Ke Au Okoa, Volume I, Number 27, 23 October 1865 — Kumumanao. O ke Kanawai e papa ana i ko na kaikamahine holo ana i [Illegible] he mea ia e pomaikai ai keia [Illegible] [ARTICLE]

Kumumanao.

O ke Kanawai e papa ana i ko na kaikamahine holo ana i [Illegible] he mea ia e pomaikai ai keia [Illegible]

0 ke kanawai, he pua hoonapi no ia iwaena 0 na aupuni 0 ke ao nei, a rvaena hoi o na lahui holookoa.' Aka hoi, ua lilo keia kanawai i hookau ia maluna o«?dtou e na kaikamahine opiopio o kuu lahui, i naakua nana oukou e puliki mai, i ol? oukou e"poholo iloko 0 na nenelu poho o keia ao, oiai o Honolulu, 0 kahi no la nana e ulupaia ai 0 na ' makuahine o kakou, i aku uei i ke ala makamaka ole o ka honua. A ua lilo keia k,anawai 1 mea naiia oukou e ao mai, a. e lilo ai ko onkou mau kiho opiopio i mau rilia ume naau no ke aupuni Hawaii nei. Eia kekah'i man lcutnu a'u i manao *ai e pomaikai keia' īahui ? 1. oke emi ana o na ino o na a o na kāi-, kamahine ka nani hīwahiwa lua ole ia o na aupuiii ft pau o ta honna neP, o lakou no na pua rose aala kupaoa oka nahēle, na Iwa hoolailai hoi o nd KĀona a pau, aole lahui i nele i"keia mau pna naiii e "ulu ohaoha ana. Aka, o kekahi ' da nian pua īa* ua iuhelelei ia e na makani 'kupikipikio o keia ola, kipo ana, a ua pau ko lakou 'nani, pela mvha aina e a pau, ā peli lio hoi 'ma Hawiifnei,' 0 ka mkikai o'na oia no ko lakou noho maemiie $na, e malama popo.ana i ko lakou mau kino !ho, me ka hoohaumia ole aku me na mea e, E noho hana lima ana, no mea, he mea ole ka ula maikai ana 0 na papalina, a me ka nohea i ka ihu ana 0 na maka, a me ka aala hnihni anuanu 0 ua mau pua iose Ta, ke loaa ole ia lakou ka -aagemae'ana. Ua lilo lakou i poe hoohaumia ia lakou iho, me na kuko wela 0 ka naau. Ike ahi kolapi J)eahi mai a na fi lea3ea o keia ao, a ua haule lakou iloko 0 kekahi mau ino iluko o' ka'hook'amakama, a m<j ka hoow&hawaha ia, a me na 'mai ino i loaa mai la lakou ma hooliaumia wale. Auwe lakou, lakou iiope, aloha ino, a no keia haule niii ana 0 nakaikaimahine iloko 0 na kualauleaikoo o ka popilikia, aka, aka, uai;au ihō ka Ahaolelo i hala ae nel, i ke kanawai e pa|)a ana i ka holo ana o na kaikamālifn6'i Ēonol'ulu, a ua emi io ka ino o na leaikamahine, no ka mea, ina no e 'holo ana lakou i Ilouolulu, e pa,a e. uq ko lakou,mau nuku i ka pae?e ia, a e lei hoi lakou i ka le"i pauole a liiki i make aua. Nolaiia, ua pouiaikai maoli no keia lahui i ua kanawai la, a ua ike ia hoi ka hiki ole 0

kekahi poe kaikamahine. ke malama ia lakou iho ke hiki ma Honolulu, a pakele ae lakou i na ino i Laī ia aiu nei. A hookahi wale 110 mea e h*ki ai, o ka hoonoho aku ma ka aina e, i ole lakou e hoi me na puolo o ka i ko lakou mau liome kuaaina, e kanu ai i ko' lakoti mau kino kupapau, a uwe kapalili iho ai kona mau makamaka, a haku iiio i wahi mele no na lailua o ke kaoua penei : }"Auwje kuu hoa o k eiHul iīaole, hoi o Honolulu, ; Kāa hoa hele o na po loloa o kā'Hooilo, { \awe kuu hoa ohumu kuwili o ka Nelina, | Pau kou aoa i ka JeuUooe o •. Pela 10, he.ai .uahi ole io iio, aole ikq ia o ka nalii, aka, o ka f>aluho o ko kino ke ikeia; aua a, me lei kakalaioit ui» ko la- , kou mau a-i, me he mau bjpi kaulua heie apeb.€juheu,.aJ*a, ua k.gpililjūi p,aba manao o kokahi mau Iwa maka gnaona« i ka mai nei ua heo o ia la. Oi.a hoi, ua papa ia oukou e na aole e holo ! i Honolulu, p.like me kei kupilikii o na bipi' kuapuu o Naueiki i ka.l,ele ana maluna o pa, aka, o ko lakou pomaikai no ia, a me ka lahui holookoa apau. He mea ia e emi io-ai ko ke aupuui lilo aoa, ua nui no ko ke aupuui lilo i ka pue i lawe i na pallpala Jaikini, no ka mea,. e makaikai mau ia an# kp lakou niau kino rue ua . ph| hoonui o ike, a o ua tausanj dala i ' ! tikui» no ke Kauka, na ke anjjuni e uku, aka. ina aolē e holo na Kaikamahiue ma ay}e p^ha e lawe i ua njan palapala la. uo ka mea, no nr.ai no ka uui o ka poe e lawe ana i ua mau . pilapaia la; a ma e ma ko lakou r mku.mokupuiū ihu, alai]a ayle ,hp. poe lafre i na palapala lalk:'ni, alaila hoi, emi io 150 aolie hiki i ke auput|t ke haawi aku i ke ole he haaa, a na Nolai maoli uo keie'lahui i kanawai la, no ka mea, o ke i ulyjia*rio «a Sauka īa, o ke dala%io ia i auhau ia malupa o kauaka mai o & o, j ua luhi a pHikia.ulloli no na , i ka imi ana i na anhau. a o kekahi oia uiau dala, ua lilo io n,o i u%. niea yana e kiei a e halo j poliuliu o ka pono ole, uolaila, ua io uia.o.U keia lahui i keia k&uawai €£>*£& aua. i fia kjaikaaaahiue, aole lakoi» « holo i Hoaolulu» np ka mea, ua haku mele pepei: , " Mai noha a holo i 0 pau oukou i ka raai ino,. " A iks oe la Fka olw hooiiui ike." A o'iia ifati 'mai ih'ola, oīa' no ks ke kanka e hana ai, ka aiea hoi e lilo ai aa dala o ke anpnm. Eia hoJ kekahi mea <e pomaikai ar ka lahni i ua kauawai e lilo pa- , ba ia i roea e noho mau ai na kaikamahiue o kela mokopnni keia moknpuni ma ko mkou BW>kupuvlho, a tU<5 lakou i pw inaikai, a fel,lilb 'hot lakou i mau inakualilae oo kei«t o Hawaii nei ma keia liope akn, no ka mea.'Ua ike īa, o ka mai&ii o na oia ka mea e ai ka hanauna hoH. A thaikai &7? !ve bele ua man kiikaaiahine|a i Honolulu, ka luanumi--16 e umlkī e awal'u mai, i k??a kaM bol a sa tnak«naka oliakou i Lapee la

puu iho ai ike kāu aka gfīikīa 4 nu igea hoi, o Houolulu «a, o ka U»u-pr a kgf iiiu nan» i nr,ho ai ona rnea ino i Hawau nei. Holo mai no na haole luina, Ha keiki auakukai 0 ka moana mai mai paha, aia na kaikamahīne o'piopio,'l noho wale a nohoula i ka pa klaha wama 0 na kuaaina, 0 ka lewa hole ana 1" na wahi kapik? a lakou, a loaa aku i ka haole, kuai ia ae la e ka haole lilo, aole e hiki ke lioole, n%ka mea, he piHkia ka noho aha oia wahi, i lohe mai e na makamaka. Nolaila hoi, 0 kahi ai iho la nb iā o kahi kino, hoole aku 110 0 ka pololei no hoi ia, a hookahi hana ea, o ka nana aku i keahe a ka makani he malualua, a me ka lele ino mai onaaoma ka noku 0 Nnuanu. Aohe kan iki i ka mea nni pilikua eleele, ua hele wale a hinuhinu i ka aila, me he ua kualau la, e paele hele ae ana ma na ale kawahawaha lipolipo oka moaua. oka ae aku la no ia, a o ka haumia iho la no Ia 0 kahi kino puipni opiopio i hele wale a nelunelu i ka hoopulu mau ia me na mea momona a k'ahi mama, ia mea, ua pomaīkai nia'oll no keia lahui i keia kanawai. Nolaila, iua paha he mea ia e emi io ai na ino o na kaikamahino, i ko lakon holo ole ana i Honolulu, a he mea hol e emi io ar ko ke aupuni lilo, a e lilo ai na kaikamahine i poe maikai ma keia hope aku, me ka maluhia 0 ko lakou mau kinō. Alaila, aole he mea e kanalua ai i ka tnahuahua hou ana o keia lahui, ina pela, o ke puokela keia 0 na kanawai i kukulufa maluna 0 keia aupuni, no ka.mea, ua nui e olelo nei. e pau ona keia lahui i ka make, he oiaio no ia, aole hiki ke hoole ia manao. ATta hoi, o ke kauia ana 0 keia kanawai, ua lilo ka ia i laau laj)aau no keia mai ugehupehu e noho n'ei ma Hawaii nei; nolaila, ua pomaikai keia lahui i keia kanawai, e papa ana i ko na kaikamahine holo ana* i HonoInln. Ke oki nei au maauei, ke hoi nei ko Puunui keiki ua ahiahi. D. E. . Puunui, Oahu, Oka. 14, 1865.