Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 2, 10 May 1928 — NOWAI KA HEWA I PII AI KA AUHAU? Poina ia Na Mea e Ae. O Ka Ninau Nune Nui ia Keia i Keia Mau La- [ARTICLE]

NOWAI KA HEWA I PII AI KA AUHAU?

Poina ia Na Mea e Ae. O Ka Ninau Nune Nui ia Keia i Keia Mau La-

Mā kekahi kai % ana t KE ALAKAĪ, ua I ia nc ka luna auhau kt k r ) o pU o ka auhau. a& no kom auhau ole 1 ka waiwa' o ka po< maka nunui a plha kupono ks makōu-kunia S waiho aku a imua o oukou, kekahi kumu : pii al Ka auhau, no ka mea ina oia t auhau 1 na waiwal o keis poe e like me ke kupono maoli alaila. e emi ana ka auhau o m atoa o ka poe liihi o ka aina. Pau ke kumu ma kona aoao a he wahi pale ano kupono nc nae ma koaa aoao e hlkl a! iais ke waiho mai imua o ka lehuiehu, a i mai, aole hiki ia'u k« hoopii ole ae i ka auhau, no ka mea ina aole au e hana ana pela, al&ila aole e hiki ana i k« aupuni :eritore ame ka'ana kc liolo, no ka lawa ole o na dala e hoohana aku ai. He wahi kumu kupono no keia, aka aole ia he mea e pakele al oia i ka hewa hoopl! i ka auhau o ka poe uuku o na aina, a hoemi i kc ka poe nunul o.ka 'maka, No ka ka luna auhau kumu paīe, a ola hoi e pili ana i ka la?;a ole o na dala e hoohana ai i na aupuni o kakou nel. Ua hiki.ir.ai I:eia kulana n;amuli o na hana a ka ahaolelo amr ka papa iunaklai 'o kakou He ike maka no hoi \:r l:a mea kakau olai hp eha ona kau Iloko 0 ka ahaoīelo ma ke ano he lunamakainena, a he eha makah'ik.ī me ka hapa o kona noho ana ma ke ano he lala no ka papa lunakial o ke kalana a kulanakauhale o Honolulu nel; a penei: . " O ka hoa e puka ana no ke kulana lūnamakaainana, sena - toa a lala d ,ka papa īunakiāi, l.e mau hoaloha kona mawaho nei i hooikaika iaia i kona hol<? balpta ana, a i kona lanakila ana a noho aku la ma ke kulana i koho ia ai 4 e hele aku ana na hoalōha e noho ana maluna o na oihanaa noi aku e hoopii ia ko lakou mau uku, no ka mea wahi a iakou, he uuku loa ko lakou ukū a pela wale aku. Aole e hlki i ka lunamaainana, senatoa a lunaklai ke hoole mai i nei koi, oial ua aie 1 ko lakou nei hooikaika ana laia a puka, nolaī'' r wlhn ana keia 1 kaha maū ie.l hoop i I na uku o kona! mau hoaloha. ī ia nēi hana ana i rla aU no hoi kekahi hoa o ka papa a 1 ole o ka aha'olelo paha ma kekahi aoao mai, he mau hoaloha no hoi kona, T kona nianao ana mai e p!i io ana paha ka uku o ka ia nei mau 1 hoaloha, komo aku la iloko o ia la ka iini e pono paha hoi o na uku o kona mau hoaloha kekahi e hoopii ia, a hookahi ka hooikaika pu-i keia hana hoopii uku. I aku kekalM *! kekahi; e kokua'mai ōe i' ka hoopi! ana i na uku o ko*u mau hoaloha a e kokua no au ia oe i ka hoopii ana i na uku o kou mau hoaloha. I ka nui a mahuahua ana o na poe e kokua īike ana e hoopii ia na uku o ko lakou ma\i hoafoha f o ka -pii ae 3a no !a o nei mau uku. Ma keia hana ana peīa, ua nui hcwahew£ ae ka pila Tmawina. a ka haha ei ka Hoolawa ana" f kela mau dala ne na hoopil uku. e lilo ana !a na ka luna auhau e smi i knhl e loaa mai a) o Ur da!a. a o keia iho la kekah' kumu e pli ai n Ka auhau Aole nia wale. akā, he nui na kulana h.ana hou e wehe ia ana mamul! o kn makemake b kekah) poe \ 1 ,-!m lr7"S" puka e Inaa 1 i k - ! %' Hi r* v h-a ! ■ 4 ! . ' *■ .. - kilii i ka la.koho ba!ota He mau mu -i kou ?.no e; *ehe mau !a an.i 'I ke!n ame' kei« konio ana o r.s pt--- i koho' hou i.i, ame ke -iiala nn*"-';! wale r.o < la m«u ku'. A ?V ua'o ( ftkn r~.r>- :!! r 1 o k-i k? 1

' aupuni, nnlaila he nui ka uku pnnpe a kakou e ukp ai, a pela hoj m* r-.u drua e uku rn.au ia I ana i kela ame keia makahiki :■ . Kh ar.f t- e" la v-r, bsa rau aif a)• ir *• ;i o ka j euu mai, o ka men e la nei , j I:g pii mau'ae - ' 1 - aV : kela arr.e ke a - «■ * i hoi e pii mau o." r<~ i.okc.!j | mau auhau. | I keia la aia ma kahi o hoo- , kahi miiiona me ka hapa rid!' | ka ka-kpu e uku nei i ka ukuI panee a kakou e uku srl, a peia •! na aie i hiki aku i ke kanakolu | miliona a oi. He aie kaa olē . | keia ma ka nana aku, koē wale ■ i no ma ka hookaumaha'ana i na | makaainana a pau. j Mai aianao mai kakou o na , poe-uku auhau wale no ke kauj maha ana | keia.mea he uku | auhau, aole pela, aka o na poe ! mea uku auhau ole no kekahi, j oia hoi na po« aina ole, olai j mamuii o ka pii o na auhau I aina ame v/ai ke kumu nui nana j i hoopii ioa ae i ka hooHmalima , i hoopiilpa ae i ka hoolimalima , o na hale ame na aina. Kolaila | ke pa la no na poe iioho iloko i o na hale hooiimaiima, ame na | poe hoolūnalima 1 na aina a j na lakou no hoi I kukulu iho i ; ko lakou mau hale maluna oia | mau a:na i hoolimalima la. ( Me he mea la e kau aku ana , kekahi luna o ka hookaa ana i | keia aie i ka kakou mau ipamo j o keia rnua aku, a ke mahao nel ,kou mea kakau, he hana hema{henia loa kela & keia hanaūnā j e hana ai a kau aku ka liaawe j kaumaha maluna o ka hanauna i o keia mua aku. He oiaio no | pāha e ill aku ana ka pōmaikal ! o keia mau hana hou e hana ia | nei, no Takdu na da!a e aie ia 'nel maluna o lakou, 'aka, i ka ' wa e ili aku ai' keia mau mea J maluna o lakou, ua pati ka hai panui o lakou i "ka' pōpopo. noilalla aele lakou e pomalkal nui ana, eia nae e auamo ana lakou i ka hopena o ka kakou hana ; hemahema a hoonul lilo, ■ XTa pono kk lilo ana o na dala ' no ka hana ana 1 na alanui ame 1 na mea like e ae. aka he nui; J waie o na dala i lu ia ma na I mea waiwai ole a kupono ole no i keia wa. e like me na uwapo ma 1 ! ke kulanakauhale nel o Hono- | lulu. Aole no i poino na \ utvapō laaū kahiko ma kahi e ' ! ku nei na uwapo helu 8. 9. 10"! ame 11, eia nae i mea e ai dala ! I ai kekahi poe, wawahiia aē la ] lakou a hana ia na uwapo kimeki ma ko • lakou maū wahi, rio lakou na hoolilo nui hewa'hewa. j I ka hapa mug. o ka makahiki | ■ 1926, a ia'u ma ka uwapo helu '8, j hui aku la au me kekahi luna j aupuni a ninaū mai la kela ia'u j i ko'u manao no ka uwapo. j (Aole i.liana ia na uwapo 10 ame 11). Olelo aku'la au.'"'Nani! j keia uwapp." I mai, la kela. j j "Nani ioa keia uwapo no kela | |t wa. Aole i kupono keia uwapo' jno keia wa; iha paha he kana- | j lima makahiki mal feeiā la aku, I j ala.Ua ua.pono." '" i j He pololei ka manao o keia j j hoa. Ua oi loa aku ka nani o ! |k:ela uwapo mamua o ka uwapo' j nani loa ma Kapalakiko ma- j i waho ae o ka Uwapo Ferry, a ! j 'o keia uwapo, 'āole ia he uwapo | j aupuni, aka no kekahi hui ia | ! uwapo. . !. He'nani loa no hoi na !iv,"apo ! | 9. 10 ame II e Hk? no me ka j i uwapo helu 8. Aneane ae nel e ; j elua makahikl I hala holo aku ! | au no Kaleponl, a ma Los An - ( geles ,=ka'u holo ana, he eha ha neri mile paha keia ma ka honn 0 ke o Kapalakiko ae nei, a ike aku la au 1. ko laila mau uwapo, aole i llhi! launa raai i ko kakou mau uwa-j po ka nani, Pela me na uwapo ! a pau a'u i īke ai o na 'awa a 1 pau o Amelika e plli *na mo ka j moana Pakīpika, aole lakou " i \ helu !a ke hookuku mai me kela } mau uwapo o kakou, ame \na ; d&la aie wale no i kukulu ia ai 1 keia mau uwapo, a e uku ana j hol kakou he mau dala maliua- ! hua no ka ukupanee o na dala ! 1 ale !a ai no ko kukulu ana I kei.\ maw p k,\ mf-a ka o helu P. 10 ' ame Jl # , aole i loihi mai mahope | o ko lako\t paa at\a, hooni.ika koke mai la no e nahaha ,mai! luna a Iho i lalo, U* pon\aika! | ka po# na lakou ke kimeki. ka ' pohaku ame ra maKel'a e ae i knai ia a! no $a hana ana i I keia mau v.*apo I

O keia kekahi kumu plllkla t 1 ō kakou f ola hoJ, e nana ana ! r>a nunui rna na wahi e hiki' | ai ia lakou ke loaa na dala nui! ' im! ?e aupuni mal, a hoomaka ' , !a e poalo'ma o a maane! j a hiki loa imua o na hoa o ka | ' ahaolelo e hooikalka ana e hana ' i uwapo a i mea a i kulolo, a ! he poon e hooholo ia mau j I itamu no kela ame keia iioko o j ka pila aie, aoiai he poe iwl ' kuamoo ole kekahi iloko o ka ' | ahaolelo, he poe ik'e ole hoi ia! mea he hoole, a o ka ae wale j no ka lakou mea Ike, o ka yes aku ia no ia, a ma o ka uwahi I a he mjifcole maanei. i O ka eli ana i ke alawai ke-1 kahi hana hoonul 1110 i hana j ia> a he hana imi dala no hoi ia i hana ia ai, a eia no-ke ho- I onionMiou ia inal nei e hoakea j 1 ae i loaa hou no ua hana a la- ! ! kou nei ma. ae. He nui wale j ! aku. ■ "• ■ ! Ke kokoke mai nei na la koho I < batota, naan pono la iho ka poe I i ike i ka am§ ka no pu kē- I ; kahi, i hikl aku ma kahi ku- I (U|no e no iloko o ka ahaolelo, I«' no ana lakou, aole hoi 1 poe j fes wale no ina wa a pau "e oiU i mai ai o ka na puhahele ma mau i noi. ■