Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 29, 15 November 1928 — AKUA HOOLOHE I KA PULE- [ARTICLE]

AKUA HOOLOHE I KA PULE-

E iho ae ana kekahi auna o ka |»e haipulē ma ke ala e liele al i kekahi wahi halepūle t ki: ana inamua akii o ka hiki ; >na māl 0 na enemi a palaha ai i na hale a pau o ia wahl me na poka pukuniahl. He Ia mahanahana loa ia o ta la e pa ana, a ua nianoanoa no hoi ka lepo nonolu 6 waiho ana ma ke alanui e puehu.ae ai i na kanaka e pahu'ai 1 ka lakou mau huiia halala ia lakou e hele ai i ka īuawai e huk« ai X wal no lakou, Malalo o ka malu o kekahl inau kumulaau numu, he wahi punawai mai ka wa kaliiko mal. . e waiho ana ? ua .pau nae ka -'ai a koe iki i ka ua mea o ka papaala o ia makahiki. O ke koena wai oloko -o ua» wahi punawai nei, ua hele a paa i ka limu, a ua ano pilopilo maoli a kupono ole ke inula. I ka hookokoke ana mai o na kanaka o ke. Akua, haka porio : maila na maka o ha kamaaina o ia wahi, a olelo la kekahi: "Ko ka hikl ana mai o kela poe kepalo malihini i ko kakou wahi nei ke kumu, o k.> kakoa nele i ka wai, Aole anel e hiki la kakou ke hōomanao i ka ua mau o ko kakou wahi hei mami.a aku o ko lakou nei hiki ana "ma! Ia hei? 0 ka lua keia o na makahikl i ua ole ai lioko o elima m..kahiki a hikl ele hoi ia kakou ko kanu 1 ka kakou laiki. Ina aole e haule ua ia iioko o hookahi pule mai keia la aku, pau ka hiki ana ia kakou ke kanu laiki; alaila heaha ka kakou e hana ai i loaa ka kakou ai o keia makahiki? Ae like ae la na hoa a pa-u. Ia wa kaa pono mai la na haipule ma kela aoao o lakou nei a kahea mai la kekahi me ka leo hauoli, "Pehea oukou a pau?" HoOho aku k Kekahi o ka poe e hoomaha ana ma ka punawai; "O! O Mr. Lee kela> Pehea oe e ,Mr. Lee° E liaele aha oukou i feea, E hele ana paha oukou i kauh&le e pule aī. Makemake niakou ē hai ma! ia »\i\k"u s kahi mau ao waiwai Ileie mai oe neaane! e kula ma; .. t n.akou." Ku iho la lakou in r kamallio lillil me lakou ne! a h 3ie mau minuke kaha aku la <- 1 • >■ "Makemake makou <■ lorc ; ke-

kahi mau olelo ao mai ia oe mas e Mr. Lee." "Ina he makemake io ko oukou e haawi aku au i kekahi msu olelo ao ia oukou, alaila e hana no au pela." "Ēia iloko o kuu poholima elue mau apana dala, Pehea e maopopo ai ia'a he ma.u dala maikal a maikai oie paha laua?" Pane mai la kekahi: Ma ka naaa pono ana iho no hoi," Oleio mai la hoi kekahi, "Ma ka hoao ana i ke kani." Ka kekahi hoi, "Ma ka hoao ana' 1 ka poe k'uai dala." Pane aku !a o Lee, "Poiolei ike no makou he dala maikai kekah! a he <Jala ino kekahi. Ua ike pi: 110 hoi makou he nui' na * akua he oiaio kekahl a he o'aio ole keknhi." Pane mai la kekahi o iia kanaka, "Aole hiki ia makou ke ike i kou Akua. Pehea e hiki ai is niakou ke ike ina paha he maikai oia a i ole he ino paha? U£ ike ānei oe iaia? Kiki no ia makou ke ike i ka makou mai akua." "He oiaio. hiki ia oe ke ike : kou mau rJ:ua. aka aole hiki k lakou ke ike ia oe. Na na kamana lakou i hana a waihoia iloke 0 ko oukou mau lialepule. aks aole hiki ia lakou ke ike ia oukou aole no hoi e hiki ia lakōi ke lohe ia oe. Ua ike anei oe ne Chang Kai 3hek?" "Ae," i pane like mai ai na kanaka a pau EWa o oukou i ike maka iaia? Ilapai i fia iima iluna." Aole hookafei lima i hapai iluna. "Manaoio anei oukou he kanaka io o Chang Kat Shek?" "Manaoio loa- makou, he kanaka o Chang Kai Shek." "Pehea i maopopo ai ia oiikour Na kekahi kanaka i ike iaia i hai ia'u nona Ua ike hoi makou 1 kona mau pual! koa e pii ana i Peking." "PololeL Aole au I ike i ko'u Akua, aka ua ike *iae au i na mea e pili ana nona e Hkē me ko oukou ike 'no Chang Kāl Shek, Ua skc au i ka hana a ko'u Akua, a \a heluhelu nona mal na rtea - p...upalaia nona e ka poe 1 ike inni, nolaila maopopo !oa ia'u ke ola nei a he iohe ola 1 w ■ ko'u wa e pule ai lala." "He lohe io mai no oU ia oe?"

"Ae/he iohe'-oia." ,r He haawl mai no ola ta oe i kau mea e noi ai?" "Ae." Hawanawana iho la na kanaka ia lakou iho a olelo xnal la, "1 Lee, oluoīu hoi hā oe e pule aku i kou Akua e hoouna mai i ka ua." "He makemake io anel ko oukou e pule makou i ua?" «'Ae. e Mr. Lee, ua puie makou a pau i ko makou mau akua i ua lia na hepekoma loihi aole nae hoi h*e ua iki mai." Ia wa hoi hawanawana iho la na haipule ia lakou iho a mahope olelo maS la. "E pule no makou i ko makou Akua e hoouna mai ina oukou a piu e ae mai e kulou kō oukou mau poo a pau ilalo a pani na maka a pāu ka makou pule ana." "E hana no makou pela." Alaila, ma kela aina meha- | meha imua o na kanaka i mao- ! popo ole he Akua e ae no kekahi mawaho ae 6 ko lakou mau akua | a he Akua lohe hoi i ka pule a | kona poe kanaka, hapai ae la na haipule o ke Aku'a Ola i na leo j pule 1 ke Akua o na akua, ke Alli o na alii. ; A pau ka lakou nei pule ana, hene mai Ia ka aka a kekahi mau wahine hoomaloka hol>mana kii. a aka leo hui ae la hol ke!ahi poe. ' Mahae iho la ke analna, aole hol na kanaka i kō lakou hale no hoi na haipule i ka lakou hele no ke kulanakauhale. I ka po hoi, hoi hou na haipule no ko lakou mau home ma ke ala no a lakou l hele mai ai i leela la. O kekahi o na kanaka i hele al i ka punawai i kakahiaka. haMwai mai la ia me lakou nei a kuhikuhi aku la i kekah ao e kau ana i ka lewa a i mai la. "He hoailona kela o ka ua mal» ame he mea la e ko ana ka oukou !<;o pule." * 1 Aole i u iho, hoomaka mai ana ka pouli, ālaila, hoōhelelei lii!,;i mai ana ka ua kilihune, a mahope iioomahuahua Iki mai ana, a ia lakou nei no a koino i ko la - kou mau home, kanono Iho Ia ke kuaua, me he mea la ua hcn>hamama ia na puka o Kulanihakol. a o ka ua no I& po a ao, a i kekahi la ae a po a ia po.hou a ao; o ka hele no ia a piha a liu lua%ai i hele a makn> maeli a kena aku la hoi k* makefl,ai o ka honua 1 hele maoli * panoa