Ke Au Hou, Volume II, Number 16, 19 April 1911 — He Moolelo Walohia No Evalina Minela KA UI NOHEA I ALANA IA MAWAENA O NA ALOHA ELUA—KE ALOHA O KA IPO AME KE ALOHA O KA MAKUA-KA MANA O KE ALOHA [ARTICLE]

He Moolelo Walohia No Evalina Minela

KA UI NOHEA I ALANA IA MAWAENA O NA ALOHA ELUA—KE ALOHA O KA IPO AME KE ALOHA O KA MAKUA-KA MANA O KE ALOHA

MOKUNA II E Kuu Makuaiiine, ua Ike Oe ua Aloha Au ia Oe, ka Puhaka Nana i Haakohi mai la'u e Ike i ko Keia Ao Mau Inea "Ke haawi aku nei au ia oe e kuu keiki i ka'u mau hoomaikai nui ana no na olelo au i hoopuka mai la, a pela auanei au e hoao mau ai e hoomalielie i kou mau manao uluku apau o ka ehaeha, a iloko o ia wa like, aole kaua e hoo poina i ke kamailio ana no Evalina kela wahine hiwahiwa luaole o kona inau manao, a ke nana aku, ua like oia me ka ahela maeniae o ka pohai o na serapima. "E ike mai oe e kuu keiki, no kona aloha nohoi i kona luaui makuahine, pela oia i konohiaia aku ai e hana aku i na hana a ka anela maluna iho ona. f 'E noonoo iho oe e Leone i keia, ke aloha nei oe ia'u i kou makuahine, a ke aloha nei no hoi o Evalina i kona makuahine, a ua hiki no i na mea apau loa ke olelo ae he mau anela serapima nani kela ame keia o olua—"No ke Aloha o Kuu Makuahine." Nolaila, i kekahi la ae hele aku la ua Leone nei i ka hale o ka Barona de Maraceli, a hui halawai aloha pumehana iho la laua me ka Barona wahine. Ikawa i hiki aku ai o Leone i kahi o ka Barona aole oia i ka hale ia manawa, ua hala aku oia i kekahi wahi okoa aku, a mahope iho o ka laua mau hookaau olelo ana i ninau aku ai ua Leone nei i ka Barona wahine no Evalina. Haikea ae la na helehelena o ua Barona ala a pane mai la: "Elua la i hala ae nei ko'u ike ana he maikai no kona ola kino. "

"Auhea oe e ka Maelame," wahi a Leone, "ke hoomanao nei no au i keahiahi mamua iho o ka la a'u i haalele iho ai ia Parisa nei a holo aku au no Breno, ke hoomanao nei au ia olelo au ia'u." "Pehea ia olelo?" wahi a ua Barona wahine nei. "Ke loaa kekahi haawina anoe mawaena o olua ma keia mua aku, aole loa au e hoopoina iki no Evalina.'' "A pehea?" wahi a ua Barona ala. "Eia 110 me a'u kahi i o mau ai oia mau huaolelo, a ua paa loa, aka, " Mamua o ka pau pono ana aku o ka Leone mau olelo, ua pane koke mai la no ua Barona ala: "E kuu keiki, mai hoahewa oe iaia.'' "Pehea la e kuu makuahine, aole anei hoi oia i hana hewa iki mai%i'u?" "Aole e Leone! Aole loa.'' "Ina pela, alaila, ke noho nei anei oia me ka hauoli o kona noonoo?'' "Aole," wahi a ka Barona. "Pehea la kou ike nona, ke mau nei no anei kona aloha no'u nei?" "Maopopo ole aku la ia'u ia mea, e kuu keiki." "Ke nonoi aku nei au ia oe e ka Barona, e hoike mai oe i ka moolelo oiaio loa o keia loli ano e loa ana o Evalina." "Ua kamailio pu nae palia oe me kou luaui makuahine 110 ia mea?" wahi a ka Barona waliine. "Ua hui pu maua a kamailio ia mea, me ko'u nonoi pu aku e hai mai oia ia'u; aka, aole loa t>ia i hoike iki mai a hiki i keia la." "Alaila. e ae iuai 110 oo ia u i keia makua-

hhio ou <• huoliuliku aku no inu kou luaui Wi&* kualiino }Hjuoi. o hai 010 aku la iio ia oe ika moolelo o ko olua nmu la." "Alaila, aole he 'mea nana e hai ruai ia'u i keia moolelo ano nui a'u i makemake ai e ike, nolaila, he mea pono maoli ia'u ke heie aku e huipu me Evalina, a e ninau maoli aku no iaia no keia mea pohihihi," wahi a ua Leone nei e nalu ana iaia iho no. Nolaila,ma kona manawa i makaukau ai e haalele iho i ka Barona wa'hine, oia no ka wa i hoi mai ai o ka Barona kane a lulu lima aloha pu iho la laua, a no ia kumu i noho hou iho ai o Leone no ke kamailio pu ana me ka Barona haku kane. Ai ka hala ana oka hapalua hora mahope iho oia manawa i haalele iho ai ua Leone nei i ka Barona Mareceli ame kana aliiw?ahine ka Baroneka hanohano de Mareceli, a mai laila aku i kamoe pololei aku ai kana huakai hele no ke keena o ka oihana kaua moanao Parisa. • A ilaila, i halawai pu aku ai oia mekekahi 0 kona mau hoaaloha kahiko, a ia lakou e kamakamailio ana, ua pane maila kekahi o lakou: "Hauoli maoli no makou i ka hai ana aku 1 ka loaa mau ana mai i kc keena nei na hoike maikai e pili ana iiou, a i ka nana aku, me he mea la, iloko o ekolu malama mai keia la aku e lilo ai oe i kapena no kekahi mokukaua.'' "Ke hai aku nei au ia oukou, aole loa o'u makemake iki e lilo au i kapena no kekahi o na mokukaua ihu-lua," wahi a ua Leone 'la i pane aku ai. "He keu maoli nohoi a ko'u piha pahaohao i ko u lohe ana e hoounaia ana oe i Kokina Kina, wahi a kekahi hoaioha eae ona i pane mai ai. "Auwe, heaha ilio la ke kumu o leou haohao ana?" i ninau aku ai o Keoki. "Oiai, he wa pokole wale 110 mamua iho o ko'u ike ana me ko'u inau maka ponoi ua paa kou hookohu 110 ka oiliana dute, eia nae mahope koke iho n<">. i hoopauia ae ai ia hookohu ou a loaa aku ai ia oe he hookohu hou no ka liele ana i Kina,

,4 īt<© hookahi walo wo meā 1 kā*uluft &1 ti kola hookohu niua a'u i ike ai, oia no ke kakauinoa ole ia ana o ke kuhina. No na roea hoi e pili ana i kou hookohu hope, ua hai ia mai ia'u ka mea pololei loa, ua hoea aku imua o ke kuhina kekahi kanaka koikoi o kakou nei, e hoopuka aku i hookohu nou ina ke ano i lutanela oe no luna o ka mokukaua Ohampion.'' "Ua liauoli loa ia ko'u uhane i ko'u lohe ana pela iho la ka ke ano o ka loaa ana maio keia hookohu ia'u, a nolaila, i hoeahou ole ma ai he hana o keia ano ma keia mua aku, e oluolu hoi oe e haawi mai ia'u i wahi apana pepa kakau." "Heaha hoi keia?'' "Makemake au e haalele a e waiho &ku i keia hookohu/' "Auwe no ka hoi oe e! Pehea, e haalele io ana anei hoi oe i koia kujana hanohano e ili koke ma.i ana maluna ou e Leone ma keia mua koke iho?" "E haalele ana au, oiai aole o'u noonoonui ia mea he hanohano." "He keu wale aku no ka oe, i ike mua au pela oe e kuu hoaloha e hana mai ai, mahope iho o ka'u hai ana aku nei ia oe i ko'u piha pahaohao no kou hooliloia ana i kulana lutanela no kela mokukaua, ina la hoi aole au e hai aku nei ia mea ia oe. n "Mai hoopilikia oe i kou manao ma keia mea, oiai o ko'u manao mua no ia, a oia nohoi ke kumu o ko'u hiki ana mai nei ianei, oiai ua makemake mua no au e waiho aku i ka hana.'' Nolaila lalau aku la oia i ka apana pepa a kakau iho la, e hoike aku ana hoi imua o ke Kuhina Kaua, ua waiho aku oia i ka oihana lutanela o luna o ka mokukaua Ohampion o Parisa, a i ka pau ana o kana kakau ana ua pane ae la oia: "Ke ike nei au, akalii no a hoi mai la ko'u pono kuokoa ia'u iho.'' Alaila, haalele aku la ola i kc keena kaua moana, a hoi polnlei aku la oia 110 ka liale nie ke kulana o kekahi mea i papahiia me ka lauakila no ka loaa ana o kona pono kuokoa. Oiai oia e hoi ana i ke alanui, ua ulu ae la

kekahi mau ninau lehulehu iloko ona, Owai la hoi keia kanaka koikoi i hele aku ai imua o ke Kuhina Kaua a nonoi aku e hoololiia ko'u hookohu mua aka hookohu o ke kulana lutanela no ka mokukaua? Owai la hoi keia kanaka i komohia iloko o kona umauma ka manao e kipaku loa ia'u mai ko'u noho ana iho i Parisa nei, a e hele aku e noho paa iluna o ka hokua o na ale ahiu o ka moana kai uliuli? Heaha la hoi ke kumu o keia kanaka i hana ia'u pela? Ua aie anei au i kekahi mea, i manawaino ai kona noonoo no'u a haiia mai ai oial ka hana ake aloha ole? Ae, hoi— "Aohe wa, a uku au i ko hale Lohe e i na huaolelo hoohilahila, E mana ka ia'u e hele Ka poe aloha ole o lakou nei—e." Ia wa no i halialia wale mai ai no iloko o kona hoomanao ana ka inoa o Kauna de Birene, a puana ae la oia: "Aia! Ke maalo mai la! o keia kanaka ka hoi ko'u enemi? Ua lilo mua ka paha oia i enemi no'u mamua o kona mare ana aku nei ia Evalina? "Ke maopopo loa mai la ia'u o ko'u enemi 10 no ia, a ina pela, alaila, e hoea mai ana no ka la aole e liuliu ma keia mua aku, e halawai pu ai au me ia he alo no a he alo." I kona hiki ana aku i ka hale, hai aku la oia i kona makuahine, ua waiho aku oia i kona Komiaina, a ua hoopau loa hoi oia i kona manao ana e au hou aku i ke kai. Piha loa iho la kona makuahine i ka hau--011 i kona iohe ana i keia mau olelo mai kana keiki aku, a oia kana i pane mai ai: "Maikai maoli e kuu keiki, oiai ua haalele aku la oe i kou komisina, a e noho iho ana oe me mama ma ka aina nei me ka nui o ka hauoli o kou makuahine nou." Nolaila, i kekahi kakahiaka ae, hele aku la oia i kona hoaloha kahiko ana i hoopoina ole ai iloko o kona mau hoomanao ana, oia 110 0 Robata de Maretere. A i kona ike ana mai 1 ko Leone hiki ana aku i kona wahi, ua lalau mai la oia i kona maij lima a pqili iho )a ka hnoho Re: "I 1 } ktt« kfthiko !(•», ke kftli inim

nei au o kou hele mai e ike ia'u. Ua hopohopo maoli au me ka manao aole' paha oe e hele mai ana e ike, a i ole, ua poina ia paha kou mau hoomanao ana no'u. "He oiaio, ua lohe mai au no kou ku ana mai i keia mau la iho la, aka, ke hauoli nui nei au no kou hiki kino ana mai la e ike ia'u. E noho iho ana kaua mo a'u a hiki i ko kaua paina mea ai mama aqa i ko kaua aina kakahiaka maanei, nolaila, e Monasiua Lutanela, eia kou noho, a e noho iho oe me a'u e hoohala manawa ai ma na hookaau olelo naauao ana. " "Hehe ae la ka aka a ua Leone nei, a pane aku la oia: "E kuu Robata maikai, aole au he Lutanela i keia \va, aka, he ee-pakeke wale no au, he ohua oneki." "Pehea iho la keia?" Oia ka ua Robata la i hoopili mai ai: "Ua haalele au i ko'u komisina." "Alaila, ua hauoli loa aku la o mama i kou haalele ana i kou komisina," wahi a ua Robata la, "aka nae, aole no e nele ana ko ke aupuni o Farani nei haawi ana mai i na kokuaana ia oe, ame ke ake pu ana mai nohoi e loaa na kokua ana mai ia oe aku i kou wa e kahea ia mai ai no ke kokuaaku." "Ua pololei maoli mai la no oe," wahi a George. "Nolaila, e Ceorge, ke maopopo la no ia'u e noho paa iho ana no oe ma Parisa nei, a nolaila e hui mau aku ana no ka.ua i na wa kupono a pau loa e kaikai ia mai ana.' 7 "I keia wa, me he la, o Parisa nei 110 ke kikowaena o ko'u wa|ai e noho iho ai, oiai nae aole no au i noonoo a hoolala no ka nee ana aku ma kekahi wahi okoa aku o ka ilihonua. Aka, e kuu hoaloha maikai, he mau wahi ninau ka'u i ake ai e pane mai oe me ka pololei." "Ke hauoli loa nei au e pane aku i kau mau ninau a pau e ninau mai ana ia'u, ke ike nae au he mea hiki ia'u ke pane aku me ka pololei."' "Oia keia, he hoaloha hoi paha oe 110 ke Kauna de Birene," "K Gooivo, ,! wahi aua Kobata nei, "ina eia ke noho hualolm noi no kola kanaka i keia w&. acj|o Ru he hoaloh» nou."