ka honua.

            E waiho ana kakou ia Hainakolo e walea ana i kona paia paa, oia no kona one hanau, aia oia ke walea a me kona mau kahu hanai, a nona hoi keia mele kaulana a kakou e lohe nei i ka poe hula:

            He alo Waipio

            He kua Hamakua

            He kawa lele ia

            Mahiki na ka ino

            Ino Hilo Hekukele

            Hoohina i ka lau Akolea

            E hooke ana i ka wili wahine

            Eia ka huikau

            I Kaeleawa-a

            Waawaa ke kanaka

            Hele i ka welowelo

            Hehi hewa Kakipu,

            Me Kamalana

            Hoopiha iho oe

            I kou wahi e ke aloha

            He wahi kanaenae aloha keia no Hainakolo.

            E huli aku ana ko kakou nanaina maluna o Keaniniulaokalani e noho mai la i Kuaihelani, ka aina i piha i na kapua, a aole hoi i moe uhane mua o Halalaualiialono, ka makuakane o Keaninniulaokalani a me Kanikaniaula kana wahine a ua hanai kapu ia no hoi o Keaniniulaokalani, elike me kulana o kona mau mahua.

            O ka hana a Halalaualiialono, ka makuakane o Keaninuilaokalani, o ka mahiai i ai na lakou, ku ke kalo, ka maia, ke ko, ka uwala, ka niu, ka ohia, na mea kanu a pau, he mau mea kapu wale no keia na Keaniniulaokalani.

            E malamaia ana keia mau mea a pau loa e na kahu malama mea kanu, ua piha na kihapai i na mea kanu, a oia mau mea a pau na ua keiki nei wale no.

            Ma keia wahi e nana aku kakou i Kealohilani, ka aina o Moanalihaikawaokele e kauaheahe ana i ka lewa lani, kahi hoi a kahalaoma puana e kau aku la na maka hiaai maluna o ka ui o ke aupuni o Kuaihelani.

            No keia mea, ua noi okoa aku la o Kahalaomapuana ia Laukieleula kona makuahine, e ae mai i kana noi no kana mea i makemake ai.

            Ua ae no kona makuahine i ke noi a kana kaikamahine, a kena mai la e hele e noi i kona makuakane, ina oia e ae mai ana e wehe i ko kapu a pau, o ke kane ia moe ia a ua ae aku la o Kahalaomapuana elike me na kuhikuhi a kona luau makuahine.

            Hele aku nei o Kahalaomapuana e noi ia Moanalihaikawaokele, ua ae no o Moanalihaikawaokele i keia nona kana kaikamahine, aka, ua huhu ke akua, a huhu pu no me Kuwahailo.

            Mamuli o ko Moanalihaikawaokele lohe ana, ua haawi o Kuwahailo ia moopuna ana na Hainakolo, nolaila, ua pane aku la o Moanaliha i kana kaikamahine, ua ae no au i kau noi, eia nae, ua haawi mua no o Kuwahailo i ke kane au e upu nei na Hainakolo, ka wahine ui hookahi o ka honua, i hiki ole ae i no ka lewa nei mau ui ke hookuku me ia.

            Na keia mau olelo a Moanaliha i hoopau ae i ko Kahalaomapuana manao, a noho hou iho la ia iloko o ke kapu, elike me kona ano mau.

            I keia wa hoi, eia no o Keaniniulaokalani ke nanea nei no maloko o kona hale kapu, hookahi no ona hoa olelo, o na manu e kani mau nei i Kawiliwahine, he kiekiena pali keia, a malaila e hooluana ai na manu leo lea like ole o Kuaihelani, ka aina malalo o Kealohilani.

            He mau ku eono i hala ae, ua like ia mau ku eono, me eono mahina, aohe mea a kona mau makua a me na kahu hanai i ike ai, a pela pu hoi me na keikialii, me ko lakou maopopo mua ole, e hoea mai ana o Kaonohiula, kekahi kaikamahine alii o na aupuni hui eono o ka lewa, oia hoi o Neheluna, Nehelalo, Kaakua, Kaalalo, Kaakau, Kaahema, o keia mau aina, ua hooilina ia a lilo ia Kaonohiula, ua lilo loa ma ke kauoha a Kaonohiokalani, a ke ike ae la kakou i ke kii okoa no a mua o ke alo.

 

KALANA AINA “KAIULANI”

            Ke waiho nei ma ka aoao hikina o ke awawa o Kalihi, e kokoke ana i ke kula Kamehameha. Ua lilo mai ia makou kela aina i kapaia o

MOKAUEA

ma Kalihi, a i ike ia no ka Moi Kalakaua mamua. E mahelehele ia aku ana i mau

HOME LIILII

            He wa maikai keia e loaa ai i na Hawaii Ponoi he mau Home Nani me ka emi loa. E kuai ia aku ana na Apana Aina ma ua kalana Kaiulani nei ma ka $200 a hiki i ka $250 no ka apana, he 50 kapuai ka laula a he 100 kapuai ka loa he mau alanui akea he 30 kapuai e pili ana i kela a me keia apana; e ae ia no e uku i $10 no ka apana i ki nohi a i $5 a $10 e uku ia i kela a me keia malama elike me ka makemake o ka mea kuai.

            E hookomo aku ana makou i ka wai i ka wa e makaukau ai na poe kuai mai e kukulu i na hale.

            E hookaawale ia ana hoi e makou kekahi apana nui kupono, i mea hoomanao i ke Alii Opio.

KAIULANI

-a e kapa ia aku ana o-

Kaiulani Paka

            O ka na aina mai keia aina e huli ana i ke awa o Puuloa, oia ka helu ekahi ma ke kulanakauhale o Honolulu nei.

W.C. ACHI & Co

Na Boroka o na Waiwaipaa

Honolulu, Oct 9, 1899.

 

HOOLAHA MAHELE PUKA

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei e ukuia ana he mahele puka i na lala o ka Hui Kuai o Umi pakeneta no e Dala Hookahi ma ka Poaha, Feberuari 15, 1900, ma ke Keena o ka Hui; a ke hoolaha hou ia aku nei, o na mahele a pau e hookomo ia mai ana mamua ae o ka la 1 o Feberuari 1900, e loaa no ka mahele puka i hoikeia ae la maluna.

W.C. ACHI,

Peresidena.

ENOCH JOHNSON,

Kakauolelo

J. MAKAINAI

Puuku

Honolulu, Ian 9, 1900.

 

E HAAWI MAKANA IA ANA

HE KII BEBE NANI!!!

            O na poe a pau e kuai ana ma ko makou papahele elua a oi aku

50 keneta e loaa no iaia he tikiki a o ka mea nui o na tikiki e waiho

aku ana ma ke ahiahi Poaono, Dec 23, e loaa no iaia keia Kii

Bebe e hoikeikeia nei ma ko makou puka aniani, e hoomaka ana ka

haawiia ana o na tikiki ma ka la 4 o Dekemaba.

NA WAIWAI O

            KEIA KEENA

LOLE AAHU O NA LEDE ME NA OPIO,

KALIKI PALEKOKI, PALULE,

NA MEA HOONANI O NA ANO A PAU,

PALE PAKU, PALE WAWAE, HULUHULU MOE,

-

B.F. EHLERS Co

Alanui Papu.

HE AGENA

Kaliki Royal Wrocester.

 

N.S. SACHS DRY GOODS CO.

-

            Ua wehe ae nei makou he

nui na WAIWAI PAIKINI HOU

i ike oleia ma Honolulu nei.

HE NUI, WALE NA KOLOKA NANI LOA

Eleele, Bolu a me Fawn.

-

HE LEHULEHU WALE NA LOLE I WAEIA

I kupono i ka aahu ma na La Nui.

-

NA PAPALE O KELA ME KEIA ANO

Papale Felts a me Papale lei.

He Emi ka Makou Kumukuai.

MAI POINA E KIPA MAI

-

N.S. SACHS DRY GOODS CO.

HE MEA HOOLAKO I NA KANAKA.

 

KA HALEKUAI MEAI

-O-

LEWIS & Co.

E loaa no na Kamano Paakai Momona

ma ke kuai liilii a make kuai

pahu. Na Palena o na ano a pau a

me na Lako mea ai o kela ame keia

Ano. E hele mai e hoao no kakou

home Telepona 240.

Alanui Papu; Helu 111.

 

Kauka Ookawara.

(HE IAPANA)

-

Kauka Lapaau ina Ma`i a pau

me na Ma`i Pili Ili.

MANAWA HANA: Hora 8

a.m. a hiki i ka 12 n. Hora 7 p.m.

a hiki i ka 8 p.m. No na La

Sabati hora 9 a.m. a hiki i ka 12 n.

E loaa no oia ma ka hale o

Lima Pi@ ke @ K@ei.