Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 36, 17 March 1932 — KA LEHULEHU AME KE KANAWAI [ARTICLE]

KA LEHULEHU AME KE KANAWAI

« Ano n keia ka manawa wahl a kekahl loio a ka lahui i olelo ae Hi, 0 keia maoli ka manawa no ka lehulehu "e lawe ae ai i ke kanawal Iloko 0 ko lakou mau lima pono! iho,* f 0 ua o ia no o Wad« H. EIHs o Wakinekona, I) C. Puka ae kela mea i kona manawa i hoolauna aku a! kekahi buke moolelo i kakau ia e kekahi no 0 na hoa o loko o na keena aha hoolokoloko o ia hoi 0 Lunakanawai Marcus A. Kavanagh, o ke Kalana o Cook, I!mois k r oua buke ala oia no "Na Hana Kalaima ame Kona Mau Alahele." Mamull o Lunakanawal Kav«nagh kakau ana i keia buke he nui a lehulehu wa!e na hana kalaima i hana ia *ia kekahi mau wahi i kokoke mai ia Kikako Aka o ka Loio Ellia o Wakinekona ke olelo nei "no ka lawe ae 0 ka lehulehu ! ke kanawa! iloko o ko lakou lima iho'" 0 ia no keīa: No ko kakou manao maoll ana e haawi akn ia Ame* rfr:» fimr> w-kahi hol.o kom Pau mokuaina i ik<_- i;t ma Va i na hana hoonohonoho kanawai ana r.o ka hoala ana m&? ia mau mokuaina e ala a e ike' i ke ku* lana lawelawe kanawal ana e Hke me ka rrea 2 makemake ia e hoohana aku no ka ponq kaulike 0 ka lehul«hu. 1 kulike ai hoi me kana hoike "e law e ae i ke kanawai iloko o kou mau ljfma ponoi iho"—aole hoi ma ke ano e lawe ae ana Qē I ke kanawai iloko 0 kou mau lima iho no ka hana ana āleu e Itke me kau i manao kuhihewa ai 0 ia maoll ka mea pono e hana ia aku ai, 0 ka manaonui o kana e makemake nei u ia no kou pumai 1" na anau a Ke kana%va e kauoha ; kela-ame e hooko, aole hoi e like me ka r;v - ke v ;au 1u? i#w« anā ae I lee kahāwaf iloko o ko lakou mau Ifma »ho a hoohana aku e like me ka lakou i manao ai e hana. '

Oiai no hoi'he maa mau no i na poe haihai Vanav>ai ka lawe ana ae i ke lran«wai iloko o ko lakou mau' Uma iho, aka nae, o ka lakou !awe nn*. i ko kanawai a paa ma ko lakou lima aol» ioa !a i lifce rae ka kei'a hoa (, ka aha e manao nei, o k* iakou h» kau maoli no ia i ka wf'li o na hana e h{ina Ja mat ana, aka, e !awe iho oe a u.'.''tiOono maoli i ka welina o keia manao he kono keia i kola arne keia no ka lawe ana a pulama i ka pono'o ke kanawai i maopopo ia kakou e na lehuehu»'aole hoi r ka huli kue ana aku i na kanawaa i waiho la mai imua o kakou no ko kakou pono.kaulike.

Nolaila no hoi e hiki ana no ia kakou ke olelo iho le kuleana ia o na Lunakanav, r ai, a i ole ia na loio o ka aha, na makai e noii ana no na hana kalaima i hana ia. aka nae, ole no ia e hooiaio ia a hiki maoli i ka manawa o ka mea iaia ia kuleana e hooiaio ai alaila auaTi?i e hooko ia ai ia mau kanawai i hana ia.

A o ka hooiaio ana hoi i keia mau kanawai o ia no keia, ka mua he pono no ka mea iaia ia kuleana ke hoomaopopo i na kulana apau, ka mea pono iaia ke Ike ina lōina oka hooponopono hou ana, He mea pono oo hoi iaia ke.hooiaio i ka pono o kana mau hoololiloli hou ana, a i na ua pono na mea apau alaila he mea pono no iaia ke loaa ka loina o ka hoololiloli ana me ka hikiwawe loa, me ka ana iho e hoOholo mal ana ka lehulehu i keia m:au hoololiloli ana o ka ha- s na ana, aole hjoi o ia wale no aka e apono pu mai anai ka ahaolelo, na aha, na loio, na papa kiure, na luna o ka' aha ame kekahi poe e ae i loaa ia lakou ia kuleana o loVo o na aha hookolokolo no na hana kalaima o kela ame keia ano. . I

O na kulana kupilikii o keia mau mea apau o loko o ko kakou mau koena hookolokolo a na hana kalaima p kela ame keia ano aole loa e hiki ke hookau ia aku maīiuu; o kekahi agena. O kekahi keia o na hana a na alakai ponoi 110 e lawelwe ai i ka pono o ua mea ala, a o iia alakai ala oiano ka lehulehu. Oka na poe kau kanfiwai o ka haha i ke kaiiawai & o ka kakoy...hoi..o ka hooko" aku i keia mau kanawai ina ia e lilo a&a i ka-

nawai. - • ■ - • f ..„ Alaila hoi ua loaa i ka lehulehu ke kanawai a lakou i niakemake ai ame ka hooko:ana. Nolaila o ka mea oiaio ntaoli. Ua hana ia mai keia mau kanawai apau no kakou a na kakou hoi ia e hooko aku e like hoi me ka hooikaika ana o ka mea i hoao sku ma na 'ano apau no ka lilp ana o īa kumuhana a-na i hookomo aku ai i kanawai i pono kaulike hoi no na mea apau. • • Pehea no la hol e manao ole iho ai ka mea $ ku«l aku ana i ka rama a na poe hana rama a i ole kuai raŌift paha e hana ina hana e kue ank i ka pono kauHke o ka 1(9-

hu'i-hu ame ke kanawai, no ka mea aole loa "he hana o na poe hana ram& (io l<a pono o ia m«a na ka r>"'ea ua maopopo loa no īaia ke. haihai nei o ia.i na kumu hoohana o ia '<anawai, nolaila ina kakou e lawe iho ana a'noonoo iho i keia e ku kakou ma ka aoao o ka pono a e hookuu aku i na poe hana rama ame na poe e kuai mui nei i na mnu mea nei pehea ana I,i e loaa ana anei ia lakou he pomaikai ma keia hana a lakou ina e ku aku ana a nana aku ia lakou, ma ko'u manao%iho uole loa e hiki ia lakou ke loaa ka lakou mau mea i ha.upuupu wale ai ina kakou apau e papau pu ana ma ke alahele hookahi no ka malama ana i ka mialuhia o ia kanawaī. Pehea la ka manao ana o kekahi kupa Amerika no ka holopono o na malama kanawai ana 1 na' no e ike aiu ana kekahi i ka hana mai no 0 keknhi o na lunanui 0 ke aupuni ia mau hana ; nolaila he ir.au kumu alakai ūq ia.iio na mea a e pu aku ai he hookahi ka nana pu ana. Nolnila uu loiU! ih Kakou ke kanav,Ai e like no me kaloaa ana ia KiiMko, o ka kakou wale no o ka hooko ana aku i na keehma 0 ia kanawai.