Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 35, 31 August 1912 — KAPA O LINEKONA ELIWAI. I KA HOOPONOPONO KANAWAI AINA A KUHIO HE PULAPU HOIKE KA MOHO ELELE DEMOKALAKA HE HOAKAKA PONALONALO OLE. HOAKAKA OIA I KONA KULANA ILOKO O KA AHAOLELO LAHUI INA OIA E KOHOIA ANA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KAPA O LINEKONA ELIWAI.

I KA HOOPONOPONO KANAWAI AINA A KUHIO HE PULAPU

HOIKE KA MOHO ELELE DEMOKALAKA HE HOAKAKA PONALONALO OLE.

HOAKAKA OIA I KONA KULANA ILOKO O KA AHAOLELO LAHUI INA OIA E KOHOIA ANA.

(Unnhiia nmi 4va P. C. Advertiiier o Augate 26 Mai.)

' Mo k i ho ,: a ana, na lele ,ikTi| i ke Koiki.ilii Kuhio, ka Klele f v ahui |i ka AhaoMo !?ui, mahinn ō aina Pina no n;\ kinaonau maloko o.na Kanawai Aitia o ko. Teritori, na kanawai no atia i apqjio ai ma |ka iva i iioc»ponopono hou ia ai iloj ko o 1909, ii. o ka hoouluku a ka Elele i »ri wa, he pnlapu wale jno ia, a o ka manao hiki.niua maoli joia hana an.i pgla, no ka onou iaiunku o loaa lio,\n iain ka waeia | aua mai c ka jua lioopuka mai la o L. L. jle-, k.i Moho Elele Wiokalaka, i |kckalu ho:ika}«t ikailia" no kan:v : alahele o uiwelawe aL ina 'oiao kohoia ana ;"ktn.v "N'in-on-.a- -| ba ae i wahaolelo no keia l T' % vitor\ | j iloko o ka Ahaolelo Latiui. | j Aolo wale uo o .Mi*- i ] I Su»a\\i ,io in- kuwa mahuahua no ka i uinau pili i na Kj.na\vai Aiua o' | maua uei i koia wa, e hoike ana j hoi i koii.i uiau&olo, o Ikk>loH hou' j ia kola mau kauawai, aka, ua ho-. j akaka kauiiko ao oia a me ka wao- ■ }Poyo uo ltoi maluna o ka ninau |uui loa piii i keia Toritori, oia ka ( j hoon.auL; o ka auhau |maluiu o ko kopaa, e kakoo aua j ka loiua ahikai uo ka pulama ana ( ji keia oihana lnx>ulu wwwai nui, i me ka ana iaia iho oluKukalika no kona hoonnauia ina oia' U kohoia. | l'a hoakaka uuu no hoi o Mr. ! MoCandU\<s 4>a ke kuhana lu^pap:!, l maioko o kaiu\ kukulu u\am\o aUa, ■ no kona kak<?o ana e h\aa ko kuhina! Mokuaina no keU Totitor\ ma kaj \va pouo, a \va lioike mai oio i keka' ki kumu ka-koo ikaik<* v n\a lunna an;i msi, ho nwa ¥kw ka ; Ahao!oI ■> ī.ahui e hooholo i nuw ■ k&uawai, o k)ikoo ana v hal\oonol\o| s.ns t ko To?ttori noi, ina Vf kulana ? e hiki <v»uo sti iaia aku o | o najxv> o Hokō o Ahaololo | I.fth«i n*a k«\ wa o wHm&īi aku si J u«.M Uo}w t\o ko |kih\n;% Mo- j k\i«inn «o H»\vaii noi J 1 Ma kois ni«a, na hofiai mai oia' i kona h<* v HV n* > i k:J Ah»oh>lo fdhxn * Tima Au- I puni n\a $e b Hsw;sii. k,*V hof o kx- ahwn! an'a n\.-v' :v-i'nohe i' W f>l M'p'i.'i'l' $ !vV O<?S

;»u* o kona hoiko ana'ku ī na kumu i kakoo huu, o!i\ hoi ka hoolaupai ana 1 ia' nei hei me na Kupa' Atiie'rika] oiwi nuioli, i kukinna ai ka lioolau-] kaliaka au;v i ka* ajna nei q.ie aa' I Au|erlkā. ' j i 0 kekahi kumu... uui i hoikeia! | wai ai e >fr. McCarwiless v oia ke S |kalio baloi;\ makamua nia na uia- ] ,Ik'lc kolio, oia lioi, ua oia; lhe niea iwuo ia o ika Ahaolelo Laluii, iua e liikiok, j_ana i ka .Vliaole!o Teritori ke hooliolo i kanawai oJieia* auo, e like ] me ke koi ana a na kauaku o loko o] ua aoao elua. • . *. '] K\a, ka n'oakaka a Mr. McC;«)d-! . ■ ! OILĪIKE AO MALAMALAMA. | Ke manaoio" nei a hoea mai *' koia māh;\\va, he mea pono i na] Kiipa MaV;Ui ? nana An\erika a t\\e' na jx>o koho balotā,o ke Teritori o i Hawaii nei, ke hoomaopopo jx>no' |i ko*u kulana niA ke ano he molio' luo ke koho halolaia ana i Elele i' ka■ Ahaolelo Lalmi» ma ka paa l»a-| lota Demokalaka nokaElele ī-alnn;; Ja o.kekalū hoi, na ike an o kaij hoakaka nuopopo iki kē kulana a*n; i inanao ai e lawe ao 5 na hana a! I\\u o kaToh\il?hu oloko uei o Toritori a i ka Ahaolelo Nm, e ponoj |no ia e"hoiko?a akn imua.o ka lelm- : ikinu i»a keia ko wiūho akii uei avj ! 1i ua kunn>, alakai a\i e hahai aku kakoo ar ho'u ina e kohoia au Ima ae noi. ' |IiOIKK MAI 1 KANA AĪ,AlfĒhlv I I Oka BUia, ona twimu hoojv\A a ika Aoao liemokalaka ma Hawaii piei, ki' lawe mai nei au nie ke ko<?, I koeiuv ole m»u ma ke »no ina'u ix«v>i iiio i,>\ n\au olv'o uie ka mauAoio ana, ua hoomaopopo ka Aoao i ->.a pilikia kuloko a tue u« makemake o»a kaitnka o HaWiiii neiv e. hiki ai ke hoohaiuiaakn n»A k*knlu mau alahelo iloko o ka AhAOiOiO Lahui. O kekahi kmnuh«n« ajio m» ?oa ti pono e iv>oiux4a e UAliaolelo Ul\ui, nvft kaWT&t|Vi k.an;ika ana i [ kok%.Terrtort > 'oia iiolka .i na TCaHHW ai jihw ekn n< f }" kek :xafa; nāknnw&i KuMun hoi, hnikan Uimopopo«*£ OiM. « ka R!<>

F>ahui T?»Dnhaiika i keia wa ī ka> ! Ahaokio Lihui, ua kakoo no oia i| !ka hooponopono hou i* ana o na| ! Kanaw«i Aina kahikolloko o ka j makahiki 1009, ka mea hoi a'u' 1 ! kue ika>ka ni ma ia manawa, U& I lawa i)Je loa m&oU Sa mau kanayraT eia nae, i k'eia wa ke kuknlu nei oia i kona kuleana no ka waehou iaana mai i moho a koho hou ia ana i Elele, mamuli o ke kuma, oia hoi", no ka hooponopono hou ana i īeāna mau kanawai aina ponoi no i haua |*i. Eia nae, oia kela" KaO- AhMe--110 Lahui, ua noke aku Ia oia i ke I kue i ke Kiaaina, no na kinaunaii liloko o ke kanawai-aina ana ho i lapono mua ni, a, aole loa hoi oia i | lawe ae i ke keehina Jiana mua no | ka ho<«ponopono hou aha i nei 'mau i kanawai aina, e like me ka mana i jloaa iaia e hana pela a hoea wale Imai nei uo i ka hoopanee ana &" ka I Ahaolelo Lahui ina ka la 24 iho la to Aug»t.e nei*. - |HIT"HANA PULAPU KA. 'KA I . elēlē. ' ~ | Nol&ila, ke olele nei au, o na ka- i i a pau a ka Elele i ka AhajeleleLabui ma keia ano iho la, he |pulapu wale no ia, h.wa. maloko o ke kanawai aina. s ku tj?i j i keia wa a Ine ka hooponopono ] aina hookuonoono, aole ia ma ke, ano o ka hookoi® aoa o ua rpau kanawai la, aka, aia pouoi noiapilikia ilok<>o ua.mau kaanwai la, Nulaila,, ke hoopaa nei au ia'u iho, 9 hana aku i hooponopono lawa . pono no na kanawai aina o keia Te ! ritori, me k:i h.iomaopopo ana i ke .kanawai i makeeoakeia jio Tej ritari, e iike no ia me ka me& i hoo- ; paaia maloko o k§ Kahu&hana Der | mokalaka. i kaaawai moakaka lauwiii a maopepo hoi, e like aa | olelo mp na o <4mejrtka Huipuia, uinmuli oia kanawaī, je hiki ai ī k.\ me t a Inwe home hoo j h>Hikuonn<Mi«>, ma <> kithi huin* 111 i 1 I.«tk" i:. n ;>«< H »11 >a v ; *h .114 [n > i ni h'U»i- -♦ t o»ii«>.i. uu.i i nsa-.p>po:i ie l« aa a* iaia ke:m aiiia hookuonoi»l»o m» %e kuleana mau loa (t-e isimph ), a o kona kuleana aole ia manmh o ks manao huiwili wah>, a makemake wale ae paha lnna o li>ko"*olra Man.-i H'ioko. O ] no hoi, ke mnn.-io nei au, he | mea p'>i«o e na apana I home ho»kuonoono ma na ;ip:n:n innnui mnoli i ōi aku mamua o na i wāhi otx>ooo aina Isi!ii o haawiia ! n»*i i na k'.naka i kei.» w >, a e nuv ikup" nohoi ia e lawa ai ka o akma |una i ke ola o kekahi ohan* nt# ka |nlu«'lu. ' "«O |K0 OIA MAMULI O-KE DUTE j KOPaA. ' : u.t o ka oihana kopaa jo k< i i mau īnokupuai, oi» uo ka Mw-k.Muu'o o ko k:«kou hohmuu, ,* " h;«!i:t mi'ki.ila 4 m». na oihajU« < j :k* :> pnu, ua kaukaiia .110 ko ,}ak<>u nei uiau pee uuua au» "& ean jh<>pi>*ns piha oialuna o k& holo j nua InuU i haawūa 1* ka oihrfna f kopaa fuii <vk«}t 'lVt'tori, ma 0 ka &»!»•>'• i.-> .» A'ni-nk* liuipiiU, i«f. ;>*' 'u « 1» '• , «ui»«i4 n*ri ♦ k«f* wa, 1«»' . V- h n>* 1»5 4>j ih , «* : <ki u ., n > '.»>-> a i>ay r m * : uft* t «'u ii 1 kii ( i- iiuJti :'nn i ao <«'1 'I n - ku-iono oi ii iaH u kt» i «>.-)»(» m-n .1 k« ttQ!«tmu:i <» kei» T nt >ri K-e kokulu ana an i '»t»a!H kopa*, k:» oiheiiH 5 hooiii'e ,*iko ai, he mau Milioua 1 k»? rtow?iiw o, a p.li h'M il»to .» u', oi!s «n.i ho'o no't nn«» hke, e iw awiwi m i nei inna r No KA XJOKI'A{XA. % ~ s ; ■» - ...i'« », ■ 4 - - ». i; ' u«i!r'p Hhi'; J .«ai;

ka hoone« ana ikahana noke kulan*. Aupuni Mokuaioa o mua aku nei, oi&i oka ir»ea i noi ole ia aku, aole no ia e loaa mai a e popo na'kopa Amenka o ka- hoonee [ ana aku i ko lakou mau pono "loi i ! Aupuni Muknain*,. *o|e ia e Tqna |mai' an* mamuli o k* hoOikāiia | ooau ole aaa elike me ka mea i ike U |ma kalne ia ana o Arizon» ame Nu !loka mahope iho o n* roaVahiki he lehoiehu oka fcooik*ifea ma« ana. |lioko o ke ktn Ab«olelo Itepnt.ftlikf> ihope aka nei. ua 1roo!trt!o 'ia he <ik{lo.hooholo e knkoo ana i Aupuhi j Mfkuain« no M» TeritŌTe aka aole lioa ka Ehle i ka Ahaoh-lo Lnhu!, \ . | h»n*iki i kahi hana m*i la snai j fto k* ho(*kOmo ana aku i bi!a Va(nawai oi* «no iloko o ka AhaoMo !Xathai tri o!ēla e wāiho &ka *imua I Fo ka lahui kanaka o Anhei'ika Hui | pai* ma. ke ano noī i mēa s*ttoō[knpono āi i keia Teritore e lilo i Mokaaina^ .. .Me kft "Affi<-r*kSi « noho nei ma k(-ia T«riUire i 6i toa aku ik* helunn o na kanaka o na Teritore ma ka aina tāa ka wa i ae ia ai jakoP,eVlfl4ī U |xTapono apau o'kT^j&ifftjso|asina, ke \ioopaa nei *u ta*U iho e hana*maloko o ka Ahaolelo lahui I ka hana,~eTiOoh:kiwftwe ana i kajke ia ana mai o keia mau pono Auienka, a e hooikaika no hoi au f ; mau haawiaa dala, a i ole t i man 3 »na iI» ' hoolaupai ia ana o keia Tvritore a me kona kuleana o Tca paa, ana mawaena o 'ea puali hoku o ka Ha? Auierika. , i EPUNO I KA AHAOLELEO LAHUI E j .- .. KO&UA. . . j Ake naanao io hou pei au, lje [meaponoi ka Ahaolelo Lahui ke j kokua i mea e hoea mai iūkeia mnu |;ulana i makeoiakeia, i oaea hoi e ia ai keia Teritpre me na k&o-aka Amerika, mauiuli hoi oka hooholo apa i kanawai e kanoha ana i ka hoohana ia nna o na kopa Amerika ma na han* ftde. rala *pau ame nahana Aupuni maa ■nei. ' A ke hoopaa nei au ia'u iho e hooikaika e hooholo ia i k'auawai pia &no. a e koi ikaika pu aku hoi, ina e I*wa ole na poe mekanika «kamai ma ke Teritore qo ka hana i kaooh* i* e ke Aupuni federalB, • pono no e lawe ia mai na khpa A4saerika i iaaa ka makaukau oo k& hooko ana i keia mau hana iloko nei oke Teritore. i hiki ai ia iakon ke kokua mai i ka hoolaukanaka ana mai i keia Teritore me na *A«tfrtfca. .- KAKOO I KANAWAI KOHQ SATX>TA WAE MOHO \ ' MA NA' MAHELE i No ka mea e p>lt ana 'i ke kanaiwal koho" balota iWo nei o keia Te|ritore Ua pinepine loa ka hoopaa lana 5 ka lakou man moho e hooholo ?i kanawai oia ano, o kekahi no hoi | i kanawai e hnonoho āna i mau Ikeena kof>P p ku:u ma' keia kalana. Nolaila' ina e hana wle ana Aluolelo kuloko e hiVi o>oi an » ik' kahi kariays"ii t . a i "1p i:» !!<«'> V<naw>ii la nō p>;ba » i ehia a ! ai!ft, ki 1 1 onp!a rifi au ia'u ihu, e wnīlw aku i na tqea niaoli hana ia am» imua o .k» Ahaolelo Lahni, a e nonoi aku e hooh »lo ia k<=ia inau kanaw-i i koi a» ia *i e hooholo ia e. na knpa o kei* T> r fore. HOOLOLI KANAWAI KUMU I ka honki «na, ke h'>opaa .nei ino hoi ao ia'n iho e koi ikaika ai:u ]no «n i Va Ahaolelo Lahui. e \jootoli |hon ia l-p Ksr>awa! TCumu i tte i& ]ke kohohaV'Uf' ia ana o ,nn papa elike* U 'no IhM me ka hnokohu mioli im ia lakou: e huina df>l.i uiī,liual>wa ioo Kula nui o Hawaii &no ka malawa ena i na kihapai mahiai hoopulapula mea k«nju"ma pa jno-j, knpuni nui eha e hana aku' i mea, e ioaa mai ai ma kekuai *hr, a i jole .m* ka lawe mana Aupuhi maoli !ana maifsahaiha ponokii lawaia a | hooknu *« ia m*i Jtai no ka poqo o Ika lehulehu, a hoi e 1 loaa m«i i haawin* \ikn hoomau (mai ka &iipunl malo Arofrikj> Hu T - Inni* no k& Moiw<»hlne lol\p mo ka m<*\ i :»*nao is ena ho ! n-"n<». * I L. h M<*UNDĪ*KSB . I īynMon.< El^a^ i j E iu»W« $jt{« Vral>l | ln I'hh t|ii Aj&wu M X U<Uu j 717 aia k« h< ra 12 o k« Awi»k«-a g U**t„ i. K k* aua* ho«** i ka h>>ct $ o.Jke *hi* |«ii< j 1-" , - i hoike oJEi*rfj> MurtAS Q<a k* ';auiU j,fi «oje, t > - M T g'i H 1-i" H?P. .-J