Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 22, 4 October 1934 — O JOHN H. WILSON KA ELELE OLA HAWAII [ARTICLE]

O JOHN H. WILSON KA ELELE OLA HAWAII

Healia na hooia kupono toa noy e Hawaii Lahui Terftore*e lealeooa! rne k{i r loka]Kt ia JoKn Wilson i Elelo no EIA KEKAH) MAU LOA " h n9k% TOQhQ.Ej|!|Esa^eli"pakeneka hana mah6pe o "Na* Loina Alakal a Pereaidena Frai«im P. R«iawelft, — —% —Qwrwale no kā moKo he naneli pakeneka kona kalana hana mahope o ka maheīe hana "Pani-i-ka-puka" o ke Kahuahana tfenraEa« r«ta o 1932, no ke pani-ku ana i ke komo ana mai o na Pilipmo itollo Q ' Hawaii nei i tnau ai keia Teritore no na kupa Amelika v/ale ' ; ka Mahele hana a ka Elele McCandless i heomakili hou ai a *yemtt i» umoki" i kona wa i ae ai i kekahi k«mtt heopaa i aelikeia ' Kanawal a Hawes-Cutting (Hawes.Cwtting Bill), ne ka ae >na i IKIWPP'. . ana mai o na Pilipino iloko o keia Teritore elike me ka makemlkjFo^l' Kakauolelo o n«i Hana Kuloko. Malalo o keia kumu hoopaa ~ o na Pilipino i hoi i na Mokuaina PUipine iloko o na makahiki ole eha paha i kaahope aku, ua hiki no ke hoi hou mai i Hawail ī^ni^Ko"' 0 na makahiki o keia mua koke aku. 3. No na makahiki He 22 aoi aku, oia ke Komike karata ma,i Hawaii nei a&u> he hoaloha a he hoa ku-ka pili ' me ka poe elike me Ka Luna. Leka Nui A,. Farleji; amjnra~|yra.'' Kuhina Amelika Huipuia Homer S. Cummings o ia kahi, a pela no kona kulana me na alakai e s ae he - kona. Mamuli oia kulana hoaloha a hoa ku-ka pm mau' poe o ia ano, ua hooi loaia ae ka mana o kana mau ālakat r kinekona e hoike maopopo mai ana ua hiki ke loaa iaia na - pomaikai no ke Teritore o Hawaii aoi aku'mawili^i^^ekām^ nyirom'o, f Elele eae . . , ' 7 " ' ! * i" 4. Oia ka mea kokua nui loa ma Wakinekona. e pepehi ilpnTOa * Kanawai Rankin (Kankin Bill), a ina aole oia i hooikaika he mea maopopo loa, ina ua waeia i malihim mai ka aina v "he Kolea mai na po<ai anu mai o ka akau", i Kiaaina nou Teritore. Ua holo ua Pila Kanawai nei iloko o ka Haleo na ainana a he mea maopopo loa kona holo iloko o ke Seaate:;Jf .*. hoomaka koke o John H. Wilson, oiai no oia ma Wakinekona, 1 Honolulu nei. e rioi mai ana e kohoia i Komi&ina Home jS' waiho aku imua o na Luna Oihana ma W&kinekona i ko kue no ua Pila Kanawai nei. Ua ku« loa ka Ēlele McCan^|^rfnrWffir*' Komisina, aka ua kohoia no nae me ka rian*a ole ae f hiki ana o ua Kom»»ina nei i Wakinekona, loaa i ka anu" mai ia Kakauplelo Ickes a uaJhoqle pu ia ka nawa e hui.ai me ka Peresidenaj alaila ,tp>psnafea koke e like me kona kulana He"Komlte haoponopono aHi!^^Mpßp^ ana o ua KomUina nei e i ka pu hoi Ickes. Ua make ua Pila Kanawai ne^^Tgs3cjn. 5. Iloko ona hoonee hana H. Wilsoni^M^m.' ma Wakinekena, ua kue mau aku ka McCandle&s. a ua «aku no hoi iaia, a ina aole ia mau ina i keiā maopopo loa, ua waeia no ka manawa mua loa h^ Teritore o Hawaii maiwaena f*e ou e iHawaii Ponoi. fna ki%aina f aole e eoiio mahina aiia e hodktoliu ai i kona nana i hoohiklwawe i ka hoolaha Hawaii nei "Ka Hui Hoaie no na iHome," he hui i kokua he m&u haneli oka poe ena l\ome liilīi ma ka hfky ' j iko lakou mau moraki. Ua hookoia keia o ko&a, h<K>M|^ym. I » «hiki ika hoomaopopo io ana ona Luna Ōihana ma ī' -mea makehewa wale no ka hoololi ana i ke kanawai e pili ana ' | nei, oiai ua hiki no ke weheia i keena lala no ia hui iloko & keii." 1 " I me kona h&i pu ak« ia laVou, o ke kanaka i kamaaina i na k_ul£n&|ijtaa i iike ole iloko o Hawaii, oia ka mea kupono loa, elike m*£, jl«. > Spain» ia wa e hana ana iloko o ko lakou. r keena ponoL .He mau waie np mahope mai o Herbert L. Spain no ka keena lala no ia hui iloko o Hawaii nei no ka hocman\a a,t|a jha«we kaumaha o na moraki maluna o na jbaneli o na hoMē' ' -HavfaHr T«ritore. 7. He pulapula oia nau e Hawai|XaK*i|*. aua ma ke Kula Nui o Stanford. ,Ma kona ano lie Eneklnia. ponoi a i ole heohana malalo aku ona i nui he keia Teritore. No na makahiki he uin j|P a a oia ike ke Kulanakauhale me Kalana o maopopo hoi T3EHBttt* kuloko ioi aku mamua o k.ekahi pna ilīlōnia R»fele e ae. *2^^HR£Q?f 8. He kanaka kuokoa oia a aole ipm lihi aku' mahiko a i ole me pka poe ko/%0 p ,kfi aina j oihana im? waiwai, a ua law§j>iha oia no hol aku no Hawaii ma Wakinekena. Ua ,ke makaala i no Hawaii i oi aku mamua o \ekahi nr|oho fje!e e ae. 9. ; Oia ka "Moho no ke Kanaka Pomaia'', a y kona m«dkaala mau no na kini o Hawali i w$ apail. • 10. He mes?kupono loa e hoouna I Elele nekona he haneli pakeneka kona ikaika k&koo i ka papakuhik^^H^nk,' Hou" a Pere&idena Franklin t). Rusawela/$ he hana e koho i kanaka kuokoa nana e walho akuTko kakou mau imua o ka Mana Hooponoponō Aupuni ma Wakinekopa mē a paewiewa ole. 1 ' '~~~ l ' O KEIA PAPAKUHiKUHI HANA HOJU A SAWEJLA, KA MEA 1 LOAA IHO NEI A E LOAA NEI KA HANAT NA KAUKANI LIMAHANA A OLA Al A E OLA KO LAKOU MAU OHANA. I ;sgs^ O JOHN H. WILSON UA ELELE LA! Na ka Ahahui WiUon — No Na Loina Alakai Hana H«j>u. "