Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 29, 4 December 1930 — KA NANEA O KE KEIKI ALII APOLIO [ARTICLE]

KA NANEA O KE KEIKI ALII APOLIO

G ka Mokupuni Kamaliao, ka Mea Kino i Hoopahaohaoia, ams kc Kaikamahlne Alii Roselina o ka Mokupuni Mamo lIE MOOLELO NO KE AU KUPUA - — A i ka noho ana ae o ka makuakane Moi o Roselina ma kona noho. ia manawa i komo mai ai o Apolio, i ukaliia e kona mau haia kauwa ]ehulellu; a ua hikilele a makau o Roselina ia i ka īke ana aku i ko Apolio liiīiu liolehelena _holoho/wia, a o kona poe kauwa hoi, he mau helehelena keko wale jajX~k.Q—lakmi- - Inwnn koke mai la o Apolio imua o laua; a pane mai la—"E ka u'i nohea nona ka home pūa rose. ua hele mai anei oe mamuli o kou manao maoli iho e īawe i kahi o kou makuakane, me ka onoonou a hookikina ole la?" He le oluolu keia o Apolio i He ieo oluolu keia o Apolio i pau aku i ko Roselina hopohopo & ano makau, a. ua pane koke maf I?; oir k* !e° n?heriahe— "Ae; mamuli o ko'u manao c paa au i hele m ai nei e auamo i na hopena apau e kjMi mai ana " "Alaiia. wani a Apolio. "he pomaikai }<- Aiaila. e noho kpu makuakane a ka la apopo, alaila, hoi aku oia. A ano, ke hookuu aku nei au ia oe, nou keia hale u me na mea apau. a e hookoia kou makemake e na kauwa he lehulehu, a hiki i ko'u hiki hou ana mai imua ou." Kulou hanhP.a aku la \ia Apolio nei, a puka hou aku la mai ia rumi a korno aku la ma kekahi aoao o ka halealii a nalo. ia manawa i hookipa ia aku ai laua iloko o ka rumi aina, kahi a na mea-ai ono apau e waiho mai ana imua o laua; a oiai laua e ai ana, e kani pu ana na mea kani a e mele ana no hoi ha manu, Na-.kela mau mea a pau 5 hoopau loa i ko Rose]ina kaumaha a me ka makau, A i ka hiki ana mai i ka manawa e hoi ai e hiamoe, ua hookipa ia aku la o Roselkia iloko 0 kona nimi, a i kona komo ana aku, Ike aku la keia he mau huaolelo gula malin.a o ka moe, penei: "Ka moehiolani a Roselina." A ike iho la keia e kau mai ana maluna o kekahi p|L-_ kaukau gula kona kii"3rponoi, i' hoonohonohoia me na ohohi. momi a me ke daimana. A oiai oia e hookokoke aku ana i kahi moe, ua helelei iho la kona mau aahu, a he kapa moepo nani kona e komo ana; a hoi aku la ia e moe. I kekahi la ae, ua hoi aku Ia ka makuakane o Roselina, me kona naau mama mamulī o kana mau mea i ike ai ame na olelo hoolana'" manao no hor a kana kaikamahine; "'a ua; noho iho la o Roselina hookahi iwaena o na kauwa keko ame na manu, aohe hoa kamailio. Aka, aole no nae i nele .10a,.n0 ka mea, ua hele mau'mai ke Keiki Alii helehelena holoholona imua ona, a ua kamailio mai me ka oluolu J a me ka maikai, a me na hoohiwahiwa. A naia ae la he mau la, ), kekahl hele hou ana mal a ua Apolio nei, ua hiki ole iaia ke uumi i kona aloha a me na iini no ka.u'i Roselina, nolaila, hele aku la ik a kukuli iho la, a pane āku la: "E Roselina ka u'i; n\R ka inoa o na mea maikai apau, ke hoike aku nei au imna ou i ko'u aioha uou, Ua eha ia ko'u puuwai a ua aneane e naha, a ke hoike aku nei au, ua maopopo no he inuino. ' t a pupuka ko'u mau heleheiena, aka, healia ia 1 ka'u mau hana maikai imua :OU ame ka lilo o ko'u aupuni ia oe?" Nolaila. ke ninau aku nei au. e ae no anei oe e lawe ia oe ī Moiwahme na'u, a e poni ia oe i hoapih no keia osa ana?" Me ka leo onaona loa o Apollo ! pane aku ai. a ua nneane lon e puka ka imaololo ' ae 1 ' nuu ka *vfthi nku o Rosoiiit:i. aka. ua huh koke ae la kona nwu nuīko fi ike uku ta i ko Apoho neieholeua ha'ie bou iho la kom manaoiana a pun; 1 aku la "E ka haku hale ke noi aku nei au e kala mai oe ia'u mai ka paue ana akr> i kau nau. aka. e hookuu mai oe uihi e hoi me ko u ? viakuakace-.no elua niaiiina. a ha'.a ;a manav-s> iilslla e hos ' a- r,o ~r. a e "r.a awi ftku i ku p,r mma ou." Vi'. k.\Vv'..o I . 1 e oj ake ; ks • • rv.u r.\u hek' «i. ua pa;;e ir s in Ut oia

Apolio—"e' hooninmu i kou puuwai, e hoi hou mai ana o Roselina i ou nei)' akvi la O Apnlio-1 -o i makīinp nani lehul<?hu nkn la ī kekahi māu hulu o kona umauma a hanwi aku la ia Roselina, me ka olelo aku, o kau irau mea apau-e ai a, o loaa no in. 1 Hoi aku la. o Roselina e hiamoe mā ia po, me fca makaukau no ka haalele iho i ka Mok'upuni Kamahao maluna o ka moKu naui T kēkāiii- īā~ ae. Aka, e ka mea heluhelu,. ata i kekahi kakahiaka ana' # ae; ua hookahahaia kona noonoo i kona ike ana iho aia oia iloko o ka Halealii o kona makuakanp kahi i hlolanl ai, a me na makana a pau p waiho ana ma ka aoao. o kona moe. Ala koke mai la oia a holo mai la iwaho, a ike aku la i kona a me na kaikuaana. Holo aku la ia a honl ia lakou apau, a ua hauoli nui kona makuakane Ha'i akū īa ia i na mea apau e pili ana no kona home i noho ai, a me na hana maikai a me ke aloha o ke kino holoholona, Haawi aku 3a ia i na makana nani I kona makuakane a me na kaikuaana, a ua noho pu lakou me ka oluolu A. hala he' mau hebedoma, hcr>rr.aopopo iho la o RosfVina i ka li3i a ohumu o kona man kaikuaann. no ka mea, ua oi pakela loa ae la kona u'i mai ko ka wa mua, a ua nui hoi koma mau aahu nani a me na dajmana. Aka. ua hoomanawanui no nae kpia, a ua nalowaīe k;i ]aua mau hanā ino mamuli o kona aloha i kona makuakane, A lloko o keia wa. ua nui kona hoomanao ana no ke kiho poo holoholona, a me kaina mau ha~ na nani a maikai; a me ka oluolu a kamahao o kona mokupuni. ! A i ka piha ana o na mahina elua. ua hoomakaukau iho ia o Roselina e hoi. akA, mamuli o ke koi a me na au-a a kona makuakane e hoohala hou 1 mau la. ua ae aku Ia ia; a nolaila, ua Voho he mau la hou. Aka, e hoomanao kakou, he u"ha'i ana keia i kana mau olelopaa imua 0 Apollo, a nolaila, i ko lina manawa i hoi aku ai e moe, aia hoi, ua ike aku la ia ma kana moeuhane, e waiho ana' ke kino holoholona iluna o ka papahele, e mauleuie ana p make. Pauaho ae la oia, a kulu iho la kona waimaka, me kona hooho ae, "e lawe aku ia'u i ka Halealii o ke kino pahaohao." Ta manawa koke no, aia o Roselina ilaila. A i kona komo ana aku iloko o ka rumi nui, aia hoi, ike kōke aku Ia oia i Ua kino pahaohao nei e waiho mai ana iluna o ka papahele, e hailiili ana kona hanu. Puiki ae la o Ro.selina i kona 'mau lima ma kona umauma, kukuli iho la ma ka aoao o Apolio a hoomaka ae la e uwe me ka leo nui. "Auwe oe e ka-~ mea nona ka puuwai oluolu.. Owau nei ke kumu o keia pilikia. A pehea la e kala īa mai ai au no ka'u mau hana lokoino ia oe, ka mea i haawi mai ia'u i na mea apau." Lulu iho la o Roseīina i mau kuk? waihau maluna poo o Apolio. me ka uwe haanmonipo ana. a ia manawa i owaka ae ai na maka ō, ua Apolio nei, pane ae la: ; "Ano. ua Ike hou aku, la au 1 kou nani kamahao. nolaila, e make ana au me ka oluolu." "Aole. •aole." Wahi a Rose3infi, e haalele mai anei oe ia 'n ° Ka mea i hol mai nel e 1110 i Moiwahinē nau } a e hoike aku hoi i kona aioha pi]| T>aa o ka oiaio .mua ou? r .. T ka manawa ī puka mai j> *eia mau huaolelo mailoko mai -> ko R©selina waha. ua sau iho !a he • anoano eehia maluna o ua mea apau, poha mai la he •nalainalama owaowaka a kau iho la maluwa o ka Halo Mii. ua piha pu ka ea makani ' na !e<-> mele a me na manu. a ua luluu iho la na pua me ke lui. onaona loa. A i'Ul Um la Ka noo -naluiui o uu .! ike aku la o fīosehiu aui • a K.ihi o ke kino pahaohao u>r.a na hlohiona ho]ohoU>r lt t io Koiki A3ii nani kam.»h.av <v.kuU mai la oia imuw o Uom ;ra. a ha'i mai la 1 ke kau an, t - komi maku»kane i ke kauoha o lilo Kona u !or. i i holuholona pupuka . ( ole loa e hoi Hou aia no 4 'vk-. : ko aloha ana o kokah < r.k.u Mil u'i 'U* 1 1 hoiohelena holohoU-n,. l'.oko p koia '!.s ho .o !:i na ko u ) ko Usk n-

">* o kekahimau m.-' Lii. ho: hou ae la he mau kau'-v; ! vahir.e A ua hau'lm . p.u:. r ; >) ka oi loa aku ho» <• kn hauoii o Roselina, iio ka >.'!cp. i kor.a nana ana aku 'h Ai.>!\iio. 'aa, eha a haienralulo i'"' <■ !iona puu\vai k a lele aku ln hoope aku la i ke ala o 'kona hanu lipo ma na panalina onaona o kp kamaeiī ApoliO. . A pela ko laua aloha a. hoohui ia ana ma ka mare, a o ka hopena. oia ka hauoii ana b ko laua mau makua. a ua hoohuiia na mokupum a i elua i hōokahi, malalo o ka noho Moi_a ,_Moian? p. Apolio a me Eoselina; a ua oleloia, mailoko mai o laun na ma\i\o alii kaulana lana o Njnpd!i a me Sumatera.