Ke Au Okoa, Volume I, Number 27, 23 October 1865 — [Illegible] WAHI KAAO -NOUAPIEI. [ARTICLE]

[Illegible] WAHI KAAO -NOUAPIEI.

1mBe! a haahaa loa. m**. ik « wai o Lu»hiwa, kona i na hoai!»na a pau a Kunpiei * 6 nana mai. A ma jg| 'H&mEtoai 1 ka hoailona i ku ia {K, no%on#ifenak)Ta ana ia na la net, a I® ° Luahiwa, " A ba- ; Vfke kaua ana, ua make ■n ene&M* Hfti mai la o Kuapiei a ' noho iho la keia ilaila, J#iceia mea he Kana. No IT, e huli ae kakou a e nana # W mele, Kote nae keia he mW» Kaoo, akn, > hako ia iho i | l f o« « htluhelu ana,_.a eia r o k« V*»a, . me na 'Lii, Pa<i4i oJwVi i ka luku ia, Ulite ei 6 Kapaemahu, tt» alii, t&a o mai, 1 & TfPdi> • Luahiwa, o na mdku, Hfttupu ftt"' 0, he koa, 4flwoa no ka la ikaika, laali aba, h'e la%H mana, <|Hfcok<sokdfnBifani f», uhlani, fiN** *e, be kna >o no, tt'lCamalafawatu, aioKnapiei, ke koa." hoī, e hoi hou ae kakou, a e /iWHilli'e, a lrie ka mea hoi nona keia Tfaī noho ana 3>a kahi o ua wafjh li manawa nuku, paii i ikaukeu" iho la mg iJtai, ike ia miii j unowaī, a me kana | a, oiēi ua ike mua ia j a\u la keia a hiki s aku la, " A ! puni ka k<>u." Ma ia la ae, | >u no ka be!e kaapuni i ka, oa k'analua iki ka : oa i liele. mai la kekahi mau 'mai ana i6 Kuapiei, kaikuahine Ua ki'Lii o Hawaii, oiō o fcg"kaikuahine, a j ae la a aia iluna o ka puli'. Ma J tki ae kakou i ka olelo ajia : lPlif£Kfae', a me na poino nui iloaaia e h'o'Fbou ae k£kou e ole'o i ari<i mai'Kauni mai a hiki r/ . ■ *;■ ' * *1 ua a fakou HjoonTrfkaukftu m' eholo &frlo moi la lnkou i ke ahiahi a wanaao, #a«nuM!'«a ui. me ka tnanao o nH 'Lii %.ii m Wki aku ana o Kuapiei i!<>nolaila, pafaka wnle A ana aku o Konpiei ia | r®&. "kaikunhine nei ilnna o ka P aku ao a htki, me ka ike lakou i hiki nk« ai, ]a ka wahine a Kuapiei e haawi i ko- j me ka manao e uwe, aka, ua papa : la no, haule aku?a | iHia tfalift)e, 8 hianioe me kekaikoeke, noka āiha i ke ala ana roa Jia moana, a mahaI ka po!t o'ke kaikoeke. Aohe i liuliu hiamoe ai>& W laua nei, »awa aea ua ta ma kela ao!fe a me keiu aoao o ua puu if ! latoo e hoopuni ana I ua puu nei ( ae la, i3e ko lakou manao nooKoapie! i Oahu nei, aoke %ii i J^|^jfe to ia ka Ufiou e hakilo eei, me kolakou | *\t a »0 loa a"e, a!ai!i>. lavve !r,liou i 0& *Lii%atnoe !a, A i ke kokoke . loa ae, oiai ka la e hooioaka ajie e lineU inai la na kanaka i ke ■ iliī» ka pohaku a me fta a , fit »«f>awa. ala ae la kekaikuame kana wahine, a olelo i oei e moe nei, o ka row no ka iila »e." t T a lohe no nae o | Kn§titm*ī*6 hoala, hoomoemon wale iho i loaa ike anu, ai■ koke i)o,lioela hou aku ?n laga | ā'ot»e no ofs !a mea a aia ae, , . noe-Hp. Ua lohe iao, bw>l»(Vbe w&le ihu la j * |S|jfltat>a • ka eu, akakpu hoi e ka p»e e j ana i keia Kuao, a e hoomaopopo j kona ano a me kaoa enau hana ia«. ka j PliW»a,ak6 hope. he lai wale no. : v;f- Majpfa wahi, ke hoike hou aku nei au ia | ka poe e helohelu aea i keia, ia af#fciolaoi ana o>«!uua o kona wahl mo|gf laki wale no h&na a kona keikuahiue |uf! f|(pTk»aif *ob?ne 'alii, o ka uwe, o u'aau epi | » efcabe ana na * ka Wooilo, a me be w'ai kahe i wi Nt> ko makau paha lka

laaa. la rpanawa, ike roa» la na kanaka a pau e uoho aaa maialo oua puu nei, me Jio lakou hooho'Hke ana, *' Eia o . Kuapiei—e ! Kia o Kuapiei— t! " Ta wa koke no, oka . pau iho la no ia i ka holo, ma o a maanei o ua puu nei. Ia «» no, olelo iho ia o Kuapiei ika laā'u ana, " E Kookookumail4ni—e 1 e liuku." Oko ia ne> !"ku aku la no ia, a pau loa na kanaka i ka make. A oha kanaka mama i ka holo, pakele na o na kanaka maena ole, loaa aku ao ia ia nei, pau lofc ika make. O i ooke a.|u keia a paq na kaaaka a pae na 'Lii o i ka make, a make pu me Pueonuiokona, Alii o Hawaii, nana i kipi i ke kaikuiihio«v.. 0 ke koiu ia o na kaua nui a Kuapiei, oiai kana nohoana i pu kaua no ko laua Aupuni me kona kaikuahine, i.loaa mai mAoaa ikaika. na inoa o kana mau kaua i iiuuuka ai, kaua akahi, o Haeuuikawai, oia ke kaua ana 1 ninke ai o Olooana. Kaua elua, o Hanea, oia ke kaua ana i meke ai o Kapaeuaahu. ke Aln o Kauai. Kaua ekolu, o Haneeknpuu, oia hoi hana k*ua hope «na, a make ai eonuiokona. ke Alii o Hawaii. Oia kana mau ka«ta «na i kona wa opiopio.

Ma ia hope iho, noho iho 1& be Aupuni ipe ka maikai, maluhia ka aina, pau ke kipi »na, a weliweli ia o Euapiei e na 'Lii a pau o ia He keu po hoi o ka- «annwa rftoi wale o keia aina i ka.wa kahiko. iho la lakoa D«i a hala na makahiki ■ia hope iho, make iho la o Pauoiu, koea kaikuahioe, a waiho iR kon« kmo kupap&u m» Paukukalo, i Wailuku. Ua akaka paha ina kamaaina o ia wahi aina, e ko Wailuku poe, e naoa i ka aioa a Kuapiei i noho v ai.

Ia paoawa, na.auauwa ibp la o i ke aloba i ke kaikuahine, o i naauauwa waie keia &, aohe pau o ke aloha, hui aku la kew aka bale, naoa la ieeia ia loko oka hale, k;iu m%i la faa halialia aioha i ke kino wailua o ke kaikuahine, oleio aku ia o i lia-... na wahine, " E ! eu haeie kaqa ikahi e e noho ai, aobe pono iki o ko'u mana£> e nqho iiei, no ka loku mau a ke'aloha i Aohe nae he «e iki o ka wahjjgie i ka olelo a ke kane, makemake ao e ooho jao luua i ka haie me ka houiuauawauui i ke aloha un ka i m ke.

Ma ia hope iiio, noko iho laua a hala be mau makalnki, make iho la kaaa wahīue, oia o Puakalaioo, hoihoi la kona kupapau a waiho pu la me kona kaikopke, me Puuniu, ma Paukukalo, i Wailuku. Ia wa hoi i hoohui a ai i ua ma kihi hookahi, o Pauniu ame Puakalaiuo, ua maopopo he mau Alii wahine laua a elua. Ama o iaua la lioi i.kapa ia ai kekahi inau aina nia Wail.uku, i Maui, ua kapa ia kekahi aina o Pauniu, he Ahupuaa ia ; a o he Alu'puaa no ia ; a e waiho like ana no ma ja wahi» aole nae au i ike, a o na kamaaina paha o Waiiuku ka jpoe 1 ike pono ia inau aina.

Ma ia hope i'.o* naauauwa iho la o Kuapiei i ke aioha i ka o i naauauwa o Kuapiei i ke aloha i ka a puni o Maui, aohe pau iki o ke a ma ia hdpe iho, hoio aku la o Kuapiei i Huwaii, a kaapuni keia la Hawaii, i wahi e pau »i kot>a \ kana wahine a uie kona^kaj,lj > uuluoe. lioko o keia kaapunl ano k ia nei, dja t puai pna q aohe pau o ke aloka, o i hele o Kuapiei a hiki i Kohala, a hoi mai la mai kona kaapuni ana, a ike aku la keia he poe wahine e hakai popoio ana, heie aku la keia a kokoke imuf o lakou, o ku la nei lalau aku la no ia i ka popolo. No ka nui oke aioha i kaoa wahine a me koaa kaikualune, ke kumu o k>>tv» lalau ana i ku i mea e make koke iho ai, uo ka mna, ua ina io ke kmo holookoa, i ka nui o ke alohn, nolajla, lalau aku ia oia i ka popolo, a ai ae i,a» t , . lii ia oo i Luokomo fti i waha, ianianawa koke no, kuhea \j>ai la ua Akua ona, uia o Kane ma laua o Kaoaloa, me ka olrlo niai, " A aio Kuapiei ika ps|>olo —e !A ai o Kuapiei ika popolo—e 1!" ia .manawa, kotno /io ka popolo iloko o ka wahao Kuapiei, a o kona make iho la no ia, make loa, waiho na iwi i Kohala, Ilawaii, peu hana. Ai ka m&ke aua o Kuapiei, lilu ae ia ke Aupuni o Maui, i na 'Lii inahope iho ona, oia hoi kekahi o na moopuna a Olopana, ke Aiii o Maui, i njake ai ja Kuapiei 3J« keta wahi, ua p&u ko kakuu helehelu ana ta Kuapiei, ao ka inea,ua haalele kahtko mai no oia t keia ao, a o kauu mau haij,a kaulana, ke koe nei no, a oia ka'u i Waiai ae nei iowa o kakou e ka po*j puni Ksao, a ina boi ua ku-ia mai oukou e ka mahalo, alaila, ua hoi no ituu iuht, Ake haawi aku nei au i ko'u aioha ta oukou, no ko oukou heluheiu ana i keia Kauo me ka Jjjopaifti|fts§artui. Owau no ko oukou oiakaoiaka aloha, S. W. B. K*ui,4i»A*ojsu. Haliim&ile, Houoluiu, Oct. iU, 18(J5.