Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 28, 7 November 1929 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI

HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA

HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA

ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA

I kn 1«!* ana o Miss Hn!r 1 k? uwapo. f ku mai ana no iioi c JSVilamalki kona hoaioha hookahl wale no i hoea aku i ka uwapo. Kot mai la o Wilamaik! « hoj lau<t i kahi o na t-k*makulc Ena e noho' ana, aka, aole a< Inai o Miss Hale', olelo aku la Ola, e hoi ana no oia i ka holeele a waiho kona mau wah! a ma kekahi manawa mal3©pe koke iho e hiki aku no oia i ko lakou wahi. Hai pu aku la ilohoi keia, ina aol<* e i>olna ke* fefthi mau hoaloha ona i ka lau.tiikt-, e hiki ae ana iakou ma ko Wilamaiki ma hale ne £&. hoonanea ana a no kekahi lrula baibala ana, a'olelo mai la ia Wilamaiki e hoomakaulem i haawina na lakou mo ia P>mai -la no hoi o Wiiamaiki fcfeaha aku la hoi no ko lakou Wāime, a kau aku la no hoi o gpg Haie ma ke kaa a holo al&ia 110 ka hokele. kuiia w-ina miiahi) haa-* iho Ia oia i kona hokele a nHe aku la no'ko Wilamalki ma m. I kona hiki ana aku, e noana ka wahine kuene moku, aolē nae i hiki mai #e a aole no hoi i hiki k& lakou maraawa i hpoholo |SU e hui ma kela home. He mau flfmuke mahorje iho, hoea mai kapena a iiui hauoli like ffio la lr t kou a mīhi aku a mihi ka poino ī loaa i ka moku, paha o inoana aku ;a lakou luakupapau. hoohalaia na minuke mua rrec./ ].: .... 3.- \ i kek;>bi, a korno pu ®g?la'hoi i na la pokole o lakou o ka moku. O ke ka§h|& keīa ame ke kuene wahine moku e nok* nei i ke keaka THa e ka hale; Oiai jsi@m la e hauoli ana i .keia mau kftfirt!3t3lio, ke kuaki loa nei o Miss Hale i ka paa v,ak o ka i.iaaawa ana e a '■ i -ii. '<■ . n< • fu,\ . i-.i, >v ! a.i&H*, e makaala ana oia o-ka.loaa o ka manawa maikai p mai ai oia i kana hono ke kula baibala. Ma kaelpnana mai, me he mea la aole no paha ht- makemake o ia mea he kula baino kana oleio ana mai Hale iluna o ka moku oia i kanaka heluhelu fealpāa, nolaila, makemake loa. ola e loaa he manawa e ai iaia a pela no hoi i wahine o ka moku ka hB&V&a baibala mua loa ia pō i leai a! paha hoi ia laua ka hoomau iuai laua i ka mai oiai ka moku e patomwQ&ana' ; hpokahi paha hora o ka hoomau ana i ke kamaillo me ka ekemu wahi 3eo Ole Miss Hale aku, ahiki i' ana mai o ke kapena iaiaf/raeaha mai nei 'hoi keia <ki e" !wiq ekemu ole mai nei e Miss Hale?" i Ike Ikpke iho la o Miss Hale i kahi klipono e onou aku ai i kona maiiao, a olelo mai la oia: "E kali, sk]u ana au a pau ae ka oukou ana alalla au nol |tumu a kakou e hoi kana apana hana." Aenj|ftTa ke kapena a i mai ty: " loa ia kakou, a ke hekl-nei i ke aumoe a ke mai la au." Olelo Mai, la ke kuene wahine: "Owau fas|ahi e ano makahiamoe Olelo la ka luahine: Nawai hoī 'e ole ka makahiamoe iloko o keia .polno o oukou. Aole paha e Hikl oukou ke hiamoe me keia pifikla e hoala niai ana i ko oukMliiiau iioonoo, 77 hoopanee nfjpaHa ke kuia baibala no kekali! manawa okoa aku" 3 " Olelo rnāi lft o Miss Hale: He hookuu so ko'u ia laua nei ina laua nel e ae mai ana e hoea hou mai i ka po o ka la apupo il4 k# kUla baibala." Hooho like mai la ke kapenu ame ka kuene o ka moku a i malla: 4< Pono loa kela i ko maua m&n&O " Ku 0 Hale Hunji a olelo itKtt la: "Tna pela ke iiookuuia; aIEII nel olua i keia po mr ka e I-iKi

how mai ana olua maane! i ka hora no a olua i hiki mai nei 1 keia po. Mai poina olua, no' M mea, aole au e liookuu ana la olua mai kela aelikr a kakou.?? Hooia like mai la na imilihln* a kaha aku la e ho} no k<> lauu mau wahi pakahl, aka, mai la ko Miss Hale leo a 1 mai la: "E ke kuene wahine nuikai, e kali iki iho oe a na'a <> hoi hoi akū, no ka mea, nole oe i kamaaina i keia wahi." Olelo mai la ke kapena nara e hoihoi i ke kuene. Fan<"> aku la o Miss Hale, "Aole oe he k'«.maaina no nei wahi. He mau malihini like no olua no nei wahi, a pehea e hiki ai i ka mal|hini ke hoihoi i ka malihin. Neilaila, na'u na kamaaina e hoihoi i ka lede malihini, a nau no hoi oe e naku aku, nō ka me|i, aole e pono ia'u he wahine e hoihoi i ke keonimana." I mai Ia ke kapena: "Nawai hoi oe e hoihoi aku i kou hokelc'?" ... . j.' "Na'u no au e hoihoi ia'u iho i ko'u hokele," wahi a'Miss Hale i pane mai ai. "Ua hiki loa ia'u ke hoopakele ia'u iho i na mainawa apau," wahi a Miss Hale i hoomau mai ai. j Ua kau ae la ko Miss Hale papale a haawi mai la i ke aioiia ahiahi i na elemakule a kaha aku ia e hoihoi i kana maiihini wahine. Heie like aku la np nae lakou me ke kapena ahiki i kahl i mana ai ke alanui e hookaawale ana i ko lakou mau alahele» alaila haawi iho la lak'ou i na aloha ahiahi ana kaha aku la o Miss Hale ma np ke alanui e hele ai i kahi o ke kuene wahine, a hele aku la np hoi ke kapena ma koii'a alanui. A hala' aku la kela poe, noho iho la na eiemakule anie Wila ; - maiki e mihi ana i ka laki o kela poe i ka poino ole ana o ka moE.u 1 ka ino nui i w w»»iuna o kela a noonoo pu iho la oia i kela wahine 0 ka luawai o ko lakou wahi i papa mai ai iaia aole e kau maluna o kela moku a Miss Hale 1 kau ai. I na elemakule e kamaiiio ana o ka laki o kela poe, ia Wilamaiki e noonoo nui loa ana e pili ana i ke ano wahine. Maopopo ole iaia ke kumu o kona hele ana mai ma ka -moeuhane a kauleo mai ai iaia aole e kau ma kela moku. Wahi ana i olelo ilio ai ona, "Ua jike mua paha kela wahlne h<: : ino e hiki mai ana, nolaila kona ; hele mai i oi nei la nia ka uhano a haawi mai la i kela olelo papa. Ina pela, alaila, he wahine kupua paha kela waliine." Mai kona ike mua ana ma kae o ka punawai ahiki 4 keia ia, ua manao no o Wilamaiki he wahine no ia, o kekahi. wahi e kokoke mfii ana i ko lakou wahl Aole i- komo iki mai. ka manao hoojtiuoi iloko ona e he wahine kupua keia. I kela laweia ana ai no ona i kahi e kela mau lua huna, maiMio ko-. na naaupo, he wahine maoli no keia aka, i keia hana ana, ke ulu ae la ka manao iloko ona, he wahine paha kela*. Aple no oia i kamailio iki lj kekahi mea no kela mea, aka,j ikaika loa ae la ka manao iloko ona e hoike i na elemākule i keia mea, aka. manao īho la oia aole ka po he man iv, \ ihai~| kai nona e heike ai i keia Aole no hoi oia wale, aka, ua hele ka po i ke aumoe, a ina oia e hoomaka ana e kamailio i keia mea i na elemakule, e hele loa ana paha ka lakou walaau ana 1 na hora o ka wanaao. Nolaila hooholo iho la oia i kekahi nuinawa o kekahi la ae Oia e hoike ai i keia mea i na elemakule Mahope o ko lakou nanea lil--10 ana. i mal la kahi elenuikulo kane, i ka maluhiluhl o kona kīno u makemake oia e hoi e hiamoe a kokua aku la o Wilamaiki i koira manao a o ko lakou hoi iiui no ia e hlanioe, Hoi aku ia no hoi o WUamaiki a ma ka aoao o kona moe, liaawi aki\ Ja i na h<.»cmalkal paleiui ole 1 ka Makua lani no kona hoopakele ana mal lala i -.a. :u>au e hui pu me

keiu pouio o ku r;oku ;\ Miss Hrtile i kau al, " } ' A pau no lioi inua pule ana. e noi pu anu noia ko Akua klai iiuu ialuA i na iiJra o ia po aine ua la ao hoi i koe o kona oia :nia r,\a k.i ōou\uv nei, haulo āku laoa ilur-«k o ka uluna a hoopol® . v* ana t na ms\\ ,\p.ns. a iiuf!am aku la me Niolopua. Aole I pau ' j: ■■■■;..■■