Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 52, 29 December 1900 — Page 6

Page PDF (693.47 KB)

This text was transcribed by:  Juanita Allen
This work is dedicated to:  Wilhelm J.K. Bailey

KE ALOHA AINA

 

POAONO, DEKEMABA 29, 1900.

 

Nuhou Kuwaho.

 

Ma ka koea ana mai la a ka mokuahi lawekia Thomas mai Kapalakiko mai, ua loaa hou mai la ia makou keia mau nuhou kuwaho.  A no ka pomaikai o ko makou mau makamaka heluhelu ke hoopuka aku nei makou me ka awiwi nui.

 

PIHOLO HE MOKUKAUA GEREMANIA.

 

Madarida, Dec. 16.  Oiai ka moku a’o kaua moana Geremania Gneisenau e hookomo ana i ke awa o Malaga i keia la, no ka hoolulu ana i ka ino, na ili iho la oia a nahaha.  O kona kapena na kanaka he lehulehu wale ua pau i ke piholo.  He 40 poe iloko o kekahi waapa i haalele aku i ka moku a aole he mea i lohe ia no lakou.  Ua piholo ka moku me ke koe o na kia, a ua nui na alii me na kanaka i imi aku i kahi e pakele ai maluna olaila i ka wa i halawai iho la me ka ulia poino, he 360 ka nui o kona mau kanaka.

Ua kapiliia ka mokukana Geremania Gneisenau ma Dantzic i ka 1879, he moku hao i uhi ia me ka laau, a he 2856 tona kona kaumaha.  O kona loihi he 242 kapuai me 9 iniha, lauia 45 kapuai a me 11 iniha.  E lawe ana oia he 14 pukaniahi Krupp, 5.9 iniha, 2 pu wili 3.4 iniha, 1 pukuniahi kaua aina, me 7 puka hookuu topido.

 

HANOHANO IA ME MEA FARANI.

 

Parisa, Dec. 15.  O ke kea hoohanohano “Legion of Honor,” ua hookau ia aku la ia maluna o Madam Berosthom, ka wahine a ke Kuniha Auseturia ma Pekina, no kona hoike ana i kona kulana hopo ole me ka haawi ana i kona kulana hopo ole me ka haawi ana i na kokua i na Farani i ka wa o na keena kanikela o hoopuni kaua ia ana.

He hookahi wale no o ka aina e mawaho ae ona i loaa keia kea, oia o Marie Scellenck, he wahine Belegiuma i huna iaia iho, a komo aku la ma ke ano he koa iloko o ka pualikaua o Napoliona.  Ua pii aku konna kulana i ke kopala, kakiana a hiki i ka lutanela.  He 17 makahiki ona i noho ai iloko o ka oihana kaua, he 12 mau hoouka kaua ana i komo ai a he ewalu hoi ona manawa i hoeha ia ai.  Ua hoohanohano ia aku oia e Napoliona ponoi me keia kea i ka makahiki 1808.

 

HOOWELIWELI HOU NA BOXER IA PEKINA.

 

Berlin , Dec. 15.  Ua hoike mai nei na Farani aia he pualikoa o na Pake nona ka huina he 10,000 ke hookokoke aku la no ke kulahakauhale Imeperiala.  O ko lakou pakaua ma Pao-Ting Fu, he umikumamalima mile ma ke komohana ua lele kaua ia mai e na koa nee mua o na pualikana la.  Ua hoike aku la na Farani ia Li Hung Chang me ke koi aku e kue i keia nee ana mai o na pualikoa, oiai, ke kuikahi maluhia ke noonoo ia nei.

 

E MALAMA IA ANA HE ANAINA PULE.

 

Wasinetona, Dec. 15.  Ua hoike ia mai la i ke keena poo o ka Hoomana Katolika, no ka ike ana aku i ka hoea ana mai o keia keneturia i kona hopena, ua haawi ia aku la ke kanoha a ka Pope i na Epikopa a me na Bihopa ma Amerika Huipuia a me na wahi e ae, e malama i anina Laipule no ka lehulehu maloko o ko lakou luakini ma ke aumoe o ka po hope, ina aole he mau kuia no ka hooko ana aku ia hana.

 

E KIPA MAI ANA.

 

Seattle , Dec. 15.  Ua hala aku la ka mokuahi lawe holoholona Amerika Kintuck no Manila i keia auina la me 504 lio a me 311 hoki no na koa ma Pilipine, mawaho ae he 1500 tona ukana no na koa.  E kipa aku ana oia i Honolulu no ka haawi ana i wa hoomaka no na holoholona.

 

NO KE KIAI ANA I NA PAELE

 

Wasinetona, Dec. 13.  O Kauka J. F. Hill, kekahi luna nui o ka Presbyterian General Assembly, ua noi aku la oia i ka Peresidena no ke kauoha ana i kekahi mokukaua e holo i Nu Heveridi no ka hoopakele ana i ke ola o na kanaka Karistiano mai ka luku ia ana e na poe ai kanaka oia mau paemoku.  Ua ukaliia aku o Kauka Hill i ka Hale Keoko e ka Rev. Acheson o Penesalevania.  Ua noi aku ka Peresidena ia Kauka Hill e hoolako mai iaia me me kekahi hoike i kakau ia i hiki ai iaia ke waiho aku imua o ka Aha Kuhina ma ka la apopo.

 

PAKELE KE KEIKIALII TUAN.

 

Vanekoua, B.C., Dec. 13.  E like me na hoike a ka nupepa North China Daily News, ua pakele aku la ke Keikialii Tuan mai Tung Kuan aku malalo o ka huna ana iaia iho iloko o ka aahu kahanapule Buda me kona poo i kahi ia a olule, ma ke alahele no Western Mongolia no ka haawi ana i na kokua ia Dalai Lama ma Kokoner.  Ua hookolo ia aku oia a hiki i Lanchou, ke kapitala o Kansu, a ma ia kulanakauhale ua komo aku la oia iloko o ka aahu o na Buda kuewa.  O kahi i lohe hope ia mai ai nona ma Ning Hsia, ke kulana kauhale o Kenerala Tung Fuhi Siang, malalo o kana mau kiai ana i hiki ai ia Tuan ke hele ma kana huakai.

 

 

 

Ua hala aku la ka La Karisimaka me kana mau hana, a ke nee aku noi hoi ka la mua o ka makahiki hou.

 

 

 

KO MAKOU LUNA PEPA.

 

Ma keia pule a@ i nei i huli hoi aku ai o Mr. J. Kaialoa, kekahi o ko makou mau luna lawe pepa no Kauai o Manokalanipo.  Nolaila, ke hoike ia aku nei ka lohe i kana mau inoa lawe pepa o KE ALOHA AINA a pau e noho ana mai Kapaa a hiki i Kilauea.  E hookaa ae i ko oukou koena aie o keia makahiki ma kona lima, a pela hoi me na poe e lawe ho uana.  Ma poina i keia leo o nele auanei oukou i ka pepa a ike ole hoi i na hana a ka Elele a oukou i koho mai nei e noho mai ia ma ke kulanakauhale poo aupuni o Wasinetona.

 

 

 

HE HIHIA POHIHIHI.

 

Ma ka Poaono nei, ua hoea aku kekahiIapana nona ka inoa o Miamoto i ka halewai no ka hoopii ana ia Takamoto he Iapane, no ka hooweliweli ana i kona ola me kekahi koi lipi.  A i ka wa a ke koi e hookokoke iho ana i kona poo ua hoopakele ia ae la oia e kekahi makai Samoa.

Mamua ae o ka noho ana o ka ana e hoolohe i keia hihia, ma ka Poaha nei.  Ua ike ia aku la laua e noho pu ana.  I ka wa i kahea ia ai keia hihia, ua hoao iho la o Miamoto e hoopakele i kona hoa ma ka olelo ana, ua ona loa la oia; a aole no hoi oia i hoao ia e hili i ke koi.  Ua hoike pu aku no hoi o Takamoto ua ona loa oia, a aole no hoi i hoao e hoeha ia Miamoto.  Aka, he elua nae makai i ike i keia hakaka, a ma ka laua hoike ua maopopo ole i ka lunakanawai kana olelo hooholo, nolaila, ua waiho loa ia aku keiahihia ia ka aha kaapuni.

 

 

 

Ua kani ae ke oeoe pauahi ma ka hora 8 o ka po Poaono nei no kekahi ahi i a ae ma ka hale o J. Walters mawaho o Makiki.

 

 

 

HOOLAHA KUAI A ME HOOPA A KA MEA MORAKI.

 

Ke hoolahaia aku nei ma keia no ka hooko ana aku i ka mana o ka hoolilo ana i kekahi moraki i hanaia e William K. Kaleihuia o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, mea moraki, ia William G. Brash o Honolulu,i olelo ia, mea paa moraki, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope ma Honolulu ma ka Buke Aupuni 179,ma na aoao 354 a ka 356, he manao ko ka mea paa moraki e paa i ua moraki la no ka haai @ ia ana o ka aelike, oia ho@ ka uku ole ia ana o ke kumupaa a me ka uku panee i kona manawa i olelo ia.

Ke hoolaha pu ia aku nei, o na waiwai i paa maloko o ua moraki la i oleloia, e hoolilo ia aku ana no la ma ke kuai kudala ia ana ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poaono, la 5 o Ianuari, 11901, ma ka hora 12 awakea.  O na waiwai i hooakaka ia maloko o ka moraki i olelo ia, oia keia:

Akahi.  O kela apana aina a pau e waiho nei ma Leleo, Honolulu, Mokupuni o Oahu, Paeaina Hawaii i hoakaka ia ma ka Sila Nui 2456, Kuleana 732, nona ka ili aina he 17-100 eka, a o ka aina no hoi ia i loaa i ka mea moraki ma ka palapala hoolilo a Kanakaokai, i hanaia ma ka la 19 o Ianuari, 1898, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope ma ka la 6 o Mei, 1898 ma ka buke aupuni 177 aoao 438 me 439.

Elua:  Oia kela apana aina a pau e waiho la ma Apueoiki,Kula Maui, nona ka ili aina 25½ eka, a o ia ka apana 2 o ka Sila Nui Haawi Helu 2085 no Kaulunahele, a oia aina o Kaulunahele i oleloia ua hoolilo aku oia ia Puue, ma kekahi palapala hoolilo i hauaia i ka la 22 o Novemaba, 1862, i hoopaaia maloko o ke Keena Kope ma ka buke aupuni 25, aoao 19.

Ekolu: Oia keia apana aina a pau e waiho la ma Apueoiki, Kula Mani, nona ka ili aina o 47 eka, a oia ka aina i hoakaka ia ma ka Sila Nui Haawi Helu 2205 no Puue.

A pelu me na waiwai a pau maluna o keia mau wahi i hoakaka ia.

       WM. G. BRASH

       Mea Paa Moraki.

Kuike ma ke Dala Gula Amerika.

Na hoolilo palapala kuai ma ka aoao no la o ka mea kuai.  No na mea i koe e ninau ia Holmes a me Stanley, na loio no ka mea paa moraki.

Hanaia ma Honolulu, Dekemaba 10, 1900.                                                                   dec. 12

 

 

 

HOOLAHA KUAI A ME HOOPAA A KA MEA MORAKI.

 

Ke hoolahaia akunei ma keia no ka hooko ana aku i ka mana o ka hoolilo ana i kekahi moraki i hana ia e C. W. Kinney o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, mea moraki, ia Edith M. W. Holdsworth of Honolulu, i oleloia, mea paa moraki, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope ma Honolulu ma ka Buke Aupuni 180, ma na aoao 120 a ka 121, he manao ko ka mea paa moraki e paa i ua moraki la no ka hahaki ia ana o ka aelike, oia, hoi, ka uku ole ia ana o ke kumupaa a me ka uku panee i kona mawana i olelo ia.

Ke hoolaha puia aku nei, o na waiwai i paa maloko o ua moraki la i olelo ia, e hoolilo ia aku ana no ia ma ke kuai kudala ia ana ma e keena kudala o James F. Morgan, ma alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poakolu, la 9 o Ianuari, 1901, ma ka hora 12 awakea.  O na waiwai i hoeakaka ia maloko o ka moraki i olelo ia, oia keia:  –

Oia no kela apana aina a pau waiho la ma Alaeakila, Apana o Hamakua, Mokupuni o Hawaii, Teritori o Hawaii, e hoakaka ia ana, penei:  –

E hoomaka ana ma ke kihi Akau o keia ma ke kahawai o Kaumoli, a e holo ana ma ka aoao o ke Kuleana o Manoa, Hema 68 °, 765 kapuai a hiki i kekahi Kumulaau Kukui i hoailona ia V., makai o ke Alanui; alaila holo iuka ma ke kahawai, Hema 3° Komohana, 820 kapuai a hiki i ko Papapa Kuleana; alaila, holo ma ke kuleana i olelo ia, Akau 72° Komohana, 575 kapuai; Hema 2¼° Hikina, 575 kapuai; Hema 82° Hikina, 350 kapuai; alaila, holo hou iuka ma ke kahawai no ka pohaku a me ke Kumu Kukui i hoailona ia X makai o ke Alanui Aupuni, Akau 81½° Komohana 390 kapuai no ka pohaku i hoailona ia hoi X mauka o Kiowai, alaila, holo i kai mawaenakonu o ke kahawai no kahi i hoomaka ai.  Nona ka nui o ka ili aina he 36 eka, a o keia ka aina i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1737 no Papapa, a oia aina hookahi no hoi kai hoolilo ia i ka mea moraki ma ka palapala hoolilo a Pahuume a me Polani, i hanaia ma ka la 31 o Augate, 1896, a i hoopaa ia ma ke Keeua Kope ma ka Buke Aupuni 164, aoao 204.

Pela me na waiwai a pau maluna o keia mauwahi i hoakaka ia.

EDITH M. W. HOLDSWORTH

                        Mea Paa Moraki.

Kuike ma ke Dala Gula Amerika.  Na hoolilo palapala kuai ma ka aoao no ia o ka mea kuai.

No na mea i koe e ninau ia Stanley a me Holmes, na loio o ka mea paa moraki.

Hanaia ma Honolulu, Dekemaba 14, 1900.                                                                   dec 17