Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 15, 13 April 1901 — Page 6

Page PDF (618.60 KB)

This text was transcribed by:  Kawena Komeiji
This work is dedicated to:  Mahu-Limanui 'Ohana

KE ALOHA AINA, POAONO, APERILA 13, 1901.

 

HALA IA MAKUAHINE HAWAII.

-----

            Ma ka po Poakolu nei i niau palanehe aku ai ka uhane makamae o Mrs. Elikapeka Kalai Rikikini, mai kona hale kino aku, a waiho iho la i kona kino lepo, na kana kane, na keiki a me ka ohana e paiauma aku ai.

            He kamaaina o Mrs. Kalai Rikikini no keia kulanakauhale, a ua mare ia oia me Konela Rikikini, a mai ko laua mau puhaka mai he mau keiki e ola nei. Aole i ike kana kane i kona hanu hope, no ka mea, i ko laua home no oia ma ka Malu Ulu o Lele, aka, ua kaili ia nae ka hoolewa o kana wahine a hiki i kona hoea mai o kana kane.

            He numonia ka ma'i i hoomailo iho maluna o kona kino no kekahi mau la a hiki i kona hala wale ana aku la, ua piha iaia na makahiki he 45 o ke ola ana ma keia ao i piha me na inea he nui a hoomaha aku la iloko o Karisto.

            Ma Ka La Pule nei i hoolewa ia aku ai kona kino make mahope o ka hoea ana mai nei o kana kane me na keiki mai ko lakou home mai, ma Lahaina, mai ka luakini Pelekane aku o Sana Anaru no ko ilina o Kawaiahao. Ua nui a lehulehu na hoaloha a me na makamaka i naue @ aku me ia a me kona ohana no kona @ me lua.

            Ke komo pu aku nei KE ALOHA AINA iloko o na kumakena ana me ke kane, na keiki a me ka ohana o ka mea i hala. Aloha wale no.

 

MOKU LAWEKOA GARONNE.

-----

            Ma ke kakahiaka Poakahi nei i hoea mai ai ka moku lawekoa Garonne mai Nagasaki mai, ma kona alahele e huli hoi ana no Amerika. Aole oia i manao e kipa ma keia awa, aka, mamuli nae o ka hiki ole iaia ke hoomau aku i kona alahele mamuli o ka aneane ana e pau loa kona nanahu, ua hooiho mai la kona ihu no Honolulu nei.

            E hoihoi ana ka moku lawekoa Garonne i ka regimana 26 o na koa Amerika no Kapalakiko no ka hookuu ana ia lakou mai ka oihana koa aku. O ka nui o na koa o keia regimana i kona wa i kipa mai ai ianei a holo loa aku no Manila he 1300, aka, i keia wa nae ana e hoi nei he 847 wale no i koe, a he lehulehu wale i make i ke kaua, make ma'i, ma'i hoehaia, a i hookuu ia, a pela i mimino loa ai ka heluna kanaka o keia regimana. Eia oia ke hoopiha nanahu nei a hoomau aku ma kona alahele. Mamuli o ka ma'i ole o keia moku ua hookuu ia kona mau koa e hele holoholo iuka nei o ka aina.

 

E HOOMANAO I KOU WAHI I HAULE AI A E MIHI HOI.

-----

(Kakau ia e Sam'l. K. Kamakaia)

            A i ole oe e makaala i kou wahi i haule ai e hele mai ana no ke Keiki a ke Kanaka me he aihue la i ka hora au e hoomaopopo ole ai, e hoea mai no oia imua ou la, a lawe aku i ka hana ola mai ou aku. Ke mihi ole oe pio ka ipukukui poele ka hale, ua hala ka uhane ua lawe aku no ka mea nona ia kuleana, a maiho la ka pua wahawaha i Wailua. E na hoahanau aloha aole i oluolu ke Akua o Iehova i ka make ana o na poe hewa. Aka, e hoi mai lakou a pau iloko o ka mihi e waiho i ka hewa a e hana i ka pono a e loaa no ke ola ma ke kino me keia ola ana a me ke ola o ka uhane ma kela ao.

            Nolaila, no ke aha nei hoomaunauna wale ana o kuu io a me kuu koko i ka manawa kupono e mihi ai kela me keia i kona hewa iho. E waiho anei a huli ke alo iluna nana i kuaiole o ka hale alaila mihi ae. E Hawaii kuauli e, mai kali a hoopanee wale a hala ka wa kupono, ano no ka wa e ola ai, a ano no ka e maliu ia ai.

            Nolaila, e ka I, ka Mihi, ka Palena, ka Palalaui, e ku kaupaona nou iho, oiai, i keia la, ua hiki mai la he hoola nou e kuu lahui aloha, he ola haawi wale me ka uku ole, ke ola mai ka Haku Iesu mai, aia maluna o na kahunapule o ka Hoomana naauao i keia la e ui aku ana ia oukou a pau, e mihi. E mihi ke kane, e mihi ka wahine i kona hoomanamana unihipili ana, hehi sabati, aihue ana, pepehi kanaka ana, moe kolohe ana, a me na hewa no a pau i papaia mai e ke kanawai o ke Akua, a me na mea no i kue i kona makemake a me ka uhauha ana a me ka inu rama ona ana.

            O ka mea kakau pu kekahi e mihi nei no kona hewa inu rama ona imua o ke akea i na la o ke kau hooikaika balota i hala, ua ike ko Honolulu nei ia haawina leleiona pupule ano kanaka ole maluna o ka oukou wahi kauwa nei, aka nae, e like me kakou iwi haiao e panee ia aku nei imua o oukou i keia la pela no i loaa hou ai ia'u he manao lana hai aku ia oukou i keia mea maikai o ka mihi, oia hoi, he kopa aala holoi maka ka mihi no kela a me keia oiaio ana.

            Ina pela o ke aha aku ka mea i koe? O ka ike ole anei i ke ano o ka mihi ana? Ina hoi no pela, ua hamama ka ipuka hale o na kahunapule o ka Hoomana Naauao i na lehulehu e kipa mai ana i o lakou la, a e like me ka loaa wale ana mai ia lakou ke ano o ka mihi oiaio ana e ola ai oe a me kou ohana, pela no e loaa wale aku ai ia mea maikai i ka poe a pau e iini nui mai ana i ka mihi oiaio ana e ola ai kou uhane pu ma kela ao.

            Nolaila, e hoomaopopo kela me keia e heluhelu ana i nei iwi haiao i kona kahua e hoike aku nei ia oe e ka io, ka iwi a me ke koko mai ke kupuna hookahi mai, he kahua e ola io ai oe me kou ohana ke lawe oe a malama i na rula e ao ia oe e Hawaii ponoi. A aole no hoi e lilo nui kau mau wahi kenikeni i na kauka lapaau awaawa o ka puu.

            Ke manaolana nei ka mea kakau e hoea mai ana ka la e lilo ai ka lahui Hawaii he lahui makaukau ma ka hoola ana i na ma'i like ole a pau, ina e loaa ana ke ano o ka mihi oiaio ana e ola a'i. He oiaio, aia he like ole na hoopuna olelo i hoopuka ia ma ka Baibala, oia ano like ole nae o na hopuna olelo mihi ka kuu lahui i mihi ai i na makahiki i kaahope aku la, pau loa aku i ka make he mau tausani o na tausani.

            Aka, ano la, i keia la no, a i keia hora no, ua hoea ae nei he hoomana hou i kapaia he hoomana ia Iehova me ka Naauao, a ke ku kilakila nei oia me kona wahi kino uuku imua o ke ao nei e paio aku i na diabolo e auwana hele ana io a ianei, a e peahi aku ana me kona lima aloha i kona lahui oiwi, e imi aloha aku ana ia oe, oiai, ma kahi e loaa ai, e noi aloha aku ana ia oe, homai kau wahi keena o kou puuwai no ka hoomana naauao a kou io ponoi i kukulu ai. Ke kikeke aku nei oia ia oe e wehe ae i na hipuu o ka nonohua o kou naau, a e ike oe nou iho oia kou hoomana e ola ai oe ma ke kino a oi loa aku ma kou uhane, he hoomana lapaau a hoola i ke kino ka hoomana naauao a ke kono aku nei ia oe e Hawaii kuauli e hapai ae me ka manao lokahi e kukulu i ekalesia o ka Hoomana Karistiano Naauao ma na wahi au kanaka a puni ko Hawaii Paeaina.

            Pela auanei kuu lahui e ike ai i ka lapaau ana ia lakou, lakou iho me ka lilo ole o kau wahi keneta i na kauka lapaau. O na hoahanau a pau i koho i ka hoomana naauao he poe wale no lakou i hoohiki no Iehova ko lakou kino, uhane a me ka ikaika a me na mea no a pau.

Aole i pau.

 

HAUANAELE MA KE KAPITALA O RUSIA.

-----

            Ladana, Mar. 25. Ua hoopuka ae la ke Daily mail, mai kona mea kakau mai ma Sana Peteroboro mai, e olelo ana:

            Ma ka la inehinei (La Pule) he 500 limahana ma Obochower National Work, mai, i paikau hele ae ma Newsky Prospekt.

            Ma ko lakou alahele ua hoopoino aku lakou i ke keena kuai waiona o ke aupuni. He ewalu haneri koa Cossacks me na pahikaua e paa ana ma ko lakou mau lima i halawai aku me na limahana, a ua malama ia he hakaka. O ka nui o na poe i make a hoeha ia ua huna ia ia.

            Ua loaa iho nei i na makai he ohumu kipi a lawe i ke ola o ke Za. Ua hoomaopopo ia ua hana ia keia iwaena o na haumana kula a ma ka hailona ana ua ili maluna o kekahi keiki a ke Kenerala ka hooko ana i keia hana weliweli. Ua hoike aku ke keiki i kona makua, a o kona makuakane aku i ke Za, me ke koi pu aku iaia e haalele iho oia ia Sana Peteroboro.

            Ma ka hoike a ka mea kakau o ka Daily Express ma Sana Peteroboro, ma ka hakaka hope i malama ia ma Narya Gate 100 limahana i hoike ia mai ua make a i ole ua hoeha ia e na koa Rusia Cossacks.

 

NA LONO HOPE NO KA UPOLU.

-----

            O na lono hope i lawe ia mai nei e ka mokuahi Kinau e pili ana no ka ili ana o ka mokuahi Upolu ma Puako, ma ka Poalua, Apr. 2, ua nahaha liilii oia.

            Aole he nui o na waiwai i pakele mailuna aku ona. Ua halawai oia me kona ulia poino i kona wa e hookoomo ana iloko o ke awa. Ua hookui aku oia iluna o na puu pohaku i uhi ia e ke kai, a ua ike koke ia he puka nui mamua o kona ihu me ka piha koke ana i ke kai. Aole he ola i poino, a ua huli hoi mai kona mau luina a me ke kapena ma ke Kinau mai la.

 

NA HOOLILO A ME NA POINO O AMERIKA.

-----

            Wasinetona, Mar. 29. O keia malalo o ka lilo a me na ola i poino o Amerika ma ke kaua o Pilipine. O na hoolilo no ka puali kaua aina a me na moana e hana ana ma na mokupuni, $173,550,500; uku ia ia Sepania malalo o ke kuikahi o Parisa, $20,000,000; uku ia ia Sepania no na mokupuni Cagayan a me Sibuter, $100,000; na lilo i na komisina Pilipine a me kekahi mau lilo huikau $500,000; uku panee o na dala i ae ia e ka oihana kaua mai Iune 30, 1899, $8,423,000; huina o na hoolilo apau $202,573,000.

            Ka poino o na Amerika i make i ke kaua. Na aliikoa 54, na koa 836, na aliimoku i make i ke kaua 2, na kanaka 6, na poe i make ma'i aliikoa 48, kanaka 2072, huina o na kanaka a pau i make 3028. Aole i komo na tausani poe i hoeha a i loohia i na ma'i liko ole e waiho nei maloko o na haukipila koa ma keia.

 

            He 18 la hana wale no i koe o keia kau Ahaolelo mai keia Poaono aku, Aperila 13, a hookuu na hana.