Ke Aloha Aina, Volume XI, Number 45, 10 November 1906 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI KALOTE. Ka Nohea Kaili Puuwai [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI KALOTE. Ka Nohea Kaili Puuwai

MOKUNA XX. ■ Me oa hoaolelo pokole iloko o ka pnpoaholo noi i hoike ako ai O Kalote i feooa paa pio »ua lloko o oa bale ala a me kooa hoao bgb. e maboka, a oaamnli o kekahi olia tea kooa alahele e īoai woa 00 kona palekaoa oa' bifci eaai ia oi« no kabi aDen\bama e paa pio «eī. £ hoao oo ao ma oa aoo apan e loaa ai ia oe ka lanniila, w«bi a Kaloie me sa leo kaomahe, a 1 ka Wa e ioaa ai ia ka&a o ka laOa kila, elaile, ia maoawa kaoa e bele aka ai e hoopakele >a Kapaua Kotalaoa, 0< ke haoolī. oel «0 i koa haawl aoa ina kokoa } ka mea poioo, a oa kokoke loa eo e haole ibo ma ko'o mao koli « haawi ako ina hoomaikai kiekie ana ia oe oo ke keehioa wiwo ole ao i iawe ae aī do ka boopakele aoa i ka mea poioo Ke hopohopo oel ao aole loa e faiki aoaia oe ke hoopakele mai ia'o, wahi a Deoibaaia noe ke kohikohi aoa iho i oa kopee hao •e paa ana ma kona mao lima, •aole loa be alahele e hiki ai laoa ke hookaawaie ia ako, aka, me ke apoapo wale no e hiki ai, -eia oae aole hobkahi oia mao lako paahaoa maloko oei. 6e Jiookahi wale no keeoa e malama -ia oei keia mao lako paahaoa a o ke alahele e hiki ako ai ilalla he «nihloihi loa a malalo ooa olia' laki e pakele ai oe mai ka ike ia •aoa mai f Mekia Ealaieoa, E hoao oo ao e ioaa kei» mao lako paahaoa ioa oe e kohikohi «nai aoa i ko lakoo wahi I waiho «1. i paoe ako af o Kalole, oo 4ka mea, o na mioote apao be ma* «amae loa īa Kapeōa KotalsQa, Ua'haawi koke aku la o Deoi--hama i oa kohikohi aoa i kahi o apoepo i waihoal, Haia ae la he hora, a hala hoa ee la be bora ao!£ no o Kalole i hoii hoi mai, alaila t komo tfro ia iloko o Peoihama ka*hopohopo ] «a haliwai paoa kooa hoopakele j £oe ka poioo, * ' I ka wa i haalele iho ai o Ka- I iote i ke kaoaka bapapa| heie hoo ako la kpoa mao lima «ua kooa alahele iioko o ka pooli. « hiki i kooa h<?ea aoa ako iloko ' o kekahi romi akea. U ke keeoa o oa lako paahaoa I boaba | ia al e ko mai aoa fa ma kekah! «oao mal oka romf, ao ke a!ahele e hiki ako ai ilaila be kapllikii maoii; oo ka mea, e maalo «e aoa o Kalole mawaho o ka fpoka e bamtima aoa o ka rom! o j Mekii K»l»leoa mamo» o kooa j bikl aoa ako laa wahl" keeoa la.: la Kaiole I kokoke ako a| i ' romi o Mekia Kalaleoa oa lohe ' •ko fa oia me ka moakala Jo» ! | %e leo o o» Mekia oe! e kamailJo j 4 - ~

aua me Uoie-», -fee kao wa w»bine ! oa mia e plll eOa (mo», a M%okaoa eoao olelo i lobe alm aL- . E Wuhi a Mekin, Kal - ieaa, j aole ■■he: j maha 'i a o ka'a ?.pftd ma ka'n ahhele e mWe'iiia ke ai eia fte kiai iu uei e ekola mao makaikio. 0 ka fiada nfian 80 wale no a'a f. hooko all>ia ,|a\ mahoka koke aoa akn me ka'hoo hakaha oie oc| kekahi aina mamao, i ko'a wā e hele akn ai e lawe po ako āo'a no au la Kalote Sellna me a'a b e m&r3 ako aūa oo bd! aa iaia ina ma ke aoo malkāi. a i b!e; ma ke aoo ioo pata aot3 loa ia be mea no'o e kanaioa ai. I ka maoawa hea oe i hoohōlo ai oo ka hele aoa ako ma keia hoakai mamao, i nioao aka al o Unie*. 1 I ka po o ka ia apopo» i paoe flk«* ai o Mekia Kalaieoa. ee mea maopopo e haawi aoa keia kaikamahioe i kaaa mao koe ikaika aoa ia oe, w*bi a ka-wahi- | oe kaowa. ! • Oa ike ao i ae aiaheie e hoehamao la ai kooa mao lehelehe, i ! paoai ako ai fc» Mekia E hiki aoa aoei ia'o ke hoea ! ako me ka māalahi oo kela aoao 1 o ka ipoka o keia romi a ko'o mao eoemi e ooho mai la oae ka ' ike oie ia, wahi a Kaioie i hooho maiie ae ai. 1 I kela minota oo iloko o ka ' poiwa dqi o Kaiote oa haole ako i la ka lei gola ana e polikl aoa ' ma kooa a i a koele aka la iinoa ' 0 ka papahele. ' fieaba kela mea i koele mai la e'a i lobe ako le, i hooho ae ai o ' Mekia Kaluleoa me ka hikilele | ooi, O oa mikaikio aoei e ohai | mai aoa mubope oko*o mehee? Aole ioa a'o leo keeleilih? ako oei e lia Mekia, i pane aka | eī o Oo e», malia paba o» kohi» " he wa oe. " .' j B olelo mai ana aoei oe oa koll la ko'a mao pepeiao, aoie l0ā« Wahi a Mekia Kalaleoa me ke pihoihoi ooi. He ieo koele N'a I lohe akn nei i iike loa me ke koele aoa o ke kiko o kekahi po peoapaoa, ! K haawi koke mai 1 k« ihoiho kokoi, a e hele ako ao e &oii ī ka oiaio o ka*a mea i tobe ako oei a pela waie no e pao ai ko'a mao nooooo pioipke. 0« kokoke ioa o Kalote e mao ie i ko&a wa i lohe akn ai ī na ; haioio kapoai wawae maioko o ke haie, a o» maopopo loa īoa oi« • ioaa pooo mai aoa be mea oiaio aohe iawoaoiaoa aoa i koe «o koAā pakeie hoa aua ako. fi« keo aiaoii keia o ke ahi koe Upowaie, i hooho ae ai o Meku Kalpleoa laia e koe aoa i ea iaae ahi ka hila o kona kamaa butt. Naa oo e |ka Mekia i kao, i kela mao alikpe īua ka poka ao; anl a me he piea a!a na ka iuo o ka po uei i hopkawao i ko Ukoo « asa« v t liia ada ha ahikoe uiaauei e h&U aku eo ,i ka lauii o ka wa opiu e pio U aia aalaila keka)if pahaahik.oe^ 0 kela ko k&aoha a ka l&ekia oia ka ka wahpe kauwa i hpeko , aln bl, t ! kv;ua wa e kukotej aka 1

aa-i i fca pq ca poana f a o K«l( t< ( oae lt» leo ui»i>e B foftß puoo būa ka boi ao. Ē at> lanl e ftoka»t tuai la'a. He oie» oiuii' a* ]aoolobe ia o% ho'apole 4 ka wahioe opio.» oo ka ūoeii, la miiOawa koke do i kololio m»i ai kekahi wabi ahiahio o)b--kaoi a tijpa aka 11> i fea paka m»jmptt o ka aoa u)»i o Uu s > lWabo. '' " • Me ka mama ooi I loaa la lote oa hQjp i*ka la oia do kah! keeūa o oa lako paahaoa e nhu nooknki aoa Da hoolohp tn»i ke Akoa i ka'o leo pole, I hooho malie ae ai o Kalute. a oa hoopakele eOaī la'a A«a, aoie o«e i p»o ko hopohopo lai» i hooooūoao ae ai ke bele oei tta wahioe kaowa do kooa rnmi » be * mea maopopo p liaohao aoa oi» uoaa i kooa wa e hiki ako ai i kooa rami i hoōpa» pio i* al 1* Uois* mi koaa aiahele oo ke kil aoa I hhikoe o» ako la me kaon kkop. He do aoei kat? i oioao ako ai o Uo'Bh kaoa Wdbioe. Lnlekā lbolrt fc&au ttaoe īloko o ka p»fceke o paliki a t«āwi mai la he ekola laua ahikoe, I Ua laki maoii ao i fco kaoa 1 halaWai aoa m*atie> oa hoopokole 1A hoi ko'a iohi o la hele aaa akailoko o ka romi o Kalote e kii ai i abi koe 1 pane aka ai o Uoiaa i kaoa kaoe, O keia mao o'lelo epao oa lobe maopopo ak'o o Kalote, u oa la mea \ hoohaooii ae i kooa aooooo a oalohla «sā ta hoi aa maoio i aloka oo kooa loaa i kooa maa 1 eoemi. Aole i jffa.