Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 50, 19 April 1934 — KA HOIKE A KE KOMIKE KUIKAWA O KA HALE O NA LUNAMAKAAINANA E PILI ANA I KE KOMISINA HOME [ARTICLE]

KA HOIKE A KE KOMIKE KUIKAWA O KA HALE O NA LUNAMAKAAINANA E PILI ANA I KE KOMISINA HOME

Elua ae nei paha makahiki a oi i hala ka waiho ana ae a kekahi komike kuikawa i hookohuuia e ke Kiaaina mua, Lawrence M. Jud4=i kana hoike e olelo ana, ma ka lakou noii ana. ua loaa la lakou ka manao, o ka mea pono e hana ai, 6 ia ka hoopau ana i ke Kakauolelo Woolley, e paa ana a e paa nei no ia kulana ma ke ano he lunahoohana nui malalo o ke Komiaina Home Hawaii, mai ka paa ana ia kulana, a olelo pu mai no lakou, he pono e hoopauia na kaiiaka.e lawelawe nei malalo ona ma Molokai mai ka laua mau kulana e paa ana. Ua hoolahaia aku keia hoike mai ka mua ahiki i ka pau pono ana maloko o kā kakou wahaolelo nei'. Ua hooholo kela komike kuikawa i kona manao e ■ koi i ke kiaaina e hoopau i kela mau keonimana māi nal kulana a lakou.e paa ana, mamuli o na mea i loaa ia lakou ma ka lakou nooi ana; aka ahiki wale i ka pau ana aku la o Kiaaina Lawreiiee M. Judd, aole he wahi mea a hooloheia o ke noi a kela komike f e hoike mai ana hoi s heah§ la ka kona mea ō ka hookohu ana i kela komike? i mea hoopaalaimaka wale 110 anei. me kā manao paha elike ana ka hoike a ia.komike me kana i manaolana ai? a i ole he kumu okoa no paha a kakou i ike ole aku ai. aka elua a kakou mea i ike; ka mua, ka hoike a kela komike e koi ana e hoopauia keia mau keoiumana mai na kulana a lakou e paa ana I manaoia e hana lakou no ka pono o ka poe hookuonoono ma'Molpkai» a o ka lua, ua mau no lakou i ka paa i ka lakou mau oihana ahiki i keia la Jīe pa'i maoli kela hana a ke kiaaina i na maka o ka poe no ana i hookohu ai e noii i na mea e pili ana i ka hana Hoopulapula Hāwaii, O ixa maka o na Hawaii ka i pula i ka lep'o i luia aku e keia mau keonimana, aka aole nae he wahi pomaikai i loaa ia lakou la, aka o kela mau keonimana ka i loaa na pomaikai i na mahina apau. Hookohuia He Komike Hookohu houia e ka Hale o na Lunamakaamana he komike kuikawa hou no keia mea hookahi no, mamuli o ka nui o na hoohalahala ame na hoopii i oili ae na lala o kela hale kaukanawai, a i kela mau la aku nei 1 waiho ae ai kela komike i kana'hoike o ia ano hookahi no, e koi ana ia Kiaaina Joseph B. Poindexter e hoopau i keia poe, a he hului pau loa no nae hoi ke koi a keia komike, 0 ia hoi, e pau pu me na lala o ke komisina home Hawaii 1 ka hoopauia a e hookohu houia : mau lala hou. Ahikl no nae i keia la, aole i hanaia kekahi mea e pili ana i kā hoike a ke komike e ke kiaaina, aka aole i lawa ka mana» wa kupono no Kiaaina Joseph B. Poindexter e nana a e noonoo ai no kela hoike, a oiai ua oleio ka hoike a ke komike, he pono i ke kiaaina e noil;, nolaila ke manao nei keia ia wahaoleio, aole i loaa ka manawa kupono i ko kakou kiaaina hou e noonoo pono ai maluna o keia hoike iloko o ka lehulehu o na mea i oiH aku imua o kona ālo iloko o keia mau la pokole loa o kona pii ana ae la maluna o ke kulana kiaaina. a oiai e hele ana oia i Wakinekoon, e hiki ole ana iaia ke loaa ka manawa e noonoo ai maluna o keia ninau aim nui loa. f . Makemake i Komisiaa Noho O kekahi manao i waihoia ae e keia komike kuikawa, o ia ko 3akou manao, he 'pono i huokahi komisina o ke komisina home Hawaii e noho mau ma Molokai. Heaha ka like ole o ka noho o kekahi lala o ke komisina home H&waii ma Molokai ame ka noho o kekahi j t . t i ke koniisma home Hawali o liuonoho ai ma v;. : ao a kokua i ka poe hookiionoono'* Ke mā- : . w;ihut>lJ< ,iote he like ole r *"r kino, aka e maioki- Manao anei kt k- 4 Tv:ke kuikawa o na !aUi o ke komisit !\ me Hawaii . a ma Honolulu nei. n\i ina ua p<>no o k«t poe hookuonoon o Molokai? Ao- ( . kh r ie noho ana ma Molokai he kanapuuwa?. ."laila e pono ana ka poe hooku» ' > ,1 t v i i»!t kona naau, aole no f pono iki ana me ka'nann ole owai !a ia kanaka»; i ke kanaka ka mea nui. ktia uahi, aole I like ka inanae o keia ke komike nia kei.» wahl * * 'N k l imamii Hoho Malaila ■ M.i manao a k< ! .» koniike kuikuwa mua i

j ho.okohuia ai e Kiaaina mua Lavvrerce M. Juud, e olelo ana # ! ia, he pono i ke kakauolelo ke hoohala i ka o ko- ■ na manawa iwaena o kahi o ka po- hookuonoono, aka aoj le he hana ikl e ke kakauolelo pela. a ua ikeia keia mea J 1 iwaena o na mahiko apau, he noho pu ka lunanui ! kahT Io ku mahiko, aole hoi i Honolulu nei. Heaha auanei ka hana nuī a ke kakauolelo e noho a! o Honolulu nei/no' ka mea, aole maanei kahi o ka hana, aka aia iwaena o k£ poe hookuonoono, ma Molokai, rr.a Hawaii a ma Oalhū nei no hoi (aole ma' Honolulu nei f aka ma Nanakuli). Ua kuiike ka manae o keia wahaolelo me ka man&o i o keia kompke kuikawa mua a Kiaaina Judd i hookohu ai> io ia hoi, e hoo!I*o ke kakauolelo manahook-oo ke komisiim j home Hawaii i kona manawa iwaena o na wahi o ka poe I hookuonoono aole hoi e anee iluna o ka noho iloko o ke keena ma ka paaīii, Pono e Hookomola i Kanawai . Ua poino loa no ke komike ame na hoa kaukanawai e iae no hoj apau i ka'. ole ana i pila kanawai koi ana e noho ke kak'auolvlo o ke komiaina'l home Hawaii iwaena o na po* hookuonoono i ka napanui oka inana]wa. Aka eia hou aku no ua kau a noho mai i keia makahiki ae, Aole no e pono kekahi i noho ole k« aloha j iloko o kona naau e lilo i kakauoMo manahooko, aole no hoi i la!a no ke komisina home Hawaii, aka o ka poe \ noho alii ke a,loha iloko o la.kou no ka poe hookuonoono wale no ka poe kupono e hookohaia ma kela mau kulana. He Nui Loa Ka Poe Kupono Aole i nele ke Teritore oei i ka poe kupono e lilo i kakauolelo manahooko a i mau*lala no keia komi«ina home Hawaii, aka o ka pilikia nui, a o ka pilikia no ia ma na hana apau.o ke Teritore ame ke kalana o ia ka nui loa 0] ka.Hiakemakeia e hoohana i ke kalaiaina iloko 0 na hana| o ka lehuHhu, a ka poe no nae e olelo mau nei, i kukuluia na komisina am'e.na papa i kaawale aku ka kā polikika mai na lawelawe hana a ke aupum. He alapahi keia 0 na alapahi apau. Iloko ona koiniwna ame na papa e lawelawe mau ia iiei na hana polikika he nui wale i oi loa a_ku_ ke kalaiaina mamua o ka mea ike makaia aku e ka lehu- , iehu, a o ia iho la no ka pilikia me keia komisina home Hawaii i keia la. O ka huluhulu kau i ka puka-ihu na huiuhulu pipiliia e ka a 0 lakou no ke kau i ka momona, Aloha no paha! He :.nanaolana nui loa no nae ko keia wahaolelo aole" ' eiike ana ka Kiaaina Joseph B. Poindexter hana me ka kona mua, aka e kali aku no hoi kakou a ike aku i kana mea e hana mai ai no ke koniisina home Hawaii a no ka hoike a ke* komiki kuikawa o ka Hale i waihoia aku imua ona i kela mau pule pokole. wale aku la.no".