Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 41, 13 October 1900 — HE KAAO HAWAII NO HAINAKOLO Ka Ui Nohea o Waipio. Ke Kai kamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi. [ARTICLE]

HE KAAO HAWAII NO HAINAKOLO

Ka Ui Nohea o Waipio. Ke Kai kamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi.

P Ua pololei na ol«lo a Koahailo ia oe/ no ka mea, oia kona iko kilo a maaa hoi nou, mai waiho i koa ik« kou mana īhiilhi a Sapu hoi aole e hiki ke pii īa ia kapu o oe hookahi wale &o. He oiaio e kaawale gna maua, a na ka mana kaalike e hoo* hui a lilo i hookahi no ke kumuhana i manao ia e hana ia aku ana, wahi a Lonokaiolohia. Pane o Keaniniulaokalani no na olelo a Kuahailo no Hamakolo a j me kana keiki a moopuna hoi no ia kumuhana. ! I ka pau ana o keia mau olelo a Kuahailo no Hainakolo, aia hoi, he pouli nui, a i ka ma o a»a ae ua nalo aku la o Kuahailo wo kana ; moopuna no ko laua aopuni. | A he mau la mahope īho o ke ] kaawale aDa o Kuahailo a me Lono- i kaiolohia, ua ia mai ke ku- | muhana ano nui īmua o lakoa ekoiu. Akahi. Ua hui na kupua o ka ' lewa e luku ia Keaniniulaokalani j uje kona ohana. j Alu». A pela hoi ka papaku o | lalo no ka luku pau loa a nalo keia | moa e weli ia nei, koe na aupuni 1 ; liio īa Leimakani. j Ma ke kumuhana mua no ka luku ana ia oe a me kou ohana. He oiaio, ua Jokabi na kupua ma ia ano no ka hoopai ana mai ia k&kou me ka weiiweli nui' Akfl, ma keia kumuhana, ua aa au e paio w«hine ina no fea make a ola paha, no ka mea, ua makauKau au no ka hoopai weli*eli ana la lakou no fea make mau īoa. A no ke kumuhana elua hoi. Ua like no keia mau mea elua l ko'u manao i na e hui *na ua inana kupua o ka lewa a me ka papaku o lalo i hookahi wa no ko lakou alu ana mai ia'u, aole au e emihone mai a hiki i ko lakou n»lo ana, ina e hiki io mai ana ia mau hana imua o'a e hooko no au elike me ka'u i boobikJ ai i na no fca muko aoU paha, wahi a Ha»nnkolo. Pane mai o Laimakani i kona makuahiue, e akahele kakou roa keia haua, no ka mea, he bana hikl ©le i ka mea hookahi. Pane hou inai o Hainakolo imua o kana keiki. In« o h»ki io uihi ana keia kaua mni kn lowa a' hiki »ku i ka p»|»aku o h.U» i k.A n»an,v wa hookahi, aoU' uu o hoi hopi' • hikj i kft naU' ; na om po® ki[>i ia knkou OkU> oaai o KenuiuiuUokaUni i keiki, e &oh>o pala, <f *a-

iho ka hana ma ka īima o ko akua makuahine, no ka men, ua piha oia i ka mana a me ka piha i ka ike kilo, uoluila, ma kahi o kona k»pu ihiihi aoje knua t launa aliu, oia A»hi au i haawi ai no ko makuahine. Maanei ua hookuu ia ka launa aaa o Leimakanī me kona mau m&kus, ua holi loi laua no Keaoolino no ko laua aupuni me ka maluhia ■ me ke kali ati? no ka hana i kuka ia • lhkou, Ua loihi ka maoawa o ke kali ana Mhi r>o he mau hoailona i ikm no keia kaua huliamahi o ka lewa a me ka papaku o lalo, no ka mea, ke Moho hamau nei lakou no ka imi nna ī kahl e hooko īa ai o ko lakou īini maluna o KeaniuiulaokaUni a me kona ohana. A maanei hoi e ike ana kakou i ka hana hookalakupua a ki hanai a Kuahailo. Ua pane o Lonokaiolohia imua o, kona kahu hanai, oia o Kuahailo, ua loihi na la o ke kali ana no ke kumuhana i knka ia e kakuu aohe he maopopo īa'u, nolaiia, ke noi nei au ia oe, e hookuu mai ia'u e hele e makaikai i na kupua o ka lewa a maluna aku, a pela hoi i na kupua o ka papaku o lalo a uialalo aku, wahi a Lonokaioiohie*. Pane njai o Kuiihaiio ia Lonokaiolohia, e kuu akua a liaku hoi he huakai paakiki keia a pohihihi no hoi, a o kou kino ka luahi he make. Pane mai o Lonokaiolohia ia Kuhhailome ka malio a oluolu hoij e ho&o paha i pau kuhihewa no keia % huakai. A no ka hiki o'e ia Kuahailo ke paa i kan»i moopuna ua hookuu oia, aole nae me kona manao kaumaha no kona pihkia. Ua hooko o Lonokaiolohia i kana huakai makaikai uia ka lewa aohe ana mea i īke, he meha pu wale no a maluna aku oia wahi he like wale no aohe ana mea ī ike, uolaila, ua hoohuli ae oia i kona alahele no k» papaku o lalo a uialalo aku olaila. Akahi uo a ioaa iaia he papa leo me ka ui, ka naui oi oia aupuai malihini ana i ike ole ai maniua, nolaila, ua pane mai k& moiwahine oia aupuui ia Lonokaiolohia, e ka ui &■ u e ike nei a we ka n&ni. Heaha ka huakai a ka ui a'u e ike uw, ioa no ka makaikai i £o"u aupuui » me ko u lahui, ukea ktn «ianui nou, aoho uioa uaaa e keakea aku ii o«, Aka, iua uo ke kaua mai ia u a ko'u mau makaaiu&iin, malaila m o« e ku «i a hoi aku. Pane aku o Lonokaialohia ieuua 0 ka uioiwaUnie o ka pa;*&ku o UIo. E ka uaui w'u e ike im iut* ko'u mau mak*« a.A* *u i V* !c :uS; ut>i ko kaua Ui a !, ha., ht hufik ; u uiil-i-k»; k.i'u l h/,e n»n O k« alohā «o k ,u :v u.e kou Uhu?, i ka v a «ku U * i -

I ka nulo ana aku me ,ka ike ole j o ka moiwahine ia Lonokaiolohi«, Pane aku la ka molwahiue i koua % « puuku, aia hoi mahea ba nani } t;amailio iho nei me kakou. Pane mai ka puuW aole au i ik«. . , Huli ae la ka moiwahine a pane j aku la i kona puuku, e noho oe e j mal&ma i jke aupuni a hoi mai au, j ma e loa» ana ia'u ūa ui nei hoi mai "I •u, ak», ina loaa ole i»*u ma ke?a,j alanui, aole au e hoi mai a loaa ka ; uia'ueiini nei. | A maanei ua hooko no ka wahine ika huli ana i kana mea i i aloha ai, ua loaa o Lonokaiolohia a j ua pane aku. kamoiwahine © hoi kaua no ko'u aupum a pau ka'u hana, alaiU, hookuu m&i au ia o$ no kau bu«kai makaikai, Ūa.ae o Lonokaiolohi** ia leo. Aole au ī kii aku n«i ia oe i kane hoao oe na'u elike me kou kulana nam a'u hoi e ike nei, a pumhei hoi i kou kilakila, nulaila, e ka malihini maikai he mau ninau ka'u imua o kou hanohano a kiekie. j Akahi. Be huakai aiakaikai 10 anel k&u i na aupuni o ka īewa a maluna akn. j Alua. A mai ka honua mai aka j papaku a malalo aku nei o keia, wa- j bi, a 1 ole iie kiu paha oe no keka-1 hi hana nui e h:ki mai aua, wahī a ka moiwahine. Afi he huakai makaikai ka'u mai ka hwa a hiki mai i kou aupuui nei a maklo aku. Aole i maa ke aupuni ikaika a mana hoi e hoouna i elele non*, aole loa, no ka mea, he mea hilahila i ke aupuni ikaika ke haua pela, wahi a Louokaioiohia. A no kela mau olelo a iohu imua o ka moiwahine A aole oia i pane koke mai i na olelo a me na kumu*»na i ninau mai ai 4 ao ka mea, ua haule oia ma ia m&u ninau. Ua oiaio aneī k»u mau olelo aole oe ī hel* mai pei ma ke ano he kiu. ia oaakou? j