Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 4, 27 January 1900 — Page 8

Page PDF (717.75 KB)

This text was transcribed by:  Sandra Matsuoka
This work is dedicated to:  Kahekili Kulaiwi White

KE ALOHA AINA

@E K@ O HAWAII NO @HAINAKOLO

 

@ a Ui Nohea o Waipio. Ke Kaikamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuahel@ni

            @ Ke ike pu ae la no kakou, na ke @ iho a me ka @iʻa iloko o ka p@ i o keia kaikamahine o kekahi @au aupuni huna o ka lewa lani, i @aiele aku i ka wehi o ka aina, no @ a ke e lilo o Keaniniulaokalani @.

            @ I kona ike ana, ua hoea mai ka @ kupono nona e hele ai ma kana @kai im@po, ina ia he mea e hoo@ o ia ai kona makemake, ma keia @akai malihini ana e hele aku ai. @ku ae la oia a maloeloe, a hook@ la i ke kono no ka aina@kapu o @, ka aina aloha o Keaui@, , a mai ko ia no paha @, in a aole o Kuw@ i hoo@ mua i ka ui nohea o Kuahela@ u@ Hainakolo.

            @ He mau la loihi no keia au ana @ a @ kaikamahine la, aka, he @ nae ia loa i ke kono a loko e @la i ka iwihil@.

            @ O kakahi kumu nui no hoi paha @keia kaikamahine aa ana e @ huli i ka mea a kona mau @ i ike ai a i o@ ai hoi a kona @, mamuli no ia o ka papalua o @ kino.

            @Iloko io no o na la he lehulehu, @hoea aku la oia i@ua o ke alo o ####auikanihia, ka makuahine aloha @K Keaniniulaokalani, ua kahea aku @ ole i ka wahine malihini e komo @ iloko o ka hale, elike no hoi @ ke ano o ka hookipa ana i na @ malihini hoea mai, pela no hoi i pa@ ia mai ai ia Kaonohiula,

            @ Iloko o keia wa, ua ike mai la o @ alalauali@olono he malihini ko ka @, hoi mai la oia me na lau po@, hoi mai la oia me na lau po@, lau aheahea, na lau uwala, @ ao luau. Hopu ka moa puholo @ ipu, pan@ ke poʻi, hoi loa aku @ i ka hale, ike i ka malihini hou, @ pau ke ike malihini, meʻa kahi @ ai, ai iho nei lakou nei a hu@ ka maona ana.

            @ I keia wa a lakou e ai nei, aia na @ o Kaonohiula e a@ la ma o a @aanei, no ke ake e ike aku i ka @ ana i @ mai ai oia lo@, aka, @ nae oia i ike.

            @ I ko lakou maona ana, ninau o @liiol@, mahea mai nei oe @ kaikamahineopio?

            @Ma @ mai nei au i hele mai nei @ Hoole aku nei o Hala@alii, aole @ kaikamahine @ koʻa aina nei @ like me oe.

            @ Mai ke kai mai nei au.

            @ Hoole hou aku ia no e Halalaua@ me @ kaikamahine wahine @ elike @ aupuni @. No ka mea ua lewa ia mau wahi a p@ i ka hele ia, a pehea la hoi aku i ike ole ai ia oe ma ia mau wahi au i hoike mai la a oia koi kaʻu e hoo@oi nei, mahea la oe i nalowale ai, mai aʻu aku.

            Aia wa i o@ aku ai e Kaonohiula, o Kaonohiula koʻu inoa, no na aupuni mai w@o@ o ke ao op@, a mailaila ma au i hele mai nei, a o ke kumu o koʻu hiki ana mai la i ko olua wahi nei i ko oukou aina nei.

            Nolaila, i hele mai la au e noi i ko olua ae, e lilo oia i kane naʻu a ke ae hoi olua.

            Aole e hiki ia Halalaua@ o@ me Kanikaniaula ke huna, na hoike aku la laua he keiki no ka maua o Keaniniulaokalani kona inoa.

            Oia no ka hooilina o ko maua aupuni nei

            Ninau hou no o Kaonohiula, aia la hoi oia ihea i keia wa wahi a ua kaikamahine nei.

            Aia no ia i koua hale kahi i moe ai, wahi a Kanikaniaula.

            Pane hou no ua kaikamahine nei he hewa anei hoi i ka malihini ke ike lihi aku i kona mau helehelena maka.

            Olelo aku la o Kanikaniaula, aohe hewa, ua maua no ia waiwai.

            I keia wa a lakou e kamailio nei, au ana ka makani a haalele wale, nu hou ka makani a haalele wale.

            Na keia mau @ makani hele uuulu i kono koke aku i ua kaikamahine la, aole keia he mea okoa aka, o Kuwahailo no a e make ana hoi oia ke loaa pono mai.

            Ia wa no i loli koke ae ai kona kino kanaka i kina manu ulaweo o ka hulu, elike me ke okooko o ke ahi, a @e@ele ae la mamua o ke alo o na makua o Keaniniulaokalani,

            Ia wa koke no hoi noho ana o Kawahailo me ka huihui akua, huihuikanaka, a unihi i ana ua kupua nei, lalapa ana ke elelo i ka lewa, a pakele manunehune wale aku no kahi kino manu o Kaonohiula mai pau i ka @mu ia.

            I ka hala loa ana o Kaonohiula no koua aina, ua hoi mai la ke elelo o Kuwahailo a kona wahi mau, u we iho la ua elemakule nei i na moopuna, a pau ka uwe ana, ninau aku la i na moopuna, heaha iho nei ka hana a kahi kaikamahine a Kaonohiokalani, i iho mai nei e hehi i ko olua kapu.

            Ao aku nei o Kuwahailo i na moopuna, mai ae i kekahi mea e hehiku maluna o ka maluhia o kaʻu olelo, i lohe olua e aʻu moopuna, ua lilo mua ko olua io ia Hainakolo, e noho mai la i ua Paemoku o Hawaii Kuauli.

            Olelo hou no o Kuwahailo i na moopuna, e noho elua a @ kupono o Keaniniulaokalani, alaʻla kii aku la @ olua i kuu olelo, i pono ai ka noho ana o ka olua hua mai ko olua puhaka mai.

            Ua ae aku no na moopuna i ka leo ao o ko laua kupunakane, me ka olelo aku o na moopuna, o kau olelo e kupuna o ka maua ia e hoolohe aku.

            Ua manao no maua, aole i lilo ko moopuna, oia ka m@ olelo iho nei me kela kaikamahine wahine ui o ka lewa mai, ilike ka ui me ko ka maua keiki nei, a nolaila makahehi @ka nei maua iaia.

            Ua lohe aku la no olua e aʻu moopuna ke h@ hoi nei au mamua o kuu ike ana aku i kuu moopuna, e kii aku iaia a me na moopuna e ae o luna o Kuaihelani.

            Ua kiina ia aku la o Keaniniulaokalani a k@ ia maluna o kekahi moena hookalakupua, nona paha ka ino o Pa@eekaloa, @ keia moena i lawe mai a ike ke kupunakane i ka moopuna opio me @ moopuna a pau loa.

            I ka pau ana o ka lakou ike ana aia hoi, he wili ana na ka puahiohio ua nalo aku ia o Kuwahailo me na huihui manu wawae loloa no ana:

            Iloko o keia huihui akua, elua kupua ikaika loa oia o Keaokeokeo a me Kaipoipoi o ke ao ulaula o na aupuni hikina laua, komo mai la i ke puhi a ka nau, na niho o Kuwahailo.

            Ua kau aku la ka liʻa a me ka weliweli o Kaonohiokalani ia Kuwahailo, ke kupua i helu ia ma ka helu ekahi o ka ikaika i kona mau la, no ka iho ana mai o Kaonohiula i Kuaihelani, aole no hoi i hoi hou aku o Kaonoiula, ua holo loa oia no ka makaʻu ia Kukwahailo.

           Mahope mai o ka noho hou ana iho o Ha@ me kana wahine, ua hanau hou mai la o Kanikaniaula he keiki hou, he kaikakamahine keia, aole i kahea ia kona inoa, a na kona kaikunane no e kahea ka inoa, ina he keikikane a kaikamahine paha, @ no ka inoa e kahea

            Ua hanai ia iho la ka opuu hou, ka lua o ka laua mau keiki, me ka hoonani ia o Kane, ke akua o na kupua a pau, me ua lakuikana o ka honua nei,

            Ua hele mai la o Kea@laokalani, a ike ihola i kona pokii, kahea iho la oia i kona inoa @ Hekeokamapoepoe, ka inoa hoi o kona mua i make.

            O ka inoa no ia o ka hiapo a Halalaualii me kana wahine, ua nui iki ae ao a make, a mahope iho hoi ka loaa ana o Keaniniulaokalani.

            He ano e no ka hanai ana o na keiki a nakupua, a pela i ulu @ikiwawe ae ai ka p@ ana o ke kino okeia kaikamahine me ke kaukaulua ole.

            I ka wa i ike ai o Halalauahi ua nui kupoo kaua keiki, ua ao aku oia i na mea e pono ai @ noho ana o ke kane me ka wahine, a ua ike ia kona makaukau @ mea.

            E @

 

HE WEHE NUI OI KELAKELA. MA KAHI O L.B. KERR. ALANUI MOIWAHINE. KUAI HOEMI NUI!!! MAU WAIWAI PAIKINI HOU. Lole Aahu Hou Maikai Loa HE EMI KE KUMUKAUA Papale Paikini Hou o na Lede HE EMI KE KUMUKUAI Mikilima o ke anonano Loa. HE MAKEONO LOA. He Nui na Paku Lihilihi Hou. HE EMI KE KUMUKUAI. Mamalu Nunui me @ii. HE EMI KE KUMUKUAI. Na Lipine a me Lihilihi Hou. he emi ke kumukuai. Pua a me na Hulu ano Hou. he emi ke kumukuai. Na Lole Piliili o na Wahine. he emi ke kumukuai. Na Uhi Pakaukau me Tawele Lima he emi ke kumukuai. L. B. Kerr. Honolulu, Alanui Moiwahine