Ke Aloha Aina, Volume XII, Number 50, 14 December 1907 — HE MOOLELO WALOHIA. -no ka-UI MARIANO [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA. -no kaUI MARIANO

MOEUNA I. E na oaakam&ka heluhelu o ba hoomaka ana o keia ooooleloi ka wa Eo ia o kela kokala kaua 1 poha a' taßwaena o Beritania b roe Afp_e_-_ rika Hiipuia i ka 1812 Aia ma ke kapakai o MereUDa e o aea he wab» taooa ma ks i&oa o Kok&wplp, malo koo ua taooft la e nohoaoahe Kouela aoo oooa ka inoa o Wakenr. fila oae kana wahine, iloko o kn hauehano ame ka waiwai. T7 f i lako laoa i na mea apaa, Rk?. he hookahi wale no oaea i nele iloko o ko laoa noho tt>Kre ana oia ka loaa o!e ana he hua makame-e mai ko laua pa haka mal. A. no keia nele keiki ua kii aku laui maumakoa kamaole nei te kaikam&hineohana oooaka inoa o Ed:tfi e noho ana l!cko o kekahi kula wilikīoa & lawe hanai naai la iaie, aole oia he wahi kaikamahine o umi makahiki, aka, he wahine opio oi» i aneane aku kona oa»o makahiki i ka iwakalua. Iloko o keia msu !a o ke oehoehu e ike ia nei oa <Ai ia akn na kaniika oi o kahi taooa o Kokawela e ke aapuoi no ka hele ana i ke kaua me ka waiho ia iho o"ka mana hoopakele i ua wahi iaona la iloko O ka lioa» o na keiki opiopio, na makuahīne, nft elnmakale ame n# p&ele. He wahi taonft keia i moeuhane mua oie e hiki aku ftEā ka enemi il&ila, aka s o»a ke kakahiaka nu? poniponi o ka la 1" o Āugatf. oaikeia &ku ]a ke aua okakaua Beritani& malalo o Adimir»!a Ko kiheoa e hookomomai ana iloko o ke aw» kumoku o Ches9peftke Ai* maUlo o keia Adimarala he kanaka ! kau nnf i» ka well nona ka inoft 0 H>g*na, Maloko o kona puuwai ua nele oia eoe ke &loh& ho» kaiiaka, & o ka mea I kaao nnf i& aon» he kanaka punikoko e luk'a wile ana i na bebe, na wahine opio > a me na poe palnp&lu, e pakaha i & e bsow»2e ana i na waiwal e ioaa i ako ana ma koua «lahele. He kakahiak» keia o ke ploloke 1 bhl e ike ia nei o k«bi taoua o Ko-; kawei*. n* home aia | noea īpao ke liolia 1» i ko lakou j Hs»u opeope no ka haalele ana i ko lakou mau home a imi akokeo!aj nolokoo k« «ina, l£a n» a!«nui o ; uawahi laona U aia'na me® ap»ti e holo ana me ke pihoihoi m&hm» o »• ■ kaa • me ke keuie whWiie E, hoa aoa kekahi p. e i ka !afeot3 mau b;s!, na lio, ame n« puaa, 15 |o»mo aoa uO hoi kekabi poe t na Uko moaal, • o kēkahi poe i o» lako p »e io»too» o I* b»ew#le ?» a|a alu & k» «nemi, M»mu* o kei» ho»kaf e neini«l k&oo aoluko o k» »iu». e īke ia »n« 0 Koiiel» W x #keoif ta me kma W{kbiße mainna o ko }ao» wati k*&» • o hoi mālon» o

k» lio, a m& ka aoao o ti& wahine opio nei e ukali waw«ie en« he paeli' kaneamelkan& wahine no fce £iai i feo laua h&ku wahine mai ka haiawai ana me o& niia o ke alanol. He ekolu miīe mai kt taona mai ua hik! ako la l&kou i ka mana ana o na alanui maioko o ka uiulaau. Maanei i k&ohi m&i ai o Wakanaf4a i kone kaa a kahea naai la ia Edita e heie afeu i on» ia» &l&i la, mai ia oia he m«u lei» na Koneia Faie, he ho&Ioha no ua Ko nela nei, & be ho& kqla hoi o F»ne kana kaikamahme noEdt«. E Edite, «ole e hiki la oe ke hele pn me maua he loihi ka maaa al& bele • hele nei, & nolaila. e hele afeu oe m» keia , alanui e moe nei i k& akau, & i kou wa e hiki &i ma ke alo 0 kek»hi hale nai e ko &n& iioko o na lau laaeu alaiie, e kemo akn oe iloko me k« hopohopo ole, no k& me», o ka hale i& o o& ho&loha nei o f u. £ kali malie oe malaila i& maua & hiki i ko mau& hoea an& aku no ke kii ana ia oe. I ka nooki an» iho o ke Konela WakemM.a nei j k&na kamaiho an& 1 ka Wahine opio, ua kahea &ku 1& oia i na wahi kauw» paele me ka h»»wi an& aka i kaiia kauoha paa ia I&n». E l»we aku laoa i ko laua haku w»hine opio & hiki 1 kahi o kon» hoaloha Konela Faie, &l»iia« hookuu »ko i»ia e nobo malaila. A i ka w» e hooko 1a ai keil kauoba, e hoi hoo aku leua no hope » ki&i i ko lakoo home m»i k» haolepio ia &na aku ilokO o ka lima o na a in» e ptk»h& a haowale ia na w»iwfti o ka lan» hana ke pan; ana ' i na puka &p«tj. I M? kei» man kauoha i na "kauwa paele uh&o ako 1& oia i kana uwepa oa»luna o n& lio k&a, a oia no ko ki«a wa I kamoe &ku al m» ke sla hele e hiki Aku »i i kah* kauhaie o Keoki Taon» me ka haalele i ho i k» i«u& k&ikamAhine ihope, lioko o keia w& a e kuoe tt»lie aei m» koni iiahele, &ia kon» im»u m»nao aioha apau ke hoi hope . ia no ko lakou hoeae i ka b a ule pio, | &ku iioko o ka iim» o &% enemi. ( | Aole o £dj(a i hoomaopopo aku i j o& hiou» ka«ia»b» e ha»we ueī ma j luna o nafkauwa & hiki i ka wp i ka lai o kena lio me k& neeu hou ole akn» ifce , aku la oia.he uiau blfn» i plha me ke kaam»h& ke i boU »mb oia c& be!ebeleo» o n» jk»uw», ! He«b» ko o!oā pilikit? i uio»o } »ku »i o t O, e ®sita be mao b&swe kao Itt»h»k»i IĪH iho malon» o oaiUi ! m& o ka olelokauoh» «1» » Vo msu» ! fe»k« «sibopi o k» hoe» «n» aka ■I me k» f4aa!»b! i ka mOj>u o 1 k»a bqftk»l, •l»il», e boi bou aku I oo aiioa 1 hope i ko k«kou home I • lieawl ih ! &• kUi «n». ! O olo» wtli no ioe ? i &iuic bou »k« «£ ki Hihine opio. Ah 0 mn* W»!e no. 0»! e Hd.t« nai ®m aui U mtu« oie aa m»kt | ao k« »ble lo* e i bfkl oe ke' hoop&kele &e t& ui&u» ♦ w»! **!• k»«Dh& r&»k!k< 1 knu \& l ouluOi,« Tu» efce|e !_ - ' - 1 ?

mai iua oa 66a^6lekaoB& r lts fe«le i "ke afiī a%:ola i» Tlc ko oke ah! oia ilio ls » me b* meR 1» oia ke lomu o'maua e feoi hoi boo ift oei I hope. fCoffib alōha iloko r • E(fiti uo ni paele VBt>W;),' ao?e ōla wa!#; r*i* , komo pa mai īa oo ilōkn nsa £b'i»*oaeīiīii!t otē nb ltntoli t»e 1 ke mal^a'tt6W ofi? na B*o r malia'O" »n» &fto imoa o ka eoemi me ka leo o\u waipnhe e hoopekele īa ai ko lakoo I hom<> } »o ka bopeo4 o keia mao , noongtO„.e.]&33j]Xi l]oko. Q,df „o» hoohuli ae h ola i le poo o kona | lio a hoi hou aku la'ma ke alake!e a lakoo ihele mai al. ! B Vele inai 'oe Ihe* eko maoe ! hakoT wahi « OJita kaiie i nio*u mai »}. E htt!i hoi 9Dft ao 1 k&hi laona o Rok»ire!». Henha ke knmu oko iakou hoi hon ana i hopp. No ke fciai ana i ko kakoo home. £ £d«ti mai hoi hoo oe i hope . ake, e hoooaau asu ī ko kakou ala hele imua. Aoie loa, i paoe ako ai o £dit f c& paa ko'a maoaoe huli boi abc i Eokawela.

hiki oīe i oa paelē ke hpola , ■itD i ka c fco Jaqs bako, atea, o ka.booko Waje .a%tt ao» oo'iaila, bt»lf ne la lakoo a boi 4*o la ihope, Ua iqī ka lā 110 wa i b;ki boa ako aii ka bonae, M»oiuli ota pib& malahilohi oka wahiue c pio oa boi pololei aho ia oia oo kooa r®mi moe, ake, ao!e oae i llctlfq kona hiaoaoe bqb oa boopooboia ae la 01» e ka ieo k»tbea o Eioa, ka wahioe kaowa paeie. E Sd?t4, e»a os eoeooi mswabo oko kskoo ipnka bale. E ala Wi mHmaa o ka leweia &d& o %0 ia.tioo man ela malona o ko ka--1 koo wabi moe. i • » | Lohe ia aka la 09 kikeke ikaika ana ma ka ipoka o wabo me oa ieo katea naoa f hoopoaooaoo . ae i ka poowai o ka wahioe opio. E wehe ae i ka īpoka. E webe | ao i ka ipoka, \ komo uka makoo iloko o ka hale. E wehe ake i ka poka, wahf & Ed i.haawi aka ai Ike kanohi, i ka paeie wahioe, oo ka me?, k& aU a&>6 kohihewa h& poe pilikia Aei® e ooi mai noa i ka l»koft ooau kokoa aoa ako īa lakoo.