Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 1, 5 January 1901 — Page 4

Page PDF (664.74 KB)

This text was transcribed by:  Diamond Tachera
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

Hookumaia no ka Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu pepa na ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE.

Lamahooponopono.

HOGAN E. KALUNA

Luna Hoopuka

ALEX NAWAHI,

Luna Hoohana.

EMMA A. NAWAHI

Puu@ o KE ALOHA AINA

 

PUKA PULE.

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poaono a pau.

 

No ka Makahiki ... $2.00

No ka Eono Mahina ... 1.00

No ke Kope Hookahi ... .05

 

KEENA HANA.

Ma alanui Moi, Leleo, Heiu 370, Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi.

 

HONOLULU ... JAN. 5, 1901

 

PAU OLE NO NA MANAO LILI.

 

            Ua loaa mai nei he mau hoike mai Wasinetona mai maluna o ka mokuahi Zealandia no ka la 21 o Dekemaba, e olelo ana: E malama hou ia aku ana he paio hahana ana no ka noho o ka Elele Wilikoki @ @ Gear ma keia mua koke iho.

            A ua ae mai la ke Komite Koho Helu 1, e hoolohe i kana mau kou. Ua olelo ae o Gear he elua ana mau kue ana i manao aku ai e waiho imua o keia komite.

            O ka mua, ma ke kanawai e kukala mua ia ke kono balota he kanaono la mamua ae o ke koho ana, aka, ua hoopuka mai nae ke kiaaina he kanaha wale no la mamua o ke koho ana. Nolaila, aole i pololei keia koho ana.

            O ka elua, no ka mea no ia e pili ana i ko Wilikoki mare ana, ua hoouna aku la oia i Italia no na hoike piha e pili ana i ka hoopau ia ana o kona mare. A  e kipa aku ana ola ma Nu Ioka no ka @ pono ana i keia kumuhana.

            Ua hoike ae no hoi oia i kona iini nui oia ka hoonele ana mai o ke komite i ka elele i kona noho.

            Ua olelo hou ae no hoi ua Gear nei ina o na hoike mai Italia mai, aole io no laua i moku ma ke ano oki mare, aka, ma ke ano kanawai hookaawale wale no, o kue aku ana oia ia Wilikoki malalo o ke kanawai a Edmund.

            Ua launa aku o Gear me ke kakauolelo o ke keena kanikela o ke aupuni o Italia maanei, a hoopuka ae la oia he manaolana kona e loaa ana no iaia ka holopono i keia wa i ko ka wa i hale. Ma o ka hooiaio ia ana mai iaia aole he oki mare malalo ona kanawai o Italia, aka, ma ke ano hookaawale wale no no ka hooponopono i ka mea e @ ana i na keiki.

            E holo aku ana o Gear no ka hoohala ana i na la kulaia ma Nu Ioka, a malaila, e hoomakaukau hope ai @ no na kope e hoo aio ana i na hana a ka Aha Hookolokolo o @ a i ka wa e pau ai e waiho mai @ i kana mau kue no ka hooloho ia.

            O ka makou e upu nei e @ pahu na @ nae lokoino o keia haole ma o ke kokua pu ana mai o na Mana Lani.

 

NA HANA O KA PO KENETURIA.

 

            Ua hala aku la ke keneturia umikumamaiwa, a ela hoi kakou ke hele nei i na la mua o ke keneturia iwakalua. He mea oiaio, mamua o ke nalowale loa ana aku o ke keneturia umikumamaiwa, ua malama ia na hana haipule maloko o na luakini, a o ka bana hoi maloko o ka pa alii e haawi ana i na leo mele anoano eehia no ke keneturia e nalo loa aku ana mai ka hora 11:30 aku oia po. Ua hoopiha ia ke kapitala me na lahui like ole e kiai ana no ka hoea mai o ka makahiki hou.

            Ua hoea mai ke keneturia hou me ka leo huro o ua kanaka, na hele a me na oeoe e kuni palalu ana. Ua haawi pu mai la hoi ka hanai na leo mele hauoli me ke kai huakai ana ma kekahi mau alanui o ke kulanakauhale nei me kekahi puali kanaka nui e hahai ana mahope.

            Ma na home like ole ua wehe ia ae na papaaina hauoli o na ono like ole ma ia waenakonu po, e hoike ana hoi i ko lakou hauoli no ka loaa hou ana o keia makahiki me na kanaenae kiaha ana no na pomaikai a keia keneturia @ awe mai ai.

            He hookahi haneri makahiki o ke keneturia a na lahui naauao e kapa nei. Nolaila, owai o kakou e ola nei e  ike aku ana i ka olino ana mai o ke keneturia iwakaina kumamakahi?

 

KA UKU O KA ELELE WILI KOKI.

 

            O ka uku o ka Elele Wilikoki no ka makahiki ma kahi no ia o $5,000, mawaho ae oia e loaa ana iaia ho $2,000 no ka uku mile o ka hele ana aku a me ka hoi ana mai. E loaa hou ana hoi iaia he $1,200 no ka hoolimalima ana aku i kakauolelo nana. Nolaila, o na dala a pau e loaa ana ia Wilikoki no ka makahiki ma kahi no ia o ka $8,200. Pokeokeo no ka Elele a ka lahui.

 

NA LUNA LETA I APONO IA

 

            Wasinetona, Dec. 20. I keia la na apono mai la ka Senate i keia mau inoa i mau luna leta maloko o Hawaii:

            L. Severance, Hilo; J. M. @ Honolulu; C. H. Bishop, Lihue; a o A. Wait no Lahaina.

 

HAWAII MA WASINETONA

KA ELELE WILIKOKI KUMUHANA MUA.

Oia no ka Hoikaika Ana no ka Holomua o ka Bila Telegarapa no Hawaii Nei.

 

            Wasinetona, D. C., Dec. 20. O ka mea ano nui i ike ia no Hawaii ma kela pule aku nei oia no ka noho ana ma ke la 15 o kona Elele i ka Ahaolelo, R. W. Wilikoki. Ua hoea mai oia me kana wahine a me kana kukauolelo ma ke alahele hema a lawe ae @ i ko lakou wahi noho ma @ @ o na hotele, a malaila na halawai koke lakou mahope iho me @ Perea, ka elele mai Nu Mekike mai. Ua hoohiki koke ia o Wilikoki me ka hoohakalia ole ia. Ua piha kona manawa me na hookamaaina ana me na kanaha ka@ aupuni ana i halawai ai me kana kipa mua ana mai. A ua paa pu hoi oia i na poe kakau na pepa.

            He nui ko Wilikoki ohohia ia. He aka@ oia i ke kamailio ana i kanakumuhana a me he mea la, na makemake oia e alakai ia e na kanaka noonoo naauao. Ua olelo ae oia o kana kumuhana. O keia kau ahaolelo, oia no ka holopono ana o ka hila telegarapa. Paki@. He maikai ka @ o keia kumuhana, aole no hoi he mea hikilele ke lohe ia ua hooholo ia keia hila. O ka ninau o ka noho ona ana o @ lehulehu @ ole o kekahi hui paa @ kumu hoopaapa e ulu maai.

            Ua waiho ia mai Lunamakaainana Barham o @ he hila no ke noi ana i @ mau haawina no na @ o Hawaii. Ua hana ia keia mamua o ka hoea ana mai o Mr. Wilikoki. O ka hooholomaa ana aku i ka hana o ke awa o Pauloa ua waiho ia aku iloko o ka lima o ka oihana kaua moana.

            Eia o George D. Gear i anei no ke noi ana e hoo@ ia ma ka noho lunakanawai i hoohakahaka ia o ka aha @ o Hawaii. Eia @ hoao nei e kue ia aku o @ mai kona noho aku @ olelo ia ae he nawaliwali i @ ana niau kumu hoopii. Ua @ ae oia aole i mana ke @ i malama ia mai nei ma @ o Hawaii, a ua olelo @ o Wilikoki i na Hawaii na makemake ka moiwahine e koho ia oia, nolaila, ua koho iho @ lakou ia Wilikoki. Mawaho @, wahi a Gear, a hana ana u Wilikoki no na Hawaii, aole @ ae kanaka ili keokeo. @ na kumu hoopii.

 

EIA KE WALAAU HOU MAI NEI.

 

            Ua ike iho la makou maloko o ka aupepa Avalatisa, e olelo ana: "Ua hoike mai nei ka Elele Wilikoki i ka lohe, aole nae i @ teritori a i ole i ke poo nui o ka @ hoonaauao, no ka hoouna ana aku o Hawaii i keiki i West Point a me ka United States Academy ma Annapolis, aka, i kona aoao nae i hoakaka ole ia. He manao ko Mr. Wilikoki o ke koho ana he waiwai ia i loaa mai ma ka lanakila ana o ka aoao kalaiaina ana i kukulu ae nei me kona mau hoa. Ina he oiaio, ua hiki ke oleloia ae i keia wa o na keiki e hoouna ia aku ana i West Point a me Annapolis e malama hou ia ana he mau nana ana no laua maloko o keia mau halekula koa maloko hoi o na lima o kekahi mau kanaka i hiki ole ke loaa aku i ka aoao kalaiaina Kuokoa, a o ke keiki aole he mau palapala hoapono mai e Wilikoki ma, e hoi hou mai ana oia i Hawaii nei. O ke ala kupono oia no ke koho ana i ekolu kumukula a na lakou e niele a wae mai i na keiki i manao ia ua oi aku ko lakou ike. O ka papa nana e like me R. N. Boyd a me Kauka Russell e pahenehene ia ana."

            He mau manao akami i o keia o keia nupepa i wahi @ nele ai na keiki Hawaii ili ulaula ia wahi a lawe ae no na keiki haole ili keokeo ia mau kulana hanohano nui. No ka mea, he mau kula keia i ake nui ia e na haole Amerika no ka hoouna ana i ka lakou mau keiki e hoonaauao ia ma ka oihana koa a he puikaika loa hoi ke alahele e komo @ a ilaila malalo o ka lilo e @ aupuni Amerika. A no ia @ o walaau e mai nei ua @ mamua o ka hooko ana @ o @ aoao Kuokoa i keia kumuhana waa i wahi paha e hoololi ia ai na noonoo o na alakai o ke aoao Kuokoa.

 

PAU KE @ IA ANA

 

            Ma ka hora 12 o ka po Paakahi nei i mana ae ke kauoha a ka Papa Ola, e hoole ana i ke kanu hou ia ana o na kino make o ka lehulehu maloko o ke kulanakauhale nei, koe wale ne hoi na poe i loaa he mau kuleana ko lakou i piha ole maloko o na ilina.

            Nolaila, ma keia hope o na kino make a pau i loaa ole na ku @ ma na ilina, e lawe ia aku @ e kanu mawaho aku o @ palena o ke kulaiakauhale nei make ilina kupapau o Manana a @ o Daimana Hila.

 

            Eia makou ke hoopuka @ nei he hoolaha hookapu kai lawaia na John Hapa.