Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 36, 3 January 1929 — MAI NANKING I HOLO AI NA MISIONARI I PAKELE NA OLA I KA WA I ULU AI KE KAUA KULOKO MA KINA [ARTICLE]

MAI NANKING I HOLO AI NA MISIONARI

I PAKELE NA OLA I KA WA I ULU AI KE KAUA KULOKO MA KINA

( ko Oiakou manawa' . i !>:<- ai i ke -kulanakauhale o! j Nanking tloko o Jka uluaoa, ame j 1 ka hounaele. mamuli o na lono ' i kaua, luku hoomoino)no wale ' 1 hao waie ame 7ra" atio hooplli- 1 kia he nul wale mai ka lima I j mai o na koa. Pineplne no j ! hoi ko makou ike maka aku i ka ; j hooikaika o ke kenelala o ke ku- j j lanakauhaie e hoopakele i ke : ] mai ke kaa aita j malalo o na Uma o ka poe puni kaua o kekahi mau kalana e aku. Ina wa apau e Hīki mal ai keia kulana kupilikil iloko o ke kulanakauhale. e holo mau ana na Pake waiwai mai keia kulana- | kauhale o Shanghal, no ka mea j oia kahi maluhia mau. O ka poe j illhune aol.e hik! ke holo no ka. jnele, aole hiki ke hoolimajima 1 j na kaa e hikl al ke lawe ia lakou ; mai Nanliing aku. j Noho no makou e hoomanaJ wanul a hala ae ana ia puu ma- . ke, a pela ame i keia manawa e mai ai na ! wa pilikia o keia anh; aka i ka ! hope o Feberuarl, ua hiki ole ia j makou ke hookaulua hou iho,! ; oiai ua loheia r "mār Ta o Nankln"g ; i ana ke kahua kaua o ia mau ! |. la mai mawaena o na puali koa | ; like ole. ! Hoomaka iho la ka poe waiwa'i | e hol6 i pakele ko lakou ola, a o |ka poe neie no hoi, aole hiki ke i holo, nolaila o "fce kali wale aku ! i no i na mea e hanaia mai ana ] maluna o lakou ka mea hiki ke ] hanala. 1 ka po me ke ao e ikeia j j no na poe walwai me ko lakou mau ohāna e liuliu ana a holo ! I pakele, no ka mea ke hoomaka '! n ai ka hana a na koa, ua .ol 1 aku mamua o ka mea kupono,! me he mea aole uhane iioko o j lakou, a t ole, me he. mau holo- ! holona ahlu la ka lakou hana. Me īie mau iole la ka holo a j j haalele I ka moku e piholo ana, ! I pela ka holo o ka poe waiwai mai j ko lakou mau home mai e lawe | ana i na mea apau e hiki ana ia ! lakou ke lawe. Ua ike a kamaj aina kei poe i ka nui o ka pilikia j e hookauia mai ana maluna o j !akou ke komo mai na koa o j waho, a i ole ke auhee no hoi j na koa o ke kulanakauhale, no ■ ka mea, mamua -o ke auhee ana i o na koa kiai, ina lakou e pio i ! ka enmi, e Uōokuu anu ko lakou mau alakai iā lakou e hana e ; llke me ko lakou makemake, e , hao wale ana, e pepehi wale ana, : e hana i na hana kalaima o na ■ ano like ole. Nolaila kau ka well i ka poe o loko o ke kulanaj kauhale, a o ka poe lako hiki ke j holo, a o kapoe nele aoie hiki. Hoomakaukau ana na koa o,ke j kualnakauhale no ka hoopakele ! ana ia loko o ke kulanakauhaI No kekahi mau, ia ko maleou ! , kaua ana. E kaapuni ana namo kulele maluna.o ke kul'anakau hale e nana ana i ka hiki mai o ! ka enemi. i . Lehulehu wale o na kaaahi ! ; piha me na koa ame na mea ka ua e komo ana iloko 0 ke kuianakauhale. f j mawaho ae o ka Pake he 600! I ka !a 23 o Malakl, 1927, iohe aku la makou i ke kani mai" o ka pukuniahi ma ka hema, mawaho loa aku o ke kulanakauhale, a ike iho 3a makou , ua hiki io mal ka wa o ke kaua. Manao ilio ia makou e loaa inai ka makou kauoha mal ke kanikeia Amcriba mai , Aole nae i loaa mai ia ' wa j I na la mamuā koke iho o keia hoouka kaua ana, ua akoa- j koa ae la na wahi lahui like ole j mawaho ae o ka pake he 600 j , paha ka nui, a hoomakaukau |la lakou no ka hoao ana e ; hoopakele ia lakou iho ame ko lakou mau wahi pono o keia ola | honua ana. Mahope mai k ke i kauohu mai ke kanikela A!ucri i ka •mai, e hoi aku na wahiiie a j nie na kamalii apau i kona home j ua makuukau mua lakou a he! ! hele wale aku no. j j ame na keiki no ka hele ana | j kaawale aku mai ke kuīarakau- ■' j Ua hoomaka mua iho la nae 5 j ke kaua i ka po iho, a i ke ao: j ana ae , liuliu k>.o la na wuhine : ■ ame na keiki* no ka liele ana | eiike me ke kano a ke kanikela 5 j Amerika, a o na kane hoi a pau : | noho iho la no lakou mahope | e hana al i ka lakou mau hana J : maa mau, me ko makou manao ; no'la hoi, he mau la wak« no o ! ke kaua, eta ka «a nei e liuliu 1 loa ana. Aole o ka iiullu wale o!

>< 5- oi V . pu Hf* mo kal -• ,i •, h ki ; k.-. F ! cai ' 1 j ae, Tī"ifv pi sho 1-1 k« k ua a hamau na mea a pau. Ike iho ia i makou ua !ol,j h»; kulana o ke, kiuua. I ka auwna i a iko aku Lt i ua Kua. he i V- V - r , . ! < ' ' ' t I «a * t ' '< -I. L J 11 J",i n na koa kf*iu na S; ku hana ijoopakplif! t ke kulanakauhaie, Mii. plei Hi;il la J;)kou i ka enemi, : hL anhn m ' I.i Ua !kf makou iv. mau kaukani o nw kaukani o kela poe koa oloko o ke kulanakauhale, i+olaila he wa iuhi alaila lakou kaawa3t- aku w;u ke kalanukau j hale aku A iako. e holo nel. Kau mai ia ka weli nui maluna makou, ,iia„„ffitaopopo . keia mea, oia hoi he wa wale no iio na koa e komo mai ai iloko o na home e pepehi wale ai a e hao waie ai e iike me ko lakou makemake, a aoie mea nana e kaohi ia iakou, Aaoie oia wale, aka he ehiku waie no makou ma keia aoao a o ka hapanui o ma- j kou aia ma k«la aoao, a ua oki ia iho ia makou e keia poe koa īnea i auhee mai ia. He mau iwahi mea eha m ka makou, aole nae maftou i heluia imua o keīa mau kaukani, noiaila nooīioo wale, iho la no makou i ka inakou mea e hana ai aole nae «e maopopo. Hooiaia iho la me ko makou naauao kanaka, aole no he wahi mea a holomua o na nooiaia ana. ; ■ Nō keia pupu ō ko makou noono--0 ike īho.la makou aole i ae mai ka Makua Lani ia makou e pau~ lele maluna o ko makou akamai a ikaika iho, aka ua makemake Oia ia makou e )eha aku I ko jtnftkou maka īliina iaia.Nolaila hopu na Paipala, a pepelu na kuli. Hoao e huli i ka Halelu 91 aole nae he huli iki o ia aoao, aka e huli mau ana ma kekahi Halelu okoa aku, Pineoine ko'u hoao ana e huli ka aoao o ka Baibala i ka Halelu 01, aole nae e huli pela, aka e huli mau ana i ka Halelu 46 a manao iho la makou oia paha ka ke Akua Halelu i makemake ai no makou ia manawa, nolailā iheluhelu iho la i na olelo (j a ik? iho la ua pilt pono maoli na olelo o ia Halelu i ko makou ppno 'a minuke. Mahope o ko makou heluhelu" ana i keia Halelu, haipule iho la makou me ka hauoli nui. no ka mea e hoopakele ana o lehova 1 kana mau kauwa. Ku kiai iho la no hoi makou ia po a ao. Lohe pinepine aku no| makou i ke kani mai o ka pu ikela ame keia wa, a maopopo | iho la makou he nui na poe i ki' pokaia īa po. ! I ke kakahiaka ana ae, hooma-' kaukau iho la i ka makou wahi | mea ai, a ia makou e paina ana, - holo kiki mai la ko makou Pake | kiai pukapa me ke pihoihoi nui ' a i mai la. ua lohe oia e ana na home o na haole, a e puhiia ana i ke ahi, a o na hao'le ; hoi, e pepehiia ana a make. j Hoomau no makou 1 ka ai ana. He mau minuke pokole wale ' no nae mahope iho, holo mai la ka wahme a ko makou kiai pukapa, ua heie a keokeo na hele helena a e haalulu aha a olelo inai la, ua ku mai la kekahi koa ma ko makou pukapa, a ua ninau mai la ina paha he haole ko loko o ka hale. Olelo pu inai ua koa nei i ka wahine, aole 1 e maka'u. no ka mea aole lakou| i makemakē e hoopilikia i na Pake, aka o na haole ka lakou e pepehi ana a i ole kipaku paha ia lakou mai Kina aku: He lono weliweii nui keia, aka hoao iho la no makou e hoike aku i na koa i ko makou aloha ia lakou me ko makou makema-] ke e lilo i mau hoaloha no lakou | a pau ioa_ Nolaila olelo aku la! makou i ka v, ahine e olelo aku i j ria koa a pau e ninau mai ana | iaia, he poe hoaloha makou no | lakou, aole he poe enemi, j Aole no i u iho. holo hou mai j ana no ua wahine nel i o makou | a olelo mai la, aia na koa i ka ' hale mua o makou kahi i hao ai. <He ekolu hale iloko o ko makou pa''. Hooholo iho la makou e hele e luii mc kela poe koa, & e aloha aku ia lakou a hoike aku aole makou h.e enomi no lakou aka he poe hoaloha oiaio makou no lakou. I ko makoi 1 ana aku t ka hale ēkaM, t ki mai ana na poe koa me r ' t oht, lena i piha me ka huhu. o • iu 1010 lakou I hana wale i- i* la makou. aka j hele loa aku ! - n hkou nia ke alahelo nie k* \wt 11 na pu i ka lewa.. * Hoi aku !a n|is u - kn'n hale, » 1 ka hiki aui t lanai, lohe aku la makou Sfko kanl ana mai o ko a&jtkou p k ,* .t a ' ka nana ana Wm an\ ' u 1 , e komo' mai ana. ; • E Uke iih' ka Mk: i u li.ua akvi > la au e iie.'kij . i. .. ie ka hoike ' pu aku i k-i !u e kokua 1

j iaia ma na o.no a pau. j O kana pane wale no i haawi ■ mai ai oin kona hapai aua i ka~ > na pu a ki pololei mai la ia makou. Me he mea la ua haawi Uke ia mai ka man?.o hook.ihl ia mukou apau $ ka wa hookahi, moe like iho la makou i ka honua, a hala hu ae la ka poka nialu!v.\ o makou. I kela wa koke i oill mai ai kekahi Pake i hana me a*u mamua. a t kona ike ana i ko makou kulana kupilikii. moe koke iho la oia imua o ke koa nana i ki mai ia makou. a noi ikaika aku la e hoopakeleia makou, me ka oīelo ana aku, aole makou he poe enemi no lakou. aka he poe lioaloha oialo loa makou no lakou. a iie niū na Pake makamake ia makou j Maliu mai In ke koa i ka ia ■ net iiwao ana no m«koti a paKe'e ; iho la mak\nt i keia h iuv,s j Nui na haole i p&kel? na ola j mamuli o ke kokua ana a na Pa* ; ke i ike i na haru ssuiiKai u na s haoie Krisīiano oiaio.