Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 7, 24 November 1916 — HE KAAO HOONANEA —NO— ADELINE RUEF KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI —ME— Wm. Wainamin [ARTICLE]

HE KAAO HOONANEA —NO— ADELINE RUEF KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI —ME— Wm. Wainamin

MO£UJTA XXXIII f! 0 ktia ae la ka lawa 0 ka'u mau ia. on, e £.« kanaka opiu, a'u e hiiinai piha nei me ke kanalua ole no ka pwio 0 kau mau liana ma na moohelu a e lilo ana hoi ka Haku K"afaraga oia aku an'a kou hoa kukakuka mau maluna" 0 na ninau apau, a oia hoi kekahi 0 na'koinmmnn oluohi' loa, i piha kona puuwai me ke aloha 110 kona mau! pr>tC kanaka i komo iloko o na na-' waliwali'ma ke kino; a 0 kau mau' mnii a pau i makomake ai, e ninau & 01u."1.u a hoofthe mai, ina' nae he mau mea ia i ku i ko* p0n0." :

Mahope iho 0 ka pau ana 0 ka l&ua mau kiikai olelo ana, ua komo aku la Ua Kale nei noloko o k:oua keena, a i ka hala ana mai o Kale ua Iilo : i mea na Hoeia e noonoo nui ai no keia mau olelo a kona ma ka' hana, a ua liio no hoi i mea nana e hoohauoli mai i koi <t ipau manao no kona pii ae ma kekahi kulana kiekie maloko o ia koena Banako, ka mea hoi ana i manao mua

oie ai e pii ae ana oia ma ia wahi iloko o ka wa pokole loa.

Aka, ua hapai mai nae ke Akuā iaia'maluna- 0 kekahi ' kahua ano ¥r$i l ' s be~hs& ka hooiaan'awaaui ana i huli ai« nia ka hoonaauao ana a kona mau makua, he wahi hoi e hooko ia ai ka iini e lapee ana iloko o kona puuwai, 0 ka hoopono ma ka hana ke knmu nana e hoopii ae i ke kanaka mai ku haa-j haa 9 ke kulana kiekie,

I Lka hoea ana ae ike awakea, ua ihuii hoi aku la ka Hon. Kale no kona home no kona paina awakea me na manao hauoli iloko o kona puuwai no*ka ae ia ana mai 0 kona manao i noi hoomanao ai no kekahi mau la ioihi.

I kona hoea ana aku i kona home a hui aku Ia me kana wahine, a ipaluna*o ka papaaina i hoike aku ai ua k»onimana hanohano nei'i kona no ka holopono 'o na mea a pau, a he hookahi mahina ma ia hope iho, e haalele iho aij lakou i ka aina no ka hele kaapuni ana no na aina malihi^i.

I ka lohe ana hoi o kana aliiwahine i keia mau hoakaka a kana kane, ua hoikē mai la kona mau helehelena i ka mohala maikai, me na minoaka ma kona mau papa-' lina, no ka mea, ua maopopo loa iaia, no ko lakou hele aku ma kekahi huakai.

| ' A aia pu no hoi kona mau heleheiena ke hoike mai la, me he mea la, aohe oia i kaa ma'i no kekahi wa loihi, ua helelei loa aku ia mau mea a p«u mai iaia aku ? ona hiohiona hauoli ke pahola ana maluna o kona mau helehelena» a aole hoi oia wale no tna keia hauoli ana, aka, ua komo pu mai ma ia hauoli ana ka laua nsau kaikamahine. I ka pau ana o ka~ lakou paina, ua haule aku la lakou inawaho o' ka lanai, a malaila lakou 'i hoonanea iho ai ma na kaAiailio hauoli ana, no na mea e pili ana no ka la-' kou huak«£i no loko o Europa a me: kekahi mau wahi e ae. " ' !

I ka ana ae i ko ua Kale uei manawa e hele ai, ua hala aku la oia me ke kanaka opio a pela hoi me kona hoahui ka Haku Tagarata.

Mahope iho o ka pau ana o ka hana, m hoi aku la na kakauolelo a koe iho la iakou nei ekolu maloko o ua Banako noi, no ka huU ana iwliens o na boke a na no na mea i komo mai a pela hoi me na mes i puka aku mai.loko aku o ka Banako. A ma ka lakou huli ana, ua pololei na mea apau me ka naionale

ole o kekahi mau \e"beta i hoolrotbo j i« mai. Ua lilo keia mau haiia ana a lskou i meu maa eaau a hiki' wale i ka" piha an« o maWioa liōokalii, a kilei n»āi 1« 'hoi kft *wa % kaawale, aku si ua K«l* nei inai ka aiīia aku. ] ■> > ■ i r k'i hor*st finn infii [ > knkahihkn, ua I kah< l o ia aku la na k*kāuolr>)o nui a me ko lakou mau Ijope no ka I akoakoa aiia mai ma ka nimi o ka | Haku Tagaraia< a pela lakou i hoo|ko aku ai i ke kauoha a ko lakou Haku. I ko lakou akoakoa ana ae maloko q ua ruiui iiei, ua ku mai la ua Haku Tagarata nei, me ka. hoopuka aua mai t keia mau ololo: . "X kauolia ia aku nei oukou « ikoakoa mai i&aloko o ko'u keena Liwi* m»talo 'o kumu, a o ua kuiuu iu, «iia riy ko'u liooluuna una aku imua o oukou i koia kanaka opio e ku nei, a he hoa paahana pu uo hoi no kakou maloko nei o ka ■Rflnato." j

''Oiai, © kaawale aku. ana o Kale inai a k&kaOu &ku no Kookahi mano ka hooliala ana i kona wa hoomaha, a oiai hoi oia i kaawale aku ai mai loko aku 0 keia keena, e lawe ia aē ana kona wahi e keia kanaka opio e ku nei imuā o kakou i keia wa ; a oia ia'u e hoolauna aku nei imua 0 oukou, 0 keia kanaka opio, oia 0 Hogia, a e lilo hoi, oia i mea pana e hooponopono i na huahelu, a e like no anei me ka Kale i lawelawe ai, pela no ke kulana e loaa ana i keia kanaka opio. , - / "Nolaila, li6 mea pono ia oukou e Uoolohe- i kona leo, a 0 kana mau ,kaufpha hoi ka oukou e hoolohe»ai, piai he like 110 ka laua hoonohonoho ana ma na mea a pau, a pela i iawe ae ai ite kanaka opio ia walii. oiai a Kale e kaawale aku aua mai ka aina aku nei, a āolē "hoi āu i makemake e ohumu wale aku, a eneenemi hoi ma ka hana ana no ka pono a me ka holomua o na lawolawt ana o ko kakou Hale* Banako nei, a pela auanei maluna 0 na inanao lokahi a me ka huki 3ike maluua 0 ka hana no ko kakou māu pogo, a e like no me kekulana i loaa ia oukou, oia kulana no ka opkou e lawe «e ai me ka hoololiloli ole ia 0 ko oukou mau kuiftna.£ I ka pau a>jn o keia mau olelo a ka Haku Tagarata, ua ku ae lft o Kale ihina, a hoakaka aku la i kema mau manao imua o kona mau hoapaahana me keia mau olelo:

"Ua lolm aku la no oukou i ia ' mea h ko kakou Haku i' hoakaka | aku la ia oukou, a oia iho la no na mea auo nui, a o ka'u wale no, oia no ko oukou noho ana me ke kanaka opio me na manao maikai, aole a" ua manao enepii a enemi mai, aka, e noho nie ka lokahi, mo.he.mea la, owau no kekahi ine oukou, aole i kaawale aku. "He mea oiaio> ua haawi aku au i ko'u u"au apono ana no kana mau hoike i loaa mai ia'u, a he maeinaej walf no i kulike loa me ka'u hana ana, a pela au i haawi'aku ai i ka'ui mau hilinai ana maluna oma."

"Nolaile, ma ka la apoj«) e haalele iho ai ia Ladana nei no Parani, a iuai laila aku no Geremania a we kokahi mau wahi e ae o ke ao nei, u ua ike hoi pukou i ke pla kino o ka'u wahine i ka nawaliwali mau.

a ua ia kujnu i koi mau mai ia maua e haalele iho i ka aina nel uo ka hoohala ana i kekahi iiiau la ikiiki o ka aina nei.

"la'n ma keia hnakai, e kipa aku ana au maloko o r.a Banako alakai o na kulaaakauhale e, a malia he wahi ia e loaa mai ai ia'u. lie maji alakai hou, a i ole, ,ua oi aku no paha kakou mamua o lakou ma na hana dala, a pehea la ka lakou mau hookele ana, a pela wale aku. ,

"A oia mau ike auanei oia ka'u e hoihoi mai aāa maloko o ko kakou mau hanako nei, a tna ko'u lohe wale no, aia ma Geremania ko hoohana iu nei he maii mea ano hou e pili una no na lawelawe a me ua hana dala ana.

"A o kei& ae la ka lava o ka'u uiau lioakaka ana aku i mua o oukou, e o'u iuau'hoa paahana, a na ke Akua no e lioopomaikai ia kakou a hui liou kakou ma ka aina uei iloko o ka liauoli- a e like 110 niaa xuau» pola no 4 oukpu e lawelawe ae, a hookahi no bakuhaua uui oia uo ka Haku Tagarnta, | ko kakou uiakua nana e īualama j uei ia kakou o keia mau niajkaliiki loiLi, m;UnuH o koua tokoImaikai i hoopomaikai mni at kakou, ine- ua mea e pla ai keia kino malalo hoi o ua alakai aua a ko kafkou Makua Kiekie Loa, naiia i hoo- : pomaikai mai ia kakou nxa k«ia ao.*j Ha keia la ao t ua haaWo umi 1«

j ua lioalmi Tag»rafa me kona ohana i a hala aku la ma keknhi huSHrltaapuin homia, lie }iuaVaī x haawi «Icti i iia oliaiift la mOra liauoH, n oia ,no hoi kekaMīloia maho oka I moana, ft aia mnim o ke kai' |kc ik<> m]īn h ui'i i k:s }iookiknkiihn »•' m»tWnu o tih oluiku h!« iiie ko lakou Ts®jThuakai <■ lele po-" Lai aaa. ] A aia hoi uaj«aria n'aiwai nei o Ladaua ke maluna '<V ka| a." nela' nSTfcoi me ka nui o ua ohua/ a *It|jā§i* ana mai hoi o na eheu o ka pOfflu me koua koloka 0 ka rnai ia lakou, īwii.e kii a'ka fj3k| 'walii aahu hoo-i puiuielmna 11 hoi mn ka hoopiha lakou rnau kiao, Ro ka kokolo pu maii Ia na maloko r> la | UUj Mahopo lakou hoopiho jana i o lakou, ua ( i Loi aku Ia nekaKpu no luiia o ka oueki no ana a hiki i ka wa ai e hooluolua no ka paha hoi paha' kahi a hom imßk o ke kai, ua ho--01 loa ia iloko o ka puuwai o ka"jß«i. a ke auhee liilii aku la nawaliwali mai kona kinO u a lilo hoi ia i ruea nana ?j§Sßtioli loa aku i ka punw&i o no ka ike aua aku i kaūa i kona loli loa ae mai ana ma ka A hiki l o ke aunioe, akahi nd a hoi no ko laua ouiu ua hoi mua ka "laua mau' no ka hooluolu ana o ko laua rurni j a i k% iho, me be mea Ī&T<%IBĒ& nei wale no na kino kanakiM®» ana iwaena o na ohua, a r e ku ana ma ka lakou nei rio ke kiai ana i ka moku gßj|lHfc poino mai. ifa kekaara R ua pili aku la ko lakou nei ka uwapo a lele aku a holo loa aku la lakou llliMKekahi hotele nani o ke kulaipH Ble nani o Parisa, a malaila MjSgf' noho ai no ke l kahi me ka hele makaikai o na wah) nani o ka lakou tuau wahi

| (ĪĒm t pau.)^.