Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 17, 4 September 1930 — HE MOOLELO NO PA'UPA'U A ME KONA WAHI I LOAA MAI AI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO PA'UPA'U A ME KONA WAHI I LOAA MAI AI.

1: 0 kekahi keia o na pivu kau|aiia o Lahaina i ka wa kuhiko, i ,ka wa a na kupuna p kakou e noho ana iloko o na a ke a me na lealea iike ole a kaHawaii. ' KE KUMU I LOAA MAI AI O ! KEIA INOA PA'UPA'U j 0 ke kumu i loaa m'ai a: o kefa Inoa Pa'upali no kekahi keiki jno ! ia a Papa laua o Kumuholfiua. O Kumuhonua moe ia !iKauoh23o hanau mai o Kp-na-ffenk; o Kaenaena moe ia W-.xiu-Ikeke o Kaliuwaa, har.au mai o 'Lihau. ! | trā oleioia he kanaka ol o ka ; lu'i, mohaha maikai na heleheie-■ na. a mal kana ruau mamo iuiū; 1 laha ai na k.uiaka u" u puni keia mau meku O kei.- Unaka' ua moe ia Kapulani a hunau ■ māi o Ihiihi. ka ;:u v ,\ uoitu keia' :in<ia'o Pa'upa'u. , J Ko ka luhi o i-ia raf.kvia a iv,e ■ na' kahu i kr kii pineph.n i ka: iialo o K;»iiala. i' wai rtnau i no ua keiki nei. uā klariuhu na' ; a okio Uio: iiui ka no keia hana a J\ui pu hei ( !ka Hihl, he uuku ka pemaikai " |Ndlaila. kn;\\ laua i k;fhi i nolio ■ jai o ka laua keiki o pa'upa'u, !NA MEA KAI'LANA MA KFIA Ptm. j Aia mal ;ra pono vj» keia pu;i ! he; Heini; nuī i kapai;* k; 'leKo.: a kekalū o wi A IHj kavilana o ka va kaliiko, X nana i kukulu mu& i k. ; hoouunakli po kok.uū! o Mw kona iiwa. Ho 5 J akju ka ikaika o keia moo <.> kor, \ | anio he hueli nn'.unUm. a v °a e ike roai; ia nei ka hue!o o ns m(k> he poomuku. fcsa keknhi aia mn ki «oao o koia pu;!i ke kupao kok:\hi kanha-ia a jtif ka io. o j 'a hoJ o Pav;d Milo, Eia kokahi Waiii eVle'

kauiana ana, "Ijia e noho katou a ma.ke au, mai kanu ia'u ( ma Lahainalaio nei, e lav. r e ou-! kou ia'u a kanu maiuna. pono_ o j iPa'upa'u, nc> ka mea, hq poe imi-' |,aiha ka haole»:' & ua ko n<j. kana ' oleio i ai. , Eia kekahi, aia ma i;a aoao iukina o keia puu be puuhor-ua i&IM, e holo ai, ka poe i auhee' a latiak..a, a he pau hoi ia no ua kmiaka 1 auhee a pakele, a malāiia .palia'i hoio ai o ka- : k«na mau koa i ke kau% Jka. me Kaiaeiiameiia ma j Kauauia, iioio iakou i ka puu- | honua 1 pakeie, a i kct w* i hoo-! maka aku ai ko ,Hawai: e p u { malalo aku nei, ua olokaa ia mai i ka pohuku mai hma mai pela i i pakele ai o Kahekiii mai ka iiie \ da a | NA AīEA ULU MALUNA O KEIA . PUU. j He nui na mea ulu maluna o keia puu. Eia kekahi :r..;u i Vfa j « kupu ana. o kxi ulei. leiiua I akia moelepo, ke koa laalii, ka ' maiie waaanuhea, ka paLii moi j anu, ka pala peku hoki, ka pu 1 awa, ka wawae ioie a me k ? mau mea e ae no hoi 1 kamaaina (iā kakoa. iNA HOLOHOLONA I\T A LUX \ o KEIA PUU. ' * ; i He nui-na palahu maka ' f helehele mahma o keia r:iu na mea > hanai oleLi e '-e e hoio waie ana hoi me ka tt>aopopo ole ia. O ka pi:v A uw kfi lio kekahl mau me,i e hoio an* Wf\suna o kvia pilu ; 'kunuikula o Lahas'.:\; man waiwai i hana ole;; - j a . kou. aole hoi na h.;;;rpu kekahi, r,o -- k;;xu wa!e no Heaha no L- hei ka mea i ae o!e ia ai nn haur;ar.i; 1 e hanai > m:xu Vto no LL;,\:; KA MAKANI KAI'LA.NW O KEIA PUU, O ka makaia kaulaua j keia puu oiu p ke Kauauie.; kcu i' I "k,s «vCsiv .ukiiia o kola pau. ua Kv\iuau.i »v;a uu« kar.i i ka poo haku o ka k.:i;:ko a peuei wulu ialani "il.Kikoii;:kohu K.v.:aula fc,-ī >\ v 'p;'a; K'; H "V,, - ~ !Wvī,a" a u< sku no na snea . ke-e. ua shva nae keia. S. P KANOA. Ang. 14. IST2, i 'na me.v itor n>\\ ou; | O ka hoike hope L'; : V.vL;h;.] ! ia yi-sa ka la 31 o IVke-;;i: V,*.;-, ke V*'AL i n.i b- - uv .: ' UK- t;; : \ ka ho'.ke o \/ c : j r.o ko aL;k , ; . nei ni.? ka hiVn;i ; :;a .;;a" like 1 •ose ka hcv-L\ha hauu'

i na kaa a nie kekahi mau mea 1 ae. Ona Buke a ke Aupuni o Pelekane i hooiaha ai i ka -makahiki i hala he hepa waie no ia q ka -'S3aeilka. i hana ai,- a hahai a n .lapāna l. ha$.hSLL poe hi : 3ku i , ona o a he . . J Ani6iilxu £>v «A»\!eiw4.i iike ole. " Mamuli o ke puhl nui o Keu net, he kankono ona mau nmkahiki o Keneiā, Amer4ka* m lawe ia aku oia i ka haukSpi ? a e lapaau ia ai, a ma ka nana ana a na kauka i kona pilikLi ua ike ia iho ia no.ke puhi nui i ka paka. I kona wa o ekoiu makahiki ua hoomaka ola e yu- : hi i ka paka, a i ka wa e huhai kona makuakane iaia oia k. - na wa e ma'i al a hookii i ka ai. h Ua oieio q Geo?ge F. Eaker, kekahi o na kanaka waiwai o ke kuianakauhale o Nu loka, ua hoike maopopo Ipa ae o'a i kena inau manao e piii ana i na waiwai he 2iui i ioaa i ke kinalu t na aae aīa iloko ona kela ma-;-ao alunu a puni WAiwai r.ts \vaiho wnle iho no o kana tuau 3ala iloko o fta hanāko, na kea. na m&hele, a pela « ale aku f :r -. kor*a noontx> wsSe iho no> r..-\-ons pona me kona «ana ele -u ! stcna mau Hgsl He mafcehew? loaa anā iaia o ka t*a hoea aku £a nui o kana ra.i.; ,lala ma fesQsī o ke kumr,makahl miliona, Ma ka heiu kanaka p A!a\>a" r -i , i ia m«il $ei e heīu i ka n;;; .■ na pakaalaana e neh»,» maioko oi& Aupunl ua ikeia V.-.; hopena he 853,000 m;> u makaainana, aka, ke mBnao \!\ na poe helw, aole v kda he jv..v.; huaheiu pololei, aksu ua 'aku ma kahi o ka u&iiiona. r•' La mea. o kek*W poe ai» ioa o t\t al* ka *a e ; $>an po«o ai t ka e b<s■* ana 1 ka mitk>n|i & W ;%kv I Mailoko mai a % m*u , e uabo nei m&Ioko e ke 3£*pttaU • ( no eoiio o lakou he mau ro &a haua a kei& mau : r«o ke a*o aiia 1 , r.e ka haawi m&n&waia he I? mmuto e Uaiol<io «i maluna e uiea e pUi aaa i k? kapī'i a:ia i na hiik a'tne kek&h* mau r.t-A e ae Kaw»l ae e ch..ohi o iu waha o kah* haoie e hoe*. mai i»j 1 nei.