Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 11, 17 March 1900 — Page 7

Page PDF (655.68 KB)

This text was transcribed by:  Kathy Katano-lee
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

HE KAAO KAILI PUUWAI

 

NO KA

 

UI MINEWA

 

A ME NA

 

Kaikunane Eiwa

 

I Hooliloia i mau Manu Nene Ahiu a i ole na Keiki i Hoehaehaia

 

Kakauia no KE ALOHA AINA. Hoe hoomau aku la no ua opio nei i kona wahi waapa e  paio ana hoi me ka hoomaha ole i na makani e pakuikui mai ana mamua o kona alahele, a o na ale ahiu o ka moana e popoi mau ana ia maluna o ka hale lana o ua eueu nei, e hoo puanuanu ana hoi i ka’ili o ke ka mahele. A hala ae la na hora koliuliu o ka po aia no ua Boliona nei ke hoe nei no, me ka haliu mau ana aku o kona mau maka imua me ka upu ana e ike lihi aku ana oia he mea pouliuli mamu@ o kona a@ahele, aka, he neo nae ka men e halawai mau mai nei me ia. Aole no i hoopau ae ke k@a opio i ka hoonee ana i kona waapa me kahi ikaika uuku e kamau ana ilo ko ona a hiki i ka wa n ke alaula o ka malamalama i oili mai ai maluna ae o ka ilikai a kipaku aku la i na ka pouli mai kona hoalii hou ana maluna o ua noana nui akea la. I keia wa i hoahuwale ia ae ai na wahi a pau, ua kokoke ae la oia ilu na a hoolei akahele hoi i ka lena ike a kona mau maka waluna o na ale kupikipikio o ka moana, aka, elike no me na haawina nele i kino hi oia no ka Bolinoa e ike nei, a ike ia aku la na waimaka e hiolo makawalu ana ine ka puana ana ae me ka ehaeha. E na lani e hai mai ua poino anei ke ola o ka’u mea i aloha ai, ua hoi hoi ia anei oia no lalo o ka papa k@ o ka hohonu, e na lani e hoike mai, no ka mea, ua makaukau au e ukali aku mahope o kona meheu me ka weliweli ole. I ka aui hope ana ae o kekahi mau minute loihi o kona nana ana i na kukulu a pau, a i kona @ike lea ana i ka waiwai ole o kana huakai i alo hoomanawauui mai ai iloko o ka inea, ua noho iho la oia ilalo o kona wahi halelana a uwe iho la me ka ehaeha no ka@a Mine@a, mawuli o ka nui o kona maluhiluhi loa i ke ala ana i ka po mamua iho @a kalele iho la oia ma ka aoao o ka palekai o ka waapa, a baawi aku la i wa no kona mau maka e hoomaha @i, aka, ia wa no ua kaia loa ia aku la oia e ka hiamoe, a pau ae la hoi ka hoo@ ana mai o kona mau  kulu waimaka. I keia wa a ua opio nei e hiamoe nei me ka n@ouoo ole ne he wahi kupono ole keia no ka hoohemahema ana, oiai, na ale kupikipikio e hoo weliweli ana e alapoho aku iaia no loko o kona opu ana ole, ua hooka kaa ia ae la ka ihu o kona waapa no ke kukula komohana, mamuli o ka loliana o ka makeni a pa mai la ma ke kukul@ hikina, a mamuli o ka ikaika o kona pa ana mai, ua hoohamau @ku la oia i ke aia ana mai o na ale ooloku o ka moana, a oke au o ka moana e ko ana ia me ka ikaika no ke komohana, a ma o ka hoohana ana a keia mau mana elua i hoohui ae i ko laua ikaika i kahi hookahi, i ahai mama aku i @ia me ka pahee lua ole no ke komohana. E like me ka holo @ na mokuahi hehi ale o ka n@oana Atelanika, po la ka mama o ua w@hi waapa nei e pakika a@a iluna o ka ilikai, a no kekahi mau hora keia hiolani ana o ua Boliona nei, aia no kona h@le lana ke hoomau la ma kona alahele a i ka aui ana ae o ka la e iho aku ana e hooipo hou me ka ili kai, aia hoi, ua ikeia aku la he wahi a@ aina e lele mai ana mamua o ke alahele o ua wahi waapa nei. A i kela a me keia minute aia oia ke pii mahuahua ae la i ka nui, a hiki i ka wa i hoahuwaieia ae ai ko na mau kuahiwi nani, a maanei i pau ae ai ka pa ikaika ana o na ki kiao makani me ka pahola mai o ka pohu lai ku, e hookuu hookahi ana hoi na ke au ko e hoonee aku iaia me ka ka awiwi nui. Ma keia wahi i hoopuiwa ia ae ai ua opio nei mailoko ae o kona hiawoe kulipolipo a nana koke ae la ma o a maanei i kona wahi e pa ialew@ ia nei iluna o ka moana nui me ka mahui ole ae hoi e a he aina ua kokoke mamua o kona whai wa apa, a i kona ike ana eia no oia iwaenakonu moana, ua huli ae la oia a nana aku la ia mua o ke alahele o kona waapa, a ua hoohi lele loa ia mai la oia i ka ike ana aku i kekahilalani kuahiwi e uhiia ana e ka o h u e au mai ana i ke kai mamua pono o kahi a ka ihu o kona wahi halelana e kau polelei aua. Na keia mea i hoopiha loa ae i ko Boliona puuwai me ke pahaohao a me ka leo hikilele puana a@ la oiu he moe uhaue a i ole he akaku anei @a’u e ike nei? No ka mea, mamua o ko’u wa i uauhia iho nei i ka woe aole a’u wahi ao aina i ike. Ano ka hooiaio @na aloe kana he moeunane a i ole he akaku ua upoi iho la oia i kona mau l@hilihi a i ke kaakaa ana ae o kona mau maka aole i nalohia aku ua lalani kuahiwi nei, aka, aia, oia ke hoookokoke loa mai @a iaia, a ke ike pu nei hoi kona mau papalina i ka huihui ma o kekahi wahi @aniani makani e pa kololio mai ana mailuna mai o ka piko o ke kuahiwi, e lane pu mai ana hoi i ke aia kupaoa o na pua o keia aina ma@hini e hoonipo me ke kamahelo opio. I ka ike ana o Boliona he mea io no keia me ka puuwai hauoli a me na manao e haiialia ana iloko ona eia paha kana Minewa aloha iluna o keia aina kahi i hoopaa pio ia ai, lalau iho la kona mau lima i kana mau hoe punahele a hoonee aku la oia i kona wahi hoahele imua uo na aekai o ka aina malihini, a ma o ke kokua ana a ke au ko a me ka ikaika hoohana o na olona o ke kanaka opio i hooi hou aku i ka holo o ua waapa nei, a iloko o na hora pokole wale no a mamua ae hoi o ka nalowale ana aku o ka @a ma kela aoao o ka ilikai ua kamumu ako la ka ihu o ua wahi waapa nei iuka o ka aina. I kona pae ana aku iuka o ka ai na aole he kino kanaka i halawai mai me ia, a mamuli o kona manao ana aia paha na kanaka o keia aina ma kekahi aoao o ka n@okupuni, nolaila, me ka mama i loaa iaia kaapuni ae la oia i ua wahi moku puni nei. Nou e ka mea heluhelu e haohao ana paha oe no keia wahi mokupuni. O ka inoa o keia wani mokupuni i kapaia e na poe oia au o ia i Toledo he aupuni hoi i kau ia e ka weli ma o kekahi elemakule ikaika e @ ho ana maluna ona ia manawa. O keia wahi mokupuni aole ia he mokupuni nui, aka, he uuku’ no nona paha na mile kuea he kanakolu, ne lalani kuahiwi kiekie loa nae kona no paha ke kiekie 20 tausani kapuai, a o ko lakou mau piko hoi e uhi mau ia ana e ka noe i na manawa a pau, aohe kanaka ma ka honua nei i hiki ke uii aku i ko lako i mau paia laumania, a he make wale no ka uku hoopai e loaa ana i na malihini e hehi ana k eia mokupuni i ka wa e loaa mai @i i na kiai o ua wahi mokupuni la. A maluna o ka piko o keia mau knahiwi e noho ana he elemakule a haku hoi o ka mokupuni nona ka inoa o Lolita ke ku@ueu hoi nana i h@okau aku i ka weliweli i na alii a me na noe e ae o ka honua nei no kona mana a me ka ikaika. Aia pu no hoi maluna o keia wahi kona lahuikanaka i noho pu ai, no ke kiai ana iaia. Ua maopopo ae la paha ia kaua e kak mea heluhelu ka’inoa o keia wahi mokupuni a me ke alii e noho hoomalu ana iaia, nolaila, e nana hou aku kaua ia Boliona. Kaapuni ae la ua opio nei i ua wahi mokupuni nei, a iloko hoi o na ho@a pokole wale no ua puni ae la ua wahi mokupuni nei i ka ha-io ia e eia a he nele no ka mea i loaa iaia, nolaila, i kona hoea ena aku malalo o kekahi wahi kumulaau e ulu ana ma kahi kokoke i kona wahi waapa e waiho ana, ua noho iho la oia malalo o kona malumalu me kona wau maka @ kaulona ana maluua o ka ilikai m@ kahi hoi a na kukuna o ka le e ih@aku ana e @ lowale ma kela aoao o ka poepoe honua. A ma@nei i halialia hou mai ai kona aloha no kana Minewa aloha, i ka wale aku hoi mai ka pili aloha ana, a no ka hiki ole iaia ke e uumi iho ua hanini hou mai @a kona man waimaka no ka hoomaalili ana i ka weia o knoa puuwai. Iloko o keia wa o Boliona e noho mehameha nei, aia o Lolita ke kau pono mai la i kana ohe hoonui ike e hoahuwale ana hoi i na haawina iuuiuu o ke kanaka opio.

 

Nuhou Kuloko

 

He keaka no ko ka Ofiuma i keia po. E holo aku ana ke Keikialii Kalanianaole no Amerika Huipuia, pela na lohe i loaa mai ia makou. Ua hoea ahu la ka moku misionari Hoku Ao i Kapalakiko he 43 la holo mai na paemoku Caroline aku. Ua noopaiia o Peahi no ka hoeha i kana wahine he hookahi mahina nana paahao. O na poe luna nana ukuia ke komo mai ana iloko o na haie ma keia mua aku, ma kahi hoi o na luna nana uku ole ia. He ehma keiki opio i laweia aka no ka halewai mamuli o ka hoohuoi ia ana na lakou i komo aihue ka halekuai Iapana e pili pu nei ma Ewa iho o ko makou keena. I ka Poakahi nei i piha pono a na mahina he ekolu o ka pahola ana o ka ma’i bubonika, a iloko okeia mau mahina he 66 ma’i i ikeia a he 56 oia heluna i make. Nui no He haole kai hoikeia ae ma ka halewai no ka hahai mahooe o na lede e hele ana ma na alanui, o ke alanui Berita@ia kokoke i ka Hotele Hawaii nae kona wahi e ike mau ia ai. Mamuli o ka ino o ka moana ua houhakalia ka hoea ana mai o ka mokuahi A@seteralia a hiki i k@ kakahiako nui Poaha nei, ua hoihoi pu mai la oia i ke kino lehu o Hanale Walakahauki opio. Ua hoea ae imu o ka Aha Apana o William Ester no ka hewa pepehi kanaka, ka paele nana i powa ke ola o Toyo Jackson, aka, mamuli o ka hoes ole ana ae o Cooke@ ka hoike nui o ke a@pu@i, ua hoopaneeia aku la ka @oolohe ia ana o kona hihia. Me ka ehaeha makou i loh@ mai ai no ka baalele ana mai la o Fra@k Metoail i keia ola ana, kekahi o na kauaka kakau nupepa i ike nui ia. He uui kaua wau pepe i noh@ Luuahoopouopono ai, a o ka hope loa oia Ka Lahui Hawaii. Ua make oia ma ka home o kona kaikuuhine. Mrs. W. G. Rowland, ma ko ahiahl Po@lima, a ualu uo ma ka @aina la Po@lima He 16 ka uni o @ ua u@au wakahiki.