Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 38, 30 January 1936 — HE MOOLELO NO KA MISIONARI MUA LOA ILOKO O NA HIHIPE'A O KINA MAI CANADA AKU LILO KA POE OKI-POO I WELIWELI NUI IA I POE MALIU MAI I KE KOA WIWO OLE O KE KE'A LANAKILA MALUNA O KA MANA O KA PO A KUKULUIA I MAU PA-PU NO KE AUPUNI LANI [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA MISIONARI MUA LOA ILOKO O NA HIHIPE'A O KINA MAI CANADA AKU

LILO KA POE OKI-POO I WELIWELI NUI IA I POE MALIU MAI I KE KOA WIWO OLE O KE KE'A

LANAKILA MALUNA O KA MANA O KA PO A KUKULUIA I MAU PA-PU NO KE AUPUNI LANI

(Laweia mai ka j>uke "Black Bearded Barbarian" i ka- | kauia e Marian Keith, no ke ola ana o George Leslie Maei kay no ka aina o Formosa. [ (Unuhiia e Geo. K. Kaia.) | " . 1. .' "Hahai m&i mahope o'u a na'u auanei e alakai aku ia oe i lawai'a no na kanaka o ka honua nei,"-a. ua hoolohe oia i keia leo i kamailio ia aku iaia i kona mau la kamalii wale no. 0 ka lakou i hana mua iho ai, ke kuai ana i may meaai no keia huakai, ame ka hoolimalima ana i elua mau kanaka e halihali ai iko lakou mau ukana. 0 ke kolu o kona mau hoa. oia no o Dr. Dickson } a ua hele mua no hoi'-oia ma ua alahele nei no kekahi manawa mamua aku a ua maopopo iaia ke ano o ka hele ana, na meaai e kuai ai ame ka olelo ana i ka olelo lahui. 1 ka makaukau ana o keia huakai a na misionari, aia hoi, haalele iho la lakou i ka hale waiho ukana, a hoomaka aku la ma keia huakai: ame na kanaka hoolimalima e hahai mai ana mahope o lakou, hoomaka aku la lakou e hele maluna o na alanui o ke kulanakauhale. Ke hele nei lakou me ko lakou ikaika ame ko lakou ohohia a pau, e honi ana i na ea hu'ihu'i o ke kakahiaka, I a he mama ko lakou mau kapuai wawae e hehi nei maluna io na alanui, he hoike ana noAeia ua aponoia keia huakai ! a.ka misionari opio u haawi mi i kona ola no ka hana maileamae a kona Haku. i Hiki mai la lakou no kahi a ka mokuahi muliwai e lawe . aku &i ia lakou no kekahi aoao o ka muliwai; kau aku la Jakou maluna o ua mokuahi nei a hoomaka aku la no hoi Lka holo ana, Mamua o. ko lakou pae ana aku no kekahi aoao, a malalo o na alakai ana a Dr. Dickson, ua wehe ae la lakou i ko lakou mau kamaa ame ko lakou mau kakini !•& waiho aku Ia maloko o ko lakou mau baiki ukana. I ke ku ana aku o ka mokuahi ma kekahi aoao, ua owi- ! liwili ae la lakou i ko lakou mau lole-wawae, alaila, hoomaka aku la e hele ma kahi papa'u aku o ke kahakai. Ao- ; le uo he loihi loa o keia alahele a lakou i. hele aku ai, a rhiki aku la lakou.ma ka aina maloo. i ; Komo nui hou iho la iko lakou mau kamaa, a hoomaka aku la e pii maluna o ka aina $,waiho mai ana mamua 0 lakou. Ninau aku.la ka misionari opia ia Dr. Diekson: "He kau no anei oe maluna o ka lio ma kau mau huakai hele?" s Pane mai la o Mr. Ritchie i keia ninau aka opio: " Ao--1 ie e loaa ia oe ia mea he lio ma Foamosa nei a puni; a ina i e loaa ana.ka lio ma keia aina, alaila, aole no ke kau ana, aka, no ka hoikeike wale no ma kou pa-hale. "Loaa no ka lio ma keia aina, aia nae ma na aina'mai hiai, no nae kakou. aia kakgu a hiki aku i ma ia mau aina, aHiila. e hoao no kakou -e loaa i mau lio no kakou," wahi a Dr. Dickson. Ke hoomau nei no lakou i ka hele ana, a hiki wale i ko lakou hiki ana aku ma kekahi kahua aina mahiai. He pii'na ke ano o keia aina. a ma na alanui, he uliuli ponii.poni i.ka mauu, a ke ike nei lakou ma ko lakou mau aoao a eiua i ka nani o na aina i kanu ia me na meakanu like ole. halawai mai ana me lakou he lehulehu wale o na kamalii, a e aea hele ana kekahi ano holoholona me he pipi la, he pokole ko lakou mau kino, a he loloa hoi ko lakou mau kiwi, o ko lakoumau hulu he ano ha-lepolepo. "He pipi-moewai keia," wahi a ka misionari opio, no ka mea, ua ike mua mai oia i keia ano holoholona ma ka aoao komohana o Kina. "O -kekahi keia o na ano holoholona waiwai loa ma keia aina," wa.hi a Mr. Ritchie, "koe nae ka puaa, aole no he loaa o ia ano holoholona ma keia aina, o ka i'g holohoiona a na kanaka o keia aina e ai nei, oia no keia ano pipi-moe.wai. I keia manawa. kau pono mai la lakou maiuna o kiekie'ua aina, a waiho molale mai' la hoi ka nani o keia aina imua o iakai*.- Ke hoohalike nei keia ' kanaka opio i keia huakai helewawae elike me kona aina. ka hebedoma inua keia o ka mahina o Maraki, a i Oiai aole he kau makahiki ma keia aina, nolaila, aole he [ kau kupulau o Foamosa nei, he kau wela wale no a puni fka makahiki, a o na la apau ma keia aina o Foamosa nei,j iua like no ia me kekahi la maikai loa o ka mahina o lune'' ! ma Ontario, Canada. • i I He nui loa na pua makamao nani loa, a e malama maiau l ioa ia ana ma kona aina ma Ontario, ke ike nei oia ma ha laianui a lakou e hele nei, e laa ka Dandelions, VioSei, Fort t?et-me-nots e ulu wale ana ma na alanui o keia aina. j Kau pono aku la lakou maluna o kekahi kahua alanui" panoa a palahalaha, ma ka aoao o kekahi aina i malii ia a i kanuia me ka laiki. He mau mahinaai liilii no keia o i ewalu a umi paha eka-aina pakahi. Ua mahelehelo ia | keia mau aina ma kela ame keia aoao o ka mahakea, aolei me na palaau a pa-pohaku paha, aka, me na pa lepo pa-l j īolo. Ua piha na ;u'na i mahelehele ia mo ka wai. a e pa'au ana ko kanaka maliiai. e liuki ia ar.a kana palau e ua | pipi-moowai, a me he la. ma ka nana aku a ke kanaka |opio, e hana ana keia kanaka mahiai i kana hana me ho |Ia nana jx>noi iho iu\ a he akahele loa ke ano o kana hooiiana ana i kana palau. a e liuki ana hoi kekahi lima : ke ( kaula i hoopaa ia ai ma ka ihu o ka holoholona me kekahi [ lina poepoe. , j Ia lakou e hele aku nei mawaena o keia mau maha(kea liilii, aia hoi, puka loa aku !a lakou mawalio oke ala- | nui, he alauui uui koia, a he lehulehu loa na kanaka e hele ana. ua hooniaopepo iho la oia, i ko lakou pae ana niai nia: ka inokualii inuliwai inai, a ia lakou ihoomaka mai ai e pii mai majuna o ke alanui, aia hoi, o ko lakou komo ana mai maluna o keia apana aiua mahiai laiki o ke kanaka ma|iiai, a hiki wale i keia puku loa aua mai la a lakou maluua o ke alauui uui o keia alahele. j Ma ua aoao o keia alanui a lakou I puka mai la, lioomaopopo iho la ke kanaka opio elike me kana i heluhelu ai ika moolelo o keia ahia. he lahui pe&aua keia. Ke ike mai la eia i ka puuluulu o ua kanaka ma kekalū aoao o ke alanui a lakou e hele aku nei, pela aku ana ma kahi nuuuae iki mai keia puulu mai, a pela aku ana, me ka maopopo ole nae i ka opio heaha la ka hana a keia mau puuluulu o na kanakp. I ko lakou hookokoke ana mai ine ka puulu mua o iia kap.aka. aia hoi, ike ;nai la oia e hoomaiia ana lakou ī ke kahi mea. a i ko lakou ike nu: ana ma: ia iakou nei. aia hoL :ne he !a, e kainailio ann lakou: "Eia ae keia poe ili keokeo." -. . . . Mak tml