Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 36, 24 January 1935 — He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina HOOPUNIIA NA MISIONALI ME KA POE I HULI MAI O KINA E NA KOA ENEMI I KA HAE O KE AUPUNI LANI He Koa Wiwo Ole Oiaio Oia No Ke Ke'a o Ka Haku Iloko o Na Hoao Ikaika He Lehulehu Wale Me Ka Haawipio Ole [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina

HOOPUNIIA NA MISIONALI ME KA POE I HULI MAI O KINA E NA KOA ENEMI I KA HAE O KE AUPUNI LANI

He Koa Wiwo Ole Oiaio Oia No Ke Ke'a o Ka Haku Iloko o Na Hoao Ikaika He Lehulehu Wale Me Ka Haawipio Ole

i . Aole no he u'i loa o ka leo ,ajia Paie o kela wahi ma ka himeni ana, eia nae, me hē 'iaiea la no i 01 loa iaku ka hauoli o na anela i ko takou mele tna i ka lakou 1 mau mele mamua o ka kela poe, na kane āme na waKino I ie himeni ana me ke kuu£au i ke kajd p kollakou mau leo | me ka nana ole a?, ua pololei paha.a'i.ole u| h,ala-hu paha j 0 ka huamele: aka oiaī ualio'opiha loa ia lakou' |i ka olioli 110 ke Akua hou i loaai|Jakou,,no,|aila, kapae : lakou i na manao e apau ī ko lakou wa e himeni ai, me ka | nana ole i ka maikai 0 ke kani me ka ole, pka manao la-' i kou aole e hoowahawaha mai ko lakou Akua hou i ko iakou leo oiai ma ka naau a. * 1 kekahi 0 ko Mi§s roajjawa hoomaha ) i hoohalaiā iloko o Amelika ltūfpuia ua alia oia ma 'ke-l kahi wahi a'o himeni iloko o Nu loka, me kk hoao pu ana i e hoihoi hou mai i ka u'i 0 kona leo i uhi paia„e ka lepo o I Kina ke ea oia wahi. Malaila i olelo mai II ke kumu a'o ; himeni: "Ina oe i hele mua mai ia makou|he umi'maka-' hiki ae nei i hala, ina ua hiki ia mākou ke'hana a lilo oe j i mea helu ekahi ma ka himeni anā'i ka lēo wahine ala-' kai, a ina nae ua hoopilikiaia kou' leulana Vnisioifali helu : ekahi.. , «•«* j , I I na la hope o Okakopa hiki aku la ka puulu uuku 0 ka poe kaahele i kekahi muliwai ka moa "Ko Kina Luuluu." U£ kupono maoli kela inol'i kela[muliwai. Ma kona kahe ana mai mai na j lea hau mai 0 Tibet, ohi aku la oia i ka lepo' 1 ahu jnai i)a aina mai 0 Kina komohaiiaakau. rfej JUalo Pala|halaha Nui, hoopiha keia lepo i lai.iliwai, ahiki 'i ke kiekie ana oka papaku 0 k,a, elūe. ka aina ;ma kona mau aoao, Alaila, 1 ka : $£E&a hu ka 'wai a noha ka pale nawaliwali ma ona, a uhi pu ' aku la i na aina maliiai ame rta IffomeVā 1 mau manawa i na k'aukanl poe leanaka/ ' 1 ; O ka hele a kiaa fn"tf leekahi 0 ka mulliwai Lenalena, he hana paakHa ldā fa'*i ka poe maīihini, !He waapa pakiikii i hooneeia ē'.e ha Tima ka" mea e hali. I m|a e lanaklkj|i, $ialuns ōltk#\iy'āi holo xiki me ka hooikaiv« i»e kaphooikaika ih , , «iMi i ka waiao k» 1 kahi e pae «i m huli hoi ana mai r holo ka waapa nia klk ihi aoao a hoo-, piipii ma ka muliwai ma ka hoopili ana i ka aoao kahi ioaa ole ika ikaika oke au mawaena, I ka,halihali ana i na kaa, na hoki, lio, ame na hami nui okoa aku no ia. Ka mua, e weheweji-eia na hoki alaUa hukiia na kaa maluna o na papa kaumaha a" kululuia kekahi ma ka aoao 0 kekahi iluna oka waapa. Mj na u-wa ana ame ka hili ana e hookikinaia ai na holopolona e hele m§luna o ke alanui kupanaha, a q,jLa hopej loa, pii na ohua ewalu a luha 0 ka waapa la, wa hookahi loaa ka wa i na kanaka ai ma na aoao a elua oka muliwai e nana, aUAM oe ° .k'° na ama e a lakou i kapa ai he "poe kiapolo mal,ihiri" oka oi loa aku ona "wahine kiapolo.'" Lilo ia JMis>s Pc|rter ka inoa kaulana 0 ke "kiapolo liilii" no ka uiēa a >le ona kiekie elike me kona mau hoa e ae eleolu.. J Iloko o ke kauhale a ma na Ka'eWi 0 ka muliwai aole inoino 0 kela poe Pake i na malihini; Mawaje no lakou e ike ia lakp'jfttoe ka 3qunahuna ole iho ia makemake 0 lakou," Pinepine ko Porter manawa i noonoo ai no kekahl mau I'alajtii nivle kahiko ana i lohe ai penei: "Ke nei ka el<spani, Hoomaka ka bana e puhi." ! Ina oia e kamtylio me ke ki»io i na w&hme'i akoakoa mai ma kekahi home Pake, nana pono i kana mau oni ana ike keko. I kekahi la, e haiolj?]o and kahun|ipule Pake i na kanaka 0 ke kauh|fe, a :a ua 'piha loa kona anaina ika makemake i k^n<\ūsl ia IVTi»is,Porter aole 0 lakou hoolohe i kana mau ol.elo. |le ka jhpike mua qje mai, olelo mai la oia, "Ua ike 110 au'he aiio e kona helehelena, me kona lauoho akala ame.na mlka uliuli, aka makemake au ia pukou e hoolohe ma| ia'u, Alaila hoo;maka hou ōia i kana haiolelo anlv. īfe met kupanaha ke-i kahi ina mea o keia ano, aka nae hikf aku 11 0 Mtes Porter ' Ika hopena ona la lehulehu_ ua luhi a'ka imaha ka noo- 1 noo. He hana paakiki loa kā luhi a'na i ; lajhele e komo ai iloko o ka naau o kela poe malihini 110 k J moolelo 0 ke 1 ola ana i hele aku ai e hoike ia lakou. u ka pule wale! ka mea hiki iaia ke hana me ke kali aku. ; Ilalo ma ka apana 0 Shan-tuii£ hj4> kuku aku la; na kaa maluna o na aina i palauia e hu!l Ink I ke alanui! i nalowale ika huakai. Ua uhi paī'anehe iiai.la ka pouli maluna 0 ka aina, a aole i loaa ke.kauhali 0 Mrs. Wang. Uiuiki iki mai la he wahi maamaim» i kemi mamao k>a.; Hookeleia aku la na ma ia \vahf ā 0 ka me'a i loaa aku,! he he kupapau iwaena 0 ka aina mahiaU;he'"ahi e a ana! ma kekahi wahi kokoke ilaila, E aia ana iia meaai, na pepa ame kekahi mau mee 0 ae j manaofa he kupono ej ka poe na lakou ia kupapau i mea hooalpKaloha i na u-1

haiii6 i hele niui ka aina aku o ka poe ola a iioko o ka pouli q pohihihi a ka hoomana Fake o hiki ole ai ke hoaliuka mai. Mahope loaa iho la ko alanui e liele ana iloko 0 ka homo o isa kupuna o Mrs, Wang. o na lunii e pili mai ana i ko Mrs. pa, maīaila 1 hoaumoe ai ka. poe kaahole ia po, u no ka hopokoma a oi a lakou e hoohala ai mnlaila ame n-a wahi pili kokoke mal

: Ma keia huakai loihi he mea uiaa ia noho ka noho iloko o kekahi kauhale kalii a kekahi misioiiali hikimna i hele mua ai a kukulu i mwiona uukiu Maanei lu iho la lakpu i tia pela pulupulu ame ka halekuke mai ke kaa mai, a \yehe iho la ia mau mea apau j hookuene pono iho la ia lakou eilke me ka mea hiki ia lakou ke hana iwaena ona mea Pake e hoopuiii aua. Mai keia kulanakauhale aku holo lakou i keia ame keia la iloko o na kauhale e waiho mai ana mao a maa?wi e komo kauhale a e a'o ai Ina wahine. He mele kai loko o ko lakou mau puuwai oiaJ[ lakou e hele ana. no ka olioli nui o ka hoike ana i ke Kristo uui i keia poe i moeuhane nma o!e he a'oha kekahi eli&e pi«? kQ . * !