Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 17, 26 April 1902 — Page 8

Page PDF (636.11 KB)

This text was transcribed by:  Leialii Megino-chow
This work is dedicated to:  Naoneala'a

KE ALOHA AINA

 

 

KE ALOHA AINA,   POAONO,   APERILA 26, 1902

 

 

MOOLELO HOONI PUUWAI

:NO KE:

KAKELA LANAFODA

:KA:

Ipuka o ke Kuewa me ka Aea.

"KA:

Pua Lilia Ahiu o Sanadela.

 

     He mau la i hala a i aui aku a haalo o ka hoohala ana a ka haku Opio iloko o ke aloha o kena wahine mai ke kakela mai kon@ huli hoi ana mai ke kahua kaua mai, ua hele aku ua haku opio la a hoike i kona mau makua no ko laua haalele iho ia Lanafoda, a holo aku no ke kakela ulaula o Semafila noka hoohalal malaila no kekahi mau la mamua o ko laua huli hoi loa ana aku noLadana, a oia noi a ua haku opio ala, ua ae ia mai la ia e kona mau makua me ke noi e kipa hou aku laua no Lanafoda, mamua o ko laua huli hoi loa ana no Ladana.

     Alaila iloko o na liuliu a me na hoomakaukau kaua ana a ua mau haku opio nei aia laua ua haalele iho ia Lanafoda mahope o ka paina kakahiaka a kamoe aku la ko laua alahele no ke kakela ulaula o ka Haku Semafila, a mahope o ka aina awakea hoea aku lalaua a ua apo ia mai la laua a hookipaia aku la e ka haku o ke kakela aloula, a ua hoohalaia ia mau minute o ka hui a halawae ana o ka makua a me ke keiki iloko o ka hauoli nui.  O ka hookipa ana i na malihini maluna o ka papaaina, ua haawi mai ia i na hoolohe ana no ka moolelo o ke kahua kaua a kana keikikane i helel ai, a ua hoolawaia aku kona makemake e haawi ai oia i kana mahalo ana oka hauoli nui, a ua haawi mai no hoi ua haku ala i kana mau pulama a me na mailani ana nokana mau keiki oiai kona mau la e noho pu ana me ia, a ma ka hale lua o ka ohana Sernafila ua lawe aku ua haku ala i kana mau keiki no hoomakaikai ana ia laua i kahi e waiho ia ai no iwi o na ohana o ia hale hanohano a kaulana a iwaena o ia poe iwi leop o kela iwi leop kekahi a ke aloha pilipaa a ua haku nei i makee a i minamina nui ai ka mea hoi a ua haku nei i huli ae ai maluna o kana hap@u lei hookahi wale iho no a hoopuka i keia mau olelo.

     E kuu R@selia aloha.  O keia holowaa nani au e ike nei, oia no ka holowaa iwi o kou mama aloha ka mea i hoomoe ia e waiho a e moe pua@ua@u ma kou home hookama i ka wehi ahiu o na pua "San@dela" i keia mau la iho nei no ko'u ki@ ana a hoihoi mai la e waiho a e moe pu me na iwi o kou poe kupuna @ o kahi hoi a'u e hoi aku ai a moe pu me ia ke pau ae keia ola ana, a e kuu lei aloha, ia'u e hoi aku ai no kela aoao o keia mau mea a pau a kou maka e ike nei, kela mau aina me na ululaau, na holoholona a me ko lakou mau momona a hiki loa aku i ke kakela ulaula no8 wale no ia mau mea.  O oe ka hooilina oia mau mea a pau ma ka inoa o Haku Ela Maina Semafila, a me ka lohomaikai o ke akua.

     Ua kahe a kul@ iho na waimaka o Pual Lilia i ka wa a kena makua kane e kamailio ana i kela mau olelo kaukau, a iloko o na puili a me apo ana a na lima o ka makua me ke keika aia laua ke kuoe malie aia no ka hale  kakela i ukali koko keia aku e ka Haku kuewa o Lana ioda.

     Maloko o ke keena hookipa o ke kakela ua hoomau hou mai ua haku Semafila nei i ke kamailio ana, a iloko o kela pule hookahi a ua mau haku opio ala o ka noho pu ana me haku Semaafila, ua hoomakaikai aku oia ia laua ma na wahi a pau o ka aina e hoopuni ana i ke kakela ulaula, a mahope o ka pau ana o kelal pule hookahi, ua makaukau ae la laua no ka huli hoi hope ana no Lanafoda e like me ke noi a ia mau makua, a ua ukali pu ia aku noi ia huakai me ka hauoli e ko ka Ka kela Ulaula Haku aoo a me umi o kona mau kanaka, no ka hoopuipui ana i ka huakai a na haku opio.

     O ke alahele huli hoi a ua mau haku opio nei ua laweia ae la ia me ka mama nui aia lakou ua hoea aku la no na oawa ahiu o Sanadela a ma ka home o kela mau makua a kahu hanai o ka Pua Lilia Ahiu, ua kipa a hoomaha iho la lakou he mau malihini na ua mau kamaaina a makua hanai nei o ka haku wa hine opio nei o Lanafoda, a aole loa hoi he wa aku mamua elike iho la me keia a na helehelena o kela makuahine aloha i hoike mai ai i ka piha luuluua me ka ehaeha o keia mea he aloha keiki.  Ua pua ili aku oia ma na wawae o kana hanai a me kana lei i luhi ai i na makahiki he nui i hala a hookuu i kona mau waimaka e kahe a hiolo ma kona mau papalina, a o kana luhi hoi i luhi ai ua nano iho ia ma luna ona me ke aloha no kona ma kuahine maikai nana oia i malama me ka maemae mai na la omo waiu mai a hiki i kona nui ana a lilo he kamaiki e noho ana iloko o ka ha nohano a me ka hauoli e ke aloha o kana kane.  Alaila, heaha ana la ka makana nui a ua Pua Lilia Ahiu nei imua o kona makuahine hanai.

     E kuu makuakane no ka pono o kau kaikamahine nei i noi aku la au ia oe e hoihoi aku i ku@ mau makua nei no ke Kakela Ulaula, a e noho laua a e hauoli hoi me ke keakea ole ia malalo o kau maiama a hiki i ka hopena o ko laua ola ana, a o ka'u uku a makana hoi ia no ka maikai @ @ana i hana mai ai ia'u.

     Alaila, me ka hula ana ae maluna o keia makuahine maikai ua hoomau hou aku ua Pua Lilia Ahiu nei i ke kamailioi ana.  E kuu makuahine ua nui na makahiki o ko kaua kaawale ana me ka hoomanao ole mai nou, aka, e kela ia mai a@ ma ka hoomanao ana ae oia mau makahiki he mau makahiki a'u e hiki ole ai ke olelo ae ua lani a uahonua ka noho ano.

     Aka, i kela e lawe i ka'u olelo a hooiaio iho o oe pu kekahi ma ka Paredaiso o kuu makua.  Alaila, puili aku la ua Pua Lilia nei i kona makuahine a honi iaia me na hua olelo aloha o ka hauoli, a malalo o na kauoha a ka Haku Semafila a@a he elima o kona mau kanaka ua hoonoho ia iho la @no ka ukali pu me kela mau makua no ke Kakela Ulaula a waiho aku ia laua malalo o na malama a ke kuene nui o ke kakela ma ke inoa o haku wahine opio Semafile.

     Alaila me kekahi hpa o kona mau kanaka ua ukali loa aku la lakou ma ka huakai a na alii opio e huli hoi na Lanafoda malalo o ka lawe haulani a ka ihu o na lio ma hope o ke haawi ana ia o ke aloha me na kamaaina maikai o Sanadela e liuliu ala i ko laua wahi puolo a lele aku no ke Kakela Ulaula o Semafila.

     O na hora hula o ke ahiahi oia ka manawa o ka huakai a na opio a me ko laua makuakane Haku Maina i komo aku ai no ka pa o ke Kakela Lanafoda i ukaliia e na kanaka el@ ma malalo o ko laua mau malama ana, a na na leo kauoha o ka haku opio maluna o ke kahu lio a me ke kuone nui o ke kakela i hookuu aku i na lio a me na kanaka ukali elima malalo o ke laua mau malama ana, o ua poe haku ala, eia lakou he mau malihini na na haku aoo o Lanafoda.  Ua hui ae la kela a me keia a puili iloko o na hoolauna a hookamaaina ana @ ke aloha muki a me lulo lima, alaila, ua hoohala ia ae na minute o ka launa ana @ na hookaau olelo hoomakeaka o ka manawa, a na ka bele aina ahiahi i hoonna aku ia lakou e holo no ka papaaina e hoopiha ai i ko lakou mau houpo lewalewa me na kuhinia ono no lakou kela mau ea aala o ka moani i ka ihu o kamahele, a oiai lakou maluna okeia papaaina, ua hoke mai ka haku aoo o ke Kakela Lanafoda no kona manao e malamaia i la kulana hauoli ma ke Kakela Lanafoda no ka hoomanao ana i ka piha ana o na makahiki o ka hooilina o ua kakela ala i ka 27, a o ke loaa ana hoi @uia o na i@oa hanohano like ole iloko o eono ma kahiki mai kona lilo ana he kuewa a he aea no Lanafoda me keia mau mea ana i hoomaupopo ai.

     E lawe nui i KE ALOHA AINA i ike mau i na mea hou like ole o kahonua nei.

 

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

 

HOOLAHA KUAI A ME HOOPAA A KA MEA HORAKI.

 

     Ke hoolahaia aku n@i @ ka hooko ana aku i ka @ hoolilo ana i kekahi moraki i hewa ia e B. P. Z blan o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, i ka Pioneer Building and @ Association of Hawaii ma ka @ o Feberuari, 1889, a i hoopaa @ ma ke Keena Kope Aupuni, Oahu buke 192,aoao 179 a me 181, ke hoolahaia aku nei na manao ka mea paa moraki e paa ia @a moraki i olelo ia no ka hakahi @ k@ aelike, oia hoi, ka uku ole ia o ke kumupaa, ukupa@ee, auhau a me ke puka i ko lakou wa uku, a o na waiwai i paa me na moraki ala e hoolilo ia aku ana ma ke kuai kudala ma ke keena kudala o James F. Morgan, alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poakahi, Aperila 21, 1902, ma ka hora 12 wakea.  O na waiwai i hoakaka iamaloko o ua moraki ala, penei:

     O kela apena aina a pau e waiho ana ma Kalihi, Honollu i olelo ia i hoopuni ia, penei:

     E hoomaka ana ma ke kihi Hikina o keia mau apena ma ka huina Komohana o Alanui Kamehameha IV, makai o ka Halepule Kalihi, a e holo ana

Akau 30@ 35' Komohana ma Alanui Kamehameha IV 101 1/2 kapuai, alaila

Hma 53@ 40' Komohana 118 kapuai ma na apana o Gus Cordes, alaila

Hema 36@ 00' Hikina 100 kapuai, alaila

Akau 53@ 40' Hikina ma Alanui Kamehameha IV 108 kapuain@ kahi i hoomaka ai;

     Nona ka ili aina ma kahi o 02@ eka, a he mahele ia o ka aina i hoakak@ia ma ka Palapala Sila Nui 3546 Kuleana Hel 10498, a i lilo i ka mea moraki me kekahi palapala kuai i hanaia e Lau Chong ma ka la 15 o Aperila, 1896, a i hoopaa ia ma ke Keena i olelo@ buke 158 aoao 428 a me 429.

THE PIONEER BUILDING AND LOAN ASSOCIATION OF HAWAII.

     Ma o kona Loio ala.

          A. G. M. ROBERTSON

     Hanaia ma Honolulu, Mar. 28, 1902.

 

     O ke kuai i hoikeia ae maluna, ma ke noi a ka mea moraki, ua hoopaneei a hiki ka Poakahi, Aperila 28, 1902 ma ka hora 12 o ke awakea.

THE PIONEER BUILDING AND LOAN ASSOCIATION OF HAWAII.

     Ma o kona Loio ala:

          A. G. M. ROBERTSON.

     Mar 29, Apr 5, 12, 19, 26.

 

 

 

DR. T. MOTONAGA

 

KAUKA KEPANI HANA NIHO AKAMI LOA.

 

     E loaa no mawaena o alanui Papu a me Nuuanu.  Hora hana 8 a. m. a ka 4 p. m.  Sabati, 8 a. m. a ka 10 a. m.  He maikai ka hana ana.  Emi ka uku.  feb 17

 

 

 

Wm. RINGER

 

     Eia au imua o oukou e o'a ma@ hoa lahui Hawaii, ua wehe ae ae a @ he halekuai kike, kikiliki, paka@ o na ano a pau, kini mea ai o na ano like ole, wai momona, paka Hawaii o Kailua Kona paka ona, a pela mana Opelu maloo.  Ua hiki ia'u k@ hooiawa i na makemake o'u mau hoa ha@ o na moupuni.  E loaa no au ma alanui Muliwai, kokoke @ alanui Kukui.   P. Bo. Box 4@3.