Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 3, 19 January 1901 — Page 4
This text was transcribed by: | Michele Anna Jordan |
This work is dedicated to: | In memory of Wayne DeLaura (1949-1970) + Michele Baker Jordan (1949-), entwined forever |
KE ALOHA AINA
POAONA, IANUARI 19, 1901.
Ke Aloha Aina
Hookumuia no ka
@@aikai o ka Lehulehu, a he Nu pepa na ka Lahui Hawaii
–––––––––
EDWARD L. LIKE.
Lunahoononopono.
HOGAN E. KALUNA
Luna Hoopuka
ALEX NAWAHI,
Luna Hoohona.
EMMA A. NAWAHI.
Puuku o KE ALOHA AINA.
–––––––––
PUKA PULE.
@ hoopuka ia ana ma na kakahiaka
Poaono a pau.
–––––––––
o ka Makahiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .$2.00
o ka Eono Mahina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1.00
o ke Kope Hookahi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .05
–––––––––
KEENA HANA.
Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370, okoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi.
–––––––––
HONOLULU. . . . . . .JAN. 19, 190A
–––––––––
A MANAOLANA O NA RE PUBLALIKA.
–––––––––
Eia na Repubalike ke manao nei o ka hookomo nui ana mai ua limahana paele o na mo@aina hema o Amerika Huipuia, alaila e loaa ai ia lakou ka Ia @kilo oi kelkela ma keia kau oho baiota aku. No ka mea, a olelo ae lakou he hilinai pia kou maluna o na paele a pau e akoo ana lakou i ka aoao Repubalike a e hana like ana hoi i @ wa koho balota no ka pono o @ aoao. No keia kumu eia na @a mahiko Repubalika a pau ke @e nei e hookomo nui mai i na hele iloko nei o Hawaii, a oiai, @ mau kupa Amerika lakou ua @@aoia he malaelae loa ke ala@@e no lakou e hoea aku ai i ka @hu balota.
Nolaila, e na Senatoa a me Lunamakaainaana o ka aoao @@okoa Home Rula, ka aoao ana hoi iloko o keia kau aha@lo e noho mai ana e noonoo @ahele no keia poino nui e hoea @@ ana maluna 'o ka lahui in a e lopono ana keia manao o na Repubalika, oia hoi, ka loaa ana @mana koho i na paele. He @a oiaio, aole na paele e nana @@ ana ia kakou Hawaii, na paa kou o ka mana o ke dala, a o @ leo hoi o ko lakou mau haku @na oia wale no ka lakou e hoo@@e mau aku ana. E ae aku ana @i kakou o keia poe paele ke@hi e komo pu mai iloko o na hoponopono ana i ko kakou waa @puni? Ma ko makou manao o aole loa ia i kupono.
O keia na haupu na halialia @a a na Repubalika a ke walaau i na nupepe name oia aoao no @ lakou lauakila mau ma keia @u koho balota ana aku ke nui @i na limahana paele.
KA LUAU ULUMAHIEHIE
–––––––––
I Haawi ia ma ka La Hanau o Miss Abbie Wahikaahuula Campbell.
–––––––––
(Mai ka Elele Hawaii mai.)
O ka paina luau i malama ia ma ka la 1 iho nei o Ianuari, oia ka la i hiki aku ai ka mea n@na na la hanoli ia, Miss Abbie Waoikaahuula Campbell, kaikamahine hiapo a Mrs. A. K. Campbell i ka 18 o na makahiki o ko na hanu ana i na ea huihui o na kula uliuli o Hawaii aloha, ka la hoi a kona luaui makuahine i haakokohi mai ai i na koakoko ehaeha o ka hanau keiki, a hoohanau mai la i ka hua mohaha @ e kaikamahine @@ i mea papa e hoonana e hoonani aku iaia i koua mau ia kanikoo e iho aku ai ma o aku o ka meridiana o ke ola honua ana.
O kahi i malama ia ai o keia paina la hanau o ka mea nona ka la, maloko no ia o kekahi lanai nui i kukuluia a e pili kokoke ana me Leilehua Hale, alaoui Oluolu, ke kakela nani o Mrs. E. A. Nawahi, a home hoi o ka mea nona ka la a mea kona mau hoahele o Kauakukalahale o Honolulu i luakaha ai i keia mau la pokole. Ua hoowehiwehi ia o Leilehua Hale a me ka lanai aha aina me na wehi uliuli o kana hele, mai ka palai oe anu o na pali a ka maile laulli o ke kua hiwi, mai ka pua lilia lana i ka wai a ka lehea holu i ka lau akolea o Hopoe, mai ka rose hanu aala a ka pua o ke kieie, mai ka awapuhi lau onaona a ka ieie hihi iluna o ka lehua. A i ka nana aku ua hele a po Puna i ke ala o ka hala me ka maile, a me he lao ka ululehua okoa no o Panaewa a imua o ke alo. Ua hoohiluhilu pu ia no hoi me na have ame na kukui Lapana, i kokua ia e na kukui uwila, a oia ka makou i hoomanao ae ai:
Nani wale au e ike nei,
I ke kakela ku i ke alo pali,
Ilaila hiaai ka manao,
O ka hana a ka uwila.
O ka hoomakaukau ana i na mea e holopono ai keia paina, malalo no ia o ka hooponopono ana a ka Liko Lehua o Hopoe, Mrs. E. A. Nawahi a i kokua ia e kona mau lawelawe. O na mea ai i hoomakaukau ia oia no ua mea ai ono a ka Hawaii, e laa kai ohelo, hee i lomi ia, opihi, opihi, laulau, po ke oio halale i ke kai, aiamiui, papai, luau pulehu, moa puholo me ka wai uiu i hui ia me ka luau, puaa koala, puaa hoalu, opae, h@@@, amaama momona o Wailoa, koele palau; kulolo, wai o ka niu kaohao, i'a lomi, inamona, nioi pulehu, ina, wana, paiea, uhu, na lawalu oopu, opihi koele i hui ia me ka limu, ahi me ka hee i kaloa ia, opae kuahiwi me ka hoio moe kehao poi lehua o Hilo, uala, limu lipihae, ua i'a lawalu ono o na ano e ke he nui a ka Hawaii, a pela no me na mea ai mama a k@ haole.
I ka hiki ana i ka hora 6:30 o ke ahi, na hiki ae na poe i kono ia i hiki aku ka huina i ka 255 a oi e haawai ana i na kanaenae ana i ka mea nona ka la, a i ka pau ana o ka ike hauoli ana ua nee aku la ke auaina no ka ianai ahaaina, kahi o na mea ai i hoike la ae nei e kakali mai ana o ka hiki aka o ua poe ai. I ka hookueue pono ana iho o ke auaina a ma hope o ke kalokalo ana i na laui e hooloihi mai i ke ola o ka wea nona ka la, ua hoomake iho la ka ai ana me ka hauoli, i owili pu ia me na hookaau olelo o ka mauawa. Ua hiki kino ae ka Moiwahine me kona mau hoahele, a oia ka malihini kiekie o ka papaaina; ke Keikialu Kawanaoakoa, ua lede a me na keouimana maka hauohano o Honolulu, na poe kiekie o Hili nei me ka lakou mau lede, na lede a me na keohimana o Kauakanilehua nei, a he po nani a han@@ loa ia i ike ole ia ma keia kuianakauhale a e poina ole ai na hoomanao ana no ka wa mau a mau.
O ke ano o ke pakaukau ai i hoomoe ia ai ua like no ia me ka hua pi-apa E, a he nani wainohia na hoohilahilu ia ana. I ke anaiua e ai ana, aia hoi ka Hui Himeni Kawaihau e mele mai ana i na leo mele ku i ke hoii-koi e hene ai ka aka a ka opua. I ka pau ana o ka paina ua hookaawale ia ka lanai no ka hulahula Europa. Ua hoomau ia ka hulahula ana a hiki i na hora liilii o ke ao, a hookuu ia na hana me ka maluhia me ka haawi ana i na pomaikai no ke kama nona ka piha hauoli ana.
He maluhia a maemae na hana mai ka mua a ka hope, aohe wai opua i ike ia. O kekahi keia o na paina luau hoomanao la hanau i ike ia o ka nani a me ka nenehiwa, a o ka oi kelakela hoi o ke keneturia iwakalua i hanau ae la. E like me ka hanau ana o keia makahiki me keia keneturia, pela no ka mohala maikai o ka nani i puai mai maluna o na helehelena oluolu o Abbie, ka Pua Lilia o ka Ui i kela po poina ole. Maluna ae o na mea a pau, ua uui ka mahalo ia o Mrs Nawahi no kaua mau lawelawe pauaho ole ana i keia paina, no ka mea, oia ka puu @l@@@@ o keia hana uni.
Ia makou e hoomanao ae ai no keia la hauoli, ke kanaenae ae nei i ua lani e hooloihi ia ke ola o Abbie a kau i ke puaneane, a e hoopomaikai ia mai kona nohona aku o keia mua me @@ huaohaha o kona kihapai pua, a ua ke Akua e malama a e kiai iaia.
NA SENATOA ME NA LUNA MAKAAINANA.
–––––––––
Eia i Honolulu nei i keia mau ia ka hapanui o na Senatoa a me na Lunamakaainana o ka Aoao Kuokoa Home i puka o na wahi like ole o na mokupuni a pau, a me he mea iloko o na la pokole hou aku e akoakoa mai ai na hoa a pau i koe i ke kulanakauhale nei
O ke kumu o keia holo koke ana mai o na hoa a pau o keia aoao kalaiaina he mea huna no ia iwaena o lakouo wale iho, aka, aole no @ae he hewa o keia hoomakaukau a me ka waele ana i ke pulu oi paa ka ua iluoa. Ke haawi aku nei KE ALOHA AINA i kona aloha noi no keia mau malihini kiekie i hoea mai la i ke Kapitala nei.
–––––––––
HOOLAHA AKEA.
–––––––––
Ke waihoia aku nei imoa o oukou a pau e na makamaka mai na Poo Nui a i na Laia a pau o ka Ahahui Hooalu a Hoola Lahui mai Hawaii a hiki i Kauai, oia keia:––
Ma ka haiawai kumau a ka Ahahui Hooulu a Hoola Lahio o Hoholuiu i malamaia ma ka Home Hoo hauau Kapiolani, i ka la 15 o Nov 1900, ua hooholo lokahi ia ka haawi hou ana i luau wa ka la 16 o Feb. 1901, no ka pomaikai o ki hoakea hou ana, aku i keia Home, oiai, ua nui na h@@@@ e komo mai nei, a noiaila, e na hoaloha a me na hoa hooikaika pu o keia hana maikai i ku ai, me na L@@@ A@i a kakou i hila aku me ke aloha poina ole iloko o ko kakou mau puuwai pikahi. A peia hoi au ka oukou kauwa hooiohe.
MA KE KAUOHA,
Honolulu, Dec. 31, 1900.
–––––––––
Ke no@oi aku nei au i ko oukou uluolu a i ko oukou aloha o lokahi like kakou ma ke kukua ana i keia nana a na Lani a kakou i waiho iho nei na kakou e auamo me ka naau ahonui, a i kakoo ia e na Kama'lii Opio Kawananak@a a me Kalanianaole. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, eia ka hana ua ku, a ke holomua nei ka Home Hoohauau Kapiolani, a ka Ahahui Hooulu a Hoola Lahui.
Me ka malaho,
EUGENIA K REIS.
Kakauolelo.
Ua haawi ae o Mrs.J. Richard s@@ he paiua hookipa hauoli i ka Moiwahine me na hoaloha a pau o Honolulu a me ko Hilo iho nei ma Hale Kainehe i ka Poaha nei. He nani a uluwahiehie ka papaaina i na kohi kele a ka pau, a u@ ai a ua iou a kena i ka lokomaikai o ka mea naua ka paina. Ua hauoli ua poe a pau i hiki aea, a o kekahi no hoi ia o ua paina ni i ike ia.–––––––––Elele Hawaii
KA MEKIA KENERALA PA@LE.
–––––––––
Kikako, Ian. 2. O Lweison, he kanaka p@ele no Kikuko nei, i ko@@o aku i ka regimana koa paela 23 he elua makahiki i hala ae nei, ua haalele oia i keia wa i kona regimana, a i keia wa pu ne Mekia Kenerala no loko o ka pualikaua o Aguinaldo. Ua loaa mai he leta m ai kekahi loaloha mai o Lewison e hoike mai ana he lehulehu wale na manawa on a i law mai ai i kona puali no ka hakaka kue ana mai i koua @@@ hoaloha.
Ua hoike pu mai no hoi ia leta mamua o kona haalele ana iho i kona regimana, ua koi aku oia i kona mau hoaloha paele no ka haalele ana aku i ka h@kaka ana no Amerika a e huipu aku me ka enemi ma o ka manao lih pili ili i na lii keokeo.
–––––––––
HOOLAHA PAPA.
Mai a mahope aku o keia la ke papa a ke hooka u loa aku nei au i na mea a pau aole e malama, aole e hoaie i kuu wahine @are ma ko'u inoa, oia o Mrs. Kawaka Linokamoku, oiai, ua haalele kumu ole mai oia ia'u O na poe a pau e hoolohe ole ana i keia maluna o lakou na poh @@ p@u loa.
Owau iho no,
J. LINOKAMOKU.
HONOLULU Ian. 14, 1901. 3 ts.
–––––––––
HE WAAPA LOAA.
–––––––––
Ua loaa ia'u he waiiua kiki e lana ana mawahe aku o Kahakaaulana. Ke hoikeia aku nei ka lohe i ka mea nona keia paapa e kii koke mai makai o ka hale waapa o ka Matala me ka uku pu mai i ka lilo o ka malama a me ka hoolaha ana. A ke hala na la he 15 me ke aii oie ia mai e lilo no keia waapa ia'u.
WM. KALOHA
Kakaako, Dec 31, 1900.
–––––––––
HOOLAHA HOOKAPU KAI.
Ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau, a le lakou e hele wale maluna o kuu kai, e waiho la ma Kalia, e hoomaka ana ua kai la maka hui ana me ke kai aupuni maluna a hiki i ke paipu ho@kahe wai ino e moi la iwaho o ka moana maialo. Aole loa kekahi mea e hele e lawaia, @ole hoi i ka Alanihi a i ole i ka Limu O ka poe e hoolohe ole e hoop@i no au ma ke kanawai no ke komoiewa, mai keia la aku e hoopukaia aku nei o keia hoolaha koe na poe a'u e ae aku ana.
JOHN HAPA.
Kalia, Ian. 2, 1901.
–––––––––
CAMARA & CO.
–––––––––
Halekuai Kukaa Waiona & Waina
Alanui Alakea kokoke i ke Alanui
Ma o mai oka Hotele Occidental
Eia makou ke kuai nei i na Waina Kaleponi maikai loa, a he Age na no kekahi mau Wisike maikai maloko o keia makeke, Seattle Beer, Palm Tree a me Honey Suckle Gin, e loaa no ma ke kuu@ukuai La@@@@a.
–––––––––
OLELO HOOLAHA.
–––––––––
Owau o ka mea nona ka inoa malelo ino nei, ke hoike aku nei au i ko'u mau makamaka Hawaii. Oiai ua haaie@@ mai ka'u kane Mr. E. A. Williams, i ka laweiawe pu ana me a'u i na hina pili i na kino make. Ua makaukau loa au e hooko aku i na kauoha e wain@ ia mai ana ia'u mai ko'u mau hoa eha mai me kekahi mau kanaka akawai i hoea mai la mai Amerika Haipuia.
Owau no me ka oiaio,
MRS. E. A WILLIAMS.