Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 2, 10 May 1928 — KIPAKU IA NA MAKUA E KA HUNONA WAHINE Hele Ana Me Na Wahi Opeope i Ke Aianui-Kau Ma Ke Kaa o Iona Kumalae [ARTICLE]

KIPAKU IA NA MAKUA E KA HUNONA WAHINE

Hele Ana Me Na Wahi Opeope i Ke Aianui-Kau Ma Ke Kaa o Iona Kumalae

la makou ma jca niukupunl nui ā Kam.a o Maul, ua aui na mea hoohauoH mai 1 ko makou mau nftau a ua" nuJ pu hol na mea hoohaudll mal i ko makou mau maka, I fco makou la 1 haalele aku ai i ke kulanakauhale 0 Wailuku no ka hele ana aku no'Hana ame Kipahulu ma, ua ike aku la makou i kekahl mea hookaumaha loa mal i ka naau oiai makou iwaena o kekahi o na awawa o Paūwēla e kokoke aku ana i Huelo. I ka iho ana o ko makou kaa a hlki ilalo o keia a-wawa, (ua poina iho !a ka inoa 1 keia manawa) a i ko hoopii ana aku ma kela aoao i ik£ aku la makou i kekahi c!e[makule nie kekahi luahliie e pii, ana i ka pali. Awiwi aku la makou a loaa aku la ua mau,.ka--1 naka nel, ku iho la ko makou !kaa, a ninau aku la makou, "E 'hele ana oluā i hea?" 'Pane mai I la kahi <*lemakule Kane, "Ē hele »'ana maua e imi' I kahi o" (he ! inoa Kepani ka hai ana mal). I Ninau fcou makou, "Aia i hea : kona wahi?" "Aia imua aku' nei," -wahi a nā elemakule. Ninau hou makoU, "Pehea ka lolhl mai nei aku?" Pane"hou ka de- ! makule" kane, "Aole maopopo loa." Ia makou, ua maopopo he mamao kah! i makemake ia mal kela wahi mal no- ka mea he ! eamp o ka poe Kepani mahi I hala kahi a na elemakule e niI nau nei. Koi makou īa laua e |kau mai ma ko makou kaa, a ! eleu mal la kahi elemakule kane, jo ka luahine hoohilahila kela no ka mea he mālihini oia no kela wahi; wahi ana mai Kona o Hawaii kona hele ana mai a noho Iho la ma Pauwela a loaa konā kokoolua hou oia ka elemakule kane. Mamull o ko makou pakela koi, kau mai la oia iluna o ke kaa a hoio aku la makoū a kahi a ka elemakule kane i olelo mai al ola kahi a laua e hele aha, oiai ua 'ike aku la i na kauhale, a ku iho j la ko makou kaa e hoolele ia laua ilalo. Hai mai laua, ua walaau ka elemakule kane me ka hunona wahine i ko lakou hale i hele mai ai a kipaku ia mai e heie mai ka haie aku, me ka olelo ia mai aole laua nel ; makemake ia e .nohn pu aku me j lakou la. Koi no ka ke keiki oia ! ke' kane a ka wāhine opio nana |ke kipaku -e noho aku no, a hoI oie aku na elemakule. Ua maa jno kahi elemakule kane i ka i l&na me na Kepani iiana aelike i o ka hui noiaila huki | ae la no koTTS*manao e liele no |e imi i ko laua" nei ola me ka j hou no o kona lae. E uwe ana i ka luaMne wahine i ko laūa loaa j aiMu aku ia makou, ame ia waijmaka wale no a leie wale mai ko makou kaa aku. Nui loa ko makou aioha i keia mau niakua Hawaii. Ua hala ko laua mau makahiki mao, aole nae hoi I makou i ninau aku i ko laua j mau makahiki. aka ma ka nana j aku, aia paha kahi elemakule | kane ma kahi kokoke i ke 70, a [o kana Ewa malalo mai. | E auhea oukou e na opio o j keia a.u naauao* na manaolana |o makouma makua o keia mua faku, ka hanauna hoi na lakou i e hoola aku ka inoa o Hawaii t lahui- ame Hawali aina, e aloha i ka poe na lakou oukou i iuhi a nui, a i ae oukou. na oukou īho ka oukou loaa. Kai no i ioaa hoi ka -oukuu i ka malama hoo«nanawanul ia e makou na makua mai ko oukon wa liilii mai ! a hiki i ko oukou kanaka ma- ! kua ana? ' I Ina aole o oe ke keiki a la [ laau elenmkule, aka ua male nae oe i ka laua keiki a i ole ! ke keiki paha a kekahi a laua. ! he makua no la nou. no ka mea i ma ko olua berita ia ana a paa ! ma ka berita maemae o ka male. i ua 1110 ae la oiua he to hookahl i Noiaila us like loa Uio la oe jne i ka mea avi i male aku ai. O kau i na la la ia, a o ka la la nau ia. i O kou mau makua. he niau ma- ; kua !a no Sa tn, a o ko ia la mau i makua aou is mau makua, aole ' e hikt ia oe ke hoole" ae, oiai ua i a$ op « o olua Hke i nel mea ; imua © ke kahunapule nana o'ua i male. A ina peia'alail& ua plli ke kanawai elima o ke Akua, ka Makua Lani o kakou la oe e i ana, "E malama. oe i kou ma,kuakane ame kou makuahlne i tethi ai na ia o kou ola ana sna ka honua a lehova kou Akua 1 ha&wi mai ai oe" Nawai 1 haawi mai ka !\onua e** Ke olelo -ae ia kela va Ke Akua. alatU o kahl e uoho ana. no ke Akua a be ku«\e maīama no oe.ii\a u\ a pe'n n \ a?aila 0 ka hana n IHfc! t h&ha a< < na mafcu*. v'.a

ka :ria!?s.rn,"-. pono ia ]-tkoii F S aha fxi? I loihl a! hol ke ola ana maluna o ka honua, Aole no e.nele. ka hoahewa o kou lunalkehala oe mahope Iho o fcMlspafeu an;i akii ! na makua wlkl Ole tte xnal Imūa ou, n>.a uw Kāla ka manawa, ua puka aku la "ka anoano iwāho ft ua haimu 1 ka hua awahua a koekoe paha e like jnc ka msa J hanaia. He niihl oia ole kela, aka aoiejno i ka manawa e hlkl al ke pepehl i k<;la hua. E hele oe a e hooīaulea hoy me ka makua a o ka pau ae, la no 3a o ka pllihua 0 na haau, a i lohe ole mal kela alaila ua maemae mai ia oe, Aoie nui o na wahi makua Ha» waii 1 koe, a.mai loa aku i ka t nalo 3oa ana o'na .v;ahi hulu, makūa 1 koe. He mea loaa ole' ka ( ke hapapa ae ma ka 'paia. He ola no ka k:a makua ke hiki mai i kou mau la o ka pilikia a omaimai paha, a i ole p kau mau keiki paha, e wikl auanel" oe i ke kahea, "E papa e mea, mai hoi i ka mea a e mea a'e hoi oe i ka mea, Aole no paha oe e noonoo ana no keia mea i kou mau la o ka lanakila, aka ala i kou wa o ka pilikia, ia wa oe e ike ai i ka waiwai o nel mea he makua. Noiaiia pulama ia na makua. He mau wahi la helu wale no koe a hele aku ma kela aoao, a noho iho oe he alīl no kou home a ke Akua 1 haawl mai ai ia oe.