Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 9, 2 March 1901 — HE KAAO HAWAII NO HAINAKOLO Ka Ui Nohea o Waipio. Ke Kai kamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi. [ARTICLE]

HE KAAO HAWAII NO HAINAKOLO

Ka Ui Nohea o Waipio. Ke Kai kamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi.

Owau o t; i ume »J uiiikek ■ [)Oftk ua oia ku'u inoH J k«pit la hj <3 k« uiea uana au i hoo':ia no kahi men okoa aole nae »u i ike i ke kulan» ft hiki i keja wa «'u e olelo nei iujua ou. A ijg uahhioi hoi oukou iruua o'u a peln h »i au imua o oukou ( nolaiia( o na kuleaiii t loaa ia'u mai a Kane iiiai, a om no ka'u e hoike «ku imua o oukou, a na oukou e iiuoia naai a hoole pnHa. Akahi. Eia ka mana akua me kona hoailona. Aiu». t Eia ka mana kih nae kona iioailona. Akolu. Eia ka mana oka hoaiiona oie kona hoailona. Afaa, Eia ka mana i ka nuu a me kona hoailona, Ama kuu ike mai ka nua enai a ine kona hoailona, eia iu;u§. o'u ia mea, aole e hiki ia f u ke kuhikuhi me kuu mau lima s ua pani ia ka iiuu ia'u aole e hana peli. O ka pane a ka nuu io'u: Mai awa mai oe ia'u, i kou kahu e la^a>i, He akua o Kamahakn, Mai ke kau a ke kau, A ke kau ka « ka ua o ka hana, Amama, ua noa, no kuu akua i kamahaku, w»hi a Uiumealaniikekapuakua, E Ulumealaniikekapuakua, ola na iwi, maona ka opu ana ole o ka ua, aohe a'u panai ma kou aoao, ua pani mai or mai ki p.m o ka pap iku, ft ka paa o ka lewa a maluna »ku nouia. no ka mea, aole oe i hele oaai no ka olelo hoolaa a Kane ma, no kahi mea au i ike maka oie ' ai, aia hoi, ua īke oe me na maka laia, aole oe ī hopu ja mea hopu oe ī ka nuu kahi a'u e ku n% sa inoa kupuna o kaua, nolaiia, aohe a'u mea e hoohalahala ai, Amama ua noa, wahi a Kam'ahaku ia Ulumealaniikekapuakua a ku- ■ puna hoi. I Pane hou mai o Ulumeahniike- | kapuakua, e kuu akua i ka ale, kuu | lou a Kane m», kuu akua eaana i na ■ ihe a Kane ma, kuu akua nana i j kulai na paemoku o Kukulu o Ka hiki, eia ka'u noi h ipe, i ola hui, i ola palahaīaha no kau kauwa nei. Amaoia ua noa, no kuu akua i kauoahaku a kupuna hoi. Pane mai o Keaniniulaokalani imua o ka nani oikelikela o ka p*- ' paku, ua lawa oe raa na auo a pau, ' nou oluin, nou olah', pHhhalHhaj kuu alanui ht<le nc> ka wa mahope J aku, Pane mai o Kualiailo ia lu.ani'H- | ulaoknlani» uia kuu iuai uuu': i ■

rti»i « o:k k»'iu e uiiinu uei ia oe. pehea 1» o Kan|e ma i huawi fci i keia mau iiihUā i keia wahine. Pane nku o K'-ftt»u»iuiaokal#Di ja ; Kuahailo, hj? mana kumu oia ka ! mea i haaws iai». īna oe e uaEa i -kona ku]«na v a e nana mai hoi oe I ia ! u. pehea kou ike no'u? ! Ua j;ku ko'u kuhibewf, wahi a j Kuaha'lo. j Maanei ua ike kakou n,e n« maka j 1 na rrea huūa a Kane i h»na ai ma j kahi n»>;lu me kona manao ao!e e j loaa ke hnli &k«, o ke alai.ui o | keia rt>au nole au i ike, aofP tio j hoi i hai ia mni ia'u ka pi ana a ka | moe, nolail», aole an i hooko. E Haiuakolo, ua iilo oe i akua roaopopo ena na ano a pau, a ua lilo o Kuahajlo a me ka moopuna wahi ne a kaua i hoa kuka ma na ano a pau no na mea pili akua, kilo a hoa'iiona hoi, i mahuahua ka ike, nui ka piha mai a laua mai, nui kou ike a he akua oiaio ma Ba ano a pau, no na kumu au i ike ai aoh# au mau hana ana no ia mau mea u» nele oe ma na sno a pau, aohe uilam a hookelakela ana no ia nani. Eia iloko y Keaoohno nei na lahui like ole, he noe hoopono a mskau ole i na enemi, he īnainai ka hewa, o!io:i i fca pono, ma na ano a f au ke maikai kau hana, nolaila, e hoplohe i keia mau olelo a me na kuhikuhi o.kou noho aupuni ana. A nou e Luukiaikaihiihikapu loaa ia oe ka inoa kiekie a eamahao hoi iwaena o na ke iki a kanaka, a i loaa hoi he akua oiaio mai na kupuna mai ma 6 ka hoailona la, nolaila, e kuu akua kuu haku, ma ka oihana ua iike a like kana, aohe au i oi ma ke kahua o ka hana e kukili ana at»ie hiki ia'u ke hoole oi» ka mana o ka hoailona i Joaa ia oe, pela iho ai o Leimakani mai na lima mai o ka mea hoohalaa no kau nani e meepoli ana, nolaiia, e hihnai oe i luna o ka o hana i loaa ia oe, no ka mea, oia kou puuhonua e lanakila ai u me kou m>iu aupuni, no ka mea, o ka pono au i hana ai oia ke kuikahi mawaena ou a me iakou, aiaila, e lilo ana oe i mea nui imua o kou lahui, a e makau ana ia oe, a e lilo ana ko lakou kino i mea na lakou e weiiweli *i no kou akua oiaio i like me Jakou, uole iakou e hookae ana, no k* uae», o oe ko iakou moi a haku no lakou, a pela oe e hana ai maeaiae km mau aupuni a me oe pu, nolaila, aohe a'u olelo.ana no keia 4nau mea, o ka hooiohe i na oielo uiaio oia ka ianakila. ELejmakai)iikamahaku kuu akua kuu haku hoi, u» akua mua oe no'u a haku hoi, np ka me», ua laa eaua ia na Paemoku o Kahiki a me ka make ana Kane ma a me ka luku una i na aupuui o ka p'piku uie ia,j mana nui a m& kou aoao, oi#j kau hiiua oikelakela iluko o ko|j! iuau fa opio, oolaila, aohe a'u olels hou am< uou e:kuuakus i ! .-i-- m \\

E Lon<>kaKjfobia. knu akuft i kamahaku aobe h'u k»nalui ana mou, no ka mea, ma »e o kou 'uelio edh no Ke o oe ka meA nana i mshele o Keaoolino i na apana | eha »wpuoi iloko, no kuu aloha no feuo mau kupuna, oia man» ia oe ■ wale no, aoie i kou makaakane, ka J hi aupuni uuku he kapuai w«!e no I Bole a'u man ao ana non. E Kuahailo, kuu akua i ka euu' mai hooie oe qo keia haawina i loaa ia t.e ma kou makau ole a wiwo ole imua o'u ina no ka make a ola hoi a po īa ano ua loaa ia oe keia oihana kiekie 1 ioaa ole mai kou m.au kupuna a m# ou ia, ola ka ohana a me kau m iu mamopu no. E ka aioiwahine o ka iiapaku, fcuu «kua h haku hoi o'p, ma kou aupum a tue kou h huikannka, ua mana oe nou iho, ua lanakila oe maiuna o kou mau eeemi, aohe he mau keakea ana, o ka malaiua i ka maluhia ka mea nui a me ka noho oiuolu ana me kou lahui. Maanei ua pau na kauoha ana a Keanmiulaokalani a me na ao ana i no ka lakou mau hana e h ina ai. ■ ■ ' ī Poue aku o Keaniniulaokalani imua o lakou, ke heie au no ke koena o ka'u mau haea no na mea huna i koe, noiaiia, aola au e hoike īuaua o ouuou 1 ko'u wa e hoi mai ai, aoie no hoi ma na hoailona elike me na hana m»a mau, nolaiia, mai haohao oukou no keia heie, no Ka mea, o fca'u huakai hope ioa keia pau na mea huna a Kane uua, kahi i upu ia-ka make uo'a, wahi a ka naea huna, aoh« no hoi o'u no kona loaa aku ia'u ma kona mehtu, nolaila, e hoomanao oukou ao oukou itjo i ianakila ai uukou maluoa o nft enemi ke hiki euai, wahi a Keaniniuiao&aiaui. Maaeiei hoi o kei* kaahele a | KeauiuiulaokuUai ao tmi..aku a j mo na aupuni e upu nei e k&ua iuai j īiiia. Ua loaa aku la i&ia kekahi j mau oiea huua e Wd-.liua.ua, a ua j lawe uiai uia uia ka inua o Kaue uie j ka hoopoino oie ia mau uupuui. | A Uii ke aupuiii o ka luahine aiu | i hoonolio.ai 1 moi uo ia mau aupu- j ui, ua uiau k,t uialuhia oia mau au- j puui, aohe kaua, aole iio hoi he hu- j ;iu« i moi iuabiu«, " . :^j£

Ua hele inai keia tn>,u aupum na ka ike uu© IJtt nuakann • like ole tue na lioobaiiohtiDo i Ko lskou akun ma ku pule 014 kona inoa. ! Ua pane aku o KeamniulHokaiani im.ua o ka moi luohine a me kona iHhui, o ko oi kou īke hope ana paba keia ia'u no ka wa ■loihi. aiaila, hni hou. 0 ka'u w\le no ia oukou e malama oukou i ka m«]uhia, a e hilinai hoi oukou i ko oukou makua moi, e : ho<.lohe i kon» leo a me kana a'o ana, 1 ka oau ana o ka hui ana o Keaniniulaok lam r»e ka moi im.hine, 'ua hfki aku la oia 1 na aupuni o na ut(6luft nona ka oleio ana na Pulua 0 Kaenaokane, ua oiaio keia muu I-a Kane no keia maa kaikamaI hine no, 1 ka, i ko laua hiki kino ana mai ua haule ko «aua nani ia Kiaoofmo. Ua atu o ' ■W * w Ua 0 iakou. I kii mai nei au 1 ko u kuieina i ka nuu, a o na mea 1 koe aku ia oiua 00 oiua no īa eli. ke gae ka Kane haawi ana ia pela au e haawi noi mo ka w a mau ioa. .... Pane raai un mau ui nei a mt> tfa, makua Imua o heoiaio, o na mea iioko 0 &a auu aole i lilo la raak<ju, 0 ka n*ea h;0hao ia makou aohe uiaooupo iki owai la keia knnaka a Kane, i hoolaa ai i feane na kim mau kaiKamah ne, me pu mai o, ka uiea oi o laua nei oi& ke lilo i wahiue n»na. Pane »ku 0 imua o lakou, ua pohihiui i.ke no ia kakou keia ninau, owai la ia kaaaka aohe maopopo. . I"