Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 5, 3 February 1900 — Page 2

Page PDF (754.40 KB)

This text was transcribed by:  Kaylia Iona
This work is dedicated to:  Dedicated to the hard working Educational Assistants and ESA at Kamehameha Elementary School-Kapalam

KE ALOHA AINA, POAONO  FEBERUARI 3, 1900.

 

Ke Aloha Aina

Hookumuia no ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu Pepa na ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono.

P. KANOA,

Luna Hoopuka a Hope Lunahooponopono

EMMA A. NAWAHI

Puuku o KE ALOHA AINA

 

HONOLULU FEB 3, 1900.

 

            UA lilo i mea hoehaeha no ko makou puuwai ka ike maoli ana i kekahi poe Hawaii e hookuu ia mai nei me na wahi puolo i kupono ole i ko lakou mau la e noho alakolako ana, maluna o ko lakou mau pono ponoi, aole paha o makou wale no, aka, o kakou like no na Hawaii ke kaumaha ana ia haawina hookahi.

 

            EIA he mau haneri, a i ole he mau tausani paha poe Hawaii e hooku liilii mau ia ana, aia ihea iho la ko lakou wahi e noho ai, aina ua loaa ko lakou mau wahi e noho ai, alaila, i ka wa hea ke aupuni e hoihoi aku ai i na aina kuleana o na poe i puhi ia i ke ahi, na aina i hoolimalima ia no na makahiki loihi a me ka hoolimalima hoi o ke  kukulu hale ana maluna o na aina i hoolilo ia mai malalo o kekahi mau palapala hoolimalima.

 

            KE nana aku nei nae kakou, ke olepe ia mai nei na poomoku a ku ae i kai, ke hoohulihuli ia mai nei na mea polopolona a loaa ka hana a ka poe i hoonele ia me ka hana, aka, heaha ka waiwai o ka loaa ana ia poe, aole anei hoi i kupono loa na hana no ka poe i hoonele moali ia i na home, a hiki i ka wa i maopopo pono loa ai heaha la ka manao o ke aupuni no keia 31 eka a oi a lakou i puhi ai.

 

            I NA ua manao ia, he hookahi makahiki ka loihi o ka manawa, alaila kukulu hou ia na hale, alaila, nowai ia mau hale a ke aupuni e kukulu ai, no ka poe kalepa haole anei oloko nei o ke kulanakauhale a me ko waho mai, a i ole ia, no ka poe paha no lakou na aina kuleana a me hoolimalima pu hoi.

 

            KE makemake nei makou e hoomaopopo ia, no ka mea, aohe hewa o ka @ e mamua a i @, ola mau @ paha, e haawi ana ke aupuni elike me ke poho kupono, alaila, maopopo hoi paha ke kahua e k@ ai ke kalai ana i ke @ @.

 

            @ @ maopopo o ke aupuni @ @ @ e hana ai no keia @, o ka bub@nika @ a me ka poe nana na aina e hoohuoi mai nei, aka, aole nonae hehewa o ko makou hoike aku mamua o ka manawa.

 

E HOOMAU I KE KUPAA NO KE ALOHA I KA AINA

Hoomauia

            3.  Ina e nonoi oukou i kekahi mea ma Ko'u inoa, Owau no e hana.  Ioan 14:14

            4.  Oiaio, he oiaio Ka'u e olelo nei ia oukou, o na mea a oukou e noi i ka Makua ma Ko'u inoa, oia Kana e haawi mai la oukou.  Ioan. 16:23.

            Ua moakaka lea kela mau olelo, aole he mea pohihihi, nolaila, e hapai likekakou ia hana, ola hoi ka nonoi ana aku i ka Haku Ke Akua, ka Makua Mana Loa i ka Lani, no ka pono o ko kakou aina, ka lahui, ke'Lii ka Moiwahine Liliuokalani, na Alii hanau o ka aina, a me na mea a pau e noho ana ma keia mau Paemoku.

            A e nonoi aku no hoi kakou i ka Makua Mana loa, e hooponopono iho Oia i na manao o na Hale Ahaolelo elua o Amerika Huipuia, no ka hana e pili ana ia Hawaii nei, i alakai ia lakou e hana, a e hooko ma ka pono a me ka pololei, i kulike ai me ka olelo a lakou e kaena ai: "I mau ka hanohano iloko o ko kakou aina."

            O ka hana maka pono a me ka pololei i na wa a pau loa, oia ka mea e hanohano ai ke kanaka, ka lahui, a me ke aupuni, a me na Moi.

            E hana like kakou kela me keia mea, ma kona home iho, a ma kahi i kupono ma ka hoomaopopo ana.

            Me ke Aloha, Edward Kekoa.

 

KA MOKUAHI ANA MOANA NERO.

            Ua hoea mai la a hala loa aku la no Kapalakiko ka mokuahi ana moana Nero mai Manila mai mahope o kona hookaulua ana ma keia awa no ka hooili nanahu ana.  Aole oia i lawe i mau mea ai mai anei aku, no ka hopo i ka hoomalu la ma Kapalakilo.  Aka, o na lako ai wale no i hoolako ia no lakou he manawa loihi i hala ae nei e lawa ai no kanawalu la.  Ma kana ana ana i  ka hohonu o ka moana, na olelo ae kona mau aliimoku, o ka lua hohonu i ike ia o ka moana aia no ia mawaena o Guam a me Luzon nona ka hohono he 5,256 a@ana, a ua like hoi ia me eono mile a oi.  A ua kapa iho o Lutanela Hodges i kona inoa "Lua Nero."

 

H.F. Wichman

Wikimana

            E loaa no na MAKAANIANI no na maka ma ke kumukuai haahaa ma ma ko makou Hale Hapa Gula ma Alanui Papu.

 

MAKE BUBONIKA HOPE LOA

            Maloko o ka haukipila ma'i o Kalihi, ua make iho la he Iapana nona ka inoa o Assagura, ma ka auina La Pule nei, mahope of kona make ana, ua laweia mai na mea paahana o loko o kona kino, a nana ia iho la e na kauka me ka ike ia ana iho o na anoano bubonika.  Nolaila, ua laweia aku la oia e puhiia i ke ahi.

            Ua loaa pu ka wahine a keia Iapana i ka ma'i, a eia ke kiai ia nei oia me ka makaala loa ia.

            A hiki iho la i ka po Poaono nei o ka nui o na ma'i bubonika i ikeia he 53, a mailoko ae o keia huina he 45 i make.

 

HE IAPANA HOOHAUNAELE

            Ma ka Poakahi nei, ua hoihoi ia aku he Iapana hoohaunaele no kahi hoomalu ma Kalihi, malalo o ke noi a Loio Kuhina Kupa.  Ua manao ia ua aihue oia he uwati, aka, mamua nae o na hoike kupono ole, ua hiki ole oia ke hopu ia.

            I kona wa i hoea aku ai i Kalihi, ua hoole mai la o Luna Nui McVeigh i ka lawe ana iaia, oiai, aole he wahi kupono no ka hoopaa ana aku iaia, a he hana hoopilikia hoi ka malama ana i keia Iapana, no ka mea, he nui na Iapana hoohaunaele malaila, a e lilo auanei oia kekahi kupuino nana e hoopioo i ka noho ana oia poe.  Ma ka huli ia ana o kona kino na loaa aku la he pahi loihi.

 

           

Ma Puaowaina, ua hoonui ia ae ma ka @ laahia o ka @are o Peter Naehuelua me Mrs. Waiwaiole, e ka Rev: E.S. Timoteo.

 

OLELO HOOLAHA

            Mai keia la 1 o Nov. 1899, ua hoonoho aku au ia Foota, Iapana a me kona mau hoahana e noho maluna o ke kai lawaia o "Kahala", a lawaia, e like me ka hoapono aua mai o ka Agena o Ke'lii Liliuokalani, a ua mana o Foota (Iapana) no ka lawaia ana, a o ka lehlehu aole i ae ia e komo wale lawaia maluna o ke kai i hai ia maluna, ke ole e lawe pu aku e hoikeike i ka palapala ae ia mai ka Agena o Ke'lii.  O ka mea a mau mea e kue ana i keia hoolaha, he mana ia Foota (Iapana) a me kona mau hoahana ke hopu a hoopii ma ke kanawai no ke komo hewa.

W.C. AKANA.

Luna Malama Aina o Kahala.

Honolulu, Nov. 6, 1899

 

GOO KIM.

KUKIMA

Helu 210.  Alanui Nuuanu.

            Eia me makou na Lole Mase@ina o na Waiholuu like ole, na Kalakoa Pale Pakaukau Luina, L@lihi Pake keokeo, Victoria Lawes, Oganadi. Ma@, Pahu, Lele, Sili@a Pake, a pel@.

            E @ @ e wae no oukou iho i keia mau waiwai h@.  E loaa no ma ke kumukuai emi @a.

 

KUAI HOEMI NUI O NA PAPALE

            E haawiia ana he kuai hoemi nui o na waiwai a pau o ka makou Halekuai no Elua Pule Wale No.  Nolaila, e hele koke mai i loaa ai keia mau Waiwai ma ke kumukuai haahaa loa, mamuli o ko makou makemake ana e loaa ona kowa no na waiwai hou.

T. MURATA

Hale Hana Papale Nui

HELU 118.  ALANU NUUANU.  TELEPONA 814.  PAHU LETA 8

 

 

KUAI EMI O NA WAIWAI A KA HUI KUAI LOLE HAWAII

            O na waiwai e kuai ia aku ana me ka makepono loa oia no ke@a malalo iho, penei:

                        Na Kalakoa maikai 30 i-a i ke ............$1.00

                          "  Lepooalo maikai 20 i-a i ke ............1.00

                          "  Makalena nani 10 i-a i ke............... 1.00

                          "  Palekoki paa o na Wahine he..........1.50

                          "  Paalole Kepani o na Kane...............1.75

                          "  Keokeo maikai la 25 i-a i ke............1.00

                          "  Huluhulu o na Keikikane 75 keneta a pii ako.

                          "  Pale-Puka Aniani nani loa he $4 50 o ka paa,

                          "  Koloka o kela a me keia ano $4 50 a pii aku,

                          "  Pua Lei Mare he oluolu waipahe ke kuai ana,

                          "  Kihei Huluhulu o na ano like ole he 40c pii aku

                          "  koena Lole like ole e kuai hoena ia aku ana.

                         "  koena Lipine maikai e kuai hoopau loa ia ana.

            O keia kuai hoopau e hoomaka ana ia ma ka Poakahi ae nei Dekemaba 4, 1899.  He nui wale na waiwai e kuai hoemi ia ana ma keia kuai nui.

            Ua hamama mau ka ipuka no na mea a pau e manao apa e komo mai ma ka lawe ana i na mahele hookuleana iloko o Ka Hui Kuai Lole Hawaii.

MOSES PALAU, Luna Nui

 

Oceanic Steamship COmpany

Papa Kuhikuhi Manawa.

O na Mokuahi Lawe Ohua Nani o Keia Laina o ka ma @ ele iho ana i Keia Awa e like me Keia Malalo iho.

            MAI KAPALAKIKO MAI                                                               NO KAPALAKIKO

                                                1900                                                                                                    1900

MARIPOSA.........................JAN. 3                                                  MOANA................................@

AUSETERALIA.................JAN. 17                                                 AUSETERALIA..................JAN. 23

MOANA.............................JAN. 31                                                  ALAMEDA...........................FEB. 3

            No ka mea e pili ana i ka holo ana o na moku maluna ae, o na Agena ua makaukau no ka hoopuka ana aku i na ohua i na tikiki ma na kaaahi a pau mai Kapalakiko i na wahi a pau o Amerika Huipuia, a mai Nu Ioka aku maluna o na laina mokuahi a pau e holo ana no na awa a pau o Europa.

            No na mea i koe e ninau ia

            Wm. G. IRWIN Co.

            I KAUPALENAIA

            Agena Nui no ka Oceanic S.S. Co.

 

MISS M. E. KILLEAN

He Waiwai Hou o na Papale ua loaa mai nei.

            Ua makemake au e hoike aku i ko'u aku mau hoaloha, e haawi ana au he Kkuai Hoemi Nui no ka la 11 o lune.

            Na Papale Sela me na Papale i Hoowehiweheia.

MISS M.E. KILLEAN

 

KA HALEKUAI MEAI

O

LEWIS & CO.

            E loaa no na Kamano Paakai Momona ma ke kuai liilii a make kuai pahu.  Na Palena o na au@ a pau a me na Lako mea ai e kela ame keia @.  E hele mai e hoao no kakou h@.  Telepono 240.  A anui Papu, Helu 111.

 

Kauka Ookawara

(HE IAPANA)

            Kauka Lapaau i na Ma'i a pau me na Ma'i Pili Ili.

            MANAWA HANA:  Hora 9. a.m. a hiki i ka 12m.  Hora 7 p.m. a hiki i ka 8 p.m.  No na @ Sabati hora 9 a.m. a hiki i ka @.

            E loaa no oia ma ka @aleo Liliha Piikoi ma ke Alanui Kuk@